.
Η μεγαλύτερη πηγή ανησυχίας για την Ελλάδα προκύπτει από τη διατάραξη της νομισματικής ισοτιμίας και την ισχυροποίηση του ευρώ έναντι της στερλίνας – γεγονός που σημαίνει πως τα ελληνικά προϊόντα που σήμερα εξάγονται στη Βρετανία, στα οποία συμπεριλαμβάνεται και ο τουρισμός, θα καταστούν αυτόματα πιο ακριβά, χάνοντας σε ανταγωνιστικότητα. Παράλληλα, οι εισαγωγές βρετανικών προϊόντων στην Ελλάδα θα καταστούν φθηνότερες – οπότε θα αυξηθούν, επιδεινώνοντας το εμπορικό μας έλλειμμα. Μπορεί δε οι εμπορικές συναλλαγές μας με τη Μ. Βρετανία να είναι χαμηλές, αλλά ορισμένων άλλων εμπορικών μας εταίρων είναι πολύ υψηλότερες – γεγονός που σημαίνει πως θα μας επηρεάσουν έμμεσα. Για παράδειγμα, εάν αυξηθούν τα ελλείμματα της Ιταλίας με τη Μ. Βρετανία, οι Ιταλοί θα έχουν λιγότερα χρήματα να διαθέσουν για την αγορά ελληνικών προϊόντων – οπότε θα υποστεί και η Ελλάδα τις συνέπειες. Ως εκ τούτου, η Ελλάδα χρειάζεται λεπτομερές σχέδιο για την αντιμετώπιση των αναταράξεων, ειδικά για την περίπτωση ενός σκληρού BREXIT – αφού στη δεινή οικονομική κατάσταση που ευρίσκεται, ως η πλέον χρεοκοπημένη χώρα του πλανήτη, δεν επιτρέπεται κανένα απολύτως λάθος.
.
Κοινοβουλευτική Εργασία
Στην πρώτη εισήγηση μας (πηγή) αναφερθήκαμε στα αναλυτικά στοιχεία καταθέτοντας πίνακες και έρευνες στα πρακτικά, καθώς επίσης στις συνέπειες που θα έχει το BREXIT για την Ελλάδα – όσον αφορά τους Έλληνες που διαμένουν στη Βρετανία, τους Βρετανούς στην Ελλάδα, τους Έλληνες φοιτητές στη Βρετανία, τους Έλληνες φοιτητές στα βρετανικά πανεπιστήμια στην Ελλάδα, την κοινοτική χρηματοδότηση και ειδικά την κοινή αγροτική πολιτική όπου θα μειωθούν τα έσοδα μας και από τα δύο, τον τουρισμό, το εμπόριο προϊόντων και υπηρεσιών μεταξύ της Ελλάδας και της Μ. Βρετανίας, την απώλεια του ΑΕΠ, τις κεφαλαιακές ροές, τις επενδύσεις, τη ναυτιλία, τις βρετανικές επιχειρήσεις στην Ελλάδα και τον έλεγχο των προσφυγικών ροών.
Στη δεύτερη εισήγηση μας επικεντρωθήκαμε στα επί μέρους άρθρα του νομοσχεδίου (ακολουθούν στο τέλος του κειμένου), όπου διατυπώσαμε τις επιφυλάξεις μας για τα άρθρα 1 και 2, τη διαφωνία μας στα άρθρα 3 και 4 και 8, καθώς επίσης τις προτάσεις μας για το άρθρο 7.
Τονίσαμε δε πως η μεγαλύτερη πηγή ανησυχίας για την Ελλάδα θα ήταν η τυχόν διατάραξη της νομισματικής ισοτιμίας και η ισχυροποίηση του ευρώ έναντι της στερλίνας – γεγονός που σημαίνει πως τα ελληνικά προϊόντα που σήμερα εξάγονται στη Βρετανία, στα οποία συμπεριλαμβάνεται και ο τουρισμός, θα καταστούν αυτόματα πιο ακριβά, χάνοντας σε ανταγωνιστικότητα. Παράλληλα, οι εισαγωγές βρετανικών προϊόντων στην Ελλάδα θα καταστούν φθηνότερες – οπότε θα αυξηθούν, επιδεινώνοντας το εμπορικό μας έλλειμμα.
Κλείσαμε με το ότι, μπορεί οι εμπορικές συναλλαγές μας με τη Μ. Βρετανία να είναι χαμηλές, αλλά ορισμένων άλλων εμπορικών μας εταίρων είναι πολύ υψηλότερες – γεγονός που σημαίνει πως θα μας επηρεάσουν έμμεσα.
Σήμερα θα αναφερθούμε στο ίδιο το γεγονός, θεωρώντας πως είναι κορυφαίο από ιστορικής και πολιτικής πλευράς – αφού αποφασίσθηκε τόσο από τους Πολίτες, όσο και από τους εκπροσώπους τους η αποχώρηση από την ΕΕ, στην οποία εισήλθε η χώρα το 1973.
Κατ’ επακόλουθο, η κατάργηση όλων των συμφωνιών που υπεγράφησαν έκτοτε, όπως η σύμβαση του Μάαστριχτ, της Λισαβόνας κοκ. – οπότε η ανάκτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων που είχε εκχωρήσει η Μ. Βρετανία στην ΕΕ, καθώς επίσης η επιστροφή στη χώρα των δημοκρατικών θεσμικών οργάνων της που είχαν δημιουργηθεί για αυτό το σκοπό.
Εν τούτοις, με βάση το αποτέλεσμα των προηγουμένων διαπραγματεύσεων, αφαιρέθηκε μεν από τη Μ. Βρετανία το δικαίωμα ενός μέλους να έχει λόγο στις αποφάσεις της ΕΕ, χωρίς όμως να αντισταθμίζεται επαρκώς με την αύξηση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων – όπως στο παράδειγμα της συμφωνίας για την ελεύθερη διακίνηση των Πολιτών εντός της ΕΕ που δεν άλλαξε σημαντικά, παρά το ότι ήταν μία από τις βασικότερες αιτίες, για τις οποίες οι Πολίτες ψήφισαν το BREXIT, επιθυμώντας να έχουν μεγαλύτερο έλεγχο των μεταναστευτικών ροών. Η άλλη αιτία είναι η μετατροπή της Ευρώπης σε γερμανική – κάτι που θα έπρεπε να απασχολεί τόσο εμάς τους Έλληνες, όσο και όλους τους Ευρωπαίους.
Σύμφωνα τώρα με τις στατιστικές, σε έναν πληθυσμό 52 εκ. που είχε η Μ. Βρετανία το 1992, οι μεταναστευτικές εισροές ήταν μεγάλες – κυρίως από τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης μετά τη διεύρυνση της ΕΕ και στη συνέχεια από τις υπόλοιπες, μετά το ξέσπασμα της κρίσης χρέους. Ειδικότερα, ο πληθυσμός του Ηνωμένου Βασιλείου το 2015 έφτασε στα 65,1 εκ. – εκ των οποίων τα 54,8 εκ. ζουν στην Αγγλία, τα 5,4 εκ. στη Σκωτία, τα 3,1 εκ. στην Ουαλία και το 1,9 εκ. στη Βόρεια Ιρλανδία. Αυξήθηκε δηλαδή κατά 13 εκ. μέσα σε 23 χρόνια.
Όσον αφορά δε τη θέση, με βάση την οποία οι μεταναστευτικές εισροές στη Μ. Βρετανία ενίσχυσαν σημαντικά την προσφορά εργασίας και προκάλεσαν τη μείωση των αμοιβών, κυρίως των χαμηλόμισθων, έχει επιβεβαιωθεί από μία σειρά οικονομετρικών μελετών (πηγή) – ενώ αυξήθηκε ο ανταγωνισμός στην αγορά ακινήτων, με αποτέλεσμα την άνοδο των ενοικίων.
Επομένως, η μετανάστευση συνετέλεσε σημαντικά στην κατακόρυφη μείωση του βιοτικού επιπέδου των Βρετανών, ιδίως των μεσαίων και κατώτερων εισοδηματικών τάξεων – ενώ επιβάρυνε τη χρήση των δημοσίων υποδομών, όπως τις συγκοινωνίες, τα νοσοκομεία και τα σχολεία, με τα τελευταία να εμφανίζουν ένα μεγάλο ποσοστό μαθητών με μεταναστευτικό υπόβαθρο.
Εύλογα λοιπόν σε περιοχές που ήδη οι μισθοί ήταν χαμηλοί και η ανεργία μεγάλη, το ποσοστό αυτών που ψήφισαν υπέρ του BREXIT ήταν σημαντικά υψηλότερο, με βάση μία μελέτη (πηγή) – αν και δεν υπάρχει αμφιβολία σχετικά με το ότι, η ακραία νεοφιλελεύθερη πολιτική που άρχισε να εφαρμόζεται στη Μ. Βρετανία ήδη από τη δεκαετία του 1980, είναι συνυπεύθυνη για τις εισοδηματικές ανισότητες και για τη φτώχεια μεγάλων μερίδων του πληθυσμού.
Ως εκ τούτου, το BREXIT δεν θα έχει τα αναμενόμενα αποτελέσματα για τους Πολίτες, όσον αφορά το βιοτικό τους επίπεδο – πόσο μάλλον όταν τα οικονομικά μεγέθη της χώρας, ιδιαίτερα το εμπορικό της ισοζύγιο, καθώς επίσης το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών είναι πολύ προβληματικά.
Φυσικά βέβαια θα επιτρέψει κάποιες διαδικασίες που δεν είναι συμβατές με τους κανόνες της ΕΕ – όπως είναι η εθνικοποίηση επιχειρήσεων για να εξυγιανθούν κοκ. Όμως η συμφωνία που διαπραγματεύθηκε η προηγούμενη πρωθυπουργός της χώρας απαγόρευε το σημαντικότερο: την επιβολή δασμών, χωρίς την οποία είναι σχεδόν αδύνατη η επαναβιομηχανοποίηση μίας χώρας.
Εάν μελετούσε τώρα κανείς αυτά που γράφονταν τα τελευταία χρόνια, ιδίως από τα γερμανικά ΜΜΕ, θα του δημιουργούταν η εντύπωση πως θα κινδυνεύσει ακόμη και η ζωή των Βρετανών με το BREXIT – όπως ένα άρθρο του Spiegel από τον Ιανουάριο του 2019, σύμφωνα με το οποίο ένα «σκληρό BREXIT» θα είχε σημαντικά επακόλουθα (πηγή), όπως τα παρακάτω:
“Οι φρέσκιες σαλάτες, οι τομάτες και τα αγγούρια, τα προϊόντα δηλαδή που γεμίζουν τα ράφια των βρετανικών Σούπερ Μάρκετ, στην περίπτωση μίας χαοτικής εξόδου της χώρας χωρίς συμφωνία, θα εξαφανίζονταν γρήγορα…Οι άνθρωποι δεν θα πέθαιναν από την πείνα, αλλά δεν θα είχαν πλέον τις συνήθεις επιλογές, όπως είπε ένας καθηγητής διατροφής στους Times. Θα έπρεπε όμως να αρκεσθούν να καταναλώνουν εγχώρια σκουμπριά, αντί γαρίδες και τόνο που εισάγουν από την ΕΕ, καθώς επίσης πατάτες αντί λαχανικά”.
Κάτι ανάλογο βέβαια είχε αναφέρει και το βρετανικό υπουργείο οικονομικών πριν από το δημοψήφισμα, όπου προειδοποιούσε για τις καταστροφικές συνέπειες του BREXIT – τονίζοντας τότε πως αμέσως μετά τη θετική του έκβαση θα έπρεπε να υπολογίζουν οι Πολίτες με τα χειρότερα (πηγή).
Εν τούτοις, παρά το ότι το 2017 είχαν παρέλθει ήδη πάνω από δύο χρόνια, δεν επιβεβαιώθηκε ούτε στο ελάχιστο το σενάριο – όπως φαίνεται από το γράφημα, με το σενάριο-σοκ του υπουργείου και με αυτό που συνέβη πραγματικά.
Σε κάθε περίπτωση, για να προβλέψει κανείς τις συνέπειες ενός ΒΡΕΧΙΤ, θα έπρεπε να γνωρίζει (α) επακριβώς τη συμφωνία εξόδου και (β) τις πραγματικές οικονομικές σχέσεις της Βρετανίας με την ΕΕ, καθώς επίσης τη σημασία τους.
Ακόμη όμως και να μην υπάρξει κάποια συμφωνία, οι συναλλαγές μεταξύ της Βρετανίας και της ΕΕ δεν θα είναι εκτός κανόνων ή/και χαοτικές, αφού τότε θα καθορίζονται από τους κανόνες του Παγκοσμίου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) – αν και αφορά κυρίως τα προϊόντα και πολύ λιγότερο της υπηρεσίες, κάτι που είναι προς όφελος ιδίως της ΕΕ.
Συνεχίζοντας, αυτοί που πιστεύουν πως είναι απαραίτητη η ΕΕ στη Μ. Βρετανία, θα απογοητευθούν διαπιστώνοντας πως όσον αφορά τις εισαγωγές, καθώς επίσης τις εξαγωγές, ο «υπόλοιπος κόσμος» διαδραματίζει για τη χώρα έναν πολύ σημαντικό ρόλο – όπως φαίνεται από το γράφημα, όπου η σημασία της ΕΕ για τη χώρα βαίνει μειούμενη.
Αυτό δεν σημαίνει βέβαια πως η Μ. Βρετανία μπορεί να αντικαταστήσει το εμπόριο με τους γείτονες της, με την Ασία, με τη Β. Αμερική ή με τις χώρες της Κοινοπολιτείας – αλλά ότι είναι κάτι περισσότερο από πιθανόν να αυξήσει τις συναλλαγές της κυρίως εκτός παρά εντός Ευρώπης.
Σύμφωνα τώρα με μία έρευνα (πηγή), οι αναλύσεις που διεξήχθηκαν σε 14 χώρες, οι οποίες συναλλάσσονται με την ΕΕ με τους κανονισμούς του ΠΟΕ, αποδεικνύουν πως η μη υπογραφή συμφωνίας με την ΕΕ είναι καλύτερη από μία κακή συμφωνία – οπότε πως οι κανόνες του ΠΟΕ αποτελούν μία πραγματική εναλλακτική λύση για τη Μ. Βρετανία.
Επομένως πως όλα όσα γράφονται σχετικά με τα μειονεκτήματα ενός μη μέλους της ΕΕ είναι τεράστιες υπερβολές – ενώ κάτι ανάλογο ισχύει επίσης για τα πλεονεκτήματα, όσον αφορά τις εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών, την παραγωγικότητα, την ανεργία κοκ., τα οποία είναι σε μεγάλο βαθμό ουτοπικά.
Συνεχίζοντας, είναι φανερό πως η ΕΕ, η Γερμανία καλύτερα που κρύβεται από πίσω της και την ελέγχει απόλυτα, προσπάθησε με κάθε τρόπο να κάνει δύσκολη τη ζωή των Βρετανών, ιδίως των εξαγωγέων – έτσι ώστε να πιέσει τη χώρα να υπογράψει μία συμφωνία, η οποία θα μπορούσε να την καταστρέψει εντελώς, όπως το PSI την Ελλάδα. Ο στόχος ήταν να δημιουργηθεί ένα «παράδειγμα προς αποφυγή», ξανά όπως στην περίπτωση της Ελλάδας – έτσι ώστε να μην διακινδυνεύσει η Γερμανία την αυτοκρατορία της.
Όμως, οι συναλλαγές της Μ. Βρετανίας με την ΕΕ σε εμπορεύματα, ως ποσοστό επί του ΑΕΠ της, είναι πολύ χαμηλές συγκριτικά με άλλα κράτη-μέλη, όπως φαίνεται από το γράφημα. Επομένως δεν εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την εσωτερική ευρωπαϊκή αγορά – χωρίς όμως αυτό να σημαίνει πως θα μπορούσαν να υπολογιστούν εύκολα οι συνέπειες για το ΑΕΠ της.
Κάτι ανάλογο διαπιστώνεται και για τις υπηρεσίες στο επόμενο γράφημα – αν και η ολοκληρωτική απώλεια ενός ποσοστού 9,7% από τις πωλήσεις αγαθών και 4,2% από τις υπηρεσίες θα ήταν πράγματι μία οικονομική καταστροφή.
.Εν τούτοις, είναι αδύνατον να σταματήσουν εντελώς οι συναλλαγές της Μ. Βρετανίας με την ΕΕ – ενώ, όπως αναφέραμε ήδη, θα ισχύουν οι κανόνες του ΠΟΕ έτσι ή αλλιώς. Συμπεραίνεται λοιπόν πως η ΕΕ ενδιαφέρεται σίγουρα για την υπογραφή της συμφωνίας με τη Μ. Βρετανία αλλά, κατά τη συνήθεια της Γερμανίας που την ελέγχει, προσποιείται πως αδιαφορεί για να πετύχει τα πάντα χωρίς να δώσει τίποτα. Μπλοφάρει με απλά λόγια, ελπίζοντας να πέσει στην παγίδα η Μ. Βρετανία – όπως ανόητα η Ελλάδα το 2012 και το 2015.
Ας μην ξεχνάμε δε πως η Μ. Βρετανία δεν εξάγει μόνο στις χώρες της ΕΕ εμπορεύματα και υπηρεσίες, αλλά εισάγει επίσης – μάλιστα πολύ περισσότερα, κυρίως από τη Γερμανία και την Ισπανία. Με δεδομένο δε το ότι, ζημιωμένη δεν είναι η χώρα που έχει ελλείμματα, αλλά αυτή που έχει πλεονάσματα, αυτές που θα ζημιωθούν θα είναι κυρίως οι εμπορικοί της εταίροι.
Τέλος, η Μ. Βρετανία είχε έναν ακόμη λόγο να εγκαταλείψει την ΕΕ – επειδή η ΕΕ ήθελε να επιβάλλει φυσικά σύνορα μεταξύ της Ιρλανδίας και της Βορείου Ιρλανδίας, χωρίς να υπάρχει καμία απολύτως αναγκαιότητα. Αντίθετα, κάτι τέτοιο θα μπορούσε να πυροδοτήσει έναν αιματηρό εμφύλιο πόλεμο στη Β. Ιρλανδία – ενώ ενδεχομένως θα κινδύνευε η συνοχή του Ηνωμένου Βασιλείου, όσον αφορά τα άλλα κράτη που το συναποτελούν.
Από αυτό και μόνο το γεγονός φαίνεται ο εγωιστικός διαπραγματευτικός τρόπος της Γερμανίας, η οποία τα θέλει όλα δικά της, ακόμη και όταν δεν της προσφέρουν κάτι – εάν δεν πρόκειται για ένα κρυμμένο μίσος της απέναντι στη Μ. Βρετανία, από την οποία έχασε το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο.
Κλείνοντας, το μόνο που ουσιαστικά κατάφερε ο κ. Johnson είναι άρση του «Backstop» μεταξύ Ιρλανδίας και βόρειας Ιρλανδίας – η μη επιβολή δηλαδή σχεδόν όλων των τελωνειακών δασμών, όπως θα καταθέσουμε στα πρακτικά. Ούτε καν τη μη επιστροφή των 40 δις € περίπου προς την ΕΕ που μένει στο κενό – ενώ η Βρετανία θα συνεχίσει να πληρώνει κατά τη μεταβατική περίοδο.
Τα επί μέρους άρθρα
Άρθρο 1: Παρατείνεται ένα μεταβατικό καθεστώς ελεύθερης εισόδου-εξόδου-φοίτησης-εργασίας έως την 31/12/2021. Διασφαλίζεται η ασφάλεια ως προς την μετακίνηση πληθυσμού από και προς τη Μ. Βρετανία. Η ερώτηση μας εδώ είναι τι θα συμβεί στις περιπτώσεις εγκληματιών ή παράνομων μεταναστών. Θα υπάρχει έλεγχος διαβατηρίων; Μήπως υπάρξει μια ένταση των ροών όπως παρατηρείται στο Καλαί πρόσφατα;
Άρθρο 2: «Μετά την ημερομηνία αποχώρησης της χώρας από την ΕΕ, ισχύουν οι κοινές διατάξεις για την απόκτηση άδειας διαμονής κλπ. για τους νεοεισερχόμενους στη χώρα – όπως αυτές προβλέπονται στο ν. 4251/2014. Εάν κάποιος Βρετανός ή μέλος της οικογένειάς του συμπληρώνει διαμονή πέντε ετών στην Ελλάδα μέχρι τις 31-12-2020, τότε θα έχει δικαίωμα αυτόματης ανανέωσης κάθε φορά για 5 χρόνια. Εάν έχει συμπληρώσει 3ετία, τότε θα πρέπει να αιτείται κάθε φορά την ανανέωση για ακόμη 3 χρόνια».
Ενδιαφέρουσα εδώ θα ήταν η σύγκριση των περιπτώσεων αυτών, όπου απαιτείται πενταετία για νόμιμη διαμονή, με την περίπτωση των ανιθαγενών – οι οποίοι, ακόμα κι όταν εισέρχονται παράνομα στη χώρα, μπορούν να αποκτήσουν στην 3ετία δικαίωμα κτήσης ιθαγένειας.
Άρθρο 3: Εν προκειμένω εξακολουθούν να εφαρμόζονται οι διατάξεις των σχετικών Ευρωπαϊκών Κανονισμών (883/2004 και 987/2009), που έχουν σχέση με τις θεμελιώδεις αρχές της ίσης μεταχείρισης, του συνυπολογισμού των περιόδων ασφάλισης μισθωτής ή μη μισθωτής δραστηριότητας ή κατοικίας από τις οποίες απορρέουν παροχές, της εξομοίωσης παροχών, εισοδημάτων, γεγονότων ή καταστάσεων και της αρχής της εξαγωγής των παροχών.
Επίσης, εξακολουθούν να ισχύουν τα ευρωπαϊκά έντυπα Α1 (βεβαίωση σχετικά με τη νομοθεσία περί κοινωνικής ασφάλισης που εφαρμόζεται στον/στην κάτοχο) που έχουν εκδοθεί πριν την ημερομηνία αποχώρησης της Μ. Βρετανίας από την Ε.Ε. – ενώ με
Κ.Υ.Α. μπορούν να τροποποιούνται οι αναφερόμενες προθεσμίες και να ανακαθορίζονται οι όροι εφαρμογής των διατάξεων του παρόντος άρθρου. Τείνει δε να υπάρχει εύλογη προστασία των όσων είχαν κατοχυρώσει τα σχετικά δικαιώματα στο παρελθόν, με σκοπό τη μη διατάραξη των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών.
Κατά την άποψη μας, η εφαρμογή αυτού άρθρου είναι άδικη προς τον Έλληνα ασφαλισμένο. Ειδικότερα, η διάταξη επικαλείται την αρχή της ίσης μεταχείρισης. Πώς γίνεται όμως να αναφερόμαστε στην ίση μεταχείριση δύο πολιτών που έχουν εργασθεί σε διαφορετικές χώρες, με διαφορετικά καθεστώτα, διαφορετικές συνθήκες κλπ., αλλά να διεκδικούν για παράδειγμα την ίδια σύνταξη από ένα κράτος, χωρίς να έχουν εργασθεί σε αυτό και για αυτό; Επομένως, είναι άδικο και καταχρηστικό να πληρώσει ο Έλληνας ασφαλισμένος την σύνταξη ενός Πολίτη τρίτης χώρας που δεν εργάστηκε στην Ελλάδα.
Άρθρο 4: «Εξακολουθούν να εφαρμόζονται έως τις 31.12.2020, από 31.12.2019 που ισχύει, οι διατάξεις των Ευρωπαϊκών Κανονισμών σχετικά με την παροχή νοσηλευτικής και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Όσοι δε εκ των ανωτέρω πολιτών διακινούνται προσωρινά και εισέρχονται νομίμως στην Ελλάδα μετά την ημερομηνία αποχώρησης της Βρετανίας από την ΕΕ, έχουν πρόσβαση στις Δημόσιες Δομές Υγείας, νοσηλευτικής και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, με ιδία δαπάνη και κρατική τιμολόγηση έως τις 31.12.2020, από 31.12.2019 που ισχύει σήμερα – ενώ με Κ.Υ.Α. μπορούν να τροποποιούνται οι προαναφερόμενες προθεσμίες και να ανακαθορίζονται οι όροι εφαρμογής των ως άνω διατάξεων».
Στο άρθρο αυτό παρουσιάζεται το εξής παράδοξο: Οι μεν κανονικοί Βρετανοί πολίτες που θα εισέλθουν στην Ελλάδα νόμιμα μετά το BREXIT, θα πρέπει να καλύψουν την υγειονομική τους περίθαλψη με δικά τους έξοδα. Αντίθετα οι ανιθαγενείς, πρόσφυγες, μετανάστες κλπ. που σε κάποια στιγμή είχαν υπαχθεί στη νομοθεσία του Η.Β. και τώρα βρίσκονται στην Ελλάδα, θα δικαιούνται δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.
Διαφωνούμε προφανώς στην ειδική προστασία που παρέχεται με το άρθρο αυτό στους ανιθαγενείς, πρόσφυγες, μετανάστες κλπ., αφού το νομοσχέδιο θα έπρεπε να αφορά μόνο τους Βρετανούς πολίτες – όχι περιπτώσεις ατόμων που έχουν νομικά χαρακτηρισθεί ως ανιθαγενείς ή πρόσφυγες από μη ελληνικές αρχές.
Με απλά λόγια, όταν φύγει η Βρετανία από την ΕΕ, θα μείνουν στην Ελλάδα μετανάστες της Βρετανίας – ενώ μπορεί μεν το άρθρο να αναφέρει πως αυτό θα ισχύσει έως τις 31.12.2020, αλλά την ίδια στιγμή συμπληρώνεται πως με ΚΥΑ είναι δυνατόν να αλλάξει ο χρόνος λήξης του.
Άρθρο 5: «Ρυθμίζονται θέματα αναγνώρισης στην Ελλάδα των Βρετανικών αδειών οδήγησης και της ανταλλαγής τους με Ελληνικές άδειες καθώς επίσης των Πιστοποιητικών Επαγγελματικής Ικανότητας (Π.Ε.Ι.) ή των Δελτίων επιμόρφωσης οδηγών που έχουν εκδοθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο, κατά το μεταβατικό χρονικό διάστημα από την ημέρα αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ε.Ε. έως τις 31-12-2020».
Πρόκειται για ένα θετικό μέτρο, επιφυλασσόμενοι σχετικά με το πώς θα εφαρμοσθεί στην πράξη.
Άρθρο 6: «Επαναλαμβάνονται οι διατάξεις του άρθρου 126 του ν.4604/2019 αναφορικά με τους όρους και τις προϋποθέσεις για την άσκηση επιχειρηματικών τουριστικών δραστηριοτήτων από Βρετανούς πολίτες ή από νομικά πρόσωπα που έχουν την έδρα τους στο Ηνωμένο Βασίλειο».
Θεωρούμε εδώ πως πρέπει να διασφαλιστεί ο αριθμός των εισερχόμενων τουριστών το 2020 τουλάχιστον και οι αποζημιώσεις από την χρεωκοπία της Thomas Cook. Δηλαδή, τα πρακτορεία που θα συνεχίσουν να δραστηριοποιούνται, θα πρέπει να έχουν εκπληρώσει τις υποχρεώσεις τους από την χρεωκοπία της Thomas Cook – εναλλακτικά να βρεθεί τρόπος να καλυφθούν αυτές οι υποχρεώσεις από το ΗΒ ή από άλλους φορείς για να μην επηρεαστεί ο τουρισμός.
Άρθρο 7: Ο σκοπός θα πρέπει να είναι η μη διαφυγή κεφαλαίων από την Ελλάδα – γεγονός που σημαίνει πως οφείλει να δοθεί έμφαση στους περιορισμούς όχι ως προς τα νέα προϊόντα, αλλά ως προς νέα κεφάλαια.
Οι διατάξεις αναφέρονται σε ιδρύματα που έχουν έδρα στο Η.Β. Καλύπτονται όμως από τις διατάξεις τα ιδρύματα που λειτουργούν σε offshore περιοχές του ΗΒ, όπως στην Καραϊβική; Εκτός αυτού, τι θα συμβεί με την παρουσία των βρετανικών τραπεζών; Θα μειώσουν μήπως τη δραστηριότητα, τα δάνεια ή τις επενδύσεις τους; Για παράδειγμα, γιατί φεύγει η PRAXIA Bank; (το καταθέτουμε στα πρακτικά). Τι θα συμβεί με τις επενδύσεις στο χρηματιστήριο, εάν φοβηθούν οι Βρετανοί μεγάλη αστάθεια στην ισοτιμία στερλίνας-ευρώ και αποχωρήσουν μαζικά;
Στην Παράγραφο 5 εδάφιο 3 αναφέρεται ότι, οι διαμεσολαβητές με έδρα το ΗΒ, μετά την αποχώρηση θεωρούνται πως είναι τρίτης χώρας. Πως όμως είναι δυνατόν όταν κάποιος διαμένει και μπορεί να εργάζεται νόμιμα έως τις 31.12.2020, σύμφωνα με το άρθρο 2, να απασχολείται σε επιχείρηση διαμεσολάβησης που το καθεστώς της μεταβάλλεται σε τρίτης χώρας; Δεν θα οδηγήσει στην αποχώρηση αυτών των εταιρειών; Προτείνουμε λοιπόν την παράταση και του καθεστώτος της διαμεσολάβησης ως έχει, έως την 31.12.2020 – αφού δεν υπάρχει λόγος αναταράξεων στην αγορά.
Στο Άρθρο 8 για την ΑΑΔΕ που φυσικά θα καταψηφίσουμε έχουμε αναφερθεί ήδη στην εισήγηση μας:
Άρθρο 9: Έχουμε επίσης αναφερθεί ήδη στο θέμα, ειδικά όσον αφορά τους φοιτητές στην αρχή της εισήγησης μας, αφού είναι εξαιρετικά σημαντικό – οπότε δεν υπάρχει λόγος επανάληψης.
Άρθρο 10: «Δικαιώματα των πολιτών του Ηνωμένου Βασιλείου και των μελών των οικογενειών τους σε περίπτωση αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση με Συμφωνία Αποχώρησης».
Με το άρθρο αυτό ρυθμίζεται τι θα συμβεί στην περίπτωση που το BREXIT γίνει με βάση την αναθεωρημένη συμφωνία αποχώρησης, μεταξύ ΕΕ και Μ. Βρετανίας. Στην περίπτωση αυτή θα εφαρμοστεί το Μέρος 2 – δικαιώματα των πολιτών.
Τότε, με απόφαση του Υπουργού Προστασίας του Πολίτη, δύνανται να ανακαθορίζονται οι αρμόδιες αρχές και οι διαδικασίες έκδοσης εγγράφων διαμονής και με ΚΥΑ Υπουργών ΠΡΟ.ΠΟ. και Εργασίας θα ρυθμίζονται ειδικότερα οι κατηγορίες αδειών διαμονής.
Συμπερασματικά, αφού στο άρθρο 11 έχουμε ήδη αναφερθεί ενώ το 12 είναι τυπικό, εάν η Μ. Βρετανία αποχωρήσει χωρίς συμφωνία, θα καταστεί τρίτη χώρα χωρίς μεταβατικές ρυθμίσεις. Από τη στιγμή εκείνη και μετά, ολόκληρο το πρωτογενές και παράγωγο δίκαιο της ΕΕ θα σταματήσει να ισχύει για τη χώρα – ενώ δεν θα υπάρξει μεταβατική περίοδος, όπως προβλέπεται στη συμφωνία αποχώρησης. Το ενδεχόμενο αυτό θα έχει σημαντικές συνέπειες για τους πολίτες και για τις επιχειρήσεις, με σοβαρό αρνητικό οικονομικό αντίκτυπο
Η μεγαλύτερη πηγή ανησυχίας για την Ελλάδα προκύπτει από τη διατάραξη της νομισματικής ισοτιμίας και την ισχυροποίηση του ευρώ έναντι της στερλίνας – γεγονός που σημαίνει πως τα ελληνικά προϊόντα που σήμερα εξάγονται στη Βρετανία, στα οποία συμπεριλαμβάνεται και ο τουρισμός, θα καταστούν αυτόματα πιο ακριβά, χάνοντας σε ανταγωνιστικότητα. Παράλληλα, οι εισαγωγές βρετανικών προϊόντων στην Ελλάδα θα καταστούν φθηνότερες – οπότε θα αυξηθούν, επιδεινώνοντας το εμπορικό μας έλλειμμα.
Μπορεί δε οι εμπορικές συναλλαγές μας με τη Μ. Βρετανία να είναι χαμηλές, αλλά ορισμένων άλλων εμπορικών μας εταίρων είναι πολύ υψηλότερες – γεγονός που σημαίνει πως θα μας επηρεάσουν έμμεσα. Για παράδειγμα, εάν αυξηθούν τα ελλείμματα της Ιταλίας με τη Μ. Βρετανία, οι Ιταλοί θα έχουν λιγότερα χρήματα να διαθέσουν για την αγορά ελληνικών προϊόντων – οπότε θα υποστεί και η Ελλάδα τις συνέπειες.
Ως εκ τούτου, η Ελλάδα χρειάζεται λεπτομερές σχέδιο για την αντιμετώπιση των αναταράξεων, ειδικά για την περίπτωση ενός σκληρού BREXIT – αφού στη δεινή οικονομική κατάσταση που ευρίσκεται, ως η πλέον χρεοκοπημένη χώρα του πλανήτη, δεν επιτρέπεται κανένα απολύτως λάθος.