Η Τουρκία λειτουργεί ως παραγωγική βάση για πολλές βιομηχανίες παρέχοντας χαμηλότερου κόστους εργατικό δυναμικό, αδασμολόγητη πρόσβαση δίπλα στην ΕΕ αλλά χωρίς να υπόκειται στους Ευρωπαϊκούς περιορισμούς, τουλάχιστον όχι στον ίδιο βαθμό με τα πλήρη μέλη της ΕΕ.
Το άρθρο αποτελείται από 2 σελίδες
Ανάλυση
του Παναγιώτη Χατζηπλή
Σημαντικά βιομηχανικά προϊόντα της Τουρκίας είναι: αυτοκίνητα, ηλεκτρικές συσκευές/ηλεκτρονικά, χάλυβας, πλοία (ναυπήγηση). Αυτά βοηθούν και στην ανάπτυξη αμυντικής βιομηχανίας. Επίσης υφάσματα και ρούχα (κλωστοϋφαντουργία) και τρόφιμα.
Θα παραθέσουμε μερικά στοιχεία για αυτούς τους κλάδους αντιπαραβάλλοντας τα με την κατάσταση στην Ελλάδα.
Αυτοκινητοβιομηχανία
Η Τουρκία λειτουργεί ως παραγωγική βάση για πωλήσεις αυτοκινήτων στην Ευρώπη με Γερμανικές φίρμες (Mercedes, Opel ενώ πρόσφατα συζητούνταν η εγκατάσταση της VW), Γαλλικές (Renault), Ιταλικές (Fiat Chrysler) αλλά και για την Toyota και Hyundai
H Τουρκία παράγει 1,55 εκατ. αυτοκίνητα κάτι που την κατατάσσει στους 20 μεγαλύτερους παραγωγούς διεθνώς. Από αυτά τα 1,3 εκατ εξήχθησαν και τα από αυτά τα 1,1 εκατ στην ΕΕ . Όταν η μεγαλύτερη παραγωγός της ΕΕ η Γερμανία κατασκευάζει περί τα 5,5 εκατ. αν και το θέμα είναι πόσα από αυτά έχουν υποσυστήματα που κατασκευάζονται σε Τσεχία – Σλοβακία οι οποίες μαζί κατασκεύασαν 2,4 εκατ. και έχουν μια πολύ μεγάλη αυτοκινητοβιομηχανία επίσης.
Έτσι η Τουρκία αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους προμηθευτές αυτοκινήτων της ΕΕ, οι εξαγωγές αυτοκινήτων και εξαρτημάτων που παράγει ανέρχονται στο 24% των εισαγωγών της ΕΕ σε αυτοκίνητα. Ενώ το σύνολο των εξαγωγών αυτοκινήτων της Τουρκίας ανέρχεται σε $31,6 δις (με το 80%, 24 δις $ κατευθυνόμενο στην ΕΕ). Τα αυτοκίνητα είναι το μεγαλύτερο μέρος του εμπορίου με Τουρκία της ΕΕ. Συνεπώς το επιχείρημα ότι η Ελλάδα είναι μικρή χώρα για παραγωγή δεν ισχύει αφού το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής της Τουρκίας το απορροφά η ΕΕ. Συνεπώς η ΕΕ εξαρτάται από την Τουρκία σε ένα βαθμό και έχει μεγάλα συμφέροντα σε αυτή.
Το ενδιαφέρον όμως με την ενασχόληση με την αυτοκινητοβιομηχανία είναι ότι εκτός της σχετικά υψηλής τεχνογνωσίας και μισθών παράλληλα συντηρεί περιφερειακά πολλές άλλες δουλειές τόσο σε βιομηχανία αλλά και υπηρεσίες και δημιουργεί τεχνογνωσία (πχ υφάσματα, ελαστικά, ηλεκτρονικά, χαλυβουργία, χρώματα, πλαστικά, σχεδιαστές, υαλουργία). Θεωρείται ότι η μία θέση εργασίας στην αυτοκινητοβιομηχανία παράγει έως 5-11 θέσεις στην ευρύτερη οικονομία με βάση την εμπειρία της Αμερικής (EMSI Consulting ). Αυτά τα εργοστάσια παράγουν τεχνογνωσία και υποδομές για την αμυντική βιομηχανία για παραγωγή τεθωρακισμένων αρμάτων μάχης και μεταφοράς προσωπικού.
Αφού η Τουρκία προσκάλεσε εδώ και χρόνια τις Ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες να παράγουν εκεί (Mercedes, VW, Fiat, Renault) και να καταστεί πλέον ο μεγαλύτερος εξαγωγέας αυτοκινήτων στην ΕΕ προχώρησε στον σχεδιασμό στις αρχές της δεκαετίας του 2010 για δημιουργία τουρκικού ηλεκτρικού αυτοκινήτου. Επέτυχε να το παρουσιάσει φέτος, με την ονομασία TOGG. Όταν μπει στην παραγωγή, το 2022 κατά το πλάνο (μια επένδυση 3,7 δις €) θα δημιουργήσει 4.000 καλοπληρωμένες θέσεις τεχνητών στην οικονομία όταν η Ελλάδα έχει επικεντρωθεί στο Ελληνικό των € 8 δις και στον κλάδο των υπηρεσιών με τις χαμηλότερες αμοιβές, πολλές δε και μερικής απασχόλησης). Το εργοστάσιο παραγωγής του TOGG εγκαινιάστηκε τον Ιούλιο του 2020 στην Μπούρσα παρά την παγκόσμια κρίση λόγω κορονοϊού. Είναι ακόμα νωρίς για να δούμε πως θα εξελιχθεί βέβαια. Αποτελεί την απαρχή της εθνικής αυτοκινητοβιομηχανίας (αν και με 50% εισαγόμενα εξαρτήματα) μιας που τα αυτοκίνητα που παράγει ως σήμερα ή Τουρκία είναι είτε ξένης επωνυμίας είτε ξένης σχεδίασης σε Τουρκική έκδοση.
Το ηλεκτρικό αυτοκίνητο θα μπορέσει να δώσει στην Τουρκία μεγαλύτερη ενεργειακή αυτονομία κάτι που αποτελεί στόχο της. Σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξή του έπαιξε η TÜBİTAK που είναι ο κρατικός οργανισμός για ανάπτυξη τεχνολογία και έρευνα. Υπήρχε ένας ξεκάθαρος σκοπός να παραχθεί ηλεκτρικό αυτοκίνητο μέχρι το 2020 και είναι αξιοθαύμαστο ότι αυτό έγινε σε μια εποχή που το ηλεκτρικό αυτοκίνητο θεωρούνταν κάτι ως παραξενιά για πολλούς στην αυτοκινητοβιομηχανία και σίγουρα στην Ελλάδα που δεν το προώθησε ούτε όσο αφορά την χρήση. To 2015 μάλιστα είχε ανακοινωθεί ότι το Τουρκικό ηλεκτρικό αυτοκίνητο θα παραχθεί με βάση την επανέκδοση του Σουηδικού SAAB 9-3 ως ηλεκτρικού (NEVS) Η συνεργασία έδωσε στους Τούρκους τεχνογνωσία και εξοικονόμηση πόρων και χρόνου (κατά τα λεγόμενα η ανάπτυξη ενός 100% καινούργιου σχεδίου κοστίζει $1 δις και παίρνει 3-5 χρόνια, ίσως και περισσότερα. Το TOGG που κατέληξαν είναι δικής τους πνευματική ιδιοκτησία έχει σχεδαστεί από το περίφημο στούντιο Pininfarina.
Αυτοκινητοβιομηχανία Ελλάδας
Από την άλλη, η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα της ΕΕ χωρίς συμμετοχή στον κλάδο της παραγωγής αυτοκινήτων ούτε καν εξαρτημάτων!…. Σε σύνολο 298 εργοστασίων στην Ευρώπη !! σύμφωνα με στοιχεία της Ένωσης των Ευρωπαϊκών Βιομηχανιών Αυτοκινήτου (European Automobile Manufacturers Association).
Και όμως η Ελλάδα είχε μια σημαντική αυτοκινητοβιομηχανία (Pony, Nissan κ.α.) στα χρόνια της Ευρωπαϊκής ενοποίησης. Τα εργοστάσιο της Βιαμαξ που είχε ρομπότ πριν δεκαετίες (όπως και η ΤΕΟΚΑΡ) το πήρε η Τουρκία. Και είναι γνωστό και θλιβερό πως έκλεισαν και φύγαν τα εργοστάσια ελαστικών Goodyear και Pirelli.
Ακόμα και αν κανένας αποκλείσει ότι μπορεί να παράγουμε και για την υπόλοιπη ΕΕ ή άλλες αγορές τότε πάλι η παραγωγή θα μπορούσε να περιοριστεί στην εγχώρια αγορά αφού με την 4η βιομηχανική επανάσταση αλλάζουν τα δεδομένα όσο αφορά τις οικονομίες κλίμακας. Αποτελεί δε αντικείμενο που θέλγει πολλούς νέους επιστήμονες και επιχειρηματίες πολλοί εκ των οποίων αναγκάζονται να μεταναστεύσουν για να πραγματοποιήσουν το όνειρο της απασχόλησης στον τομέα.
Η Ελλάδα κατασκεύαζε ηλεκτρικό αυτοκίνητο το 1973-1975 (Enfield-Neorion 8000) αλλά έκλεισε και αυτό καθώς το κράτος όχι μόνο δεν ενδιαφέρθηκε αλλά ουσιαστικά το σαμποτάρισε αφού δεν έπαιρνε ούτε καν άδεια τύπου. Η σχετική ιστορία έχει καταγραφεί στο ντοκιμαντέρ «Ανάμεσα σε Δύο Νησιά» . Ακόμα και σήμερα για τις μικρότερες κατηγορίες οχημάτων δεν είναι δυνατή η έγκριση τύπου στην Ελλάδα! Τι περιμένεις λοιπόν από μια χώρα που εκτός από τον τουρισμό θεωρεί πρόοδο το ξεπούλημα κρατικών επιχειρήσεων και τις εισαγωγές;
Το Enfield- Neorion 8000 δε παρουσιάστηκε ως φόντο πρόσφατα κατά την εξαγγελία κινήτρων για ηλεκτροκίνηση από τον πρωθυπουργό, μετά από 10 χρόνια καθυστέρησης από όλες τις κυβερνήσεις. Τα αυτοκίνητα αυτά θα είναι φυσικά εισαγόμενα! Ενώ ο υπουργός ενέργειας φωτογραφήθηκε στην ΔΕΘ σε ιδιώτη ανταγωνιστή της ΔΕΗ με εισαγόμενο ηλεκτρικό αυτοκίνητο. Αυτή είναι η ανάπτυξη! Κλείνουν ή δεν ενισχύουν εγχώριες βιομηχανίες ή ενέργεια και μετά προωθούν τα εισαγόμενα ως πρόοδο!
Ηλεκτρικές συσκευές και ηλεκτρονικά
Τουρκικές εταιρίες όπως η Arcelik και Beko (του ομίλου Koc) και η Vestel (του ομίλου Zorlu) είναι από τους μεγαλύτερους παραγωγούς ηλεκτρονικών και ηλεκτρικών συσκευών στην Ευρώπη. Η Vestel είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός τηλεοράσεων, αντιπροσωπεύοντας το ένα τέταρτο του συνόλου των τηλεοράσεων που κατασκευάζονται και πωλούνται στην ήπειρο. Πολλές δε παράγονται ως υπεργολαβία με άλλη φίρμα και για την Ελλάδα. Όπως και τα αυτοκίνητα έτσι και η τεχνογνωσία στα ηλεκτρικά/ηλεκτρονικά έχει εφαρμογή σε αμυντική βιομηχανία πχ drone η Vestel )
Ελληνική βιομηχανία ηλεκτρικών
Για τον δικό μας ηλεκτρικό τομέα τι να πούμε; ΙΖΟΛΑ και ΠΙΤΣΟΣ φτιάχνανε όλες τις ηλεκτρικές συσκευές εδώ και χρόνια (τηλεοράσεις, ψυγεία, κουζίνες, θερμοσίφωνες θερμάστρες μέχρι τρίκυκλα η Πιτσος). Η Πιτσος με ιστορία 152 χρόνων που εξαγοράστηκε το 1977 από τη Siemens και τελευταία έμεινε BSH-Pitsos ένα εργοστάσιο προς κλείσιμο… Ενώ η ΙΖΟΛΑ, της οικογένειας Δράκου, κατά πολλούς πολεμήθηκε από το τραπεζικό σύστημα, ίσως και από τις πολυεθνικές.
Και όμως, κάποιοι προσπαθούν στα ηλεκτρονικά ακόμα. Όπως η Olympia σε μηχανισμούς ασφαλείας μέχρι και ρομποτικά η Gkizelis που μάλιστα αν και αθόρυβη, θεωρείται κορυφαία παγκοσμίως! Επίσης παράγουμε καλώδια, μπαταρίες, λαμπτήρες. Αυτά όλα μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην παραγωγή ηλεκτρικών αυτοκινήτων και εξαρτημάτων… Σημαντική ήταν η παραγωγή τηλεπικοινωνιακού υλικού κατά την εποχή ανακαίνισης του ΟΤΕ με μεγάλη συμμετοχή της Siemens. Κάποιοι περηφανεύονται για την παραγωγή της ΙΝΤΡΑΚΟΜ στον τομέα αυτό που επεκτάθηκε και σε αμυντικά συστήματα. Είναι κάτι προς διερεύνηση.
Ηλεκτρονικά και Startup
Μαζί με τα ηλεκτρικά η Τουρκία έχει εμφανίσει και κάποια δραστηριότητα στα ηλεκτρονικά και τα startup. Τώρα αν είναι επιδοτούμενα από κρατικά προγράμματα είναι άλλο θέμα. Πάντως στις 500 ταχύτερα αναπτυσσόμενες παγκοσμίως εταιρίες της Deloitte είχε το 2018 24 εταιρίες και μια από αυτές η Teknofix (στο τηλεπικοινωνιακό υλικό) είχε θέση στις 10 κορυφαίες όσο αφορά αύξηση κύκλους εργασιών.
H εταιρία ηλεκτρονικών παιχνιδιών Peak Games έγινε η πρώτη με αποτίμηση πάνω από $1 δις. Το 2019 είχαν επενδυθεί $105 εκατ σε startup. Τα νούμερα είναι μικρά φυσικά σε σχέση με το μέγεθος του πληθυσμού, όχι πολύ μακριά από της Ελλάδας, αλλά δείχνει μια ενδιαφέρουσα δραστηριότητα τουλάχιστον όσο αφορά κάποια μεγάλα startup.
Startup Ελλάδας
Στην Ελλάδα ο χώρος των startup είναι περιορισμένος παρά την πολύ κουβέντα που γίνεται. Εκλείπουν βέβαια τα κεφάλαια και οι μακροοικονομικές προοπτικές. Σύμφωνα με στοιχεία της Marathon Venture Capital που καταμέτρησε τις χρηματοδοτήσεις σε ελληνικά startup (δηλ. κάθε τεχνολογική εταιρεία με Έλληνα ιδρυτή ανεξαρτήτως αν το προσωπικό είναι στην Ελλάδα ή το εξωτερικό) μεταξύ 2010-2018 επενδύθηκαν μόνο $540 εκατ. σε 167 startup με προσωπικό στην Ελλάδα το οποίο δεν πρέπει να αφορά πάνω από 1-2 χιλιάδες άτομα και όχι σε σταθερή βάση.
Όσο αφορά πάντως την δαπάνη σε R&D Ελλάδα και Τουρκία είναι στα ίδια ποσοστά (0,8%-0,9% του ΑΕΠ). Κάτι που σε κάνει να αναρωτιέσαι που πηγαίνει αν και η Ελλάδα έχει μεγαλύτερη δραστηριότητα στον φαρμακευτικό τομέα. Περισσότερα για έρευνα και startup στην Ελλάδα εδώ
Ναυπηγεία
Ο ναυπηγικός τομέας της Τουρκίας αναπτύχθηκε σημαντικά από τα μέσα της δεκαετίας του ‘90, όταν δηλαδή ξεκίνησε να φυλλοροεί ο Ελληνικός και πλέον θεωρείται 5ος μεγαλύτερος παγκοσμίως. Και αυτό χωρίς να έχει τον εμπορικό στόλο της Ελλάδας, ούτε καν ίσως τις ίδιες υποδομές και τεχνογνωσία.
Παράλληλα ο ναυπηγικός τομέας αποτελεί και πηγή συναλλάγματος. Το 2019, η αξία των πλοίων (εμπορικών και αναψυχής) που ναυπηγήθηκαν στην Τουρκία για ξένες χώρες (136 τον αριθμό) άγγιξε τα 1,04 δισ. δολάρια, αύξηση 5,2% σε σχέση με το 2018. Ενώ έχει μεγάλη δραστηριότητα και σε ναυπηγοεπισκευαστικές εργασίες και διάλυση/ανακύκλωση πλοίων.
Ελλάδα Ναυπηγεία-Ναυτιλία
Από την άλλη δεν χρειάζεται να ειπωθούν πολλά για την συντριπτική υπεροχή στην θάλασσα της Ελλάδας. Ο ελληνόκτητος εμπορικός στόλος είναι ο μεγαλύτερος παγκοσμίως με αξία $105 δις το 2018 (Clarksons Research) και ανέρχονται στο 50% του Ευρωπαϊκού στόλου και στο 20% του παγκόσμιου (4.746 πλοία (άνω των 1.000 gt) χωρητικότητας 365,45 εκατ. τόνων (dwt)) . Ενώ ο εμπορικός στόλος της Τουρκίας βρίσκεται πολύ-πολύ πίσω πολύ κάτω από 50 εκατ τόνων.
Μόνο το ένα τρίτο των ελληνόκτητων πλοίων όμως είναι υπό Ελληνική σημαία και τα έσοδα από την ναυτιλία καταγράφονται μόνο κατά ένα ποσοστό (στην Ελλάδα. Η συνεισφορά της ναυτιλίας στο ΑΕΠ υπολογίζεται στο 7% με 15.000 περίπου θέσεις εργασίας. Φυσικά έχει τρομερά περιθώρια ανάπτυξης. Το ναυτιλιακό πλέγμα (maritime cluster: διαχείριση, προμήθειες, εξοπλισμός, ναυπηγεία) του Πειραιά μπορεί να φτάσει τα €18 δις σύμφωνα με μελέτη του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιά (ΕΒΕΠ) ίσως και περισσότερα συνολικά κατ’άλλη μελέτη της E&Y, όταν το ναυτιλιακό πλέγμα του Ροτερνταμ/Άμστερνταμ έχει δραστηριότητα αξίας €50 δις.
Το 2018 η αξία των προγραμματισμένων ναυπηγήσεων διεθνώς από Έλληνες εφοπλιστές εκτιμάται σε $8,9δις. Εκτός αυτών υπάρχων οι επισκευές και οι μετατροπές (πχ για μείωση ρύπων). Σύμφωνα με την Deloitte οι δαπάνες των Ελλήνων εφοπλιστών για συντήρηση και επισκευές ξεπερνά τα €1,35 δισ!
Ο Ελληνικός κλάδος ναυπήγησης και επισκευών πλοίων αντιπροσωπεύει το 1,5% του ΑΕΠ της Ελλάδας από 2,5% πριν την κρίση. Στον τομέα των ναυπηγήσεων με στοιχεία 2015 δραστηριοποιούνται 175 επιχειρήσεις από 400 το 2009, με συνολικό κύκλο εργασιών €70 εκατ (από €436 εκατ το 2009), προστιθέμενη αξία €48 εκατ (από €277 εκατ το 2009) και 1.720 απασχολούμενους από 4.310 το 2009.
Και όμως αυτή τη στιγμή τα Ελληνικά ναυπηγεία υπολειτουργούν ουσιαστικά ενώ στα ναυπηγεία Σκαραμαγκά, ένα διαμάντι πραγματικά που έχουν μπλοκάρει οι κοινοτικές αποφάσεις, υπάρχει η μεγαλύτερη δεξαμενή της Αν. Μεσογείου. Πάντως τα ναυπηγεία Νεωρίου Σύρου μετά την ανάληψή τους από Αμερικανο-Ελληνικό σχήμα έχουν πληρότητα και μεγάλοι εφοπλιστές έχουν δεσμευτεί να τα στηρίξουν. Οπότε είναι απορίας άξιο γιατί δεν μπορεί να γίνει και με τα άλλα.
Χαλυβουργία και Μεταλλεία
H Τουρκία έχει έναν σημαντικό εξορυκτικό κλάδο με αξία παραγωγής €6,7 δις (TRL 37.2 δις το 2018. Σημαντικά κοιτάσματα μετάλλων της Τουρκία είναι ενεργειακά (άνθρακας και λιγνίτης), βαρύτης (όπου ελέγχει το 57% της παγκόσμιας παραγωγής), χρωμίτης, trona (διττανθρακικό νάτριο)- σόδα), αλουμίνιο, χαλκός ψευδάργυρος, μαγνησίτης, μόλυβδος, feldspar (αστρίοι), χαλαζίας δομικά υλικά (μάρμαρο και αδρανή).
Η χαλυβουργία της Τουρκίας Αποτελεί την δεύτερη μεγαλύτερη χαλυβουργία της Ευρώπης και την 10η διεθνώς με παραγωγή 33.7 εκατ τόνους το 2019. Εκτός από τα εγχώρια μεταλλεύματα εξαρτάται από εισαγωγές scrap χάλυβα και τροφοδοτεί την εγχώρια οικοδομή και αυτοκινητοβιομηχανία αλλά πραγματοποιεί και εξαγωγές. Τελευταία αντιμετωπίζει κάποια πτώση καθώς έχει χτυπηθεί από δασμούς των ΗΠΑ.
Μεταλλουργεία Ελλάδας
Η Ελλάδα έχει σημαντικό ορυκτό πλούτου. Κυριότερα ορυκτά της είναι τα: Λατερίτης (σιδηρονικέλιο, ΛΑΡΚΟ), Βωξίτης (Αλουμίνα), Λευκόλιθος –χρυσός, άργυρος, μόλυβδος, χαλκός (Χαλκιδική) Χουντίτης – υδρομαγνησίτης. Επίσης οικοδομικά υλικά (Τσιμέντο, Μάρμαρα). Η μεταλλουργία είναι βασικός κλάδος για την Ελλάδα και την μεταποίηση και το πιο σημαντικό σε αυτά είναι και κάποια πολύτιμα σήμερα για την ηλεκτροκίνηση το νικέλιο που είναι από τους κύριους παραγωγούς της ΕΕ και το κοβάλτιο που παράγει η ΛΑΡΚΟ. Η χαλυβουργία είναι σε ύφεση ενώ σημαντική είναι η δραστηριότητα στο αλουμίνιο.
Ο συνολικός κύκλος εργασιών στον κλάδο εξόρυξης το 2016 ήταν €1,8 δις αν και η παραγωγή έχει πέσει τα τελευταία χρόνια (συνολικός τζίρος €2,5 δις το 2009) λόγω κυρίως της πτώσης του κλάδου των ενεργειακών ορυκτών της ΔΕΗ (Η συμβολή της εξορυκτικής βιομηχανίας στην ελληνική οικονομία, 2018 ΙΟΒΕ, Ανθρώπινο δυναμικό, επαγγέλματα και δεξιότητες στον εξορυκτικό κλάδο, ΣΕΒ 11/4/19) )
Αμυντική Βιομηχανία
Όλοι αυτοί οι κλάδοι που προηγήθηκαν (αυτοκινητοβιομηχανία, μεταλλουργεία, ηλεκτρικά) έχουν χρήση στην αμυντική βιομηχανία και μπορούν να χρηματοδοτηθούν μέσω των αμυντικών δαπανών κάτι που υπαγορεύεται και από την συμμετοχή στο ΝΑΤΟ. Το ποσοστό συμμετοχής της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας της Τουρκίας έχει ανέλθει από 20% το 2002 στο 65% κατόπιν διεκδίκησης όταν δεν φαίνεται να υπάρχει ανάλογη αξίωση από τις ηγεσίες στην Ελλάδα. Παράλληλα βέβαια αυτοί οι εξοπλισμοί μπορούν να εξαχθούν δημιουργώντας έσοδα αλλά και σφαίρες επιρροής.
Συνολικά, η Τουρκία εμφανίζεται τα τελευταία 15 χρόνια, που βρίσκεται ο Ερντογάν στην εξουσία, να έχει δαπανήσει πάνω από $60 δισ. σε 600 προγράμματα για την ανάπτυξη εγχώριων αμυντικών συστημάτων. Μεγάλο μέρος της παραγωγής πάντως είναι με βάση ξένα σχέδια όπως το ελικόπτερο και το τανκς (Altay σε ΝοτιοΚορεατική βάση) ή το ελικόπτερο ΑΤΑΚ Τ129 (με βάση το Ιταλικό Augusta Α129).
Η παραγωγική ικανότητα της αμυντικής της βιομηχανίας φέρεται να ξεπερνάει τα $6 δισ. ετησίως (από $1,3 δισ. το 2002). Παράλληλα η εξαγωγική ικανότητα της Τουρκίας φτάνει τα $2 δισ. ετησίως (από ουσιαστικά τίποτα την δεκαετία του 1990 και μόλις $248 εκατ. το 2002) https://slpress.gr/ethnika/se-antistrofi-poreia-toyrkiki-kai-elliniki-amyntiki-viomichania/ Εμφανίζεται ως ο 15ος μεγαλύτερος εξαγωγές οπλικών συστημάτων διεθνώς μεταξύ 2013-17 (Πηγή: Trends in International Arms Transfers, 2017, SIPRI Fact Sheet, March 2018). Ενώ αυτές οι εξαγωγές βοηθούν στο να υποστηριχτούν σφαίρες επιρροής και να βοηθήσουν και την υπόλοιπη οικονομία, όπως γίνεται με τις εργολαβικές στην Λιβύη.
Σημαντική η ανάπτυξη drone που είναι και ενδεικτική της προσέγγισης. Σε αυτή χρησιμοποιήθηκε ο Selcuk Bayraktar που παντρεύτηκε την κόρη του Ερντογαν. Τα drone θεωρούνται «επιτυχία» του Ερντογάν και της βιομηχανίας εκεί (αν και απ’ότι φαίνεται πήρε και υποσυστήματα από τους Γερμανούς). Ίσως και να δικαιολογεί το τουιτ της Μαρέβας ότι ο Ερντογαν περιστοιχίζεται από ικανά στελέχη κάτι που δεν γίνεται προφανώς στην Ελλάδα. Γιατί άραγε;…
Οι πιο σημαντικές εταιρίες αμυντικής βιομηχανίας είναι οι: TAI, Aselsan, Roketsan, BMC, BİTES, STM που συγκαταλέγονται στις 100 μεγαλύτερες διεθνώς καθώς και MKEK, FNSS, Nurol Makina, Otokar (του ομίλου Koc) και Havelsan κ.α. Ενώ ένα ζευγάρι Τούρκων επιχειρηματιών έχει ιδρύσει και μεγάλη αμυντική στις ΗΠΑ, την Sierra Nevada Corp.
Ελλάδα Αμυντική Βιομηχανία
Στην Ελλάδα η άλλοτε σφύζουσα αμυντική βιομηχανία είναι σε κρίσης τουλάχιστον όσο αφορά τις μεγάλες κρατικές που δημιουργήθηκαν για λόγους εθνικής ασφάλειας. Άρα ίσως δεν είναι τόσο αθώα ευθυνών η σημερινή κατάσταση. Έχουμε φτάσει να εμφανίζονται σε μηδενική αξία στον Ισολογισμό του Κράτους ΕΑΣ, ΕΑΒ, ΕΛΒΟ και Σκαραμαγκάς να είναι κλειστός και Ελευσίνα υπολειτουργεί με χρέη!
Όμως υπάρχει και μεγάλος αριθμός ιδιωτικών εταιριών πολλές από αυτές ιδιαίτερα αξιόλογες. Ο ΣΕΚΠΥ (Σύνδεσμος Ελλήνων Κατασκευαστών Αμυντικού Υλικού) περιλαμβάνει 120 εταιρίες όπου απασχολούνται άμεσα 19.500 άτομα και πολλά ακόμα έμμεσα σε συνεργαζόμενες εταιρίες και προμηθευτές (ο εξοπλισμός εκτός από όπλα περιλαμβάνει διάφορα υποσυστήματα, ρουχισμό κ.α.).
Η επαναδραστηριοποίηση της αμυντικής βιομηχανίας που έπρεπε να είχε γίνει χτες, θεωρείται σοσιαλιστική παραφροσύνη. Και όμως ξεχνάν το σημαντικό το αναπτυξιακό αποτύπωμα της αμυντικής βιομηχανίας. Αυτό όμως που έχει κάνει ο Ερντογάν δημιουργώντας εξαγωγές, σφαίρες επιρροής και ανησυχία.
Προβάλλεται ως ουτοπική η ανάπτυξή της αμυντικής βιομηχανίας λες και το μόνο ρεαλιστικό για ένα κράτος να πρέπει να μάθει να παρακαλά για βοήθεια από τους πατρόνες της ελίτ. Όταν επιτεθεί η Τουρκία που θα κρυφτούν αλήθεια οι φιλελεύθεροι γκουρού; Πίσω από ποιον προστάτη και ποιο Διεθνές Δίκαιο;
Συνεχίστε στη δεύτερη σελίδα……
