Επειδή οι τράπεζες κερδίζουν εύκολα χρήματα, αδιαφορώντας για τα ρίσκα στις αγορές ομολόγων και μετοχών, δεν θέλουν μία αύξηση της τιμής του χρυσού, η οποία λειτουργεί προειδοποιητικά στην οικονομία, να τους χαλάσει το κερδοσκοπικό πάρτι.
(To άρθρο αποτελείται από 2 Σελίδες)
.
“Η αδιαφορία για την τιμή του χρυσού μοιάζει με την απενεργοποίηση ενός συστήματος συναγερμού, αδιαφορώντας για τον κίνδυνο διάρρηξης, επειδή δεν μπορεί να αντέξει κανείς το θόρυβο“.
.
Ανάλυση
Αν και στη σημερινή εποχή δεν έχουμε την ανάγκη ενός επί πλέον συστήματος συναγερμού, όπως η τιμή του χρυσού, αφού όλα τα υπόλοιπα χτυπούν ασταμάτητα, έχοντας φτάσει στο κόκκινο, δεν μπορεί να αδιαφορήσει κανείς για την παρακάτω ερώτηση: “Εάν η αγορά χρυσού πράγματι χειραγωγείται, εάν είναι «στημένη» δηλαδή με τη συμμετοχή τόσο των κεντρικών, όσο και των μεγάλων εμπορικών τραπεζών, γιατί θα έπρεπε να μας ενδιαφέρει;”
Αν και η απάντηση είναι θεωρητικά πάρα πολύ απλή, αφού η χειραγώγηση γενικότερα διαστρεβλώνει τη λειτουργία της ελεύθερης αγοράς, ενώ η εύρυθμη, «μη στημένη» διακύμανση των τιμών του χρυσού έχει κεντρική σημασία, όσον αφορά τη διαμόρφωση των υπολοίπων οικονομικών τιμών, οφείλει ίσως να είναι κανείς περισσότερο αναλυτικός.
Ειδικότερα, πρέπει να τονισθεί αρχικά το ότι, η χειραγώγηση των τιμών του χρυσού αποσταθεροποιεί νομοτελειακά το χρηματοπιστωτικό σύστημα, επειδή ο χρυσός είναι η ανώτατη μορφή χρήματος – με ιστορία άνω των 5.000 ετών. Αυτός είναι άλλωστε ο βασικός λόγος, για τον οποίο όλες οι κεντρικές τράπεζες διαθέτουν αποθέματα.
Το γεγονός δε, σύμφωνα με το οποίο δεν χρησιμοποιούμε το χρυσό στις καθημερινές μας συναλλαγές, δεν ακυρώνει το «καθεστώς» του. Αντίθετα, μάλλον επιβεβαιώνει τον κανόνα του Gresham (16ος αιώνας), ο οποίος δηλώνει πως «το κακό χρήμα (άρθρο), εκδιώκει το καλό». Για την ακρίβεια, ο νόμος αναφέρει το εξής:
.
Ο νόμος του Gresham
“Εάν μία κυβέρνηση υποτιμάει δια νόμου, τεχνητά δηλαδή, ένα είδος νομίσματος, σε σχέση με κάποιο άλλο, τότε το υποτιμημένο νόμισμα είτε θα εγκαταλείψει τη χώρα, είτε θα εξαφανισθεί από την κυκλοφορία, επειδή θα συσσωρεύεται (δεν θα δαπανάται) από τους κατόχους του“.
Ο παραπάνω νόμος ισχύει, όταν αυτός που συναλλάσσεται έχει την ελεύθερη επιλογή να πληρώνει με καλά, πολύτιμα χρήματα ή με κακά, λιγότερο πολύτιμα – ενώ αυτός που πληρώνεται λαμβάνει τα κακά χρήματα, στην ίδια ισοτιμία με τα καλά.
Ο τρόπος λειτουργίας τώρα του νόμου φαίνεται όταν, για παράδειγμα, έχει «θεσμοθετηθεί» μία σταθερή ισοτιμία μεταξύ δύο νομισμάτων – εν μέρει μία κατώτατη, όπως στην περίπτωση του ελβετικού φράγκου και του ευρώ (1,20). Ακόμη περισσότερο, όταν δίπλα στα χάρτινα, χωρίς αντίκρισμα χρήματα, με μία «καταναγκαστική» ουσιαστικά ισοτιμία, κυκλοφορούν πολύτιμα, μεταλλικά χρήματα – τα οποία «ενσωματώνουν» εκ φύσεως μία αξία.
Στην περίπτωση αυτή, ενώ τα χειρότερα, από την πλευρά της υλικής τους αξίας φθηνότερα χρήματα (χάρτινα), χρησιμοποιούνται για συναλλακτικούς σκοπούς, τα καλύτερα, ακριβότερα όσον αφορά το υλικό τους χρήματα (χρυσά ή ασημένια συνήθως), «φυγαδεύονται» συχνά στο εξωτερικό – ή αποσύρονται εντελώς από την κυκλοφορία στο εσωτερικό, δεν χρησιμοποιούνται δηλαδή για πληρωμές, αλλά για αποταμιευτικούς σκοπούς (διατήρηση της περιουσίας).
Είναι φυσικά σύνηθες το να διατηρεί κανείς τα καλά χρήματα όσο περισσότερο μπορεί, επειδή είναι αναμενόμενη η μελλοντική ανατίμηση τους απέναντι στα κακά – με αποτέλεσμα να πραγματοποιείται κέρδος.
Επομένως, εξαφανίζονται από την κυκλοφορία – ενώ εμφανίζονται σε εποχές κρίσεων, επειδή οι κάτοχοι τους αναγκάζονται να τα χρησιμοποιήσουν, σαν μέσο συναλλαγής με αποτέλεσμα να καταλήγουν στην ιδιοκτησία «κερδοσκόπων» (υπενθυμίζουμε εδώ την κατακόρυφη αύξηση των καταστημάτων αγοράς χρυσού στην Ελλάδα της κρίσης, όπως επίσης στην Πορτογαλία).
Ο μηχανισμός αυτός λειτουργεί βέβαια τότε μόνο, όταν ο οφειλέτης ή ο αγοραστής έχουν την ελεύθερη επιλογή του είδους του χρήματος, με το οποίο θα εξοφλήσουν έναν λογαριασμό τους ή θα πληρώσουν κάποια εμπορεύματα που αγοράζουν.
Συνεχίζοντας, παρατηρείται ότι, όταν τα εμπορεύματα στο εξωτερικό είναι φθηνότερα, συγκριτικά με τα αντίστοιχα στο εσωτερικό, ενώ είναι αποδεκτό το εγχώριο νόμισμα στο εξωτερικό για την αγορά τους, τότε το εγχώριο, ουσιαστικά φθηνότερο (χειρότερο) χρήμα, «εκρέει» συνεχώς προς το εξωτερικό, έως ότου αποκατασταθεί η ισορροπία – είτε με την αύξηση των τιμών στο εξωτερικό, είτε με την επιβολή δασμών στα προϊόντα, είτε με τη μείωση των τιμών στο εσωτερικό.
Στο σημείο αυτό, με δεδομένο το ότι, το καλό χρήμα στην Ευρωζώνη είναι το «γερμανικό ευρώ», αφού μπορεί κανείς να αγοράσει περισσότερα προϊόντα, από αυτά που αγοράζει στην Ελλάδα με το ίδιο ποσόν, το ελληνικό ευρώ θα συνεχίσει να «εκρέει» – έως την τελική πτώση (άρα να γίνεται όλο και πιο σπάνιο στην Ελλάδα – πιστωτική παγίδα), αφού δεν φαίνεται να αποκαθίσταται η ισορροπία στη ζώνη του ευρώ (πολιτική ένωση).
Περαιτέρω, ακόμη και σήμερα, στην εποχή των καθαρά χάρτινων, χωρίς αντίκρισμα νομισμάτων (Fiat Money), συνεχίζει να ισχύει ο νόμος του Gresham – όταν, για παράδειγμα, μέσω του πληθωρισμού η ονομαστική αξία των μικρών, μη ευγενών μεταλλικών νομισμάτων μειώνεται κάτω από την τιμή της πραγματικής υλικής τους αξίας (όπου, στην προκειμένη περίπτωση, το συνολικό αρχικό κόστος κατασκευής τους είναι αδιάφορο).
Σε μία τέτοια περίπτωση τα μη ευγενή μεταλλικά νομίσματα που κυκλοφορούν αποσύρονται από τους ειδικούς, οι οποίοι τα χρησιμοποιούν ως πρώτη ύλη για διάφορα προϊόντα – εάν βέβαια δεν προλάβει το κράτος να τα αποσύρει, θέτοντας σε κυκλοφορία νομίσματα με χαμηλότερα «μέτρα« (μεγέθη) ή με φθηνότερο υλικό.
Ακριβώς για το λόγο αυτό ορισμένες χώρες, όπως οι Η.Π.Α., έχουν απαγορεύσει νομικά τη χρήση των μεταλλικών νομισμάτων για άλλους σκοπούς, εκτός από τη διενέργεια συναλλαγών – «επισύροντας» ποινές φυλάκισης.
.
Ιστορική αναδρομή
Ο Gresham (1519 – 1579) ήταν σύμβουλος της αγγλικής μοναρχίας κατά τη διάρκεια της εποχής της βασίλισσας Ελισάβετ – συνιδρυτής του χρηματιστηρίου του Λονδίνου. Πριν ακόμη από τη γέννηση του δε, είχε αναφερθεί στο συγκεκριμένο προβληματισμό ο πρώσος ευγενής N. Copernicus – με αποτέλεσμα ο νόμος να έχει συχνά το όνομα και των δύο.
Αργότερα προστέθηκε και ο Ιάπωνας κομφουκιανός μελετητής H. Hakuseki – ενώ ο Αριστοφάνης, στην κωμωδία του «Οι βάτραχοι», αναφέρεται μέσω του «αρχηγού» του χορού σε κακά, ξένα νομίσματα, συγκρίνοντας τα με τα καλά εγχώρια. Τα παρομοιάζει δε με την προτίμηση ξένων «απατεώνων», έναντι των «καλά μεγαλωμένων» εγχώριων Πολιτών. Τέλος, θεωρεί τη συγκεκριμένη, εμφανή συμπεριφορά, ως απολύτως ανόητη.
To άρθρο αποτελείται από 2 Σελίδες (…)
