Στο δεύτερο μέρος της ανάλυσης που αφορά τους εφιάλτες, γίνεται ειδική αναφορά σε εκείνα τα χαρακτηριστικά του ανθρώπου, τα οποία τους προκαλούν – ενώ όσο πιο εντυπωσιακή και έντονη είναι η εμπειρία, τόσο ισχυρότερη η ανάκληση της
(To άρθρο αποτελείται από 2 Σελίδες)
.
“Είναι εύλογη η αναφορά σε εφιάλτες, όταν βιώνει κανείς μία πραγματικά εφιαλτική εποχή – όταν διαπιστώνει μία «κατ’ επίφαση τάξη», όπου δεν ξέρει ποια καταστροφική είδηση θα ακολουθήσει, τι φόροι θα του επιβληθούν την επόμενη εβδομάδα, αν θα έχει δουλειά ή όχι, αν θα μπορεί να πληρώσει τα φάρμακα που χρειάζεται, αν πρέπει να μεταναστεύσει για να επιβιώσει, αν τα νοσοκομεία θα έχουν γάζες, αν τα σχολεία θα συνεχίσουν να λειτουργούν και αν τα παιδιά του θα έχουν το δικαίωμα να ονειρεύονται.
Στα πλαίσια αυτά θεωρούμε πως η ανάλυση που ακολουθεί είναι ωφέλιμη για όλους εμάς τους Έλληνες – αφού έχουμε υποχρεωθεί να βλέπουμε εφιάλτες όχι μόνο όταν κοιμόμαστε, αλλά και κατά τη διάρκεια της ημέρας” (Analyst team).
.
Ανάλυση
Τα όνειρα έχουν άμεση σχέση με τη μνήμη, αλλά και με την προσωπικότητα – όπως θα φανεί από το κείμενο που ακολουθεί, στο οποίο δίνονται ορισμένες απαντήσεις στα ερωτήματα που τοποθετούμε, έτσι ώστε να γίνει καλύτερα κατανοητή η όλη διαδικασία.
.
Γιατί και πότε θυμόμαστε τα όνειρα;
Σύμφωνα με τον Sigmund Freud, τα όνειρα περιέχουν όλα όσα είναι κρυφά από τις ασυνείδητες επιθυμίες μας, τα οποία δεν είναι αποδεκτά όταν είμαστε ξύπνιοι και σε πλήρη συνείδηση. Έτσι, το περιεχόμενο των ονείρων αλλάζει με τέτοιον τρόπο, ώστε να μπορεί να «διεισδύσει» στη μνήμη.
Εάν αυτά τα ασυνείδητα περιεχόμενα δεν έχουν αλλάξει αρκετά, τότε το σύνολο του ονείρου μετατοπίζεται, απωθείται καλύτερα έτσι ώστε, για παράδειγμα, τα όνειρα με ενοχλητικό, με επιθετικό, με εχθρικό ή με άλλο, ανάλογου είδους, περιεχόμενο, να μην μπορούν να «περάσουν» στη συνείδηση, μετά την αφύπνιση.
Σύμφωνα με την υπόθεση της «στάσης ζωής» (Life style hypothesis), οι άνθρωποι που είναι ανοικτοί σε «εσωτερικές διαδικασίες», οι ανεξάρτητοι από το περιβάλλον τους και ως εκ τούτου εσωστρεφείς, θυμούνται πιο συχνά τα όνειρα τους. Αν είναι λοιπόν κανείς ένας άνθρωπος που προτιμά την απασχόληση, την αντιπαράθεση κατά κάποιον τρόπο με τον Εαυτό του, παρά με τις σκέψεις άλλων ανθρώπων, οι πιθανότητες να θυμηθεί τα όνειρά του είναι μεγαλύτερες.
Επίσης, οι άνθρωποι που έχουν μια σχετικά υψηλότερη «πεποίθηση» εσωτερικού ελέγχου, που προτιμούν ένα, διαφορετικό από το συνηθισμένο, είδος σκέψης (style), που είναι πιο δημιουργικοί και που μπορούν να αναπτύξουν μια μεγαλύτερη φαντασία, είναι σε θέση να θυμούνται πιο συχνά τα όνειρα τους.
Εάν λοιπόν πιστεύει κανείς ότι, όλα όσα συμβαίνουν γύρω του μπορούν να ελεγχθούν από τον ίδιο, εάν έχει μεγάλη δημιουργικότητα και «εύφορη» φαντασία, καθώς επίσης εάν σκέφτεται πολύ ασυνήθιστα, είναι περισσότερο πιθανόν να θυμηθεί τα όνειρα της περασμένης νύχτας. Επομένως, η μνήμη των ονείρων αντιστοιχεί στον τρόπο ζωής κάθε ανθρώπου.
Αντίθετα, οι άνθρωποι που θυμούνται λιγότερο τα όνειρα τους, έχουν ως βάση σκέψης πιο πρακτικά πράγματα, συνήθως δεν αντιμετωπίζουν ή απωθούν τα προβλήματα τους, ενώ τείνουν προς ένα πιο «εξωστρεφές» είδος σκέψης. Ένα εξωστρεφές, ένα εξωτερικά προσανατολισμένο δηλαδή είδος σκέψης είναι, για παράδειγμα, το να ανησυχεί κανείς για το τι σκέφτονται οι άλλοι για τον ίδιο.
Μια άλλη θεωρία αναφέρει ότι, όσο λιγότερες είναι οι επιρροές από διάφορες «παρεμβολές» (για παράδειγμα, οι θόρυβοι από τον εξωτερικό χώρο ή οι αντίστοιχες σκέψεις), από την ώρα που ξυπνάει κανείς μέχρι την ώρα που αποφασίζει να γράψει, να αφηγηθεί ή να επαναλάβει διανοητικά το όνειρο, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα να το θυμηθεί.
Εάν λοιπόν, αφού ξυπνήσει κανείς, υπάρχουν στιγμές που δεν ενοχλείται και τις αφιερώνει στον εαυτό του, είναι πιο πιθανό να θυμηθεί τα όνειρα του. Απλούστερα, όσο λιγότερη ενόχληση υπάρχει την ώρα που προσπαθεί κάποιος να θυμηθεί τις «εικόνες» που είδε, τόσο καλύτερα.
Ένας επιπλέον λόγος, ο οποίος ερμηνεύει το γιατί θυμάται κανείς τα όνειρά του, είναι ο εξής: Όσο πιο σημαντικό είναι το γεγονός, όσο πιο εντυπωσιακή και συναισθηματικά έντονη είναι η εμπειρία, τόσο καλύτερη είναι η μνήμη μας. Αυτό αφορά τόσο τη συνειδητή μνήμη, την ώρα δηλαδή που είμαστε ξύπνιοι, όσο και την ανάμνηση του ονείρου.
Έτσι, όσο πιο εντυπωσιακό είναι ένα όνειρο, τόσο καλύτερα θα το θυμόμαστε αργότερα. Αυτό σημαίνει επίσης πως είναι πιο πιθανόν να θυμάται κανείς τους τρομακτικούς και «ρεαλιστικούς» κατά κάποιον τρόπο εφιάλτες, συγκριτικά με τα υπόλοιπα όνειρα.
Μια επιπλέον εξήγηση της «μνήμης των ονείρων», ευρίσκεται στην επονομαζόμενη «διέγερση». Ειδικότερα, ένας ορισμένος «βαθμός εγρήγορσης» (διέγερσης) είναι απαραίτητος, για τη μετακίνηση ή τη μεταφορά του περιεχομένου του ονείρου, από τη βραχυπρόθεσμη μνήμη στη μακροπρόθεσμη – στη «μνήμη αποθήκευσης» του εγκεφάλου.
Για τη μνήμη που αφορά τα όνειρα σημαίνει ότι, είναι απαραίτητο να ξυπνήσει κανείς αμέσως μετά τα όνειρα, για να μπορέσει να τα ανακαλέσει στη μνήμη του. Αυτό εξηγεί επίσης, γιατί τα όνειρα από το πρώτο ήμισυ της νύχτας δεν τα θυμάται κανείς σχεδόν ποτέ, αφού συνήθως η μνήμη επαναφέρει μόνο το τελευταίο όνειρο που εμφανίσθηκε, πριν από το ξύπνημα [7]. Όταν λοιπόν ξυπνάει κανείς, αυξάνονται οι πιθανότητες να θυμηθεί ένα όνειρο.
To άρθρο αποτελείται από 2 Σελίδες (…)
