Οι τέσσερις καβαλάρηδες εμφανίζονται στο βιβλίο της Αποκάλυψης ως προάγγελοι της Τελικής Κρίσης. Είναι μια μεταφυσική έννοια που χρησιμοποιείται πολλές φορές στην τέχνη, όπως σε ταινίες και μυθιστορήματα ακόμα και στις επιχειρήσεις. Για παράδειγμα ο καθηγητής του μάρκετινγκ στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης Scott Galloway, αποκαλεί τις τέσσερις μεγάλες τεχνολογικές εταιρίες Apple, Google, Amazon and Facebook (αυτές που άλλοι λένε GAFA από τα αρχικά τους) ως «Οι Τέσσερις Καβαλάρηδες» (“The Four Horsemen”) λόγω του ηγετικού τους ρόλου στη σημερινή ψηφιακή οικονομία.
(To άρθρο αποτελείται από 2 Σελίδες)
Ανάλυση
Οι βιβλικοί τέσσερις καβαλάρηδες συμβολίζουν την Κατάκτηση, τον Πόλεμο, το Λιμό και τον Θάνατο σε αυτήν την αλληλουχία. Αυτό θυμίζει, θα έλεγε κανείς, τους κύκλους της ζωής ενός προϊόντος (Εισαγωγή, Ανάπτυξη, Ωριμότητα και της Παρακμή) ή τους οικονομικούς κύκλους (βλέπε θεωρία κυμάτων Κοντράτιεφ).
Η Ελλάδα μπορεί να πει κανείς ότι έχει περάσει από αυτές τις φάσεις μεταπολεμικά ή πιο συντετμημένα στη μεταπολίτευση: απελευθέρωση, άνοδος ΑΕΠ (πχ δεκαετίες ‘50-60 ή είσοδος στο ευρώ), στασιμότητα-λιμό-αναταραχή (πχ μνημόνια) και ελπίζουμε να γλυτώσει το θάνατο.
Η χώρα έχει πλέον απωλέσει την όποια ανεξαρτησία με τα μνημόνια και αποτελεί χώρο υποθηκευμένο σε δανειστές που διαχειρίζεται ένας συρφετός από πολιτικές δυναστείες, κομματικούς τροφίμους και εναλλασσόμενους παρασιτικούς ολιγάρχες ως κρατικοδίαιτους εισοδηματίες – με τους αυλικούς ως χρήσιμους ναρκισσιστές παρατρεχάμενους.
Το σύνολο της δημόσιας περιουσίας έχει παραδοθεί με συνοπτικές διαδικασίες χωρίς αποτίμηση στο Υπερταμείο (που δεν υπόκειται στο Δημόσιο) για να το ξεπουλήσει όσο-όσο, ενώ ακόμα και τότε οι εταιρίες αυτές οι δήθεν ιδιωτικοποιημένες πάλι επιδοτούνται (πχ Fraport, Aegean, Τραινοσε, ΟΑΣΑ). Μαζί και οι τράπεζες που έχουν καταπιεί πάνω από 45 δις € του δημοσίου χρήματος αλλά δεν χρηματοδοτούν την οικονομία.
Οι ολιγάρχες με τις πολιτικές φαμίλιες και τους ξένους εταίρους αποτελούν μια επικυρίαρχη κάστα-διευθυντήριο με τη Βουλή απλά να επικυρώνει αποφάσεις μέσα από κομματικούς εντολοδόχους, δήθεν ανεξάρτητες αρχές (ως υπόλογες στην ΕΕ των μη εκλεγμένων γραφειοκρατών) να αντικαθιστούν δημοκρατικές λειτουργίες και ΜΚΟ χρηματοδοτούμενα από τις ελίτ να υποκαθιστούν την άποψη των πολιτών!
Η τελευταία και πιο οδυνηρή απώλεια για την Ελλάδα είναι η ενέργεια. Πλέον ιδιωτικοποιείται και γίνεται υποχείριο αυτών που ελέγχουν το ολιγοπώλιο της ηλεκτροπαραγωγής – δηλαδή μια χούφτα μεγάλες οικογένειες. Σε αυτές τις συνθήκες το χρηματιστήριο ενέργειας αποτελεί ένα προκάλυμμα για αυτό που αποκαλείται πια καρτέλ ενέργειας. Οι ίδιοι οι παραγωγοί που δραστηριοποιούνται σε όλο το φάσμα των πηγών ενέργειας (ΑΠΕ, φυσικό αέριο) συναγωνίζονται για να καθορίσουν την υψηλότερη τιμή που θα πληρώνονται όλα, γιατί έτσι δουλεύει η εκκαθάριση των συναλλαγών στο χρηματιστήριο ενέργειας! Παράλληλα έτσι κρατάνε τα κλειδιά της χώρας ή μάλλον τους διακόπτες, σε ένα μελλοντικό εκβιασμό όταν ίσως δεν θα τρομάζει η μη πληρωμή του μη βιώσιμου χρέους και το κλείσιμο των τραπεζών που ούτως ή άλλως έχουν υποβαθμιστεί σε διαχείριση κόκκινων δανείων και δεν χρηματοδοτούν. Όμως το κλείσιμο των διακοπτών και την ενέργειας θα είναι κάτι πιο άμεσα πιεστικό και πειστικό.
Αν υπήρχε λοιπόν ένα αντίστοιχο της βιβλικής απεικόνισης αυτό πρέπει να είναι το στάδιο λίγο πριν το τέλος, ο λιμός. Δεν υπάρχει χώρα χωρίς ενέργεια, ούτε ανάπτυξη χωρίς αυτήν.
Οι 4 Καβαλάρηδες
Οι κύριοι επιχειρηματικοί όμιλοι στην ενέργεια είναι:
- Βαρδινογιάννης (Motor Oil/MORE, NRG, Κόρινθος Power)
- Μυτιληναίος (Protergia, M&M Gas, Κόρινθος Power)
- Λάτσης (ΕΛΠΕ, ELPEDISON, ΤΕΡΝΑ-ΗΡΩΝ)
- Μαρινάκης (ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, πλοία LNG)
Συνολικά οι τέσσερις αυτοί όμιλοι, αποτελούν τους τέσσερις καβαλάρηδες της ενέργειας. Ελέγχουν σήμερα κοντά στο 30% της αγοράς και με τα σχέδια επενδύσεών τους θα μπορούν να φτάσουν το 50%.
Η ΔΕΗ φαίνεται να μένει σε ρόλο παρτενέρ υποστηρίζοντας την στρατηγική των 4 καβαλάρηδων με την απολιγνιτοποίηση όπως έκανε με τα ΝΟΜΕ ως το 2019 που κόστισαν άνω των 540 εκατ.€ και επιβλήθηκαν με το 3ο μνημόνιο που ψήφισαν όλα τα συστημικά κόμματα εξουσίας.
Συμπληρωματικοί παίκτες στην αγορά ενέργειας χωρίς να είναι καθοριστικοί είναι οι:
- Κοπελούζος (ΔΕΣΦΑ (Ρεβυθούσα), Prometheus Gas, Gastrade /FSRU Αλεξανδρούπολης, ENEL(ΑΠΕ)
- ΔΕΗ (CVC-Υπερταμείο) και σε συνεργασία με την Γερμανική εταρια ηλεκτρισμού RWE στα φωτοβολταϊκά (το αναφέρουμε ως ερωτηματικό για περαιτέρω σύγκλιση στο μέλλον)
Περιφερειακοί παίκτες:
- Στα αιολικά: ΕΛΛΑΚΤΩΡ με το 11% της αγοράς, EREN (Μουράτογλου) 7% και Iberdrola-Rokas 6%. Επίσης ενδιαφέρεται να δραστηριοποιηθεί και η ΙΝΤΡΑΚΑΤ του παλαι ποτέ ομίλου Κόκκαλη (o γιος εξάλλου προωθεί την πράσινη μετάβαση από τις Βρυξέλλες) με ανάπτυξη πάρκων 93 MW αρχικά και στόχο ως 1 GW (να δούμε αν θα είναι τεχνολογίας Siemens…). Κατασκευάζει επίσης και ένα φωτοβολταϊκό πάρκο για την ΔΕΗ. Είναι ενδιαφέρον τι συμβαίνει με αυτούς τους παίκτες καθώς επωφελούνται από τις ανατιμήσεις στην λοταρία του Χρηματιστηρίου Ενέργειας σε σχέση με τις τιμές που έχουν λάβει τις άδειες ΑΠΕ (στις παλαιότερες άδειες είναι υψηλότερες, άνω των 100€/MWh) και αν πρόκειται να εξαγοραστούν.
- ΔΕΠΑ Εμπορίας (ανήκει στο Υπερταμείο-προς πώληση και παίζει σημαντικό ρόλο στην χονδρική εισαγωγή και εμπορία φυσικού αερίου)
- Δραστηριοποιείται επίσης μεγάλος αριθμός μικρών εταιριών παρόχων ηλεκτρισμού και φ.α σε ιδιώτες στην λιανική με ηγέτη την ΖΕΝΙΤΗ. Λογικά θα εξαγοραστούν αφού «σπάσει» η αγορά και πάρουν μερίδιο από ΔΕΗ.
Ας δούμε έναν-έναν τους 4 καβαλάρηδες:
Βαρδινογιάννης- Motor Oil/NRG
Ο Όμιλος Βαρδινογιάννη δραστηριοποιείται κυρίως μέσω της Motor Oil βέβαια. Όταν άρχισε να απελευθερώνεται η αγορά την τελευταία δεκαετία, σύναψε κοινή εταιρία (Μ&Μ Gas) με την Μυτιληναίος για την χονδρική αγορά φυσικού αερίου από την οποία αποχώρησε αργότερα. Όμως συνεχίζουν μαζί με την μονάδα ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο Κόρινθος Power. Πλέον προχωρά και σε δημιουργία μονάδας φυσικού αερίου στην ΒΙΠΕ Κομοτηνής (με τροφοδοσία από που;) μαζί με την ΤΕΡΝΑ μικτής ισχύος 877 ΜW (πηγή))
Επίσης το 2021 μπήκε και στα αιολικά με εξαγορά 12 αιολικών πάρκων με ισχύ 200 MW και άδειες για άλλα 650 MW. Επίσης διαθέτει και κάποια φωτοβολταϊκά. Τα ΑΠΕ του ομίλου υπάγονται στην θυγατρική του Motor Oil Renewable Energy (MORE).
Λάτσης – ΕΛΠΕ
Η ναυαρχίδα της συμμετοχής του ομίλου στην ενέργεια είναι το πετρέλαιο με τα ΕΛΠΕ όπου έχει σημαντικό μετοχικό ποσοστό 45% με το Υπερταμείο που δεν είναι στην πραγματικότητα Δημόσιο να ελέγχει το 35%. Διακινείται ότι και αυτό το ποσοστό είναι προς πώληση ώστε ο Λάτσης να έχει τον πλήρη έλεγχο και το δημόσιο καμιά παρεμβολή στην ενέργεια (πηγή).. Μαζί προωθούνταν με συνοπτικές διαδικασίες το Ελληνικό που είχε ήδη δοθεί σε διαγωνισμό για έναν συμμετέχοντα (ούτε εκλογές στην Βόρειο Κορέα δηλαδή) αλλά στην πορεία άλλαξε και τους όρους προς όφελός του! Κατέληξε ως αντιπαροχή και οικοπεδοποίηση με προκαταβολή 300 εκατ. € με την ανάπτυξη σε πρώτη φάση εκτός του χώρου του αεροδρομίου στον Άγιο Κοσμά! (πηγή) Μόνο σαν αποζημίωση για τις τεράστιες ζημιές από την απώλεια της τράπεζάς του με τα μνημόνια πείθει και όχι ως αναπτυξιακή επένδυση. Παρασιτισμός δηλαδή.
Μέσα από τα ΕΛΠΕ έχει συμμετοχή στην ELPEDISON που είναι συνεργασία της ΕΛΠΕ και της EDISON η οποία λειτουργική μονάδα ηλεκτροπαραγωγής φυσικού αερίου. Πλέον η ΕΛΠΕ μπαίνει και στα ανανεώσιμα. Μαζί με την Γερμανική Juwi προχωρά σε μεγάλες επενδύσεις σε φωτοβολταϊκά (300 GW αρχικά). Στον όμιλο ανήκει και η ΕΛΠΕ Ανανεώσιμες (με μικρότερα πάρκα φωτοβολταικών). Επίσης η Μαριάννα Λάτση πήρε συμμετοχή στην ΤΕΡΝΑ λόγω του καζίνο στο Ελληνικό αλλά έτσι συμμετέχει και στην θυγατρική της ΗΡΩΝ με την μονάδα φυσικού αερίου ενώ η Latsco αγόρασε και 2 πλοία LNG τελευταία.
Παράλληλα τα ΕΛΠΕ έχουν και δικαιώματα σε συμβόλαια εξερεύνησης υδρογονανθράκων στην Ελλάδα και θυγατρικές στο εξωτερικό (Μαυροβούνιο, Σερβία, Βουλγαρία, Αλβανία και Κύπρο). Πρόκειται για έναν σημαντικό λοιπόν επιχειρηματικό ηγέτη της Ελλάδας με εθνικό ενδιαφέρον. Είναι περίεργο ιδιοκτησιακό καθεστώς λόγω της σύμπραξης δημοσίου με την οικογένεια Λάτση κάτι που υπογραμμίζει τις διαπλεκόμενες σχέσεις πολιτικής-ολιγαρχών στην Ελλάδα. Δεν θα υπήρχε διαμαρτυρία αν συνέβαλλαν στην ανάπτυξη και όχι στην ανάλωση των πόρων της χώρας.
Μυτιληναίος
Είναι από τους πρωτοπόρους στην παραγωγή ενέργειας αφού δραστηριοποιήθηκε αμέσως με την απελευθέρωση της αγοράς με την συνεργασία με Endesa το 2007 και με την Motor Oil το 2008 για την δημιουργία θερμικών μονάδων. Την ίδια στιγμή όμως αγόραζε φτηνά βιομηχανικό ρεύμα για την Ελληνικό Αλουμίνιο κάτι που εκτιμάται ότι έχει κοστίσει στην ΔΕΗ 160 εκατ. € (πηγή)
Ίδρυσε με τον Όμιλο Βαρδινογιάννη την Μ&Μ Gas στην χονδρική φυσικού αερίου το 2010 μαζί με την απελευθέρωση της αγοράς και μέχρι το 2020 είχε το 45% της αγοράς φυσικού αερίου επικεντρώνοντας στο LNG. Το 2021 όμως το ποσοστό του έπεσε στο 22%. Ενδιαφέρον πως θα επωφεληθεί από κυρώσεις στην Ρωσία και επιβληθεί η χρήση του LNG, ενδεχομένως από Αμερική. Θα απορροφήσει τα ποσοστά της Gazprom;
Έχει θερμικές μονάδες φυσικού αερίου (στον Άγιο Αντώνιο Βοιωτίας που έγινε με χρηματοδότηση ΕΣΠΑ) και επίσης μικρά υδροηλεκτρικά, φωτοβολταϊκά και αιολικά αλλά έχει σχέδια για ακόμα 1500 GW. Ενδιαφέρον επίσης ότι είναι από τους πρώτους που σύναψε συμβόλαια παροχής ρεύματος από ΑΠΕ με €33 MWh για βιομηχανική παραγωγή! (πηγή) Φανταστείτε τι κερδοφορία θα είχε η ΛΑΡΚΟ με τέτοιο συμβόλαιο τροφοδοσίας αντί να ξεπουλιέται τσάμπα δήθεν λόγω ζημιών (πηγή). Επίσης κατασκευάζει για την ΔΕΗ φωτοβολταϊκό πάρκο αλλά και μονάδες ηλεκτροπαραγωγής στο εξωτερικό όπως θερμικό σταθμό στην Λιβύη.
ΤΕΡΝΑ- Μαρινάκης
Ο Μαρινάκης συμμετέχει στην αγορά ενέργειας μέσω της συμμετοχής του στην ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή (ή ΤΕΝΕΡΓ που είναι θυγατρική της ΤΕΡΝΑ κατά 37%) αλλά ίσως διαθέτει και μεμονωμένα κάποιες μονάδες όπως είχε δημοσιευθεί για άδεις φωτοβολταϊκών πάρκων 3.000 στρεμμάτων στην Θεσσαλία. Στην ΤΕΡΝΑ πήρε ποσοστό τελευταία και η Μ. Λάτση, των ΕΛΠΕ ενώ ο πεθερός του Υπουργού Επικρατείας Γεραπετρίτη είναι στο ΔΣ… Συνεπώς είναι πολλά τα συμφέροντα αλλά ας βάλλουμε τον Μαρινάκη για την ώρα, αντί να βάλλουμε τον ιδρυτή της Περιστέρη που ναι με έχει κάποιο ποσοστό αλλά αυτό δεν θα σήμαινε και πολλά σε άλλες εταιρίες με τα χρέη της ΤΕΡΝΑ ειδικά, μετά τις ζημιές με τα αιολικά ΗΠΑ το 2020 (πηγή) Σε αυτές τις περιπτώσεις δηλαδή θα ήταν πιο ακριβές να εμφανίζονταν ως ιδιοκτήτες οι τράπεζες.
Η ΤΕΡΝΑ έχει τις μονάδες φυσικού αερίου της ΗΡΩΝ. Η θυγατρική της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή έχει 700 MW αιολικά και κάποια λίγα φωτοβολταϊκά αλλά επίσης σχεδιάζει επενδύσεις 1.500 MW. Επίσης δηλώνει ότι ενδιαφέρεται για θαλάσσια φωτοβολταϊκά και υπεράκτια αιολικά. Αυτά βέβαια δεν είναι δοκιμασμένες λύσεις με γνωστό κόστος, αλλά αν επιδοτούνται αδρά μπορεί και να γίνουν. Επίσης προτίθεται να επενδύσει στην αποθήκευση ενέργειας με ισχύ 2.000 MW. Είναι κάτι που χρειάζεται για να λειτουργήσουν αποδοτικά τα ΑΠΕ αλλά επίσης δεν είναι γνωστό το κόστος. Βέβαια θα το δούμε αν θα γίνουν όλα αυτά καθώς απαιτούν πολλά χρήματα εκτός αν χρηματοδοτηθούν από τα κέρδη στο χρηματιστήριο ενέργειας και τα άλλα έργα που παίρνει η ΤΕΡΝΑ (Ε65, Εγνατία Οδός, hostpot, διαχείριση απορριμμάτων κλπ).
Οι Υπόλοιποι παίκτες
ΔΕΗ
Η ΔΕΗ ναι μεν είναι μεγάλος παίκτης στην αγορά αλλά την θεωρούμε παθητικό συμμετέχοντα αφού δεν διαμορφώνει τάσεις αλλά ακολουθεί τις πολιτικές της κυβέρνησης και της υπόλοιπης αγοράς. Σίγουρα, δεν λειτουργεί για το δημόσιο συμφέρον πια. Ανήκει στο Υπερταμείο των ξένων και στην CVC κατά δεύτερο λόγο.
Ο υποστηρικτικός ρόλος της φάνηκε εξάλλου με την εμφάνιση ζημιών για το 2021 όπου η χονδρεμπορική πλέον ΔΕΗ υποστήριξε λέει τους καταναλωτές. Αντίθετα το 2020 η ΔΕΗ είχε σημαντικά κέρδη στην χονδρική αφού αυξήθηκαν τα τιμολόγια της και εισήγαγε χαμηλή ενέργεια. Η CVC εξάλλου, όποιυ δουλεύει η κόρη του Μητσοτάκη, κάποια στιγμή θα αποχωρήσει σίγουρα με κέρδος ενώ και το Υπερταμείο μπορεί να πουλήσει σε μια μακρά πορεία απαξίωσης με προδιαγεγραμμένο τέλος που έχουμε αναλύσει αλλού (πηγή).
Ουσιαστικά μέσω της ζημιογόνου λειτουργίας η ΔΕΗ τελικά απορρόφησε αντιδράσεις από την κερδοσκοπία των ανταγωνιστών. Αντίθετα ουδόλως προσφέρθηκε να παίξει τον ρόλο για τον οποίο δημιουργήθηκε μεταπολεμικά όταν ήταν δημόσια, δηλαδή να υποστηρίξει την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας μέσω της μεγάλης δυναμικότητας λιγνιτικές της μονάδες που υπολειτουργούν.
Και πως θα μπορούσαν να δραστηριοποιηθούν εξάλλου οι λιγντικές μονάδες που σε αυτές τις συνθήκες παγκόσμιας αναταραχής έχουν χαμηλότερο κόστος ακόμα και μετά την επιβολή των προστίμων ρύπων, όταν αυτό θα σήμαινε ότι θα ‘παίρνε μερίδιο από τις μονάδες φυσικού αερίου του καρτέλ;
Με βάση το Ενεργειακό Σχέδιο (ΕΣΕΚ) της ΝΔ που θέτει ως στόχο μόνο 7 GW ηλεκτροπαραγωγής από φυσικό αέριο το 2030, αυτά καλύπτονται με τις μονάδες των ολιγαρχών, τις υπάρχουσες της ΔΕΗ μαζί με νέα της Πτολεμαΐδας 5 και δεν μένει καθόλου χώρος για άλλες θερμικές μονάδες ούτε καν για άλλο φυσικό αέριο δηλαδή από τον EastMed ή την ΑΟΖ γιατί τότε θα χάνανε μερίδια και επιρροή και οι προμηθευτές του εξωτερικού. Αυτή είναι η κυνική αλήθεια πέρα από τις πράσινες δικαιολογίες (ειδικά για μια χώρα που παράγει ασήμαντες ποσότητες σε παγκόσμιο επίπεδο.
Παρά την διάλυση της θερμικής παραγωγής (δηλαδή των λιγντικών μονάδων) η ΔΕΗ είναι σημαντικός παίκτης τουλάχιστον στα υδροηλεκτρικά όπου έχει τα περισσότερα της χώρας και τα οποία είναι ανανεώσιμη ενέργεια. Μπορούν επίσης να συνδυαστούν ως «μπαταρίες» με τα ΑΠΕ. Σε αυτά θα πρέπει να προστεθεί και αυτό της Μεσοχώρας (που όμως θα πάρει μερίδιο αγοράς αν γεμίσει). Και για αυτό τον λόγο μόνο η ΔΕΗ έχει σημαντικό αγοραστικό ενδιαφέρον, μεταξύ άλλων.
Κοπελούζος
Ο όμιλος Κοπελούζου έχει κυρίως ενδιάμεσο ρόλο στην αγορά, αλλά σημαντικό. Αγοράζει φυσικό αέριο από της Ρωσία (μέσω της σύνδεσης της Βουλγαρίας) και της εταιρίας του Prometheus Gas. Βέβαια μπορεί να πληγεί λόγω των κυρώσεων αλλά συμμετέχει και στο FSRU των Αμερικανών (Gastrade μαζί με ΔΕΠΑ Εμπορίας Bulgartransgaz, ΔΕΣΦΑ). Πως ένας επιχειρηματίας κάνει δουλειές με τους Ρώσους και με τις ΗΠΑ την ίδια στιγμή χωρίς κανένας από τους δυο να ενοχλείται;
Έχει επίσης έχει ποσοστά σε πολλά εμβληματικά έργα (Fraport-14 Αεροδρόμια, Ελ. Βενιζέλος κα) με εξασφαλισμένα έσοδα. Ακόμα και στα 14 Αεροδρόμια που φάνταζαν ως «βαριά βιομηχανία» όταν έπεσαν τα έσοδα λόγω πανδημίας η κυβέρνηση ψήφισε ως αποζημίωση χαμένων κερδών! (πηγή) Αποτελεί κλασσική δηλαδή περίπτωση μεταπράτη ολιγαρχη του 5%. Δεν ξέρουμε βέβαια τι έσοδα έχει αφού οι οικονομικές καταστάσεις εταιριών του ομίλου είναι ανύπαρκτες (πχ Sentel) ή επιγραμματικές.
Συνεχίστε στη 2η σελίδα (…)
