Ο δανεισμός από τις αγορές
Εάν υποθέσουμε τώρα πως η Ελλάδα κατάφερνε τελικά να διαγράψει μονομερώς το δημόσιο χρέος της εξερχόμενη από την ΕΕ και επαναστατώντας, πώς θα κάλυπτε στη συνέχεια τα εξωτερικά της ελλείμματα, έως ότου τουλάχιστον ισοσκέλιζε το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της; Προφανώς όχι από τις διεθνείς αγορές, αφού δεν θα τη δάνειζαν πλέον – ενώ φυσικά δεν ισχύει η αναφορά ενός συμπαθούς πολιτικού που τάσσεται υπέρ της δραχμής (πηγή), σύμφωνα με την οποία η χώρα μας θα έμενε εκτός των αγορών για 5 έως έξι έτη.
Αυτό τουλάχιστον συμπεραίνεται από την εμπειρία της Αργεντινής η οποία, μετά από 15 χρόνια που πέρασαν από τη χρεοκοπία της, τώρα προσπαθεί να δανειστεί – αφού πλήρωσε τους ομολογιούχους αγγλικού δικαίου, οι οποίοι κατέφυγαν δικαστικά εναντίον της, ενώ έχει βυθιστεί ξανά στην κρίση, συμπεριλαμβανομένου του πληθωρισμού.
Η αδυναμία δανεισμού σε συνάλλαγμα βέβαια δημιουργεί μεγάλα προβλήματα στις εισαγωγές, από τις οποίες εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό μία χώρα με κατεστραμμένο παραγωγικό μηχανισμό, όπως η Ελλάδα – ειδικά όσον αφορά τα είδη βασικής ανάγκης που δεν διαθέτει, όπως τα φάρμακα, τα ανταλλακτικά και η ενέργεια.
Υπολογίζεται δε πως οι «ανελαστικές εισαγωγές», αυτές δηλαδή που είναι απολύτως απαραίτητες, ανέρχονται σε αρκετά δις € ετησίως – τα οποία φυσικά θα έπρεπε να διαθέτει η χώρα μας σε συναλλαγματικά αποθεματικά, αφού δεν θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν τα 25 δις € περίπου που κυκλοφορούν στο εσωτερικό της.
Στα πλαίσια αυτά, η απάντηση που κυκλοφορεί είναι πως θα χρησιμοποιούνταν τα αποθέματα της Τράπεζας της Ελλάδας, τα οποία είναι ύψους 42 δις € – επίσης τα χρεόγραφα Λουξεμβούργου και Βρετανίας, ύψους 56 δις €, που λέγεται πως διαθέτουν οι τέσσερις μεγάλες τράπεζες στα χαρτοφυλάκια τους και μπορούν να πουλήσουν στη δευτερογενή αγορά!
Εν προκειμένω, εκτός του ότι θα έπρεπε να προηγηθεί η επαναστατική εθνικοποίηση ολόκληρου του χρηματοπιστωτικού μας συστήματος, στα προβλήματα της οποίας θα αναφερθούμε στη συνέχεια, υπάρχουν πράγματι 42 δις € δικά μας στο θησαυροφυλάκιο της Τράπεζας της Ελλάδας; Εάν υποθέσουμε πως υπάρχουν, πώς αποδεικνύεται ότι μπορεί η Ελλάδα να τα χρησιμοποιήσει, χωρίς να διενεργήσει πραξικόπημα εναντίον της ΕΚΤ;
Τα ίδια ακριβώς ερωτήματα ισχύουν και για τα χρεόγραφα των μεγάλων τραπεζών, εάν υποθέσουμε πως υπάρχουν, αφού οι ισχυρισμοί που δεν τεκμηριώνονται με κάθε λεπτομέρεια, είναι ασφαλώς εγκληματικά παραπλανητικοί – ενώ σε τόσο σοβαρά ζητήματα είναι σωστό να αποφεύγονται τα σχέδια επί χάρτου, τα οποία συνήθως δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα.
Περαιτέρω ο ίδιος πολιτικός ισχυρίζεται ότι, οι επενδύσεις θα γίνουν εφικτές από τα χρήματα που θα εκτυπώνει τότε η Ελλάδα, έχοντας πλέον τη νομισματική της κυριαρχία – η οποία είναι ασφαλώς πολύτιμη, αλλά δεν αποτελεί μαγικό ραβδί. Γιατί όμως δεν κάνουν το ίδιο όλες εκείνες οι χώρες που έχουν το δικό τους νόμισμα; Γιατί αλήθεια δανείζονται ξένο συνάλλαγμα, εάν ήταν τόσο εύκολο να τυπώνουν δικό τους, να το μοιράζουν στον πληθυσμό, να επενδύουν και να αναπτύσσονται στο διηνεκές;
Σε κάθε περίπτωση, είναι προφανές πως οι συνθήκες της οικονομίας σήμερα δεν είναι οι ίδιες με αυτές της μεταπολεμικής εποχής – όπου η ανοικοδόμηση εξασφάλιζε την ανάπτυξη, δρομολογήθηκε το σχέδιο Marshall, η παγκοσμιοποίηση δεν είχε ακόμη επικρατήσει, ενώ η Ελλάδα ήταν σε μεγάλο βαθμό αυτάρκης, με βάση βέβαια τις τότε ανάγκες των ανθρώπων.
.
Το χρηματοπιστωτικό σύστημα
Προφανώς η μετάβαση στο εθνικό νόμισμα θα είχε επιπτώσεις για τις υπερχρεωμένες εάν όχι χρεοκοπημένες ελληνικές τράπεζες – εκτός του ότι οι καταθέσεις (ανύπαρκτες ουσιαστικά σήμερα) θα έπρεπε να μετατραπούν από ευρώ σε δραχμές με την ισοτιμία που θα καθοριζόταν, τουλάχιστον κατά την ανάληψη τους. Σύμφωνα με την επικρατούσα άποψη, οι τράπεζες θα έπρεπε να κρατικοποιηθούν, έτσι ώστε στη συνέχεια να ανακεφαλαιωθούν από το δημόσιο.
Πώς όμως θα κατάφερνε να εθνικοποιήσει κανείς τράπεζες, οι οποίες μόλις πουλήθηκαν σε ξένους, ενώ ανήκουν κατά το υπόλοιπο στο ΤΧΣ που έχει εκχωρηθεί στους δανειστές μέσω του ΤΑΙΠΕΔ; Με τη βίαιη κατάληψη τους; Θα μπορούσε βέβαια να ιδρυθούν καινούργιες από το δημόσιο – κάτι που όμως δεν είναι τόσο απλό, όσο ακούγεται, ειδικά όταν υπάρχουν ήδη οι τέσσερις μεγάλες, για τις οποίες το κράτος έχει εγγυηθεί στο παρελθόν με 203 δις €.
Από την άλλη πλευρά, ξανά σύμφωνα με την επικρατούσα άποψη, η οποία είναι φυσικά λογική, θα έπρεπε να εθνικοποιηθεί επίσης η Τράπεζα της Ελλάδας, στην οποία το δημόσιο συμμετέχει μόλις με 6%. Πώς όμως θα δρομολογούταν κάτι τέτοιο, όταν πριν από λίγο χρονικό διάστημα (2013) παρατάθηκε η σύμβαση της ως κεντρική κατά 20 χρόνια, εάν δεν κάνουμε λάθος;
Εκτός αυτού, δεν θα ακολουθούσε μία κατά μέτωπο σύγκρουση με τους μετόχους της, ορισμένοι από τους οποίους είναι ισχυρότατοι τοκογλύφοι; Επίσης με το διεθνές χρηματοπιστωτικό κτήνος, το οποίο δεν θα ανεχόταν προφανώς μία τέτοια ήττα; Εάν ήταν τόσο απλό, δεν θα το επιχειρούσε η Ρωσία, η κεντρική τράπεζα της οποίας δεν ανήκει στην ίδια, ενώ θεωρείται ως η Αχίλλειος πτέρνα της; Εμπιστεύεται αλήθεια κανείς κάποιο πολιτικό κόμμα της πατρίδας μας, όσον αφορά την άσκηση αυτόνομης νομισματικής πολιτικής; Πόσο μάλλον σε μία χρεοκοπημένη χώρα, η οποία θα έχει απομονωθεί εντελώς από τις διεθνείς αγορές;
.
Η ισοτιμία της νέας δραχμής
Εδώ ο ισχυρισμός είναι το ότι, μία χώρα με σθεναρή οικονομία δεν έχει να φοβηθεί τίποτα, όσον αφορά την υποτίμηση του νομίσματος της. Έχει όμως η Ελλάδα μία ισχυρή οικονομία; Δεν θα είναι ακόμη πιο αδύναμη τουλάχιστον το πρώτο χρονικό διάστημα, όταν φύγει από την Ευρωζώνη και την ΕΕ, έχοντας αρνηθεί να πληρώσει τα χρέη της; Ακόμη και αν τελικά η υποτίμηση διαμορφωνόταν κάτω του 30%, αφού έχει βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας, δεν θα έφτανε στην αρχή στο 80-90%, σύμφωνα με τη διεθνή εμπειρία;
Ο επόμενος ισχυρισμός, σύμφωνα με τον οποίο η ενδεχόμενη υποτίμηση δεν επηρεάζει καθόλου την οικονομία μίας χώρας, είναι ακόμη πιο προβληματικός – ειδικά όταν χρησιμοποιείται ως παράδειγμα η υποτίμηση της νορβηγικής κορώνας! Μίας χώρας δηλαδή που χαρακτηρίζεται από μία πανίσχυρη παραγωγική μηχανή, έχει μεγάλες εξαγωγές, δική της ενέργεια και πλεονάσματα στο ισοζύγιο της (ανάλυση).
Η αιτία είναι το ότι, οι εισαγωγές της γίνονται ακόμη πιο ακριβές, οπότε δεν μπορεί να αγοράσει εκείνα τουλάχιστον τα προϊόντα που δεν παράγει, ενώ λογικά θα αργήσει να το επιτύχει (αυτοκίνητα, φάρμακα, καύσιμα κλπ.) – όπως στο παράδειγμα της Βενεζουέλας στην οποία, παρά το ότι διαθέτει τα μεγαλύτερα αποθέματα πετρελαίου, τα ράφια των σούπερ μάρκετ είναι άδεια, επειδή δεν μπορεί να εισάγει, ενώ δεν παράγει η ίδια αυτά που της λείπουν.
Εκτός αυτού, η υποτίμηση πλήττει σε μεγάλο βαθμό τα χαμηλά εισοδηματικά στρώματα, τους ανέργους και τους συνταξιούχους – επειδή τα εισοδήματα τους δεν αυξάνονται όπως αυτά των εργαζομένων, οι οποίοι συνήθως απαιτούν ανάλογες αυξήσεις. Οι αυξήσεις όμως αυτές, τις οποίες σπάνια εμποδίζουν οι κυβερνήσεις, τροφοδοτούν νομοτελειακά το ανοδικό σπιράλ «μισθών-τιμών» – όπου όταν αυξάνονται οι μισθοί ακολουθούν οι τιμές των προϊόντων, οπότε η χώρα οδηγείται στον υπερπληθωρισμό.
Όταν βέβαια χρησιμοποιεί κανείς το παράδειγμα της Νορβηγίας, αντί της Ρωσίας ή της Ουκρανίας, τότε εύλογα οδηγείται σε λανθασμένα συμπεράσματα – αν και ο πληθωρισμός δεν ακολουθεί αμέσως, σε μία χώρα με υψηλή ανεργία, όπως είναι η Ελλάδα.
Βέβαια, εάν με το απλό τύπωμα χρημάτων επιτευχθεί μεγάλη ανάπτυξη, κατά τους ισχυρισμούς, δεν θα μειωθεί γρήγορα η ανεργία; Δεν θα αυξηθούν οι μισθοί και οι τιμές, πόσο μάλλον όταν δεν θα υπάρχει ο ανταγωνισμός των ξένων προϊόντων, ενώ το αρχικό κόστος παραγωγής των αντίστοιχων ελληνικών θα είναι νομοτελειακά ακριβότερο; Πώς θα εμποδιστεί τότε ο πληθωρισμός; Ειδικά εάν χαριστούν όλα τα ιδιωτικά χρέη (!) και δοθεί επί πλέον εισόδημα στον πληθυσμό, όπως αναφέρεται από ορισμένους πολιτικούς;
.
Η διακυβέρνηση της χώρας
Συνεχίζοντας, αν και θα προσθέσουμε επί πλέον ερωτήματα σε επόμενα άρθρα μας, ας υποθέσουμε ότι δεν υπάρχει κανένα από τα παραπάνω προβλήματα – πως όλα μπορούν δηλαδή να λυθούν σωστά.
Σε μία τέτοια υποθετική περίπτωση έχουμε αλήθεια την άποψη ότι, υπάρχει κάποιο κόμμα στην Ελλάδα, τόσο καλά στελεχωμένο, ικανό και εκπαιδευμένο, ώστε να επιθυμεί, καθώς επίσης να μπορεί να δρομολογήσει ένα εθνικό νόμισμα υπό τις σημερινές οικονομικές συνθήκες; Ένα κόμμα που θα είχε τη δυνατότητα να ηγηθεί μίας επανάστασης αντίστοιχης με τη ρωσική του 1918, στέλνοντας στα δικαστήρια όλους όσους υπέγραψαν μνημόνια, αφού διαφορετικά δεν θα μπορούσε να τεκμηριωθεί η άρνηση πληρωμής του δημοσίου χρέους, εάν υποθέσουμε πως πράγματι έτσι επιτυγχάνεται;
Από την άλλη πλευρά, πιστεύει κανείς πως θα επέτρεπαν η ΕΚΤ και η Γερμανία την επιτυχία του, γνωρίζοντας πως έτσι θα άνοιγαν οι ασκοί του Αιόλου στην Ευρωζώνη; Πόσο μάλλον οι Η.Π.Α., οι οποίες προωθούν την ίδρυση του οικονομικού ΝΑΤΟ, επί πλέον στο στρατιωτικό;
Είναι η Ελλάδα γεωπολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά σε θέση να προβεί σε τέτοιου είδους ενέργειες, χωρίς να υποστεί σοβαρότατες απώλειες, όσον αφορά την εδαφική της ακεραιότητα; Μπορεί να επιβιώσει η χώρα μας εντελώς απομονωμένη από το δυτικό περιβάλλον, ακόμη και αν υποθέσουμε πως θα κατάφερνε να αλλάξει στρατόπεδο, προσχωρώντας ίσως σε αυτό της Ρωσίας, της Κίνας και του Ιράν;
Τέλος, υπάρχει μία σειρά τεχνικών προβλημάτων όπως, για παράδειγμα, οι συμβάσεις σε ευρώ, τα νομίσματα που κυκλοφορούν, τα δάνεια κοκ., τα οποία δεν είναι καθόλου αμελητέα – ενώ λύνονται πολύ δύσκολα μονομερώς, αφού τότε δεν εξασφαλίζεται ο απαιτούμενος χρόνος για την ομαλή διευθέτηση τους.
.
Επίλογος
Γνωρίζουμε ασφαλώς πως η Ελλάδα κινδυνεύει να λεηλατηθεί παραμένοντας εντός της Ευρωζώνης, λόγω του τεράστιου δημοσίου χρέους της – το οποίο δεν είναι δυνατόν να εξυπηρετηθεί, ακόμη και αν κατάφερνε με κάποιο μαγικό τρόπο να επιστρέψει σε πορεία ανάπτυξης (κάτι μάλλον απίθανο με τα μέτρα που της επιβάλλονται, ειδικά με τον τρόπο που τα εφαρμόζει η σημερινή κυβέρνηση, επιμένοντας στην αύξηση των φόρων αντί στη μείωση των δημοσίων δαπανών).
Γνωρίζουμε επίσης πως ο στόχος των δανειστών είναι τα περιουσιακά στοιχεία των Ελλήνων, αφού έχουν πλέον εξαντληθεί τα εισοδήματα τους – γεγονός που ερμηνεύει τη συσσώρευση των ιδιωτικών χρεών μέσω της επιβολής φόρων, έτσι ώστε κάποια στιγμή να επιδιωχθεί η κατάσχεση και ο πλειστηριασμός του πλούτου της μεσαίας και ανώτερης κοινωνικής τάξης, η οποία δεν έχει ακόμη λεηλατηθεί εντελώς (άρθρο).
Έχουμε όμως την άποψη ότι, η μοναδική μας ρεαλιστική λύση δεν είναι άλλη, από τη στάση (αναστολή) πληρωμών εντός της Ευρωζώνης (ανάλυση) – έτσι ώστε μετά να εισέλθουμε στις διετείς συζητήσεις εξόδου από την ΕΕ, η οποία είναι προϋπόθεση της εξόδου από την Ευρωζώνη, εάν κριθεί απαραίτητο. Εάν, τότε με ελεγχόμενο τρόπο, έτσι ώστε να μην υπάρξουν σοβαρές απώλειες – καθώς επίσης για να εξασφαλισθεί ο χρόνος ομαλής κυκλοφορίας της δραχμής, ο οποίος υπολογίζεται στους οκτώ μήνες.
Παράλληλα, ελπίζουμε πως το αργότερο τότε θα αντιδρούσαν όλες εκείνες οι χώρες, οι οποίες καταστρέφονται σταδιακά από τη γερμανική πολιτική – ιδίως η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία, για τις οποίες η έξοδος από την Ευρωζώνη είναι πολύ πιο ανώδυνη.
Σε μία τέτοια περίπτωση, ίσως να δρομολογούταν η επιστροφή όλων μαζί στην προ ευρώ εποχή, μετά από μία πανευρωπαϊκή συνδιάσκεψη χρέους – όπου θα επιδιωκόταν από κοινού η διαγραφή εκείνου του μέρους του χρέους, το οποίο είναι αδύνατον να εξυπηρετηθεί χωρίς να βυθιστεί ολόκληρη η ήπειρος μας στην ύφεση, στον αποπληθωρισμό και στο χάος.
Φυσικά υπάρχει η εναλλακτική λύση του μονεταρισμού των υπερβαλλόντων χρεών από την ΕΚΤ (άρθρο) – με την οποία μάλλον δεν πρόκειται ποτέ να συμφωνήσει η Γερμανία, όσο και αν θα το επιθυμούσαμε. Όλα αυτά όμως δεν σημαίνουν πως αρνούμαστε τις συζητήσεις που αφορούν τη δραχμή – αρκεί να είναι τεκμηριωμένες, μη ουτοπικές και να στηρίζονται σε πραγματικά παραδείγματα άλλων χωρών που τελικά τα κατάφεραν, αν υποθέσουμε ότι υπάρχουν.
Ολοκληρώνοντας, θα συνεχίσουμε τις δικές μας αναφορές στο θέμα, ελπίζοντας να λάβουμε απαντήσεις από αυτούς που τις έχουν – τις οποίες θα δημοσιεύουμε στη σελίδα μας, έτσι ώστε να προωθηθεί ένας τεκμηριωμένος με άρθρα δημόσιος διάλογος, ο οποίος είναι απαραίτητος για τη σωστή και αντικειμενική ενημέρωση των Ελλήνων.
.
Δημοσιεύσεις άρθρων: Εμπεριστατωμένα και τεκμηριωμένα άρθρα στο θέμα της δραχμής (δεν νομίζουμε ότι θα έπρεπε να επιλεχθεί ένα άλλο όνομα στη θέση του εθνικού μας νομίσματος, το οποίο αποτελεί αναμφίβολα ένα σημαντικότατο περιουσιακό μας στοιχείο, με πολύτιμη και μεγάλη ιστορική αξία), θα δημοσιεύουμε ευχαρίστως, με αποστολή στο e-mail: viliardos@analyst.gr ή στο dv@analyst.gr. Προφανώς επώνυμα, με ένα μικρό βιογραφικό του αποστολέα, πρωτότυπα φυσικά (μη ήδη δημοσιευμένα αλλού) και μη κομματικά.
.
