Στην αρχή εισρέουν μαζικά ξένα χρήματα σε μία Οικονομία, στη συνέχεια δημιουργούνται υπερβολές, ενώ στο τέλος απαιτείται η εξάλειψη τους – με αποτέλεσμα να την εγκαταλείπουν όλα τα κεφάλαια ξαφνικά, βυθίζοντας την στο χάος
(To άρθρο αποτελείται από 2 Σελίδες)
.
“Η κρίση υπερχρέωσης της Ευρωζώνης οφείλεται κυρίως στην ιδιοτελή πολιτική που υιοθέτησε η Γερμανία – με συνεργό της την ΕΚΤ. Στην αρχή κατευθύνονταν τα κεφάλαια στις χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας, προκαλώντας υπερβολές (κατανάλωση επί πιστώσει, ασύμφορες επενδύσεις, φούσκες κλπ.), ενώ στη συνέχεια, μετά το 2008, αντιστράφηκε η τάση – με μαζικές εκροές των κεφαλαίων, ως αποτέλεσμα της κρίσης στα ισοζύγια πληρωμών τους.
Η σημερινή παγκόσμια κρίση οφείλεται στην Κίνα, όπου σημειώθηκαν μεγάλες εισροές κεφαλαίων τα τελευταία χρόνια, με την τάση να έχει επίσης αντιστραφεί – με μαζικές εκροές κεφαλαίων, οι οποίες την έχουν βυθίσει σε μία αντίστοιχη κρίση του ισοζυγίου πληρωμών της.
Κρίνοντας από τις συνέπειες στις χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας, η Κίνα θα βιώσει ανάλογες συνθήκες – οι οποίες όμως θα είναι σοβαρότατες για τον πλανήτη, αφού τόσο το μέγεθος, όσο και η σημασία της, είναι κατά πολύ μεγαλύτερα από αυτά της ευρωπαϊκής περιφέρειας”.
.
Ανάλυση
Η κρίση του ισοζυγίου πληρωμών είναι εκείνη η βαριά χρηματοπιστωτική ασθένεια, η οποία οφείλεται στη μακροοικονομική πολιτική – ενώ έχει σχέση με την υπερβολική χρηματοδότηση του βιοτικού επιπέδου μίας χώρας, μέσω των ισχυρών εισροών κεφαλαίων από το εξωτερικό.
Υπεραπλουστευμένα, το ισοζύγιο πληρωμών είναι το σύνολο του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, το οποίο προσμετράει το διασυνοριακό εμπόριο προϊόντων και υπηρεσιών, καθώς επίσης του ισοζυγίου χρηματοοικονομικών συναλλαγών – το οποίο μετράει τις διασυνοριακές ροές των επενδύσεων κεφαλαίου (τα επενδυτικά χρήματα που εισέρχονται σε μία χώρα, σε σχέση με αυτά που την εγκαταλείπουν).
Σε ένα σύστημα με πλήρως ευέλικτες συναλλαγματικές ισοτιμίες, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών ισορροπεί με το ισοζύγιο χρηματοοικονομικών συναλλαγών – οπότε το τελικό αποτέλεσμα είναι ισοσκελισμένο. Εάν όμως η ισοτιμία του νομίσματος είναι ελεγχόμενη, εάν καθορίζεται δηλαδή από τη χώρα όπως συμβαίνει στην Κίνα (έμμεσα στα κράτη της Ευρωζώνης), τότε το ισοζύγιο πληρωμών μπορεί να εμφανίζει μεγάλα θετικά ή αρνητικά υπόλοιπα. Ένα ισοζύγιο πληρωμών με μεγάλα θετικά υπόλοιπα οδηγεί στην αύξηση των συναλλαγματικών αποθεμάτων – ενώ όταν τα υπόλοιπα είναι αρνητικά, μειώνονται τα συναλλαγματικά αποθέματα.
Όσον αφορά τώρα την κρίση του ισοζυγίου πληρωμών, επέρχεται όταν αποσύρουν μαζικά οι ξένοι επενδυτές τα κεφάλαια τους από μία χώρα – με αποτέλεσμα να μειώνονται σε μεγάλο βαθμό τα συναλλαγματικά της αποθέματα (η ποσότητα χρήματος στα κράτη της Ευρωζώνης, αφού δεν μπορούν να τυπώσουν νέα).
Αυτό μπορεί να οφείλεται σε πολιτικούς και συναλλαγματικούς περιορισμούς που προβλέπονται από τους επενδυτές/καταθέτες (όπως οι έλεγχοι κεφαλαίων στην Ελλάδα), στην υπερβολική άνοδο του κόστους των επενδύσεων, στα πολύ χαμηλά επιτόκια που επικρατούν στη χώρα, σε φορολογικούς περιορισμούς, σε συναλλαγματικές αλλαγές, στη μειωμένη ζήτηση στο εσωτερικό για ξένα κεφάλαια, στο συνδυασμό όλων μαζί κοκ.
Οι άμεσες συνέπειες μία κρίσης του ισοζυγίου πληρωμών είναι οι συναλλαγματικές κρίσεις – όπου το εθνικό νόμισμα μίας χώρας υποτιμάται ξαφνικά, σε μεγάλο βαθμό. Για να μπορεί να υπολογίσει κανείς αριθμητικά πότε υφίσταται μία κρίση του ισοζυγίου πληρωμών, έχει δημιουργηθεί ένας δείκτης – ο οποίος μετράει τη σχέση των αλλαγών στην ισοτιμία του νομίσματος, με τις διαφοροποιήσεις των συναλλαγματικών αποθεμάτων. Εάν αυτός ο δείκτης αποκλίνει περισσότερο από το τριπλάσιο του κανονικού (κανονικό = τυπική απόκλιση), τότε συμπεραίνει κανείς πως πρόκειται για μία τέτοια κρίση.
.
Η Κίνα
Στο παράδειγμα της Κίνας (γράφημα, οι μπλε στήλες απεικονίζουν τις μηνιαίες αλλαγές στα συναλλαγματικά της αποθέματα, σε δις $, οι οποίες ισούνται με τα υπόλοιπα του ισοζυγίου πληρωμών, ενώ η μπλε καμπύλη το συνολικό απόθεμα της σε τρις $), διαπιστώνεται πως ενώ είχε θετικό ισοζύγιο πληρωμών για πάρα πολλά έτη, τους τελευταίους μήνες έχει αυξηθεί η εκροή κεφαλαίων – οπότε το ισοζύγιο είναι πλέον αρνητικό.
.
.
Ειδικότερα, εισέρεαν για αρκετά χρόνια κεφάλαια στην Κίνα, κυρίως λόγω των εσόδων της από το πλεονασματικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών (όπου οι εξαγωγές της ήταν μεγαλύτερες των εισαγωγών), καθώς επίσης από τις ξένες επενδύσεις που διενεργούταν στη χώρα – από το θετικό ισοζύγιο χρηματοοικονομικών συναλλαγών της δηλαδή.
Η τάση όμως άλλαξε πριν από δύο περίπου έτη, την άνοιξη του 2014. Έκτοτε, το ισοζύγιο πληρωμών της Κίνας βρίσκεται συνήθως σε αρνητικά επίπεδα (μπλε στήλες), ενώ τα συναλλαγματικά της αποθέματα μειώνονται (μπλε καμπύλη). Θα μπορούσε βέβαια να ισχυρισθεί κανείς πως το γεγονός αυτό δεν είναι ανησυχητικό, αφού η χώρα διέθετε τεράστια αποθέματα – της τάξης των 4 τρις $.
Εν τούτοις, η ταχύτητα με την οποία μειώνονται τα συναλλαγματικά της αποθέματα είναι τρομακτική – αφού μόνο το Δεκέμβριο εγκατέλειψαν την Κίνα 108 δις $, ενώ τα αποθέματα της έχουν μειωθεί στα 3,3 τρις $. Με δεδομένο τώρα το ότι, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της χώρας είναι ακόμη θετικό (γράφημα), αν και μειώνεται ραγδαία, τότε θα πρέπει εκ των πραγμάτων, νομοτελειακά, να είναι εξτρεμιστικά αρνητικό το ισοζύγιο χρηματοοικονομικών συναλλαγών της.
.
.
Επομένως, τα ξένα κεφάλαια εγκαταλείπουν μαζικά την Κίνα, οπότε η ισοτιμία του νομίσματος της δέχεται ισχυρές πιέσεις – γεγονότα που προειδοποιούν πως η χώρα κατευθύνεται σε μία κρίση ισοζυγίου πληρωμών, η οποία θα είναι καταστροφική για την οικονομία της, για τον υπόλοιπο πλανήτη επίσης (άρθρο), εάν δεν αποφευχθεί.