.
Οι ανεμογεννήτριες και τα αιολικά πάρκα καταστρέφουν τη βιοποικιλότητα, το υπέδαφος, τα οικοσυστήματα και τα δάση, μειώνουν το ανθρακικό αποτύπωμα μόνο κατά 1%, παράγουν ρεύμα κατά 25% της ονομαστικής αξίας τους και δεν μπορούν να καλύψουν τις ενεργειακές ανάγκες, χωρίς την υποστήριξη των θερμοηλεκτρικών μονάδων – λόγω των κλιματολογικών περιορισμών και της στοχαστικής ζήτησης. Εκτός αυτού, μειώνουν την αξία της γης, επηρεάζουν αρνητικά τον τουρισμό και δεν εισφέρουν θέσεις εργασίας – ενώ η αιολική ενέργεια δεν είναι ανταγωνιστική σε σχέση με τα ορυκτά καύσιμα, επειδή απαιτείται μόνιμη επιδότηση της τιμής αγοράς της που τη χρεώνεται ο καταναλωτής.
.
Κοινοβουλευτική Εργασία
Θα ξεκινήσουμε από το ότι, είμαστε υπέρ της πράσινης ανάπτυξης, όσον αφορά την εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας και την προστασία του περιβάλλοντος – όχι όμως με αποικιοκρατικά μοντέλα που αποβαίνουν εις βάρος των γεωοικονομικών και των γεωενεργειακών συμφερόντων της πατρίδας μας.
Όσον αφορά γενικότερα τις προτάσεις της κυβέρνησης για την ενέργεια, μας θυμίζουν σε ορισμένα σημεία τους το εξής: κάποιον που μας λέει πως πρέπει να αγοράσουμε ένα πανάκριβο, ηλεκτρικό και υπερσύγχρονο Tesla, όταν εμείς έχουμε ένα αυτοκίνητο δεκαετίας – για το οποίο πληρώνουμε ακόμη τις δόσεις εξόφλησης του.
Ασφαλώς λοιπόν θα θέλαμε το Tesla, αλλά πώς θα το αγοράσουμε; Με τι χρήματα, όταν ως χώρα έχουμε το υψηλότερο συνολικό χρέος στον πλανήτη, ως ποσοστό επί του ΑΕΠ, ένα εξωπραγματικό εξωτερικό χρέος που υπερβαίνει τα 560 δις €, ενώ παράγουμε μόνο ελλείμματα και χρέη;
Ειδικά σε σχέση με το λιγνίτη, όπου διαθέτουμε αποθέματα που καλύπτουν τις ανάγκες μας σε ηλεκτρικό ρεύμα για 50 χρόνια, έχει αλήθεια σκεφθεί η κυβέρνηση το πρόβλημα του εμπορικού μας ελλείμματος από τις εισαγωγές ενέργειας;
Δεν γνωρίζει πως το έλλειμμα του ενεργειακού μας ισοζυγίου κινείται πλέον με ρυθμό πάνω από 1,2 δις € μηνιαία, όταν για ολόκληρο το 2021 ήταν 5,8 δις €; Πώς θα αντιμετωπισθεί ειδικά αυτό το πρόβλημα;
Με το να πετάξουμε από το παράθυρο τα 300 δις € που έχουν αξία τα λιγνιτικά μας αποθέματα, όταν υπάρχουν μέθοδοι για να μειωθούν σε μεγάλο βαθμό οι εκπομπές ρύπων και να είναι εξαιρετικά κερδοφόρος;
Σε κάθε περίπτωση, όσον αφορά το εμπορικό μας έλλειμμα, ευρισκόμαστε στα επίπεδα του 2009, πριν από την κρίση, όπως θα καταθέσουμε στα πρακτικά – με πολύ περισσότερα χρέη όμως.
Επίσης με λιγότερη δημόσια περιουσία μετά το ξεπούλημα, με τα κόκκινα ιδιωτικά χρέη στη στρατόσφαιρα, με δίδυμα ελλείμματα, με προβληματικές τράπεζες κοκ. – ενώ είναι περίεργο το ότι, έχουν αυξηθεί οι εξαγωγές καυσίμων στην εποχή των μνημονίων.
Απορούμε εδώ σχετικά με πού κατευθύνονταν – καθώς επίσης ποιοι κέρδιζαν και κερδίζουν.
Στο νομοσχέδιο τώρα, είχε ήδη αναφερθεί από τον πρωθυπουργό το Μάιο του 2021 – στην κοινή συνεδρίαση τεσσάρων επιτροπών της Βουλής, με αντικείμενο τη στρατηγική μετάβασης σε μία κλιματικά ουδέτερη οικονομία.
Ο νόμος κατατέθηκε για δημόσια διαβούλευση από τις 24.11.21 έως τις 28.01.22 – πριν από την κρίση στην Ουκρανία, καθώς επίσης αφού ήταν ήδη ανοδικές οι τιμές της ενέργειας, λόγω της καταστροφικής πολιτικής της ΕΕ, όπως θα καταθέσουμε στα πρακτικά και του χρηματιστηρίου του κ. Χατζηδάκη.
Συγκέντρωσε 399 σχόλια ενώ, σύμφωνα με το άρθρο 1, ο σκοπός του είναι η σταδιακή μετάβαση της Ελλάδας στην κλιματική ουδετερότητα, έως το 2050 – με στόχο για το 2030 και 2040 τη μείωση των καθαρών ανθρωπογενών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, κατά τουλάχιστον 55% και 80% αντίστοιχα.
Αναφέρεται δε στο άρθρο 2 πως ο σκοπός είναι να επιτευχθεί με το χαμηλότερο δυνατό κόστος – χωρίς όμως να παρέχεται κάποιο κόστος από το ΓΛΚ. Δεν είναι κωμικοτραγικό;
Μερικά από τα πλέον βασικά μέτρα του τώρα είναι τα εξής:
(α) Ηλεκτροπαραγωγή: Θεσμοθετείται η απαγόρευση παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από στερεά ορυκτά καύσιμα, από την 21η Δεκεμβρίου του 2028 – με το άρθρο 11.
Το γεγονός αυτό είναι συνώνυμο με την ενεργειακή αυτοχειρία της χώρας – οπότε με την οικονομική της καταστροφή.
Εκτός αυτού, ισχυρίζεται αλήθεια η κυβέρνηση πως έως το 2030, θα αντικαταστήσουμε το 45% της παραγωγής ενέργειας από φυσικό αέριο, λιγνίτη ή πετρέλαιο, με συστήματα ΑΠΕ; Είναι δυνατόν;
Οι ΑΠΕ σήμερα συμμετέχουν με λιγότερο από 40% στο μείγμα της ηλεκτροπαραγωγής – ενώ η μεσοσταθμική απόδοση τους στο δίκτυο είναι κάτω του 20%.
Το υπόλοιπο 80% παρέχεται από σταθερές μονάδες φορτίου, από θερμικές με ορυκτά – πρόσφατα και με εισαγωγές ρεύματος από διάφορες βαλκανικές χώρες.
Είναι δυνατόν λοιπόν εντός της τρέχουσας δεκαετίας να αντικατασταθεί το 45% των ορυκτών καυσίμων με ΑΠΕ; Μπορεί δηλαδή έως το τέλος του 2030, η συνεισφορά των ΑΠΕ να φτάσει στο 85%; Δεν θα υπάρξει πρόβλημα ενεργειακής ασφάλειας της χώρας;
(β) Ηλεκτροκίνηση: Θεσμοθετούνται μέτρα προώθησης των οχημάτων μηδενικών εκπομπών – τα οποία αναφέρονται αναλυτικά στο άρθρο 12.
Εν προκειμένω, η επίσπευση της ηλεκτροκίνησης για κατηγορίες οχημάτων που θα κινούνται εντός της περιφέρειας Αττικής και Θεσσαλονίκης, από την 1/1/2026, είναι ουτοπική – επειδή οι υποδομές φόρτισης είναι περιορισμένες, ενώ το ρεύμα που θα παράγεται για τη φόρτιση των οχημάτων θα είναι ακόμη από θερμικές μονάδες που καίνε ορυκτά καύσιμα.
Επομένως, οι ρύποι θα μεταφέρονται από τα αστικά κέντρα στις περιοχές που ευρίσκονται οι θερμικές μονάδες – οπότε θα είναι ψευδαίσθηση το ότι κινούμαστε οικολογικά, αφού το ρεύμα που θα παράγεται για τη φόρτιση των οχημάτων, θα προέρχεται από μονάδες παραγωγής ρεύματος που καίνε ορυκτά.
Εκτός αυτού, εάν δεν παράγεται το ρεύμα εξολοκλήρου από ΑΠΕ, κάτι που είναι αδύνατον για τα επόμενα 10 έως και 20 χρόνια, είναι μύθος η καθαρή ηλεκτροκίνηση – ενώ επιβάλλεται ξεκάθαρα με κίνητρο την εξυπηρέτηση ξένων οικονομικών συμφερόντων, κυρίως τρίτων χωρών που παράγουν ηλεκτρικά αυτοκίνητα.
Με τις τιμές των ηλεκτρικών αυτοκινήτων στα ύψη, με την αυτονομία των ηλεκτρικών αυτοκινήτων περιορισμένη, με το μεγάλο χρόνο φόρτισης των ηλεκτρικών οχημάτων, με το μικρό χρόνο ζωής των μπαταριών, καθώς επίσης με το σημερινό κόστος αντικατάστασης των μπαταριών που ανέρχεται στο 25% της αξίας του ηλεκτροκίνητου αυτοκινήτου, η διάταξη της υποχρεωτικότητας είναι απαράδεκτη – ενώ μάλλον εξυπηρετεί κάποιους άλλους σκοπούς.
Από την άλλη πλευρά, τι θα συμβεί με την ανακύκλωση των τοξικών υλικών κατασκευής των μπαταριών, αφού η χώρα μας δεν έχει αναπτύξει ακόμη επαρκείς υποδομές ανακύκλωσης τέτοιων υλικών;
Εκτιμούμε λοιπόν εύλογα ότι, τα ασφυκτικά περιθώρια επιβολής της υποχρεωτικής αντικατάστασης συμβατικών οχημάτων με ηλεκτροκίνητα, θα έχει αρνητικά αποτελέσματα – τόσο στην εγχώρια οικονομία, όσο και στην κυκλική.
(γ) Εξοικονόμηση από τα κτίρια: Θεσμοθετούνται μέτρα για τη μείωση των εκπομπών ρύπων από τα κτίρια, με το άρθρο 17 – όπου μεταξύ άλλων από την 1.1.2025 απαγορεύεται η πώληση και η εγκατάσταση καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης, ενώ από την 1.1.2030 επιτρέπεται αποκλειστικά η πώληση πετρελαίου θέρμανσης που είναι αναμεμειγμένο σε ποσοστό τουλάχιστον 30% κατ’ όγκο, με ανανεώσιμα υγρά καύσιμα.
Εν προκειμένω, για να μπορεί να έχει εφαρμογή το παρόν άρθρο, θα πρέπει το δίκτυο φυσικού αερίου της ΔΕΠΑ να έχει επεκταθεί μέχρι και το τελευταίο χωριό της χώρας – κάτι που είναι αδύνατον να συμβεί στα επόμενα 7 χρόνια.
Επί πλέον, η διάταξη να τοποθετούνται φωτοβολταϊκά ή ηλιακά πάνελ σε επαγγελματικά κτήρια που έχουν εμβαδόν δόμησης >500 τ.μ., έτσι ώστε να καλύπτουν το 30% της ηλεκτρικής τους ενέργειας από τον ήλιο, είναι εκτός πραγματικότητας – επειδή τα πάνελ πρέπει να τοποθετούνται σε ασκίαστα δώματα, το κτίριο να έχει νότιο ή νοτιοδυτικό προσανατολισμό, η επιφάνεια του δώματος θα πρέπει να είναι πολύ μεγάλη και να συσχετίζεται με το μικρό σχετικά ποσοστό κάλυψης, γενικότερα τους όρους δόμησης της περιοχής κοκ. Εδώ πρόκειται για ανέφικτες και ερασιτεχνικές προσεγγίσεις!
(δ) Νησιά: Θεσμοθετείται ο μετασχηματισμός αναπτυξιακού υποδείγματος των νησιών και η μετάβαση τους στην κλιματική ουδετερότητα – με το άρθρο 21.
Εδώ διαφωνούμε κάθετα – αφού είναι απαράδεκτο για τα νησιά μας που αποτελούν το τουριστικό κόσμημα της χώρας μας, να προσεγγίζεται η πράσινη μετάβαση με αιολικά πάρκα!
Τα αιολικά πάρκα θα μπορούσαν να τοποθετηθούν σε ακατοίκητα νησιά – ενώ η ηλεκτροδότηση των κατοικημένων νησιών να γίνεται με υποβρύχια ηλεκτρικά καλώδια σύνδεσης των σταθμών των αιολικών, με τις υποδομές των κοντινών κατοικημένων νησιών.
Εκτός αυτού, η εξοικονόμηση ενέργειας των νησιών θα μπορούσε να επιτευχθεί με ειδικά χρηματοδοτούμενα προγράμματα εξοικονόμησης, τύπου εξοικονομώ/αυτονομώ – με ευνοϊκούς όρους και με την αύξηση των πόρων για την ενεργειακή θωράκιση των κτηρίων.
(ε) Ασφάλεια: Θεσμοθετείται η ασφάλιση κινδύνου, από την κλιματική αλλαγή – με το άρθρο 23.
Εν προκειμένω, είναι απίστευτο να τίθεται όρος υποχρεωτικής ιδιωτικής ασφάλισης των κτηρίων, σε περιοχές αυξημένης τρωτότητας – αφού έτσι η Πολιτεία μεταφέρει τις ευθύνες της για την πρόληψη από φυσικές καταστροφές στους Πολίτες.
Είναι προφανές ότι, με το παρόν άρθρο προωθείται η στήριξη των οικονομικών συμφερόντων των ασφαλιστικών εταιριών – εις βάρος του ήδη εξαθλιωμένου πολίτη.
Τι σημαίνει αλήθεια αυξημένη τρωτότητα; Σχεδόν ολόκληρη η Ελλάδα αποτελείται από τέτοιες ζώνες – σεισμικές, πιθανές πλημμυρικές, γειτνίαση με δασικές ή περιαστικές δασικές εκτάσεις κλπ.
Με απλά λόγια, για την απουσία κρατικών μηχανισμών πρόληψης αντισεισμικών, αντιπλημμυρικών, αντιπυρικών έργων κλπ., θα πληρώνει ο φορολογούμενος μέσω των ασφάλιστρων. Πρόκειται λοιπόν για έναν νέο, έμμεσο φόρο – ενώ ήδη αποδίδονται φόροι στο κράτος, για την προστασία των Πολιτών του από φυσικές καταστροφές.
Κλείνοντας, με τα κεφάλαια Ε και Ζ και με το άρθρο 32, προωθείται η απόσυρση, δηλαδή η εισαγωγή ηλεκτρικών συσκευών που θα αυξήσει ακόμη περισσότερο το εμπορικό μας έλλειμμα – ενώ με το άρθρο 33 που δεν είναι σχετικό, δίνεται παράταση για το νέο γήπεδο του ΠΑΟ. Δηλαδή της διπλής ανάπλασης του ν. 3983/2011 άρθρο 23, των περιοχών της Λεωφόρου Αλεξάνδρας και του Βοτανικού του Δήμου Αθηναίων.
Το χειρότερο είναι δε το ότι, δεν υπάρχει κόστος από το ΓΛΚ και κανένας συσχετισμός με ΕΣΠΑ, με το ΠΔΕ και με το Ταμείο Ανάκαμψης – ενώ τα κόστη αυξάνονται λόγω του πληθωρισμού ραγδαία, οπότε μάλλον δεν θα συμβεί τελικά τίποτα και πρόκειται απλά για μία ακόμη έκθεση ιδεών.
Ορισμένες από τις δικές μας προτάσεις πάντως, για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, καθώς επίσης σε σχέση με τη δέσμευση της χώρας μας στην ΕΕ για την επίτευξη των ενεργειακών της στόχων που συμπεριλαμβάνουν τη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα, εκτός από όσα αναφέραμε για το λιγνίτη, είναι οι εξής – όπως ακριβώς τις έχουμε στο πρόγραμμα μας:
(1) Η ενίσχυση των προγραμμάτων εξοικονόμησης ενέργειας του κτηριακού αποθέματος της χώρας – όχι μόνο των κατοικιών, αλλά και των επαγγελματικών κτηρίων
Σε ποσοστό δε διπλάσιο από αυτό που έχει τεθεί από το ΥΠΕΝ, το 17% δηλαδή, με ορίζοντα το 2030 – με τη χρηματοδότηση της όλης διαδικασίας μέσα από τα τρέχοντα προγράμματα ΕΣΠΑ.
Οφείλουμε να σημειώσουμε εδώ πως η δέσμευση της Ελλάδας για την εγκατάσταση αιολικών πάρκων ισχύος περίπου 2,60 GW, με κόστος 3,10 δις € έως το 2030, οδηγεί σε μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 6.441.517 τόνους.
Η ίδια μείωση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα έως το 2030 μπορεί να επιτευχθεί ισοδύναμα, μέσω της ενεργειακής αναβάθμισης 780 χιλιάδων κτηρίων – κάτι που αντιστοιχεί στο 36,2% των ενεργοβόρων κτηρίων της Ελλάδας.
Η δαπάνη που απαιτείται, με βάση σχετική μας μελέτη που έχουμε καταθέσει στα πρακτικά της Βουλής, για την επίτευξη του στόχου της ενεργειακής αναβάθμισης των ενεργοβόρων κτηρίων, έχει προϋπολογιστεί σε 3,31 δις € – όσο περίπου το κόστος εγκατάστασης αιολικών, για τη ζητούμενη ισχύ των 2,60 GW.
Το ποσόν δε αυτό, μπορεί να καλυφθεί από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης – μέρος του οποίου διατίθεται υποχρεωτικά για την πράσινη ανάπτυξη.
Ένα επόμενο πλεονέκτημα της πρότασης μας αυτής είναι το ότι, η ενεργειακή αναβάθμιση του κτηριακού αποθέματος της χώρας, θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας – ενώ οι Έλληνες θα πληρώνουν λιγότερα χρήματα για την κάλυψη των ίδιων ενεργειακών τους αναγκών, το περιβάλλον θα προστατευτεί και η ποιότητα ζωής στην Ελλάδα θα βελτιωθεί σημαντικά.
(2) Η συμμετοχή κατά 32% σε ΑΠΕ, δεν υπάρχει λόγος να επιτευχθεί με αιολικά στην ηπειρωτική χώρα – αλλά με ηλιοθερμικά, με γεωθερμικά συστήματα, με τη χρήση της βιομάζας, με την παραγωγή βιοαέριου και με την αναξιοποίητη υδροδυναμική ενέργεια.
Όσον αφορά την τελευταία, με την κατασκευή υδροηλεκτρικών έργων μικρής και μεγάλης κλίμακας – τα οποία δεν αφήνουν καταστροφικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα, αλλά ένα πολύ μικρό, σε αντίθεση με τα αιολικά πάρκα.
Σύμφωνα με μελέτες, τα αιολικά πάρκα καταστρέφουν τη βιοποικιλότητα, το υπέδαφος, τα οικοσυστήματα και τα δάση, μειώνουν το ανθρακικό αποτύπωμα μόνο κατά 1%, παράγουν ρεύμα κατά 25% της ονομαστικής αξίας τους και δεν μπορούν να καλύψουν τις ενεργειακές ανάγκες, χωρίς την υποστήριξη των θερμοηλεκτρικών μονάδων – λόγω των κλιματολογικών περιορισμών και της στοχαστικής ζήτησης.
Εκτός αυτού, μειώνουν την αξία της γης, επηρεάζουν αρνητικά τον τουρισμό και δεν εισφέρουν θέσεις εργασίας – ενώ η αιολική ενέργεια δεν είναι ανταγωνιστική σε σχέση με τα ορυκτά καύσιμα, επειδή απαιτείται μόνιμη επιδότηση της τιμής αγοράς της που τη χρεώνεται ο καταναλωτής.
(3) Η εκμετάλλευση κτηνοτροφικών αποβλήτων για την παραγωγή ενέργειας – όπου μπορεί να παραχθεί θερμότητα και ηλεκτρισμός συνολικής ισχύος 350 MW, από 10 έως 15 μονάδες βιοαερίου.
Στην προσπάθεια για τη μείωση και αξιοποίηση των αστικών απορριμμάτων, αντί να θάβονται σε ακατάλληλες χωματερές, μια από τις προτεινόμενες λύσεις είναι η καύση τους για την παραγωγή ενέργειας – με τη διαδικασία «waste to energy», με την οποία καίγονται κυρίως οικιακά και παρόμοιου τύπου απόβλητα που δεν μπορούν να ανακυκλωθούν.
Ένα σύγχρονο, μεγάλου μεγέθους εργοστάσιο που επεξεργάζεται μισό εκατομμύριο τόνους αστικών στερεών αποβλήτων ετησίως, μπορεί να παράγει περισσότερα από 400 εκατομμύρια kWh ετησίως – καλύπτοντας τις ανάγκες ηλεκτρικής ενέργειας για περισσότερες από 150.000 οικογένειες.
Εκτός αυτού, ο όγκος των απορριμμάτων μπορεί να μειωθεί κατά περίπου 90% – ενώ οι σύγχρονες ευρωπαϊκές μονάδες μετατροπής αποβλήτων σε ενέργεια είναι καθαρές και ασφαλείς, ικανοποιώντας τις αυστηρότερες οριακές τιμές εκπομπών που ισχύουν για οποιοδήποτε κλάδο, όπως αυτές ορίζονται στην οδηγία για τις βιομηχανικές εκπομπές της ΕΕ. (Confederation of European Waste to Energy plants, 2020)
(4) H παροχή κινήτρων και η κρατική στήριξη σε όλους τους ιδιώτες που θα θελήσουν να εγκαταστήσουν στο σπίτι τους συστήματα παραγωγής ενέργειας από εναλλακτικές ανανεώσιμες πηγές – έτσι ώστε να είναι αυτάρκεις ή να διοχετεύουν την παραπάνω ενέργεια στο εθνικό δίκτυο ηλεκτρισμού και τηλεθέρμανσης.
Εκτός αυτού, πρέπει να δοθούν κίνητρα για την κατασκευή φυτεμένων δωμάτων, δηλαδή για χώρους στα μπαλκόνια και στις ταράτσες που θα φυτεύονται διάφορα φυτά – όχι μόνο στα υπό ανέγερση νέα κτήρια, αλλά και στα υφιστάμενα.
Τα φυτεμένα δώματα συμβάλλουν στην αλλαγή του μικροκλίματος μιας πυκνοδομημένης αστικής περιοχής – ενώ απομειώνουν έως και 15% τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίων, με σχετικά μικρό κόστος.
