Η ΠΡΩΤΗ ΑΣΙΑΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ
Η πρώτη κρίση της περιοχής, η οποία όμως ποτέ δεν αναγνωρίσθηκε ως τέτοια από την Ευρώπη, «ελλόχευε» ήδη τη δεκαετία του 1970 – ενώ ξεκίνησε μετά το 1980, σαν επακόλουθο κυρίως της πετρελαϊκής κρίσης. Σε πολλές χώρες της Ασίας, μεταξύ των οποίων και στην Ινδονησία, δαπανήθηκε μεγάλο μέρος των συναλλαγματικών τους αποθεμάτων – λόγω της αύξησης της τιμής του πετρελαίου, το οποίο πληρωνόταν σε δολάρια (μετά από την «ηγεμονική συμφωνία» των Η.Π.Α. με τα αραβικά κράτη).
Το αποτέλεσμα της συναλλαγματικής στενότητας ήταν η αδυναμία αρκετών κρατών να ενισχύσουν και να επιδοτήσουν την εγχώρια αγορά τους – οπότε πολλές επιχειρήσεις αναζήτησαν ξένους δανειστές. Το γεγονός αυτό αύξησε τρομακτικά τα εξωτερικά χρέη των εταιριών της Ινδονησίας – με τα οποία μπορούσε να ανταπεξέλθει για δέκα περίπου χρόνια, με τις διαδοχικές υποτιμήσεις του νομίσματος της, έως ότου ξέσπασε η δεύτερη κρίση.
Την ίδια περίπου εποχή η Ιαπωνία υποχρεώθηκε από τις Η.Π.Α. να ανατιμήσει σημαντικά το νόμισμα της, με καταστροφικά επακόλουθα για τον εξαγωγικό της τομέα – με αποτέλεσμα να καταρρεύσει το χρηματιστήριο της, να σπάσει η φούσκα ακινήτων, καθώς επίσης να βυθιστεί σε μία τρομακτική ύφεση, η οποία συνεχίζεται ακόμη και σήμερα.
Εν τούτοις, η πρώτη μεγάλη κρίση της περιοχής μπόρεσε να αντιμετωπισθεί σε κάποιο βαθμό, αδυνατίζοντας όμως σημαντικά τις οικονομίες των περισσοτέρων χωρών – με αποτέλεσμα να τοποθετηθούν τα θεμέλια της δεύτερης.
.
Η ΑΣΙΑΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΤΟΥ 1997
Στις αρχές του Ιουλίου του 1997, ξέσπασε η χρηματοπιστωτική κρίση στην Ταϊλάνδη – με αποτέλεσμα τη ραγδαία υποτίμηση του νομίσματος της (για την οποία είχαν προετοιμασθεί κατάλληλα οι αμερικανοί κερδοσκόποι, επενδύοντας έγκαιρα στην πτώση του), καθώς επίσης τη μαζική «απόδραση» των ξένων κερδοσκοπικών κεφαλαίων από τη χώρα.
Η κεντρική τράπεζα της Ταϊλάνδης, στην προσπάθεια της να ελέγξει την κατάσταση, χρησιμοποίησε εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια από τα συναλλαγματικά της αποθέματα – αγοράζοντας το νόμισμα της για να στηρίξει την ισοτιμία του. Δυστυχώς, οι προσπάθειες της απέτυχαν, με αποτέλεσμα να μην έχει τη δυνατότητα η χώρα να πληρώσει τις υποχρεώσεις της – τρείς μόλις εβδομάδες μετά το ξέσπασμα της κρίσης.
Στη συνέχεια, η κρίση εξαπλώθηκε με πολύ γρήγορο ρυθμό στις γειτονικές χώρες – όπως στην Ινδονησία, στην Ταιβάν και στη Ν. Κορέα. Η κυβέρνηση της Ινδονησίας, αδυνατώντας να εξυπηρετήσει τις υποχρεώσεις της, αναγκάσθηκε να καταφύγει στο ΔΝΤ – το οποίο της δάνεισε 4 δις $, με στόχο τη σταθεροποίηση του εσωτερικού της, κυρίως δε την εξόφληση των ξένων πιστωτών. Φυσικά υπεγράφη ένα μνημόνιο (Letter of Intent – LOI) με τους αρχιερείς της Δύναμης, το οποίο έπρεπε να εφαρμοσθεί επακριβώς – με τις γνωστές απαιτήσεις, οι βασικότερες των οποίων ήταν οι αποκρατικοποιήσεις.
Από εκείνη τη στιγμή και μετά το ΔΝΤ ανέλαβε τη (σκιώδη) διακυβέρνηση της χώρας – τοποθετώντας σε όλες τις μεγάλες επιχειρήσεις, καθώς επίσης στα υπουργεία «εποπτικές αρχές» (Supervisors). Το Φεβρουάριο του 1998, στο ζενίθ δηλαδή της χρηματοπιστωτικής, συναλλαγματικής και οικονομικής κρίσης της Ασίας, η νομισματική κερδοσκοπία εκτοξεύθηκε στα ύψη – όπου με ένα δολάριο, μπορούσε να αγοράσει κανείς περίπου 16.000 ρουπίες.
Στις διαδηλώσεις τώρα που ακολούθησαν εναντίον του ΔΝΤ, μεταξύ άλλων στη Νότια Κορέα, η οποία αντιμετώπιζε τεράστια οικονομικά προβλήματα λόγω της χρηματοπιστωτικής και οικονομικής της αλληλεξάρτησης με τις άλλες χώρες, τα αρχικά του IMF (ΔΝΤ) οδήγησαν στο σύνθημα «I‘ M Fired» (με απέλυσαν).
Μία από τις πραγματικά «αξιοθαύμαστες» πράξεις του ΔΝΤ ήταν η πρόταση του να κλείσουν 16 τράπεζες της Ινδονησίας – με αποτέλεσμα να αποσύρουν μαζικά οι καταθέτες τα χρήματα τους σε χρόνο μηδέν, ενώ περί τα 5 δις $ διέφυγαν στο εξωτερικό.
Τα «καυτά αυτά χρήματα» που διέφυγαν αμέσως στο εξωτερικό, πίεσαν την ισοτιμία του νομίσματος της Ινδονησίας, ολοκληρώνοντας την καταστροφή και οδηγώντας 50 εκ. ανθρώπους (πληθυσμός στο γράφημα που ακολουθεί) κάτω από τα κατώτατα όρια της φτώχειας.
.
Ο πληθυσμός της Ινδονησίας (σε εκ. ανθρώπους)
.
Στο σημείο αυτό οφείλουμε να υπενθυμίσουμε τα λόγια του προέδρου της Ινδονησίας το 2008, όταν ξέσπασε η χρηματοπιστωτική κρίση και προσφέρθηκε το ΔΝΤ να βοηθήσει ξανά, δανείζοντας τη χώρα: “Δεν πρόκειται να υποταχθούμε ποτέ πια στο «σχήμα» του ΔΝΤ, για να αντιμετωπίσουμε την κρίση“.
Η Ινδονησία πλήρωσε την τελευταία δόση των οφειλών της στο ΔΝΤ το 2004 – πέντε ολόκληρα χρόνια πριν από τη λήξη της. Με ανάλογο τρόπο συμπεριφέρθηκε και η Sri Lanka, η οποία υποχρέωσε το ΔΝΤ να κλείσει τα γραφεία του στην πρωτεύουσα της.
.
Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΤΗΑ ΚΡΙΣΗΣ
Λίγο αργότερα, τα περισσότερα κράτη της περιοχής υποχρεώθηκαν να καταφύγουν στη «βοήθεια» του ΔΝΤ, για να αποφύγουν τη χρεοκοπία (στάση πληρωμών). Οι «πραιτοριανοί» των συνδίκων του διαβόλου, οι οποίοι κατέφθασαν στις ασιατικές χώρες, χρησιμοποίησαν για την καταπολέμηση της κρίσης τις ίδιες μεθόδους, τις οποίες είχαν δοκιμάσει στο Μεξικό – κατά τη διάρκεια της εκεί κρίσης.
Η κρίση όμως του Μεξικού είχε εντελώς διαφορετικές αιτίες, αφού οφειλόταν κυρίως στη «χαλαρή» νομισματική και οικονομική πολιτική της κυβέρνησης του (διαρκή, μεγάλα ελλείμματα προϋπολογισμών κλπ), η οποία είχε σαν αποτέλεσμα τη διαφυγή κεφαλαίων στο εξωτερικό, τη μαζική φοροδιαφυγή, την τεράστια διαφθορά της πολιτικής εξουσίας, καθώς επίσης την υπερβολική αύξηση του δημοσίου χρέους (κάτι ανάλογο δηλαδή, όσον αφορά τη διαφθορά μόνο, με αυτό που συνέβη στην Ελλάδα).
Η ανεύθυνη αυτή πολιτική της διεφθαρμένης ηγεσίας του Μεξικού, είχε δημιουργήσει έναν υπερπληθωρισμό, ο οποίος απειλούσε να καταστρέψει σε ελάχιστο χρονικό διάστημα όλη τη χώρα.
Το ΔΝΤ έθεσε σαν προϋπόθεση για την παροχή δανείων προς την κυβέρνηση του Μεξικού, τον άμεσο περιορισμό των δημοσίων δαπανών, το «πάγωμα» των μισθών, καθώς επίσης τη λήψη αντιπληθωριστικών μέτρων – ουσιαστικά με εγγύηση την παραγωγή πετρελαίου του Μεξικού, από το οποίο εξασφάλισαν ο Η.Π.Α. μεγάλες ποσότητες, σε εξαιρετικά συμφέρουσες τιμές
Από τις εισαγωγές αυτές εξοφλήθηκε στην πραγματικότητα, πολλαπλά φυσικά, το ΔΝΤ – ενώ έκτοτε το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της χώρας (γράφημα), όπως συμβαίνει σε όλες τις χώρες που λεηλατήθηκαν από το ΔΝΤ (Τουρκία, Βραζιλία κλπ.) παραμένει αρνητικό, προκαλώντας διαδοχικές κρίσεις.
.
Ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών Μεξικού
.
