Οι αρχικές εξαγγελίες για έσοδα από τις ιδιωτικοποιήσεις το 2011 αναφέρονταν σε 50 δις € – όταν με βάση τα αναφερόμενα στο μεσοπρόθεσμο 2019-2022 τα έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις είναι μέχρι σήμερα 4,6 δις € (2010-2018) και μέχρι το τέλος του προγράμματος θα ανέλθουν σε 6,5 δις (2010-2022). Επομένως πρόκειται για μία λεηλασία της Ελλάδας άνευ προηγουμένου.
.
Το άρθρο αποτελείται από 5 σελίδες
Ανάλυση
Στο πλαίσιο του Ελληνικού προγράμματος «διάσωσης» (σχέδιο ΔΝΤ/ΕΕ/ΕΚΤ) αποφασίστηκε μεταξύ άλλων ένα εκτεταμένο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων. Η δικαιολογία ήταν ότι κάτι τέτοιο είτε θα συνέτεινε στην αποπληρωμή δανείων, είτε στην ανάπτυξη, είτε στη βελτίωση των υπηρεσιών. Ότι και αν ήταν δεν κατάφερε να κάνει τη διαφορά. Ούτε σημαντικά ποσά μαζεύτηκαν, ούτε ανάπτυξη προκάλεσαν ούτε βελτίωση των υπηρεσιών.
Αλλά αν για τις υπηρεσίες και την ανάπτυξη πολλά μπορούν να ειπωθούν, τα νούμερα των χαμηλών εσόδων δεν μπορούν να αμφισβητηθούν. Μέσα από αυτά οι ιδιωτικοποιήσεις φαίνονται περισσότερα ως μια τιμωρητική πράξη κατασχέσεων/εκποιήσεων σε κατάσταση οικονομικής κρίσης. Σε τέτοιες συνθήκες δεν μπορεί να υπάρξει ικανοποιητικό τίμημα και ειδικά όταν αυτές οι εκποιήσεις γίνονται σε ένα κλίμα απαξίωσης για τα πάγια και για την χώρα. Είναι απλή λογική σε όλους: δεν πουλάς ένα σπίτι πριν το νοικοκυρέψεις και όταν η αγορά είναι πεσμένη!
Τα άφαντα 50 δις των αποκρατικοποιήσεων
Οι αρχικές προβλέψεις ή μάλλον εξαγγελίες για έσοδα από τις ιδιωτικοποιήσεις το 2011 ομιλούσαν για €50 δισ. Διερωτάται κανείς αν είχε γίνει κάποια προεργασία για αυτές τις εκτιμήσεις ή αν το νούμερο λέχθηκε τυχαία. Σε κάθε περίπτωση τα πραγματοποιθέντα έσοδα είναι κάτω από τα € 10 δις, μετρώντας από το 2010 ως σήμερα με βάση τη λίστα του ΤΑΙΠΕΔ.
Μεσοπρόθεσμο και Ιδιωτικοποιήσεις
Με βάση τα αναφερόμενα στο μεσοπρόθεσμο 2019-2022 τα έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις είναι μέχρι σήμερα €4,6 δις (2010-2018) και μέχρι το τέλος του προγράμματος θα ανέλθουν σε €6,5 δις (2010-2022).
Τι ειπώθηκε στις 17 ώρες διαπραγμάτευση………….
Με βάση όλα αυτά είναι απορίας άξιο πως κυκλοφορούσε ακόμα και μέχρι το 2015 το νούμερο των €50δις. Στις περίφημες διαπραγματεύσεις των 17 ωρών μετά το δημοψήφισμα η μεταβίβαση των παγίων ήταν από τις βασικές προϋποθέσεις για την «παροχή βοήθειας». Σε τέτοιες συνθήκες και ειδικά όταν τα πάγια δεν φτάνουν για την αποπληρωμή θα μπορούσες να το πεις και κατάσχεση.
Και αν υπάρχει κάποια αντίρρηση για το ότι μιλάμε για εκποίηση θα θυμίσουμε ότι αρχικά είχε απαιτηθεί η μεταφορά των παγίων σε fund του Λουξεμβούργου! Τελικά όμως η διαδικασία αποκρατικοποίησης με το 3ο μνημόνιο παρέμεινε σε μια οντότητα που είναι μεν στην Ελλάδα, το λεγόμενο Υπερταμείο (Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας Α.Ε, ΕΕΣΥΠ) αλλά ελέγχεται από την ΕΕ! Σύμφωνα με το Άρθρο 191 (Ν43889/2016) που υλοποιεί «μεταρρυθμίσεις» του 3ου Μνημονίου του 2015 (όπως το Υπερταμείο και η ΑΑΔΕ) το Εποπτικό Συμβούλιο του Υπερταμείου αποτελείται από 5 μέλη από τα οποία 2 συμπεριλαμβανομένου του Προέδρου διορίζονται από την ΕΕ και τα υπόλοιπα 3 με την σύμφωνη γνώμη της ΕΕ. Στο Υπερταμείο περιήλθαν και τα πάγια και οι επιχειρήσεις του Δημοσίου μέσω της απορρόφησης των ΕΤΑΔ (Εταιρία Ακινήτων Δημοσίου Α.Ε.) και ΤΑΙΠΕΔ (Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου Α.Ε.).
Κι έτσι ερχόμαστε στην αξιολόγηση του Μαΐου 2016 όπου πλέον ομολογείται ως μη ρεαλιστική η εκτίμηση των €50 δις και προσγειώνεται ανώμαλα πλέον οι προβλέψεις εσόδων από αποκρατικοποιήσεις στα πολύ χαμηλά ποσοστά του 10% αυτού του ποσού ή και χαμηλότερα…
Ασυλία ΤΑΙΠΕΔ και κάλυψη από ΕΕ
Τελικά ίσως δεν είναι τυχαίο ότι αυτές οι εταιρίες που διαχειρίζονται τα πάγια του Ελληνικού Δημοσίου στην εποχή των μνημονίων είναι εκτός της Ελληνικής δικαιοδοσίας! Για παράδειγμα στην περίπτωση της πώλησης και επαναμίσθωσης ακινήτων του Δημοσίου παραπέμφθηκαν στην Δικαιοσύνη οι εμπειρογνώμονες του ΤΑΙΠΕΔ κάποιοι εξ αυτών από άλλες χώρες της ΕΕ. Όμως μέλη του Eurogroup (υπουργοί των Οικονομικών της Ιταλίας και Ισπανίας) είχαν απειλήσει με βέτο στις εκταμιεύσεις των δόσεων εάν προχωρούσαν οι διώξεις!
Transparency International
Ίσως δεν είναι τυχαίο που το θέμα των Ευρωπαϊκών «ιδιωτικοποιήσεων» έχει απασχολήσει και την Transparency International (οργανισμό που βγάζει τις περιβόητους δείκτες διαφοράς). H ερευνά της “The Privatising Industry in Europe” επικεντρώνει στις απαιτήσεις των δανειστών για ιδιωτικοποιήσεις σε Ελλάδα, Ιρλανδία, Πορτογαλία, Ισπανία, Ιταλία, στις διαδικασίες που ακολουθούνται, τον περιορισμένο αριθμό «συμβούλων» (επενδυτικές τράπεζες, ελεγκτικές εταιρίες) καθώς και το τίμημα που σε πολλές περιπτώσεις υπολείπεται των προβλέψεων και εκτιμήσεων της αγοράς…
Αλλά ας δούμε τι έχει γίνει με τις πωλήσεις εταιριών και παγίων του Δημοσίου ως τώρα και τι μέλλει να γίνει.
Αποκρατικοποιήσεις Επιχειρήσεων
Πίνακας 1.- ως σήμερα
Πίνακας 2.– Μελλοντικές Αποκρατικοποιήσεις
Σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο μεσοπρόθεσμο τα υπολειπόμενα έσοδα από το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων είναι κοντά στα €2 δις μέσα στα οποία συμπεριλαμβάνονται σημαντικά πάγια όπως η Εγνατία, μονάδες της ΔΕΗ, οι μεγαλύτερες εταιρίες ύδρευσης ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ, 10 λιμάνια, 23 αεροδρόμια!
Δεν θέλουμε να κάνουμε εκτιμήσεις αξίας αλλά το ποσό αυτό φαίνεται να επαληθεύεται χονδρικά (€2-2,5 δις) αν υποθέσει κανείς:
- κοντά στο €1 δις για το 30% του Ελ. Βενιζέλος με βάση του τι προσφέρθηκε για το 40%,
- την κεφαλαιοποίηση των εισηγμένων εταιριών,
- τι δόθηκε για της μαρίνα Χίου και με βάση αυτό αναγωγή για τις άλλες (Πύλος και Αρετσου είναι σχετικά συγκρίσιμες ενώ η Αλίμου αρκετά μεγαλύτερη)
- ένα μικρό τίμημα για τα 23 αεροδρόμια αναλογικά με αυτό που δόθηκε για τα 14 (και σε περίπτωση που κάποιος ενδιαφερθεί)
- ένα τίμημα για τα 10 λιμάνια μεταξύ αυτού για τον ΟΛΘ και ΟΛΠ μια που έχουν συνολικά συγκρίσιμα φορτία και συγκρίσιμους επιβάτες (με τον ΟΛΠ) αν και όχι την ίδια γεωστρατηγική σημασία (βέβαια η γεωστρατηγική σημασία εξαρτάται και από τον κάθε ενδιαφερόμενο…..).
- τι ψιθυρίζεται για αυτές και διάφορες άλλες εκποιήσεις σε διάφορα άρθρα…
Τελικά είναι να διερωτάται κανένας για την σκοπιμότητα των εκποιήσεων αυτών όταν το έσοδο (€6 ή €10 δις) είναι σταγόνα στον ωκεανό μπροστά στις δανειακές υποχρεώσεις της χώρας (€335 δις)!
