.
Από τον έλεγχο του Ελεγκτικού Συμβουλίου εξαιρούνται οι συμβάσεις που συνάπτονται στα πλαίσια της διαχείρισης του χρέους – όπως και οι σχετικές συμβουλευτικές δαπάνες. Για όσους γνωρίζουν, το γεγονός αυτό αφορά τις δαπάνες των επενδυτικών τραπεζών για τη διάθεση των ομολόγων – όταν τα πουλάει το δημόσιο στις διεθνείς αγορές. Πρόκειται για πολύπλοκα επενδυτικά προϊόντα, για παράγωγα δηλαδή, τα οποία έχουν κατηγορηθεί μεταξύ άλλων για τη χρεωκοπία της Ελλάδας – το γνωστό ομόλογο της Goldman Sachs του κ. Σημίτη. Η συμβουλευτική αγορά διεθνώς για τις συγκεκριμένες εργασίες είναι ολιγοπωλιακή – αφού κυριαρχούν 10 κυρίως εταιρίες. Είναι αυτές οι εταιρίες που δημοσιεύουν τις διάφορες μελέτες αγοράς τους – για τις οποίες υπερηφανεύθηκε πρόσφατα ο κ. Γεωργιάδης, λέγοντας πως συστήνουν την αγορά ελληνικών ομολόγων στους πελάτες τους. Προφανώς το κάνουν, αφού αυτή είναι η δουλειά τους. Όμως, ακριβώς για το ρόλο τους αυτό στη «σύσταση» αμφισβητούμενη αξίας προϊόντων, στις ΗΠΑ τους έχουν επιβληθεί πρόστιμα της τάξης των 243 δις $.
.
Κοινοβουλευτική Εργασία
Κατ’ αρχήν το νομοσχέδιο για το δικαστικό περιλαμβάνει πολλές διατάξεις που έχουν σχέση με τη διαδικασία διεξαγωγής εκδικάσεων στο Ελεγκτικό Συνέδριο, με σκοπό τη βελτίωση, την απλοποίηση και την επιτάχυνση των διαδικασιών – κάτι που έχουμε υποστηρίξει και εμείς στο πρόγραμμα μας, ως ΕΛ.
Στα περισσότερα από αυτά έχει αναφερθεί ήδη ο εισηγητής μας επί της αρχής – ενώ στην επόμενη συνεδρίαση θα τοποθετηθεί λεπτομερώς επί των άρθρων. Ως εκ τούτου, εμείς θα ασχοληθούμε κυρίως με τις οικονομικές παραμέτρους που έχουν σχέση με τη λειτουργία του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο – σημειώνοντας πως ο ρόλος του είναι πολύ χρήσιμος για το δημόσιο βίο, καθώς επίσης πως έχει σημαντικές συνέπειες για την οικονομία, αφού αφορά αρκετές επιχειρηματικές πρωτοβουλίες.
Σε γενικές γραμμές τώρα το Ελεγκτικό Συνέδριο, όπως τα Διοικητικά Δικαστήρια και το ΣτΕ, ασχολείται με τον έλεγχο της δημόσιας διοίκησης. Οι αρμοδιότητες του περιλαμβάνονται στο άρθρο 98 του Συντάγματος – ενώ μεταξύ άλλων είναι οι εξής:
Έλεγχος των δαπανών του κράτους, των ΟΤΑ και άλλων νομικών προσώπων που υπάγονται στο δημόσιο, έλεγχος συμβάσεων όπως προμηθειών, εργολαβιών και πωλήσεων επιχειρήσεων του δημοσίου, εκδίκαση διαφορών σχετικών με την απονομή συντάξεων, σύνταξη έκθεσης προς τη Βουλή για τον απολογισμό και Ισολογισμό του Κράτους κοκ.
Ειδικά όσον αφορά τον προ-συμβατικό έλεγχο, ακούγονται πολλά τα τελευταία χρόνια – σε σχέση με τη δραστηριοποίηση των μεγαλοεργολάβων του ΕΣΠΑ και των παραχωρήσεων, με το ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας μέσω του ΤΑΙΠΕΔ που πλέον υπάγεται στο Υπερταμείο των δανειστών, συχνά σε εταιρίες των ίδιων των δανειστών κλπ. Για παράδειγμα τα κατωτέρω:
(α) Έλεγχος Συμβάσεων Ιδιωτικοποιήσεων – όπως της σύμβασης παραχώρησης των 14 κερδοφόρων αεροδρόμιων στη FRAPORT, με τις γνωστές εξευτελιστικές τιμές, με μία σκανδαλώδη σύμβαση και με τη χρηματοδότηση των «ελληνικών» τραπεζών.
(β) Έλεγχος της παραχώρησης του ΟΛΠ στους Κινέζους και του ΟΛΘ – όπου οι εργαζόμενοι του τελευταίου είχαν καταθέσει ένσταση στο Ελεγκτικό Συνέδριο, όπως θα καταθέσουμε στα (πρακτικά).
(γ) Έλεγχος του ξεπουλήματος της ΤΡΑΙΝΟΣΕ έναντι μόλις 45 εκ. €, καθώς επίσης με 50 εκ. € ετήσια επιδότηση ΥΔΥ από το κράτος – σημειώνοντας πως η σύμβαση είχε σύμφωνα με δημοσιεύματα «κολλήσει» στο Ελεγκτικό Συνέδριο για ένα χρόνο – χωρίς να έχουν γίνει γνωστοί οι λόγοι και πώς ικανοποιήθηκαν, όταν την ίδια εποχή η ΕΕ πίεζε για το κλείσιμο του, όπως θα καταθέσουμε στα (πρακτικά).
Όπως καταλαβαίνουμε από τα παραπάνω, ο ρόλος του Ελεγκτικού Συνεδρίου είναι εξαιρετικά σημαντικός, ειδικά αφού ελέγχει τις συμβάσεις που αφορούν την πώληση της δημόσιας περιουσίας – υπενθυμίζοντας πως ξένα στελέχη του ΤΑΙΠΕΔ έχουν διωχθεί δικαστικά, ενώ οι δανειστές απαίτησαν και πέτυχαν την απαλλαγή τους, εκβιάζοντας την Ελλάδα, όπως θα καταθέσουμε στα (πρακτικά).
Όσον αφορά τώρα τον έλεγχο των συμβάσεων των μεγάλων έργων εκ μέρους του Ελεγκτικού Συνεδρίου, τα εξής παραδείγματα:
(α) Νότιο τμήμα του τυφλού και με πολύ χαμηλή κίνηση Ε65 της ΤΕΡΝΑ, του νέου εθνικού μας εργολάβου και πιθανότατα ευνοούμενου της κυβέρνησης, του Λαμία-Ξυνιάδα, με έγκριση που δόθηκε μετά τη συμφωνία από την DGComp της ΕΕ, όπως θα καταθέσουμε στα (πρακτικά) – παρά το ότι το πολύ υψηλό κόστος δεν έχει αλλάξει, συγκριτικά με την εποχή πριν από την κρίση, όπως για παράδειγμα στο έργο Πάτρα-Πύργος
(β) Επέκταση της Ολυμπίας Οδού στο Πάτρα-Πύργος, με βάση την τμηματική δημοπράτηση του ΣΥΡΙΖΑ που εγκρίθηκε μεν, αλλά τώρα καταχωρείται στην Ολυμπία Οδό που συμμετέχει επίσης η ΤΕΡΝΑ, όπως θα καταθέσουμε στα (πρακτικά).
Οφείλουμε να σημειώσουμε εδώ πως υπάρχει και Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο – το οποίο έχει κάνει αναφορά στο μεγάλο και αυξανόμενο κόστος, καθώς επίσης στις ατέλειες των συμβάσεων ΣΔΙΤ που σπαταλήθηκαν τεράστια ποσά, όπως θα καταθέσουμε στα (πρακτικά).
Ειδικότερα, στον αυτοκινητόδρομο Ε65 που κατασκεύασε η ΤΕΡΝΑ, στο Μορέα του Άκτορα και στην Ολυμπία οδό – στην οποία συμμετέχουν η ΤΕΡΝΑ και ο Άκτωρ, καθώς επίσης η γαλλική Vinci και η γερμανική HOCHTIEF των δανειστών.
Τονίζουμε πως στη Νέα Οδό της ΤΕΡΝΑ πληρώνουμε για διόδια σε Βαρυμπόμπη, Άγιο Στέφανο και Χαλκίδα – στα οποία υποχρεωθήκαμε με τη σύμβαση, αλλά δεν κατασκευάσθηκαν, με αποτέλεσμα να πληρώνει το κόστος το δημόσιο στον εθνικό εργολάβο. Σωστά μεν δεν κατασκευάσθηκαν για κυκλοφοριακούς λόγους, αλλά τότε γιατί υπάρχουν στη σύμβαση, αναγκάζοντας το δημόσιο να πληρώνει; Τι σκέφτηκε το Ελεγκτικό Συνέδριο;
Από τα παραπάνω παραδείγματα πάντως φαίνεται καθαρά πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος του Ελεγκτικού Συνεδρίου – εάν φυσικά λειτουργούσε σωστά, προς όφελος των Πολιτών και όχι των δανειστών ή των ευνοουμένων της εξουσίας.
Περαιτέρω, σύμφωνα με το άρθρο 324 του σημερινού σχεδίου νόμου, το Ελεγκτικό Συνέδριο δεν ελέγχει την σκοπιμότητα αλλά την νομιμότητα – χωρίς να δίνεται σημασία στο ότι, κάτι που είναι νόμιμο επειδή ψηφίσθηκε ένας ανάλογος νόμος ή μία φωτογραφική διάταξη από τη Βουλή που ελέγχεται από την κυβέρνηση, δεν είναι απαραίτητα σκόπιμο, ηθικό ή σωστό.
Προφανώς εμείς το θεωρούμε απαράδεκτο – ενώ φαίνεται καθαρά η ληστεία των Ελλήνων με αυτές τις δήθεν νόμιμες συμβάσεις, κατά το Ελεγκτικό Συνέδριο.
Παράλληλα τίθεται ένα κατώτατο όριο ως προς το ύψος των συμβάσεων – κάτι που αφήνει πολλά περιθώρια για αδιαφάνεια και κατασπατάληση δημόσιου χρήματος. Εννοούμε όσον αφορά τα χαμηλότερα ποσά – τα οποία μπορεί να είναι σημαντικά, είτε σε μεμονωμένη, είτε σε σωρευτική βάση.
Βέβαια, από την άλλη πλευρά θα πρέπει να διερευνηθεί το κατά πόσον είναι εφικτός ο έλεγχος ενός μεγαλυτέρου αριθμού συμβάσεων – όταν ήδη διαπιστώνεται πως το Ελεγκτικό Συνέδριο είναι υποστελεχωμένο. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να υπάρξει μια εκτίμηση του κόστους-οφέλους για να αποφασισθεί.
Στο άρθρο 325 τώρα, εξαιρούνται οι συμβάσεις που συνάπτονται στα πλαίσια της διαχείρισης του χρέους – όπως και οι σχετικές συμβουλευτικές δαπάνες. Για όσους γνωρίζουν, το γεγονός αυτό αφορά τις δαπάνες των επενδυτικών τραπεζών για τη διάθεση των ομολόγων – όταν τα πουλάει το δημόσιο στις διεθνείς αγορές.
Πρόκειται για πολύπλοκα επενδυτικά προϊόντα, για παράγωγα δηλαδή, τα οποία έχουν κατηγορηθεί μεταξύ άλλων για τη χρεωκοπία της Ελλάδας – το γνωστό ομόλογο της Goldman Sachs του κ. Σημίτη, όπως θα καταθέσουμε στα (πρακτικά).
Η συμβουλευτική αγορά διεθνώς για τις συγκεκριμένες εργασίες είναι ολιγοπωλιακή – αφού κυριαρχούν 10 κυρίως εταιρίες. Είναι αυτές οι εταιρίες που δημοσιεύουν τις διάφορες μελέτες αγοράς τους – για τις οποίες υπερηφανεύθηκε πρόσφατα ο κ. Γεωργιάδης, λέγοντας πως συστήνουν την αγορά ελληνικών ομολόγων στους πελάτες τους. Προφανώς το κάνουν, αφού αυτή είναι η δουλειά τους.
Όμως, ακριβώς για το ρόλο τους αυτό στη «σύσταση» αμφισβητούμενη αξίας προϊόντων, στις ΗΠΑ τους έχουν επιβληθεί πρόστιμα της τάξης των 243 δις $ όπως θα καταθέσουμε στα (πρακτικά)
Όσον αφορά τώρα την εξαίρεση από τον προσυμβατικό έλεγχο των συμβάσεων ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας για τα δρομολόγια στις θαλάσσιες ενδομεταφορές και την εκ των υστέρων υποβολή προς έλεγχο, μάλιστα χωρίς κάποια κύρωση σε περίπτωση που βρεθούν αρνητικά στοιχεία στο φάκελο, καθιστά τον έλεγχο άνευ αντικειμένου – ενώ διευκολύνει την ανεξέλεγκτη δράση των επιχειρηματιών και τον πλουτισμό τους, ενέχοντας κινδύνους δοσοληψιών με την πολιτική ηγεσία.
Στο άρθρο 326 τώρα, σχετικά με τη διαδικασία του προσυμβατικού ελέγχου, το χρονικό περιθώριο των 30 ημερών είναι πολύ πιεστικό. Δεν θα ήταν αρκετό ακόμη και αν το Ελεγκτικό Συνέδριο ήταν πλήρως στελεχωμένο. Πόσο είναι αλήθεια το αντίστοιχο περιθώριο στην ΕΕ;
Εάν παραμείνει πάντως ως έχει, θα σημειωθούν ελλιπείς έλεγχοι – προκειμένου να ικανοποιηθεί η προθεσμία. Παράλληλα, ο έλεγχος περιορίζεται μόνο στα στοιχεία που υπάρχουν στο φάκελο – οπότε, στην περίπτωση που θα λείπουν, τότε θα μπορούν να ζητηθούν επιπλέον στοιχεία.
Τι θα συμβεί όμως όταν τα στοιχεία που θα προσκομιστούν δεν θα είναι ικανοποιητικά, είτε εσκεμμένα είτε μη, οδηγώντας στην ανάγκη περαιτέρω έρευνας και προσκόμισης νέων στοιχείων;
Όλα αυτά δείχνουν ότι το πνεύμα του νομοθέτη τείνει να ευνοεί τον προσχηματικό έλεγχο – όταν, όπως έχουμε αναφέρει, υπάρχουν πολλές περιπτώσεις προβληματικών συμβάσεων.
Στο άρθρο 327 τώρα προβλέπεται ότι, η σύμβαση που συνάπτεται, εάν δεν γίνεται ο προσυμβατικός έλεγχος, είναι άκυρη. Γιατί όμως να συναφθεί μία σύμβαση χωρίς έλεγχο; Εκτός αυτού, δεν προβλέπονται συνέπειες ως προς τον υπεύθυνο της μη άσκησης τελικά του προσυμβατικού ελέγχου.
Οσον αφορά τον απολογισμό και τον Ισολογισμό του κράτους στο άρθρο 344, αυτό που διαπιστώσαμε από τον απολογισμό του 2017 που μας δόθηκε το 2019, είναι πως το Ελεγκτικό Συνέδριο δεν κάνει καθόλου καλά τη δουλειά του – αφού, σύμφωνα με την έκθεση του, δεν έγινε αποτίμηση για τη «μεταφορά» παγίων του Δημοσίου στο ΥΠΕΡΤΑΜΕΙΟ των Δανειστών, ενώ δεν υπάρχει καν μητρώο παγίων, όπως θα καταθέσουμε στα (πρακτικά), μαζί με ορισμένες άλλες επισημάνσεις.
Με απλά λόγια, δεν ξέρουμε τι έχουμε και τι δώσαμε, οπότε οι κυβερνήσεις μας εγκληματούν εις βάρος των παιδιών μας – αν και οι δανειστές φαίνεται πως γνωρίζουν πολύ καλά τι παίρνουν. Όσον αφορά δε τον Ισολογισμό του κράτους, η κατάσταση είναι ακόμη περισσότερο απογοητευτική – αφού τίποτα δεν υπολογίζεται σωστά.
Κλείνοντας, στις αρμοδιότητες του Ελεγκτικού Συνεδρίου υπάγεται επί πλέον ο έλεγχος για την απονομή συντάξεων – καθώς επίσης μία έκθεση κατά τη σύνταξη ασφαλιστικών νόμων.
Στον πρόσφατο «νόμο Βρούτση» που ήλθε να διορθώσει προηγούμενες αδικίες και αντισυνταγματικότητες, ο Επίτροπος Επικρατείας κ. Νικητάκης επεσήμανε νέες ενδεχόμενες αντιστυνταγματικότητες – κάτι που όμως δεν φάνηκε να απασχολεί κανέναν, κατά τη συζήτηση του νόμου που τελικά ψηφίστηκε, ενώ τώρα περιμένουμε να δούμε εάν θα υπάρχουν προσφυγές.
Επομένως, πρόκειται για μια ακόμη υποβάθμιση του ρόλου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Σημειώνουμε επίσης την πολυνομία στο ασφαλιστικό, όπως επισημάνθηκε στη μελέτη της ΔΙΑΝΕΟΣΙΣ – κάτι που δεν βοηθάει το διοικητικό έλεγχο.