.
Εύλογα απορεί κάποιος τι επιδιώκουν οι Νορβηγοί με τα υπεράκτια αιολικά που προωθούν στην Ελλάδα. Θέλουν να μας εξάγουν πολιτισμό; Δεν πρέπει να είναι κανείς πιο επιφυλακτικός με αυτόν το συρφετό ανθρωπισμού και περιβαλλοντικού ιδεαλισμού; Με την παραχώρηση της εθνικής στρατηγικής, είτε όσον αφορά την ενέργεια, είτε την προστασία των συνόρων, του κοινωνικού συνόλου και των αξιών; Κλείνοντας, τα θαλάσσια αιολικά είναι ακριβά – ενώ ακόμη και αν δρομολογηθούν, θα πρέπει να έχουν σίγουρα ελληνική συμμετοχή, τουλάχιστον στην κατασκευή των βάσεων τους. Διαφορετικά θα καταλήξουν μια ακόμα περίπτωση των πανάκριβων και επιδοτούμενων ΕΣΠΑ της διαπλοκής, όπως είναι οι αυτοκινητόδρομοι, όπου Γιάννης (Γερμανοί-ΕΕ) κερνάει και Γιάννης πίνει – αφού τα χρήματα επιστρέφουν πίσω, μέσω της αγοράς εισαγόμενης τεχνολογίας. Ακόμη χειρότερα, μέσω της συμμετοχής των ξένων στην εγχώρια παραγωγή ενέργειας που αυξάνει την εξάρτηση της χώρας μας από τα άλλα κράτη.
.
Ανάλυση
– του Παναγιώτη Χατζηπλή
Τον τελευταίο καιρό ανακινείται το θέμα των υπεράκτιων αιολικών πάρκων – μία ενδιαφέρουσα ιδέα για εκείνους τους ρομαντικούς που νομίζουν πως οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας είναι δωρεάν, αλλά και μία καλή ευκαιρία για τους παρασιτικούς κρατικοδίαιτους επιχειρηματίες των επιδοτήσεων και των ΕΣΠΑ. Στα πλαίσια αυτά τα εξής:
Κανονιστικό πλαίσιο
Τα θαλάσσια αιολικά πάρκα αρχίζουν να απασχολούν την Ελλάδα τουλάχιστον από το 2006 – όταν συμπεριλαμβάνονται στη νομοθεσία που αφορά τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, με το Νόμο 3468/2006 και με το άρθρο 24. Περισσότερες ρυθμίσεις δε, θεσμοθετήθηκαν με το Ν. 3851/2010 – ενώ αναφέρονται στο 1ο Σχέδιο Δράσης για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΦΕΚ 1630/Β/11- 10-2010) και στο πρόγραμμα αιολικών του 2012-17.
Να σημειώσουμε εδώ ότι, από τεχνικής πλευράς υπάρχουν θαλάσσια αιολικά με σταθερή βάση, οπότε μιλάμε για βάθη έως 50 μέτρα – ή πλωτά, οπότε φτάνουμε στα 700 μέτρα. Στην Ευρώπη που είναι διεθνώς ηγέτιδα δύναμη στα θαλάσσια αιολικά, το πρώτο δημιουργήθηκε το 1991 στη Δανία – ενώ έκτοτε έχουν αυξηθεί με γεωμετρική πρόοδο, για να φθάσουν στα 30 GW εγκατεστημένη ισχύ (κυρίως στην Ευρώπη και την Κίνα).
Το θέμα της υλοποίησης υπεράκτιων/θαλάσσιων αιολικών, διακινείται από το 2010 – όταν είχαν επιλεγεί από το Υπουργείο Ενέργειας 12 θαλάσσιες περιοχές για εγκατάσταση θαλάσσιων αιολικών πάρκων με ορίζοντα το 2017 (πηγή) και με επενδύσεις ύψους 8 δις €. (γράφημα, πηγή)
Το 2011 υπεβλήθησαν 24 προτάσεις – αν και αργότερα έμειναν πολύ λιγότερες, κατά τους ισχυρισμούς λόγω του κόστους παραγωγής. Στο ΕΣΕΚ της ΝΔ του 2019 αναφέρεται ότι, «αν και δεν υπάρχει συγκεκριμένος χρονοπρογραμματισμός για τα θαλάσσια αιολικά πάρκα, τίθεται ως ενδεικτικός τεχνολογικός στόχος να βρίσκονται σε λειτουργία κατά το έτος 2030 θαλάσσια αιολικά πάρκα συνολικής εγκατεστημένης ισχύος της τάξης των 250 MW.»
Αναφέρεται ως πρόκληση η χωροθέτηση τόσο αυτών, όσο και των θαλάσσιων φωτοβολταϊκών – κάτι που είναι εντελώς θεωρητικό, με την έννοια πως αφού δεν καθορίζονται οι αλιευτικές ζώνες, τα 12 ναυτικά μίλια και η ΑΟΖ, λογικά αμφιβάλει κανείς για τον καθορισμό αιολικών ζωνών.
Η περιβαλλοντική διάσταση
Συνεχίζοντας, οι ΑΠΕ προωθούνται ως περιβαλλοντικά φιλική λύση, έτσι ώστε να αντικατασταθεί ο εγχώριος λιγνίτης από το εισαγόμενο φυσικό αέριο – χωρίς να δίνεται σημασία στην αύξηση της ενεργειακής εξάρτησης της χώρας από τους αγωγούς, καθώς επίσης από τα εισαγόμενα μηχανήματα ΑΠΕ.
Πάντα πρέπει να υπάρχει μια ωραία δικαιολογία, όπως για τα τέλη της ανακύκλωσης πλαστικών που τελικά δεν ανακυκλώνονται στην Ελλάδα, αλλά καίγονται – ενώ τα τέλη που πληρώνουμε οδηγούνται σε κυβερνητικές διαφημίσεις. Δυστυχώς δεν διεξάγεται καμία συζήτηση για τεχνολογίες διακράτησης άνθρακα (carbon sequestration), για παράδειγμα, όσον αφορά το λιγνίτη – ή για την αναβάθμιση των μονάδων που υπάρχουν.
Στην ουσία, πρόκειται για τις ονομαζόμενες «πράσινες business» (ανάλυση) – για μία επικίνδυνη εισαγόμενη τεχνολογία ΑΠΕ που δεν ανακυκλώνεται και επιβαρύνει το φυσικό περιβάλλον, καθώς επίσης τη γεωργική γη, όταν διαχέεται σε δάση και χωράφια. Δεν εξασφαλίζουν καν την ενεργειακή ασφάλεια – υπενθυμίζοντας τα προβλήματα κατά το τελευταίο κύμα ψύχους στο Τέξας, όπως τη βλάβη το 2019 στο μεγαλύτερο υπεράκτιο αιολικό πάρκο του κόσμου που οδήγησε σε black out στη Βρετανία (πηγή).
Η ελληνική πρόταση απορρίφθηκε..
Από την άλλη πλευρά, όταν μία εταιρεία με ελληνικής παραγωγής ανεμογεννήτριες είχε προτείνει την εγκατάσταση σε 14 βραχονησίδες του Νοτίου Αιγαίου-Δωδεκανήσων, συγκεκριμένα στις νησίδες Κούνουποι, Σύρνα, Πλακίδα, Μεσονήσι, Μεγάλο Σοφράνο, Παχεία Ανάφης, Μακρά, Λιάδι, Κίναρος, Λέβιθα, Οφιδούσσα, Κανδελιούσσα, Περγούσσα, και Παχειά Νισύρου, οι «οικολόγοι» αναφερόντουσαν στα Γκαλαμπάγκος της Μεσογείου (γράφημα) – συνεπικουρούμενοι από το συστημικό τύπο τόσο της κατ’ επίφαση αριστεράς, όσο και της δεξιάς.
Σε άλλες ξένες επενδύσεις όμως είτε δεν κάνουν τίποτα, είτε τις επικροτούν ως στρατηγικές – όπως στις Σκουριές ή στα Άγραφα (πηγή). Η πρόταση της «Κυκλαδικά Μελτέμια», περιλαμβάνει συνολικά 138 ανεμογεννήτριες σε 23 νησίδες και 582 MW – ενώνοντας αυτή την περιοχή με το εθνικό δίκτυο (εικόνα, πηγή).
Τελικά τη σταμάτησε το υπουργείο περιβάλλοντος και ενέργειας (πηγή), ενώ υπήρχε σχετική πρόθεση στο πρόγραμμα της ΝΔ (πηγή) – τεκμηριώνοντας το μισελληνισμό και το ρατσισμό του για τις ελληνικές επενδύσεις. Γιατί αλήθεια; Μήπως επειδή προωθείται η ενεργειακή εξάρτηση της χώρας μας από συγκεκριμένα διεθνή συμφέροντα;
Οι βραχονησίδες πάντως αυτές, εκτός από τη χρησιμότητα τους για την παραγωγή ενέργειας, είναι στα σύνορα με Τουρκία, οπότε εθνικής σημασίας – ειδικά όταν κάποιες διεκδικούνται από τους Μογγόλους γείτονες μας (πηγή).
Η Νορβηγική πρόταση προχωρεί..
Περαιτέρω, την ίδια στιγμή που απαγορεύθηκε η επένδυση στην ελληνική εταιρία, προωθούνται ανερυθρίαστα πανάκριβα ξένα υπεράκτια αιολικά – όπως αυτά των Νορβηγών! (πηγή). Πιστεύει αλήθεια η κυβέρνηση πως αποτελούν μία καλύτερη λύση, όσον αφορά τη χωροθέτηση;
Έχει ενδιαφέρον πάντως το γεγονός ότι, η περιοχή με το καλύτερο αιολικό δυναμικό είναι κοντά στον Άγιο Ευστράτιο-Λήμνο-Λέσβο (πηγή), χωρίς όμως να φαίνεται πως προωθούνται θαλάσσια αιολικά εκεί – αφού μάλλον προτείνονται στην περιοχή των Κυκλάδων (γράφημα, πηγή)
Σε κάθε περίπτωση, τρεις ελληνικές εταιρείες δραστηριοποιούνται σε έργα θαλάσσιων αιολικών πάρκων και ανταγωνίζονται επί ίσοις όροις διεθνείς εταιρείες στον Ευρωπαϊκό στίβο στην κατασκευή τους – τα Ελληνικά Καλώδια με βιομηχανικές μονάδες στην Κόρινθο και την Θήβα, η Assodivers με έδρα την Ελευσίνα και η Likomitros Steel που εδράζει έξω από τον Βόλο (πηγή).
Στο γράφημα που ακολουθεί φαίνεται το κόστος σημαντικών τεχνολογιών παραγωγής ενέργειας στην Ευρώπη (πηγή) – σημειώνοντας πως τα αιολικά είναι δημοφιλή στις Νορβηγία, Ολλανδία, Δανία και Μ. Βρετάνια. Το κόστος παραγωγής ανανεώσιμης ενέργειας που ήταν πολύ ψηλό, στα 140-180 €/MWh το 2014, θεωρείται πως έχει μειωθεί κάτω από τα 100 €/MWh – χωρίς όμως να γνωρίζουμε με ποιες επιδοτήσεις.
Με βάση το «Bloomberg New Energy Finance», το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας (levelized cost of electricity, LCOE) για θαλάσσια αιολικά στην Ευρώπη, κυμαινόταν από 58 $ (50 €) έως 76 $ (65 €) ανά MWh το πρώτο εξάμηνο του 2018. Εκτός βέβαια από τα θαλάσσια αιολικά υπάρχουν, προσπάθειες εκμετάλλευσης της κυματικής ενέργειας.
Στην προμελέτη που έγινε πρόσφατα, το κόστος ηλεκτρικής ενέργειας από πλωτά αιολικά στην Ελλάδα εκτιμάται ότι θα είναι στα 76 ευρώ ανά MWh το 2030 και θα υποχωρήσει στα 46 ευρώ/MWh το 2050 (πηγή). Σε αυτές τις τιμές, κοντά στα 60 ευρώ/MWh, κινείται το μέσο κόστος της ενέργειας στην Ελλάδα σήμερα – ίσως λίγο υψηλότερα των ΑΠΕ που έχει μειωθεί πρόσφατα, αλλά λόγω των επιχορηγήσεων. Χωρίς τα πρόστιμα ρύπων, η ενέργεια από λιγνίτη είναι φθηνότερη.
Βέβαια, με τις επιχορηγήσεις του Green Deal της ΕΕ, εμφανίζονται μεγάλες δυνατότητες – σημειώνοντας πως τα ισπανικά ναυπηγεία προσπαθούν να εκμεταλλευτούν τις επιχορηγήσεις για τα αιολικά για να παράγουν τις βάσεις τους (πηγή). Η Νορβηγία ενδιαφερόταν από την αρχή που ανέλαβε η ΝΔ, όπως γενικότερα με την απολιγνιτοποίηση – σημειώνοντας πως ο Νορβηγός πρέσβης επισκέφθηκε για το σκοπό αυτό τον Χατζηδάκη.
Σύντομα ξεκίνησε η μελέτη από την ΕΛΕΤΑΕΝ μαζί με τη Νορβηγική Ένωση Αιολικής Ενέργειας, με χρηματοδότηση από κοινοτικά ταμεία, για τα offshore αιολικά στην Ελλάδα (πηγή) – έχοντας παρουσιασθεί στις αρχές του 2021 (πηγή), όπου τέθηκε σε διαβούλευση (πηγή).
Πρόσφατα οι Νορβηγοί συναντήθηκαν με το νέο υπουργό ΥΠΕΝ (πηγή) που προωθεί μανιωδώς τη σκανδαλώδη συμφωνία με την Ελληνικός Χρυσός – ενώ διοργανώθηκε επίσης ηλεκτρονική ημερίδα για το θέμα το Φεβρουάριο του 2021, με την συμμετοχή της ΤΕΡΝΑ, του «εθνικού εργολάβου», όπως επί πλέον του κ. Κοπελούζου που προβληματίζεται για τα τιμολόγια (πηγή).
Σημειώνεται βέβαια ότι, οι Νορβηγοί έχουν την πολυτέλεια να πειραματιστούν χωρίς πρόβλημα κόστους – αφού έχουν πολύ μεγάλα έσοδα από υδρογονάνθρακες, ενώ σχεδόν όλη η ενέργεια τους προέρχεται από υδροηλεκτρικά (ως και 95%). Επίσης η Νορβηγία έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά χρήσης ηλεκτρικών αυτοκινήτων – άνω του 50% των συνολικών πωλήσεων.
Εξαγωγή «πολιτισμού» από τη Νορβηγία
Συνεχίζοντας, είναι ασφαλώς εκνευριστικό όταν μια χώρα που έχει λύσει τα οικονομικά και ενεργειακά της προβλήματα, θέλει να εξάγει σοφία – ειδικά σε χώρες σαν την Ελλάδα που προσπαθεί πάνω από δέκα χρόνια να εξέλθει από το τέλμα των μνημονίων, βυθιζόμενη όμως σε συνεχώς μεγαλύτερα προβλήματα.
Η Νορβηγία δεν είναι μέλος της ΕΕ και επέλεξε να διατηρήσει την ανεξαρτησία της – αν και δεν θα είχε πρόβλημα να ικανοποιήσει τους όρους της Πράσινης Ατζέντας της ΕΕ για την ενέργεια που χρησιμοποιεί, αλλά μάλλον όχι και για αυτήν που αντλεί, ενώ χρησιμοποιούν άλλοι.
Η Νορβηγία είναι μέλος του ΕOX (Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου μαζί με τις χώρες EFTA (Νορβηγία, Λιχτενστάιν, Ισλανδία) που επιτρέπει την πρόσβαση στην κοινή αγορά της ΕΕ – δηλαδή στην ελεύθερη μετακίνηση ανθρώπων, προϊόντων και κεφαλαίων. Έναντι αυτού παρέχει κάποια χρηματοδότηση, αλλά έχει τη θεσμική της ανεξαρτησία – κάτι που δεν είναι καθόλου άσχημο.
Που πηγαίνει αυτή η χρηματοδότηση; Οι Νορβηγοί, μαζί με το Λιχτενστάιν και την Ισλανδία, χρηματοδοτούσαν για παράδειγμα δράσεις στο μεταναστατευτικό! Συγκεκριμένα το 2014-20 το πρόγραμμα «Asylum and Migration» με έμφαση στα ασυνόδευτους ανηλίκους – όπου παρείχε νομική υποστήριξη και φροντίδα (πηγή). Το Norwegian Refugee Council πάντως σταμάτησε την δραστηριότητά του στην Ελλάδα το 2018 (πηγή) – ενώ πρόσφατα μία ΜΚΟ παρείχε πληροφορίες σε μετανάστες, για διαδρομές στα νησιά! (πηγή).
Εύλογα απορεί κάποιος τι επιδιώκουν τώρα οι Νορβηγοί με τα υπεράκτια αιολικά. Θέλουν να μας εξάγουν πολιτισμό; Δεν πρέπει να είναι κανείς πιο επιφυλακτικός με αυτόν το συρφετό ανθρωπισμού και περιβαλλοντικού ιδεαλισμού; Με την παραχώρηση της εθνικής στρατηγικής, είτε όσον αφορά την ενέργεια, είτε την προστασία των συνόρων, του κοινωνικού συνόλου και των αξιών.
Επίλογος
Κλείνοντας, τα θαλάσσια αιολικά είναι ακριβά – ενώ ακόμη και αν δρομολογηθούν, θα πρέπει να έχουν σίγουρα ελληνική συμμετοχή, τουλάχιστον στην κατασκευή των βάσεων τους. Διαφορετικά θα καταλήξουν μια ακόμα περίπτωση των πανάκριβων και επιδοτούμενων ΕΣΠΑ της διαπλοκής, όπως είναι οι αυτοκινητόδρομοι, όπου Γιάννης (Γερμανοί-ΕΕ) κερνάει και Γιάννης πίνει – αφού τα χρήματα επιστρέφουν πίσω, μέσω της αγοράς εισαγόμενης τεχνολογίας. Ακόμη χειρότερα, μέσω της συμμετοχής των ξένων στην εγχώρια παραγωγή ενέργειας που αυξάνει την εξάρτηση της χώρας μας από τα άλλα κράτη.
