Η χώρα όμως ευρίσκεται σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, με τη δημοτικότητα του προέδρου της να έχει καταρρεύσει κατά 30%. Η αιτία είναι η δραστική υποτίμηση του νομίσματος της, ο τεράστιος πληθωρισμός (γράφημα), καθώς επίσης οι τρομακτικές ελλείψεις βασικών τροφίμων – γεγονότα που έχουν δημιουργήσει μεγάλα ερωτηματικά, όσον αφορά το πόσο ρεαλιστικό ήταν το όραμα του πρώην προέδρου της, σχετικά με το σοσιαλισμό του 21ου αιώνα.
.
.
Περαιτέρω, ο πρόεδρος της Βενεζουέλας χρησιμοποίησε ένα δάνειο ύψους 4 δις $ που είχε λάβει από την Κίνα, για την κατασκευή έργων υποδομής (μη εγγράφοντας το στον προϋπολογισμό), για την αύξηση των συναλλαγματικών αποθεματικών της χώρας στα 23,2 δις $ – έτσι ώστε να μειώσει τις πιθανότητες χρεοκοπίας της.
Με δεδομένο βέβαια το ότι, το δημόσιο χρέος της είναι μόλις στο 49,2% του ΑΕΠ της, με το ΑΕΠ να αυξάνεται διαχρονικά (γράφημα), με το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της να είναι αρκετά πλεονασματικό (7,1%), με το εξωτερικό χρέος της να έχει μειωθεί από τα 2.189 εκ. $ το 2013 στα 610 εκ. $ σήμερα, ενώ με το εμπορικό της ισοζύγιο να είναι επίσης θετικό (λόγω του πετρελαίου προφανώς), απορεί κανείς γιατί οδηγήθηκε στην παγίδα ρευστότητας – επίσης, γιατί το έλλειμμα του προϋπολογισμού της είναι τόσο υψηλό (-11,5% του ΑΕΠ, με τάση προς το -20%).
.
.
Προφανώς βέβαια η εξήγηση είναι το πολίτευμα της – το οποίο αφενός μεν την απομονώνει από τις χρηματαγορές (τα επιτόκια του δεκαετούς ομολόγου της φτάνουν στο 16%), αφετέρου την υποχρεώνει να αυξάνει διαρκώς τις κοινωνικές παροχές, προς όφελος των χαμηλών εισοδηματικών τάξεων.
Σε κάθε περίπτωση, η κατάσταση της Βενεζουέλας θα έπρεπε να αποτελεί μία προειδοποίηση προς τους οπαδούς της επαναφοράς της δραχμής στην Ελλάδα – ένα γεγονός (case study) που θα έπρεπε να μελετηθεί προσεκτικά, για να προκύψουν τα σωστά συμπεράσματα.
.
Η Κίνα
Ο κίτρινος γίγαντας δεν βοηθάει μόνο τη Βενεζουέλα στη Λατινική Αμερική, αλλά και την Αργεντινή – η πρόεδρος της οποίας έλαβε δάνειο ύψους 1,3 δις $ από την Κίνα, αφενός μεν για να αυξήσει τα συναλλαγματικά της αποθέματα, αφετέρου για να περιορίσει την παγίδα ρευστότητας, στην οποία έχει επίσης βυθιστεί.
Η γενναιοδωρία της Κίνας στην περιοχή φαίνεται παράλογη με την πρώτη ματιά, με κριτήριο την οικονομική πολιτική που ασκείται από τις δύο χώρες. Εν τούτοις, επειδή η χώρα έχει επενδύσει μαζικά στην πετρελαϊκή βιομηχανία της Βενεζουέλας, δεν μπορεί να επιτρέψει μία πολιτική κρίση – η οποία θα επηρέαζε αρνητικά τόσο τις αποδόσεις των ομολόγων που έχει αγοράσει, όσο και την εξόφληση τους.
Σε κάθε περίπτωση, τα έσοδα της Βενεζουέλας από το πετρέλαιο μειώθηκαν κατά 35% τον Οκτώβριο – ενώ τα πετροδολάρια (ανάλυση), αντιστοιχούν στο 96% των συνολικών εισπράξεων της χώρας σε δολάρια. Με κριτήριο την πρόσφατη ραγδαία πτώση της τιμής δε, έχουμε την άποψη πως είναι μάλλον απίθανο να μη χρεοκοπήσει – αφού ακόμη και όταν το πετρέλαιο κόστιζε 100 $ το βαρέλι, υπήρχε έλλειψη δολαρίων.
Η Κίνα πάντως, για την αποπληρωμή των δανείων της οποίας είχε συμφωνηθεί η παράδοση 330.000 βαρελιών πετρελαίου ημερησίως, τη διευκολύνει – έχοντας καταργήσει τη συγκεκριμένη της υποχρέωση (αν και μάλλον οφείλεται στην υποχώρηση του ρυθμού ανάπτυξης της, σε συνδυασμό με τις συμφωνίες που υπέγραψε με τη Ρωσία).
.
Η αναδιάρθρωση της οικονομίας της Βενεζουέλας
Για να μπορέσει να ξεφύγει η χώρα από τη χρεοκοπία, θα πρέπει να μειώσει την επιδότηση της τιμής της βενζίνης, την οποία παρέχει στους Πολίτες της – με ετήσιο κόστος που φτάνει στα 12 δις $. Εκτός αυτού οφείλει να αλλάξει πολιτική, όσον αφορά την τροφοδοσία ορισμένων χωρών της καραϊβικής με φθηνό πετρέλαιο – στα πλαίσια της οικονομικής βοήθειας που τους παρέχει.
Εάν δεν το κάνει, δεν πρόκειται να επιβιώσει – γεγονός που τεκμηριώνεται από τη συνεχή μείωση των συναλλαγματικών αποθεμάτων της, κατά 21% το 2013 σε σχέση με το 2012, με αποτέλεσμα να εκτοξευθούν τα επιτόκια δανεισμού της (ράλι ομολόγων στο 18,2%).
.
Επίλογος
Ο «κομμουνισμός της ελεύθερης αγοράς», τον οποίο φαίνεται πως πρεσβεύει η συμπαθέστατη αξιωματική αντιπολίτευση στην Ελλάδα (με εξαίρεση την αριστερή της πλατφόρμα), ενώ προσπαθούν να εφαρμόσουν ορισμένες άλλες χώρες της Λατινικής Αμερικής, όπως η Βενεζουέλα, η Βραζιλία και η Αργεντινή, είναι μάλλον ουτοπικός.
Καλώς ή κακώς, τα ερμαφρόδιτα πολιτεύματα δεν είναι βιώσιμα, κάτω από τις σημερινές συνθήκες – ενώ τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν ακόμη και οι μεγάλες, πλούσιες σε ενεργειακά αποθέματα χώρες, όπως η Ρωσία, τεκμηριώνουν πως η απομόνωση από τις αγορές των μικρότερων κρατών, ισοδυναμεί με την αυτοκτονία τους.
Στα πλαίσια αυτά, η Ελλάδα έχει δύο μόνο επιλογές στη διάθεση της, θεωρώντας πως η «επιθετική διαπραγμάτευση» της διαγραφής μεγάλου μέρους του δημοσίου χρέους της, είναι εντελώς ουτοπική:
.
(α) Να εφαρμόσει απαρέγκλιτα αυτά που της επιβάλλει η Τρόικα (ΔΝΤ, Γερμανία), κάνοντας περισσότερα από όσα έχει δυστυχώς υπογράψει η κυβέρνηση και η Βουλή της, χωρίς τις γνωστές «κουτοπονηριές» – με την αμυδρή ελπίδα πως η Ευρωζώνη θα υιοθετήσει μία διαφορετική πολιτική (ανάλυση) και θα διώξει το ΔΝΤ από την επικράτεια της.
(β) Να κηρύξει επίσημα τη χρεοκοπία της (άρθρο), παίρνοντας το μεγάλο ρίσκο, το οποίο είτε θα την οδηγήσει σε εξαιρετικά επώδυνες καταστάσεις, είτε θα λειτουργήσει εξυγιαντικά. Οι πιθανότητες επιτυχίας της δεν είναι μηδενικές, εάν βέβαια η Δύση δεν θέλει να ρισκάρει ανάλογα ή εάν αποδεχθεί η Τρόικα τις δικές της ευθύνες – αφού αυτή κυβερνάει τα τελευταία τέσσερα χρόνια, οπότε μόνο σε αυτήν οφείλεται η βιβλική σχεδόν καταστροφή της πατρίδας μας.
.
Εμείς φυσικά έχουμε τοποθετηθεί ήδη υπέρ της δεύτερης λύσης, αφού όλα τα υπόλοιπα είναι απλά χάσιμο πολύτιμου χρόνου – ενώ επιδεινώνουν την οικονομική κατάσταση μίας χώρας, η οποία οδηγήθηκε χωρίς κανέναν απολύτως λόγο από την Τρόικα στη χρεοκοπία.
Χωρίς κανένα λόγο επειδή το συνολικό χρέος της ήταν ένα από τα χαμηλότερα διεθνώς, ενώ οι βασικοί τομείς της οικονομίας της (ναυτιλία, τουρισμός, γεωργία) ήταν απολύτως ανταγωνιστικοί – έχοντας τη δυνατότητα να την οδηγήσουν στην έξοδο από την κρίση ρευστότητας και όχι φερεγγυότητας (αφού η δημόσια περιουσία της υπερέβαινε κατά πολύ τα χρέη της), στην οποία οδηγήθηκε σκόπιμα (ανάλυση).
Δυστυχώς η Ελλάδα δεν έχει πολύ χρόνο στη διάθεση της, για να αποφασίσει με την ησυχία της – όπως φάνηκε μεταξύ άλλων από την εκποίηση των 14 αεροδρομίων της στη γερμανική εταιρεία, πιθανολογούμε σε μία εξευτελιστική τιμή. Δεν πρέπει να ξεχνάμε δε το γεγονός ότι, ενώ ο σκοπός των Η.Π.Α., όταν εισβάλουν στις αδύναμες χώρες, είναι τα χρήματα, το κέρδος δηλαδή, ο στόχος της Γερμανίας είναι η ιδιοκτησία της γης – πολύ πριν από την εποχή του ναζισμού, η οποία δεν είμαστε σίγουροι πως έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί.
Βασίλης Βιλιάρδος, για το Analyst.gr
.
