Το μοναδικό ρεαλιστικό σενάριο για την καταπολέμηση της κρίσης υπερχρέωσης της Δύσης – μέσω της σωστής διαχείρισης των γιγαντιαίων δημοσίων και ιδιωτικών χρεών, λόγω των οποίων κινδυνεύουμε να βρεθούμε σύντομα αντιμέτωποι με την τέλεια χρηματοπιστωτική καταιγίδα
(To άρθρο αποτελείται από 3 Σελίδες)
“Όταν άκουσα τα αποτελέσματα των εκλογών στην πατρίδα μου την Κυριακή το βράδυ, κατάλαβα αμέσως ότι, η παραφροσύνη είναι η βασική, η ανίατη ίσως ασθένεια της χώρας. Πρόκειται ασφαλώς για μία απίστευτη ειρωνεία της σύγχρονης ιστορίας το γεγονός ότι, ένα κάτω του μετρίου κυβερνών κόμμα επανεκλέγεται για τρίτη φορά, λαμβάνοντας το 42% των ψήφων! Υπό το φως της συγκεκριμένης έκβασης των εκλογών, έθεσα το παρακάτω ερώτημα στον εαυτό μου:
Μπορούν ακόμη να σκέφτονται καθαρά οι συμπατριώτες μου ή επικρατεί πλέον το σύνθημα «Ηλίθιοι, ακόμη πιο ηλίθιοι, Γερμανοί;».
Υπάρχουν συμπολίτες μου που θεωρούν ότι η Γερμανία βαδίζει σωστά, υπάρχουν κάποιοι άλλοι που πιστεύουν πως η καγκελάριος είναι η ισχυρότερη πολιτικός του πλανήτη, υπάρχουν επίσης ορισμένοι που υποθέτουν ότι, ζούμε σε μία εθνικά κυρίαρχη χώρα.
Επιτρέπεται να το κάνουν, αφού είμαστε πολίτες ενός κράτους, στο οποίο μπορεί κανείς να σκέφτεται ή να πιστεύει σε ότι θέλει. Όμως, όποιος θέλει απλά να πιστεύει και να μην γνωρίζει, τότε δεν θα πρέπει να εκπλαγεί, όταν πληρώσει πολύ ακριβά το «πίστευε και μη ερεύνα» του” (T.Mehner με παρεμβάσεις).
.
Ανάλυση
Όπως φαίνεται από τα παραπάνω δεν είναι λίγοι εκείνοι οι Γερμανοί, οι οποίοι γνωρίζουν την ύπουλη «ξέρα», στην οποία κατευθύνεται αναπόφευκτα η χώρα τους, εάν δεν αλλάξει πορεία – αφού αυτοί που κινδυνεύουν περισσότερο σε μία γιγαντιαία κρίση υπερχρέωσης, όπως η σημερινή, δεν είναι οι οφειλέτες, αλλά οι δανειστές.
«Δεν μπορείς να πάρεις τίποτα, από αυτόν που δεν έχει», όπως πολύ καλά γνωρίζουμε – ενώ εάν επιμένεις, επιβάλλοντας του δικτατορικά, υπεροπτικά, πρωσικά, μία καταστροφική πολιτική λιτότητας, η οποία δεν συνοδεύεται έστω από κάποια μικρά αναπτυξιακά «αντίμετρα», στο τέλος θα αναδειχθείς στον «ηρωικά» μεγάλο χαμένο.
Συνεχίζοντας, ελάχιστοι πλέον από τους Πολίτες του Ευρωπαϊκού Νότου, αλλά και της υπόλοιπης Δύσης, δεν γνωρίζουν τα λάθη τους – τόσο τα δικά τους, όσο και αυτά του κράτους τους. Εν τούτοις, κανένας δεν μπορεί να αλλάξει ποτέ το παρελθόν, ενώ η μοναδική δυνατότητα που του απομένει είναι να διορθώσει τα σφάλματα του – επίσης, να διδαχθεί από όσα συνέβησαν, έτσι ώστε να μην επαναλάβει τα ίδια λάθη στο μέλλον.
Δυστυχώς όμως, είναι πολύ λίγες εκείνες οι περιπτώσεις, όπου τηρείται ο κανόνας, η προσπάθεια διόρθωσης δηλαδή των σφαλμάτων – γεγονός που τεκμηριώνεται στην Ευρωζώνη, κυρίως από τη συμπεριφορά ορισμένων κρατών της. Ειδικότερα τα εξής:
(α) Ασυμμετρίες
Το μεγαλύτερο πρόβλημα μίας νομισματικής ένωσης είναι οι τυχόν ασυμμετρίες εντός της – όπου οι πλεονασματικές χώρες ζουν εις βάρος των ελλειμματικών. Η δυσλειτουργία αυτή έχει κάποια όρια, τα οποία φαίνεται να έχει πλέον υπερβεί η Ευρωζώνη, χωρίς όμως να κάνει το παραμικρό για να αλλάξει πολιτική.
Αν και σε παγκόσμιο επίπεδο συμβαίνει κάτι σχετικά ανάλογο (διάγραμμα που ακολουθεί), με «δράστες» τη Γερμανία και την Κίνα (ανάλυση), υπάρχει μία σημαντική διαφορά: η Κίνα δεν είναι πλεονασματική στην περιοχή της, αφού δεν εξάγει μόνο, αλλά εισάγει σχεδόν ανάλογες ποσότητες προϊόντων ή πρώτων υλών από τα γειτονικά της κράτη.
Αντίθετα, η Γερμανία δεν χαρακτηρίζεται καθόλου από μία αντίστοιχα έντιμη ή αλληλέγγυα συμπεριφορά, προτιμώντας να εισάγει προϊόντα με μοναδικό κριτήριο την τιμή τους – πολύ συχνά ανεξαρτήτως ποιότητας, από όπου και αν προέρχονται (συνήθως από τις φτωχές και αναπτυσσόμενες χώρες του πλανήτη).
.
ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ Ι
ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΤΡΕΧΟΥΣΩΝ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ ΩΣ ΠΟΣΟΣΤΟ ΤΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΑΕΠ
..
.
Εκτός αυτού, η Γερμανία έχει πλέον κατά πολύ μεγαλύτερα πλεονάσματα, σε σχέση με το ΑΕΠ της, συγκριτικά με την Κίνα (Διάγραμμα ΙΙ) – ενώ η πολιτική της είναι ολοκάθαρα επεκτατική και εγωιστική, εάν όχι καθαρά μερκαντιλιστική.
.
ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΙΙ
ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΤΡΕΧΟΥΣΩΝ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ ΩΣ ΠΟΣΟΣΤΟ ΤΟΥ ΕΓΧΩΡΙΟΥ ΑΕΠ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΚΑΙ ΕΞΑΓΩΓΕΣ
.
Είναι λοιπόν σε μεγάλο βαθμό πλεονασματική στην περιοχή της, τόσο στη στενότερη (Ευρωζώνη), όσο και στην ευρύτερη (ΕΕ), χωρίς να θέλει να διορθώσει το σφάλμα της – παρά το ότι γνωρίζει την τεράστια ζημία που θα προκαλέσει καταρχήν στους άλλους και στη συνέχεια στον εαυτό της (κάτι ανάλογο με αυτό που συνέβη με τους δύο παγκοσμίους πολέμους).
Ολοκληρώνοντας, όπως φαίνεται από το διάγραμμα ΙΙ (πρώτη εικόνα), το πλεόνασμα της Γερμανίας είναι της τάξης του 7,5% του ΑΕΠ της, ενώ της Κίνας μόλις 2% – ενώ οι διαφορές τους (δεύτερη εικόνα), όσον αφορά τη βιομηχανία και τις εξαγωγές είναι εξαιρετικά μεγάλες. Βέβαια, επειδή το ειδικό αυτό θέμα δεν είναι του παρόντος, θα αναλυθεί λεπτομερειακά σε επόμενο κείμενο μας.
(β) Πιστοληπτική ικανότητα
Ένα επόμενο πρόβλημα, εξίσου σημαντικό, το οποίο επιδεινώνει το πρώτο όσον αφορά την Ευρωζώνη, είναι η αυξημένη πιστοληπτική ικανότητα – την οποία απολαμβάνουν εκείνα τα κράτη που συναποτελούν μία νομισματική ένωση. Το αποτέλεσμα είναι να υπερχρεώνονται, αφού τα δανείζουν οι αγορές, υπολογίζοντας είτε στην αλληλεγγύη, είτε στα ιδιοτελή συμφέροντα των πλουσιότερων κρατών που συμμετέχουν στην ένωση – στις «πιστωτικές διευκολύνσεις» δηλαδή των φτωχότερων, για να μπορούν να πληρώνουν τα προϊόντα που εισάγουν από τις πλουσιότερες.
Για παράδειγμα, εάν η Ελλάδα δεν ήταν μέλος της ζώνης του ευρώ, δεν θα την δάνειζαν ποτέ οι αγορές με ποσά, τα οποία θα υπερέβαιναν το 80% του ΑΕΠ της, με τα χαμηλά επιτόκια που απολάμβανε. Κατά συνέπεια, δεν θα αντιμετώπιζε προβλήματα, όπως τα σημερινά – αφού θα ήταν από πολλά χρόνια πριν αναγκασμένη να εξυγιάνει τα οικονομικά της, ελλείψει νέου βιώσιμου δανεισμού.
Αντίθετα, η Γερμανία δεν θα μπορούσε ποτέ να εξάγει τόσα προϊόντα στην Ελλάδα, μεταξύ άλλων με τη συνηθισμένη μέθοδο της, με το «χρηματισμό» και με τη διαφθορά δηλαδή της πολιτικής εξουσίας, αφού δεν θα μπορούσε να εισπράξει τις απαιτήσεις της – οπότε δεν θα αποκτούσε τα τεράστια πλεονάσματα που έχει σήμερα.
Όπως και να είναι όμως τα πράγματα σήμερα, η Ευρωζώνη έχει δημιουργηθεί πριν από πολλά χρόνια και οι χώρες που τη συναποτελούν έχουν σχεδόν όλες υπερχρεωθεί – όσον αφορά κυρίως το συνολικό τους χρέος (δημόσιο και ιδιωτικό). Εκτός της ένωσης λοιπόν είναι σχεδόν αδύνατον για τις περισσότερες να επιβιώσουν – οπότε είναι όλες μαζί «εγκλωβισμένες» στο ευρώ, είτε το θέλουν, είτε όχι.
Επειδή τώρα πολλοί θεωρούν ότι, μόνο σήμερα και στην περίπτωση της Ευρωζώνης είμαστε αντιμέτωποι με ένα τέτοιου είδους πρόβλημα, οφείλουμε να αναφέρουμε ορισμένες άλλες περιπτώσεις – όπου αδύναμες χώρες επέλεγαν την ένωση με περισσότερο ισχυρές, έτσι ώστε να επιτύχουν μεγαλύτερο δανεισμό.
Το 1940 ο πρόεδρος της Γαλλίας, για να εξασφαλίσει δάνεια για τη χώρα του, έτσι ώστε να χρηματοδοτηθούν οι αυξημένες δαπάνες της για στρατιωτικό εξοπλισμό, με στόχο την αντιμετώπιση της γερμανικής εισβολής, πρότεινε τη δημιουργία μίας Γαλλοβρετανικής ένωσης – πρόταση την οποία αποδέχθηκε ο πρωθυπουργός της Μ. Βρετανίας.
Πέντε χρόνια μετά τον πόλεμο ο καγκελάριος της Γερμανίας, για να ανταπεξέλθει με τις δαπάνες της ηττημένης χώρας του, πρότεινε την ένωση της με τη Γαλλία. Αν και η πολιτική ένωση απορρίφθηκε, αποφασίσθηκε η οικονομική συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών – μία εξαιρετικά γενναιόδωρη στάση της Γαλλίας τότε, την οποία ποτέ δεν εκτίμησε όσο πρέπει η Γερμανία.
Τέλος, στο ξεκίνημα του 1ου παγκοσμίου πολέμου η ρωσική αυτοκρατορία συνειδητοποίησε ότι, δεν μπορούσε να εξασφαλίσει από τις διεθνείς αγορές τα απαιτούμενα δάνεια, για τη δημιουργία ενός ισχυρού στρατού – ενώ τα χαμηλά της συναλλαγματικά αποθέματα δεν επέτρεπαν καθόλου επί πλέον δαπάνες. Λόγω του γεγονότος αυτού, η Ρωσία πρότεινε μία δημοσιονομική ένωση με τη Μ. Βρετανία και τη Γαλλία – πρόταση που αποδέχθηκε μεν η Γαλλία, επειδή οι δυνατότητες λήψης πιστώσεων εκ μέρους της ήταν μικρότερες από αυτές της Μ. Βρετανίας, αλλά όχι η Βρετανία.
Βέβαια, οι εποχές έχουν αλλάξει και τα σημερινά προβλήματα, όσον αφορά τα χρέη της Δύσης, είναι μεγαλύτερα από ποτέ – αφού το συνολικό χρέος των δυτικών κρατών, το δημόσιο και το ιδιωτικό δηλαδή, έχει αυξηθεί από 160% το 1980, στα 320% σήμερα.
Επομένως, δεν είναι πλέον σε καμία περίπτωση «επιλύσημα», με τη βοήθεια νομισματικών ή άλλων ενώσεων όπως, για παράδειγμα, των Η.Π.Α. με την Ευρώπη σήμερα – αφού δεν υπάρχουν πια οικονομικά ισχυρά και αδύναμα κράτη, αλλά μόνο περισσότερο ή λιγότερο αδύναμα. Συνεπώς, θα πρέπει να βρεθούν άλλες λύσεις, οι οποίες οφείλουν να εξετασθούν προσεκτικά, μία προς μία, πριν ακόμη ξεσπάσει η μεγαλύτερη οικονομική καταιγίδα όλων των εποχών. Στα πλαίσια αυτά, τα εξής:
