Ποιά είναι η σχέση των σημερινών 3 δις € με τα πάνω από 460 δις € που εξασφαλίσθηκαν από την κυβέρνηση που «υποδέχθηκε» το ΔΝΤ στην Ελλάδα; Δεν είναι η δεύτερη φορά που μας προσφέρονται 20 δις €, τα οποία δεν παίρνουμε;
.
Η Ελλάδα, μετά την «εξορία» της από τις αγορές για περίπου τέσσερα χρόνια, «κατάφερε» τελικά να επιστρέψει – παρά το ότι το έλλειμμα της διαμορφώθηκε στο 12,7% του ΑΕΠ το 2013 (στα 23,1 δις €, όπου το «κόστος» των τραπεζών συμμετείχε με 19,27 δις €), ενώ το δημόσιο χρέος της στο 175,1% του ΑΕΠ (318,7 δις €).
Η ζήτηση των ελληνικών ομολόγων έφτασε στα 20 δις €, κυρίως εκ μέρους των ξένων επενδυτών – με αποτέλεσμα να αυξήσει η κυβέρνηση το ποσόν του δανεισμού της στα 3 δις €, από τα 2,5 δις € που είχε ζητήσει αρχικά. Το επιτόκιο διαμορφώθηκε στο 4,95% (4,75% κουπόνι τελικά), το οποίο δεν είναι καθόλου χαμηλό για τη σημερινή εποχή (ανάλυση) – αν και σε κάθε περίπτωση θα λειτουργήσει ως «πυξίδα», ως σημείο αναφοράς δηλαδή για το δανεισμό των τραπεζών, καθώς επίσης των μεγάλων επιχειρήσεων, από τις διεθνείς αγορές.
Το γεγονός αυτό είναι από μόνο του θετικό για τον ιδιωτικό τομέα, για τον οποίο επί τέσσερα χρόνια δεν υπήρχε «σημείο αναφοράς», όσον αφορά το κόστος δανεισμού – ενώ το δημόσιο δεν χρειάζεται, δεν πρέπει καλύτερα να επαναλάβει το εγχείρημα, επειδή ένα επιτόκιο αυτού του ύψους δεν είναι βιώσιμο για την Ελλάδα.
Η επιτυχία της επιστροφής στις αγορές δεν μπορεί να αμφισβητηθεί, εάν λάβει κανείς υπ’ όψιν του το γεγονός ότι, η Ελλάδα κρίνεται από τις εταιρείες αξιολόγησης ως εξαιρετικά επικίνδυνη – με τα ομόλογα της να ευρίσκονται στην περιοχή των «σκουπιδιών» (Junk Bonds).
Πόσο μάλλον όταν τα ασφάλιστρα κινδύνου (CDS) διαπραγματεύονται στο ίδιο ύψος με αυτά της Αιγύπτου – γεγονός που σημαίνει πως ο κίνδυνος να χρεοκοπήσει η Ελλάδα, είναι ίσος με τον αντίστοιχο της Αιγύπτου.
Προφανώς οι αγορές δεν ξεχνούν ότι, υπήρξαν δύο διαδοχικές διαγραφές του δημοσίου χρέους, εις βάρος των ιδιωτών επενδυτών – η μία το 2011 (PSI), ύψους πάνω από 100 δις €, ενώ η επόμενη με την επαναγορά ομολόγων, όπου το χρέος μειώθηκε κατά περίπου 20 δις €.
Γνωρίζουν όμως ταυτόχρονα ότι, από τα 318 δις € του δημοσίου χρέους τα 240 δις € ευρίσκονται στα χέρια των Ευρωπαίων (ταμείο σταθερότητας) – οπότε η επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής τους (εν πρώτοις στα 50 έτη), καθώς επίσης η μείωση των επιτοκίων τους, θα καταστήσει ενδεχομένως βιώσιμο το χρέος, εάν η Ελλάδα επανέλθει σε πορεία ανάπτυξης.
Στο γράφημα που ακολουθεί φαίνεται το χρονικό σημείο, κατά το οποίο το δημόσιο χρέος της Ελλάδας «αποστασιοποιήθηκε» από το μέσο ευρωπαϊκό – οδηγώντας μας τελικά στη χρεοκοπία του 2010.
.
.
Συνεχίζοντας θεωρούμε πως εάν τα 3 δις € χρησιμοποιούταν για την ενίσχυση της πραγματικής οικονομίας, εμπλουτίζοντας τα μέτρα λιτότητας με αναπτυξιακά, ο δανεισμός θα μπορούσε να λειτουργήσει πολύ πιο θετικά – επειδή έχουμε την άποψη ότι, ο ιδιωτικός τομέας μπορεί να επιτύχει ανάπτυξη, υψηλότερη του επιτοκίου. Δυστυχώς όμως, κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να επιδιώκεται από την κυβέρνηση – οπότε τα 3 δις € θα οδηγηθούν στα ταμεία των δανειστών της χώρας, όπως όλα τα προηγούμενα δάνεια.
Περαιτέρω αρκετοί θυμούνται σίγουρα πως η Ελλάδα, τον Ιανουάριο του 2010, είχε επιτύχει ξανά την πολλαπλάσια κάλυψη των ομολόγων που είχε εκδώσει, όταν προσφέρθηκαν συνολικά 20 δις € – τα οποία δεν πήρε, ενώ μερικούς μήνες αργότερα κατέφυγε στο ΔΝΤ, το οποίο ουσιαστικά της επιβλήθηκε από τη Γερμανία. Το ότι δε η σημερινή έκδοση, τη δεύτερη ημέρα μετά την πώληση των ομολόγων, έχει ήδη πτωτική πορεία, οπότε υψηλότερη απόδοση, θεωρείται από πολλούς ως «κακός οιωνός».
Πόσο μάλλον όταν η κατάσταση της οικονομίας της χώρας έχει επιδεινωθεί σημαντικά (άρθρο), με αποτέλεσμα να περιμένουν ελάχιστοι πως θα μπορέσει να ανταποκριθεί στις μελλοντικές υποχρεώσεις της – οι οποίες είναι τεράστιες για τα δύο επόμενα έτη.
Ο στόχος δε για μείωση του δημοσίου χρέους στο 124% του ΑΕΠ έως το 2020, θεωρείται ως ευσεβής πόθος (wishful thinking), εντελώς μη ρεαλιστικός – αφού για να πραγματοποιηθεί θα πρέπει η Ελλάδα να επιτύχει μία μέση ονομαστική αύξηση του ΑΕΠ της κατά 8,5% ετήσια.
.
Συμπέρασμα
Η υψηλή ζήτηση των ελληνικών ομολόγων, εκ μέρους κυρίως θεσμικών επενδυτών, δεν εξηγείται σε καμία περίπτωση από τα θεμελιώδη μεγέθη ή από τις μελλοντικές προοπτικές της Ελλάδας.
Μία από τις σημαντικότερες αιτίες της είναι το εξαιρετικά υψηλό πραγματικό τους επιτόκιο (ονομαστικό επιτόκιο + αποπληθωρισμός) – κυρίως όμως η σχεδόν 100% ασφάλεια που προσφέρουν, η οποία δεν οφείλεται μόνο στο ότι έχουν εκδοθεί με το βρετανικό δίκαιο.
Ουσιαστικά πρόκειται για ευρωομόλογα «από την πίσω πόρτα», αφού έχουν την εγγύηση της ΕΚΤ – γεγονός που οδηγεί πολλούς στο συμπέρασμα ότι, με αυτόν τον τρόπο γίνεται προσπάθεια «παράκαμψης» της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, όσον αφορά τον τρόπο λειτουργίας της ΕΚΤ.
Ολοκληρώνοντας, εάν πανηγυρίζει κανείς για τα 3 δις € με 4,75% κουπόνι, τότε τι θα έπρεπε να κάνει για τα 240 δις €, με μέσο επιτόκιο 2,3%, συν τα πάνω από 100 δις € που πήραν οι τράπεζες, συν τα ποσά από τις διαγραφές (περί τα 120 δις €), τα οποία εξασφάλισε ο Εφιάλτης του Καστελόριζου; Ποιά η σχέση των σημερινών 3 δις € δηλαδή, με τα πάνω από 460 δις € που εξασφαλίσθηκαν από την κυβέρνηση που «υποδέχθηκε» το ΔΝΤ στην Ελλάδα;
.
Βασίλης Βιλιάρδος, για το Analyst.gr
Επισκεφθείτε το Blog του συγγραφέα. Πατήστε εδώ.
