Οι αρχιερείς της δύναμης (γ) – The Analyst
ΜΑΚΡΟ-ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ

Οι αρχιερείς της δύναμης (γ)

Αμερική-ΔΝΤ

Οι δύστυχοι Πολίτες της Ουκρανίας, έχοντας υποφέρει τα πάνδεινα στο παρελθόν, θεωρούν ως «λέμβο σωτηρίας» τη βοήθεια του ΔΝΤ που κρύβεται πίσω από την ΕΕ, θέλοντας να μη φανεί το αποκρουστικό του πρόσωπο – η ασιατική επιδρομή του 1997

(To άρθρο αποτελείται από 3 Σελίδες)

.

Στην πραγματικότητα, τα κοινωνικά επιτεύγματα του συστήματος της ελεύθερης αγοράς (με το κεντρικό νόημα: πλούτισε ή πέθανε προσπαθώντας), στα μέσα του 20ου αιώνα (προστασία των εργαζομένων, συντάξεις, δημόσια ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, κρατική ενίσχυση των φτωχών), οφείλονταν στην ανάγκη να γίνουν μείζονες παραχωρήσεις, για να αντιμετωπισθεί η τότε ισχυρή Αριστερά.

Το σχέδιο Μάρσαλ ήταν το κορυφαίο όπλο που χρησιμοποιήθηκε στο μέτωπο της οικονομίας – επειδή διακυβευόταν το μέλλον του καπιταλισμού ενώ, κατά τη διάρκεια του ψυχρού πολέμου, καμία χώρα του «ελεύθερου κόσμου» δεν ήταν στο απυρόβλητο της λαϊκής πίεσης (όπως συνέβη μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και το τέλος του ψυχρού πολέμου, όπου η άνοδος του νεοφιλελευθερισμού ήταν ραγδαία).

Ειδικότερα, μετά τον πόλεμο, η κρίση της γερμανικής οικονομίας θα μπορούσε να προκαλέσει την κατάρρευση ολόκληρης της Δυτικής Ευρώπης. Παράλληλα, ήταν τόσο πολλοί οι Γερμανοί που έλκονταν από το σοσιαλισμό, ώστε η κυβέρνηση των Η.Π.Α. επέλεξε να διχοτομήσει τη χώρα, αντί να διακινδυνεύσει να τη χάσει ολόκληρη – είτε επειδή θα κατέρρεε, είτε επειδή θα στρεφόταν προς τα αριστερά, είτε για άλλους λόγους (σενάριο).

Στη Δυτική Γερμανία, οι Η.Π.Α. χρησιμοποίησαν το σχέδιο Μάρσαλ για να οικοδομήσουν ένα καπιταλιστικό σύστημα – το οποίο θα ήταν από μόνο του τόσο επιτυχημένο, ώστε να ευημερήσει η οικονομία της αγοράς στην Ευρώπη και ο σοσιαλισμός να χάσει την αίγλη του.

Αυτό σήμαινε ότι, έπρεπε να γίνουν ανεκτές οι κατά βάση «αντικαπιταλιστικές πολιτικές» που υιοθέτησε το 1949 η κυβέρνηση της Δυτικής Γερμανίας – όπως η άμεση δημιουργία θέσεων εργασίας από το κράτος, οι τεράστιες επενδύσεις στο δημόσιο τομέα, οι επιδοτήσεις και η προστασία των γερμανικών επιχειρήσεων, καθώς επίσης τα ισχυρά συνδικάτα.

Οι Η.Π.Α. επέβαλλαν «μορατόριουμ» στις ξένες επενδύσεις στη Γερμανία, προκειμένου οι γερμανικές επιχειρήσεις που είχαν πληγεί από τον πόλεμο, να μην υποχρεωθούν να αντιμετωπίσουν τον ανταγωνισμό πριν ανακάμψουν (όπως απαιτείται σήμερα στην Ελλάδα).

Με απλά λόγια, η κυβέρνηση της υπερδύναμης εκείνη την εποχή, καθώς επίσης ο «επεκτατικός της βραχίονας», (ΔΝΤ, Παγκόσμια Τράπεζα)  δεν αντιμετώπισαν τη Γερμανία «σαν μία αγελάδα προς άρμεγμα» – όπως διαπιστώθηκε στο παρελθόν με τις ασιατικές ή νοτιοαμερικανικές χώρες, ενώ συμβαίνει σήμερα με την Ελλάδα.

Η αιτία ήταν το ότι υπήρχε η πεποίθηση πως, εάν έμπαιναν στη χώρα ξένες εταιρείες και άρχιζαν να την λεηλατούν, θα κινδύνευε ολόκληρο το σχέδιο ανάκαμψης της Ευρώπης – ενώ αργότερα διευκόλυναν τη Γερμανία ακόμη περισσότερο, υποχρεώνοντας τους δανειστές της να διαγράψουν ένα πολύ μεγάλο μέρος των απαιτήσεων τους, να περιορίσουν δραστικά τα επιτόκια, καθώς επίσης να επιμηκύνουν το χρόνο αποπληρωμής των υπολοίπων με ρήτρα εξαγωγών.

Η παραπάνω προσέγγιση δεν οφειλόταν προφανώς στον αμερικανικό αλτρουισμό – αλλά στο ότι, η Σοβιετική Ένωση ήταν ένα όπλο έτοιμο να εκπυρσοκροτήσει. Η Οικονομία της Γερμανίας βρισκόταν σε κρίση, η γερμανική Αριστερά ήταν ισχυρή και η Δύση έπρεπε να κερδίσει γρήγορα την εμπιστοσύνη του γερμανικού λαού – κατ’ επέκταση, της υπόλοιπης Ευρώπης.

Πολλά χρόνια αργότερα, όταν κατέρρευσε η Σοβιετική Ένωση (1992), ορισμένοι αμερικανοί οικονομολόγοι ζήτησαν από το υπουργείο οικονομικών των Η.Π.Α., καθώς επίσης από το ΔΝΤ, ένα ανάλογο σχέδιο Μάρσαλ για τη Ρωσία – έχοντας την πεποίθηση πως θα το επιτύγχαναν, αφού λίγα χρόνια πριν είχε δοθεί σε χρόνο μηδέν 1 δις $ στην Πολωνία. Στα πλαίσια αυτά, είχαν προτρέψει τον τότε πρόεδρο της Ρωσίας (Γέλτσιν) να εφαρμόσει νεοφιλελεύθερες πολιτικές, οι οποίες όμως θα έπρεπε να χρηματοδοτηθούν από τις Η.Π.Α.

Εν τούτοις, η βοήθεια δεν εγκρίθηκε, επειδή το 1992 ήταν το έτος των εκλογών στις Η.Π.Α., στις οποίες ο Μ. Κλίντον θα νικούσε τον Τζ. Μπους τον πρεσβύτερο, με το σύνθημα «Είναι η Οικονομία ανόητε» –  με βάση το οποίο οι Η.Π.Α. αποφάσισαν να περιορίσουν τις δαπάνες τους, οπότε το ΔΝΤ δεν εισέβαλλε στη Ρωσία και ο Γέλτσιν δεν μπόρεσε να εφαρμόσει αυτά που είχε υποσχεθεί.

Πρόκειται προφανώς για το «μακράν» μεγαλύτερο λάθος των Η.Π.Α. και του ΔΝΤ, το οποίο θα τους κοστίσει ενδεχομένως την παγκόσμια ηγεμονία – κάτι που διαφαίνεται ήδη σήμερα, στην «Ευρασιατική σκακιέρα». Οι αρχιερείς της δύναμης υποτίμησαν σημαντικά τις δυνατότητες ανάκαμψης της Ρωσίας, με δικές της δυνάμεις, με αποτελέσματα που δεν μπορούμε σήμερα να προσδιορίσουμε επακριβώς – ελπίζοντας ότι δεν θα είναι μοιραία για τον πλανήτη” (Klein με παρεμβάσεις).

.

Ανάλυση

Όπως έχουμε αναφέρει στα δύο πρώτα μέρη της ανάλυσης μας, όταν το ΔΝΤ προτείνει την επέμβαση του σε μία χώρα, θέλοντας δήθεν να τη βοηθήσει να ανταπεξέλθει με τα προβλήματα της, προσφέροντας δάνεια υπό όρους, πρέπει να είναι κανείς πολύ προσεκτικός – κάτι που έχει αποδειχθεί από την ασιατική κρίση (1997), όπου το «Ταμείο» εκμεταλλεύθηκε τις οικονομικές αδυναμίες των χωρών που εισέβαλλε, για να τις λεηλατήσει.

Η επέμβαση του ΔΝΤ στις συγκεκριμένες χώρες παρομοιάστηκε με ένα συμβάν του τύπου «μαύρος κύκνος» – με ένα απρόβλεπτο γεγονός δηλαδή, το οποίο αλλάζει σημαντικά τις οικονομικές εξελίξεις. Αρκετοί όμως αναρωτιούνται εάν επρόκειτο πράγματι για κάτι τέτοιο, ή εάν ήταν μία προσεκτικά προσχεδιασμένη οικονομική επίθεση σε μία περιοχή, η οποία αναπτυσσόταν με γρήγορο ρυθμό – ένεκα του οποίου ορισμένες από αυτές τις χώρες είχαν ονομασθεί «τίγρεις».

Ας μην ξεχνάμε ότι, το 60% του παγκόσμιου πληθυσμού ζει στην Ασία, η έκταση της οποίας υπολογίζεται στο 30% του πλανήτη – ενώ είναι πλούσια σε πλουτοπαραγωγικές πηγές, τις οποίες «εποφθαλμιούν» οι μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες. Η «σύνθεση» αυτή αποτελεί συνήθως έναν μαγικό πόλο έλξης των κερδοσκόπων, των πάσης φύσεως μισθοφόρων, των τραπεζών, των οικονομικών συμβούλων, των μεγάλων επιχειρήσεων, καθώς επίσης των διεθνών οργανισμών.

Για να αποφευχθούν ανάλογες «επεμβάσεις» στο μέλλον, η Ιαπωνία είχε προτείνει το 2001 τη δημιουργία ενός επενδυτικού κεφαλαίου (fund), στο οποίο θα συμμετείχαν όλες οι ασιατικές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας και της Ρωσίας – έτσι ώστε να ανεξαρτητοποιηθεί η περιοχή από το ΔΝΤ και το δολάριο.

Εν τούτοις, οι μαζικές πιέσεις που ασκήθηκαν από τις Η.Π.Α. στην Ιαπωνία (λόγω των εύλογων φόβων της υπερδύναμης όσον αφορά την ηγεμονική θέση της χώρας και του δολαρίου στον πλανήτη), είχαν σαν αποτέλεσμα να σταματήσει η συγκεκριμένη πρωτοβουλία – η οποία όμως ξεκίνησε στη Νότια Αμερική, όπως θα αναλύσουμε στο επόμενο κείμενο μας.

Συνεχίστε στη 2η σελίδα (…)

Τα άρθρα που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν αποκλειστικά τους συγγραφείς τους. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες των συνεργατών της.

Discover more from The Analyst

Subscribe now to keep reading and get access to the full archive.

Continue reading