Συνεχίζοντας, φαίνεται ότι η Κίνα αποφάσισε να αντιδράσει στις «επιθέσεις» της «δύσης», οι οποίες έχουν στόχο (άρθρο μας), με τη βοήθεια των βασικών επιτοκίων, καθώς επίσης της υψηλής ισοτιμίας των νομισμάτων της (€ και $), να την αναγκάσουν να πληρώνει συνεχώς αυξημένες «πραγματικές τιμές» για τα τρόφιμα, καθώς επίσης για την ενέργεια. Το γεγονός αυτό οφείλεται στη διατήρηση της ανταγωνιστικά χαμηλής ισοτιμίας του νομίσματος της Κίνας (γουάν) – ενώ οι υψηλές τιμές στα τρόφιμα και στην ενέργεια θα μπορούσαν να προκαλέσουν μεγάλες κοινωνικές αναταραχές εντός της ανερχόμενης υπερδύναμης, όπως συνέβη πρόσφατα (επανάσταση του γιασεμιού).
Μία ημέρα λοιπόν πριν από την ανακοίνωση της ΕΚΤ, σε σχέση με την πιθανή αύξηση των βασικών επιτοκίων, η οποία είχε σαν αποτέλεσμα την άνοδο του Ευρώ (άρα, μεταξύ άλλων, τη μείωση των πραγματικών τιμών ενέργειας και τροφίμων για τη «δύση», καθώς επίσης τη συνέχιση των πληθωριστικών πιέσεων εις βάρος των αναπτυσσομένων οικονομιών), η κεντρική τράπεζα της Κίνας δήλωσε την πρόθεση της να συναλλάσσεται πλέον με το δικό της νόμισμα, αντί του δολαρίου – όσον αφορά τις εξαγωγές, καθώς επίσης τις εισαγωγές προϊόντων.
Οι επιχειρήσεις της ανερχόμενης υπερδύναμης λοιπόν θα μπορούν μελλοντικά να χρησιμοποιούν διεθνώς το γουάν – καταργώντας σταδιακά το δολάριο. Επομένως, η σπουδαιότητα του γουάν στο εξωτερικό εμπόριο θα αυξάνεται συνεχώς, όπως αποδείχθηκε από τις πρόσφατες «πιλοτικές» δοκιμές της Κίνας.
Στα πλαίσια αυτών των δοκιμών επετράπη σε 67.000 επιχειρήσεις της χώρας, με έδρα 20 επαρχίες της, να διακανονίζουν τις εξωτερικές συναλλαγές τους σε γουάν. Ο όγκος των προϊόντων που διαπραγματεύονταν σε γουάν αυξήθηκε αμέσως σε μεγάλο βαθμό – από τα 77 δις στα 506 δις γουάν (περίπου 56 δις €). Φυσικά, σε σχέση με το μέγεθος των εξωτερικών συναλλαγών της Κίνας, αποτελεί μόλις το 5,6%. Εν τούτοις, οι ειδικοί αναμένουν να φθάσει πολύ γρήγορα στο 15% – γεγονός στο οποίο θα συμβάλλει η υποτιμημένη ισοτιμία του, αφού θα αποτελέσει μία ακόμη πηγή ασφαλούς κέρδους για τους ξένους εμπορικούς συνεργάτες της χώρας.
Περαιτέρω, οι συναλλαγές της Κίνας σε γουάν θα έχουν σαν αποτέλεσμα αφενός μεν τη σταθεροποίηση των τιμών των προϊόντων που εισάγει, αφετέρου τη σταδιακή «καθαίρεση» του δολαρίου, από τη θέση του σαν παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα – μία εξαιρετικά επικίνδυνη προοπτική για τις Η.Π.Α. αφού, εάν συμβεί κάτι τέτοιο, τα επιτόκια δανεισμού του υπέρογκου εξωτερικού χρέους της θα αυξηθούν (μεταξύ άλλων), με καταστροφικά αποτελέσματα για τον ετήσιο προϋπολογισμό της. Ταυτόχρονα, εάν τελικά το γουάν κατορθώσει να αναδειχθεί σε παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα, η Κίνα θα εξασφαλίσει (μέσω αυτού) τεράστια πολιτική δύναμη – κάτι που πολύ δύσκολα θα επιτρέψουν οι Η.Π.Α., με ενδεχόμενο αποτέλεσμα την εκκίνηση της τελικής, αντίστροφης μέτρησης (απειλή του 3ου παγκοσμίου πολέμου κλπ).
Συνεχίζοντας, με την αύξηση των φόρων να αποτελεί «ταμπού» για την υπερδύναμη, για την έδρα του νεοφιλελευθερισμού καλύτερα, δεν φαίνεται να υπάρχει ρεαλιστική προοπτική επίλυσης των προβλημάτων της στο άμεσο μέλλον. Ο Πίνακας ΙΙ που ακολουθεί είναι χαρακτηριστικός, σε σχέση με την οικονομική θέση συγκεκριμένων Πολιτειών των Η.Π.Α., οι οποίες είναι αντιμέτωπες με τη χρεοκοπία:
ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙ: Προβλεπόμενο έλλειμμα προϋπολογισμού 2012, ποσοστό ελλείμματος επί του συνολικού προϋπολογισμού 2011, ποσοστό επίσημης ανεργίας
| Πολιτεία | Προβλεπόμενο έλλειμμα 2012 | Ποσοστό επί προϋπ. 2011 | Ανεργία |
| Καλιφόρνια |
25,4 δις $ |
29,3% |
12,4% |
| Νεβάδα |
1,5 δις $ |
45,2% |
14,3% |
| Τέξας |
13,4 δις $ |
31,5% |
8,2% |
| Λουϊζιάνα |
1,7 δις $ |
22,0% |
8,2% |
| Ιλλινόϊς |
15,0 δις $ |
44,9% |
9,6% |
| Μινεσότα |
3,9 δις $ |
24,5% |
7,1% |
Πηγή: Spiegel
Πίνακας: Β. Βιλιάρδος
Σύμφωνα με τον Πίνακα ΙΙ, η κατάσταση σε ορισμένες Πολιτείες των Η.Π.Α. είναι εκτός ελέγχου, παρά το ότι οι κυβερνήσεις τους έχουν προβεί σε εκτεταμένες διορθωτικές κινήσεις – σε μειώσεις δηλαδή των κοινωνικών παροχών, όπως στην Υγεία, στην Παιδεία, στη Δημόσια διοίκηση, στις συντάξεις κλπ. Ως εκ τούτου, οι κοινωνικές αναταραχές έχουν ήδη ξεκινήσει, με τα αποτελέσματα τους να διαγράφονται αρκετά «σκοτεινά» για την συνοχή των πολυπολιτισμικών Πολιτειών της υπερδύναμης.
Ειδικά όσον αφορά τη Γερμανία, ίσως οφείλουμε να σημειώσουμε εδώ ότι, οι γερμανικές τράπεζες θα μπορούσαν να βρεθούν αντιμέτωπες ξανά με πολύ μεγάλα προβλήματα, λόγω της μεγάλης έκθεσης τους (38 δις $) σε ομόλογα υπερχρεωμένων κοινοτήτων των Η.Π.Α. – με τις «χρεοκοπημένες» Πολιτείες να τους οφείλουν επί πλέον 13 δις $.
.
Η ΚΙΝΑ ΚΑΙ Η ΙΝΔΙΑ
Τα δύο μεγάλα αυτά έθνη, στα οποία ζει το ένα τρίτο του παγκόσμιου πληθυσμού, θεωρούνται ως οι ανερχόμενοι οικονομικοί γίγαντες του 21ου αιώνα. Με τις Η.Π.Α. να ευρίσκονται αντιμέτωπες με τη μεγαλύτερη κρίση της ιστορίας τους, καθώς επίσης με την ΕΕ να προσπαθεί να διασώσει τα χρεοκοπημένα κράτη-μέλη της, οι δύο ασιατικές υπερδυνάμεις καταγράφουν συνεχώς νέα ρεκόρ ανάπτυξης. 0,
Η Κίνα εγκρίνει μεγαλύτερες πιστώσεις διεθνώς από την Παγκόσμια τράπεζα, η Κίνα και η Ινδία συμφωνούν μεταξύ τους εμπορικές συνεργασίες δισεκατομμυρίων, η Ινδία παραγγέλνει από την ευρωπαϊκή βιομηχανία Airbus τα περισσότερα αεροπλάνα στην παγκόσμια ιστορία της πολιτικής αεροπορίας – κάθε εβδομάδα ένα καινούργιο γεγονός, όλο και πιο εντυπωσιακό. Ο Πίνακας ΙΙI που ακολουθεί είναι χαρακτηριστικός, σε σχέση με την προβλεπόμενη θέση των δύο νέων υπερδυνάμεων το 2020:
ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙI: ΑΕΠ σε δις $ των εκάστοτε 15 μεγαλυτέρων κρατών του πλανήτη
| Χώρες |
Έτος 2000 |
Χώρες |
Έτος 2010 |
Χώρες |
Έτος 2020 |
| Η.Π.Α. |
9.951 |
Η.Π.Α. |
14.624 |
Κίνα |
31.731 |
| Ιαπωνία |
4.667 |
Κίνα |
5.745 |
Η.Π.Α. |
22.920 |
| Γερμανία |
1.906 |
Ιαπωνία |
5.391 |
Ινδία |
7.972 |
| Βρετανία |
1.481 |
Γερμανία |
3.306 |
Βραζιλία |
5.862 |
| Γαλλία |
1.333 |
Γαλλία |
2.555 |
Ιαπωνία |
5.852 |
| Κίνα |
1.198 |
Βρετανία |
2.259 |
Ρωσία |
4.730 |
| Ιταλία |
1.101 |
Ιταλία |
2.037 |
Γερμανία |
4.441 |
| Καναδάς |
725 |
Βραζιλία |
2.026 |
Γαλλία |
4.205 |
| Βραζιλία |
642 |
Καναδάς |
1.564 |
Βρετανία |
3.644 |
| Μεξικό |
629 |
**Ρωσία |
1.477 |
Μεξικό |
2.991 |
| Ισπανία |
582 |
Ινδία |
1.430 |
Ιταλία |
2.868 |
| Ν. Κορέα |
533 |
*Ισπανία |
1.375 |
**Ινδονησία |
2.446 |
| Ινδία |
480 |
*Αυστραλία |
1.220 |
Καναδάς |
2.346 |
| Αυστραλία |
401 |
Μεξικό |
1.004 |
**Τουρκία |
2.169 |
| Ολλανδία* |
386 |
Ν. Κορέα |
986 |
Ν. Κορέα |
2.112 |
* Δεν εμφανίζεται την επόμενη δεκαετία
** Εμφανίζεται για πρώτη φορά
Πηγή: Spiegel
Πίνακας: Β. Βιλιάρδος
Σημείωση: Το 2020 υπολογίζεται γραμμικά, σε αξίες του 2010
Όπως διαπιστώνουμε από τον Πίνακα ΙΙI, τόσο οι αλλαγές που έχουν προκύψει σήμερα, σε σχέση με το 2000, όσο και αυτές που λογικά θα συμβούν το 2020, είναι αρκετά σημαντικές. Η Ολλανδία, η Ισπανία και η Αυστραλία φεύγουν από την κατάταξη, ενώ η Ρωσία, η Ινδονησία και η Τουρκία εμφανίζονται σταδιακά – με την Κίνα να αντικαθιστά τις Η.Π.Α. στην κορυφή το 2020,καθώς επίσης με την Ινδία και τη Βραζιλία σε περίοπτες θέσεις.
Συνεχίζοντας, οι περισσότεροι ειδικοί παγκοσμίως θεωρούν ότι, μακροπρόθεσμα θα υπάρξει ένας αγώνας δρόμου μεταξύ των δύο ανερχομένων υπερδυνάμεων, με στόχο την ηγετική θέση στην παγκόσμια οικονομία – «ο ανταγωνισμός του αιώνα», όπως ανέφερε ο Economist. Παρά το ότι όμως η Ινδία αναπτύχθηκε σε μεγάλο βαθμό τα τελευταία χρόνια, η υστέρηση της σε πολλούς τομείς, σε σχέση με την Κίνα, είναι κατά πολύ μεγαλύτερη, από όσο φανταζόμαστε.
Η Ινδία υποφέρει κυρίως από τη γραφειοκρατία – με τις δημοκρατικές διαδικασίες που ακολουθεί, να καθυστερούν σε μεγάλο βαθμό σημαντικές αποφάσεις, σε σχέση με τα διάφορα προγράμματα ανάπτυξης της. Αντίθετα, οι αποφάσεις στην Κίνα είναι πολύ πιο γρήγορες, αφού η απολυταρχική κυβέρνηση της μπορεί να λειτουργεί χωρίς να χάνει καθόλου χρόνο σε συζητήσεις. Από την άλλη πλευρά βέβαια. η δημοκρατική Ινδία αναπτύσσεται μεν πιο αργά, αλλά έρχεται αντιμέτωπη με λιγότερα εσωτερικά προβλήματα – ενώ ο μεγαλύτερος «εχθρός» της Κίνας, είναι οι ενδεχόμενες κοινωνικές αναταραχές εντός της (κάτι που γνωρίζουν πάρα πολύ καλά οι Η.Π.Α.)
Εν τούτοις, τα προβλήματα της Ινδίας είναι κατά πολύ μεγαλύτερα από αυτά της Κίνας – ειδικά επειδή 350 εκ. Ινδοί ζουν κάτω από το ελάχιστο όριο φτώχειας, έχοντας εισόδημα ένα δολάριο την ημέρα. Η άνοδος των τιμών των τροφίμων είναι λοιπόν εξαιρετικά σημαντική για τον πληθυσμό της – με το μεγαλύτερο πρόβλημα της Κίνας, αντίθετα, να είναι η γήρανση του πληθυσμού της, σαν αποτέλεσμα της πολιτικής του περιορισμού των γεννήσεων (ένα παιδί ανά οικογένεια), η οποία ακολουθήθηκε τα τελευταία χρόνια. Ορισμένα μεγέθη των δύο χωρών φαίνονται στον Πίνακα IV που ακολουθεί:
ΠΙΝΑΚΑΣ IV: Συγκριτικά μεγέθη Κίνας και Ινδίας
| Δείκτες |
Κίνα |
Ινδία |
| Πληθυσμός |
1.354,15 εκ. |
1.214,56 εκ. |
| Έκταση |
9.598.000 τ.χλμ. |
3.287.000 τ.χλμ. |
| Εγγράμματοι |
94% |
63% |
| Μέσος όρος ηλικίας* |
33,9 |
24,7 |
| Μέσο ετήσιο εισόδημα |
4.720 $ |
911 $ |
| Ανάπτυξη 2010 |
10,3% |
9,7% |
| ΑΕΠ 2010 |
5.745 δις $ |
1.430 δις $ |
| ΑΕΠ κατά κεφαλήν 2010 |
4.283 $ |
1.176 $ |
| Εμπορικό Ισοζύγιο 2009 |
196 δις $ |
-89,6 δις $ |
| Εξαγωγές προς Γερμανία |
55,5 δις € |
5,5 δις € |
| Εισαγωγές από Γερμανία |
36,5 δις € |
8,0 δις € |
| Γεωργία |
11% |
18% |
| Βιομηχανία |
49% |
27% |
| Υπηρεσίες |
40% |
55% |
* Για σύγκριση, η περισσότερο γηρασμένη κοινωνία του πλανήτη είναι η Ιαπωνία (44,4 έτη) – ακολουθούμενη από τη Γερμανία, στη δεύτερη θέση (43,9 έτη)
Πηγή: Spiegel, Fischer
Πίνακας: Β. Βιλιάρδος
Όπως φαίνεται από τον Πίνακα IV, ο αναλφαβητισμός είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της Ινδίας, ενώ πλεονέκτημα αποτελεί ο χαμηλός μέσος όρος ηλικίας του πληθυσμού της. Διαπιστώνεται δε ότι, η Ινδία ευρίσκεται αρκετά πίσω σε εξέλιξη από την Κίνα, με κριτήρια το μέσο ετήσιο εισόδημα, το ΑΕΠ και ιδιαίτερα το εμπορικό της ισοζύγιο – το οποίο είναι, αντίθετα με την Κίνα, αρνητικό (γεγονός που σημαίνει ότι εισάγει πολύ περισσότερα προϊόντα από αυτά που εξάγει).
Τέλος, οι Υπηρεσίες αποτελούν το βασικό τομέα ανάπτυξης της Ινδίας (55%), ενώ η Βιομηχανία είναι η «αιχμή του δόρατος» της Κίνας – κυρίως όμως το ολοκληρωτικό της καθεστώς, ο κρατικός, απολυταρχικός καπιταλισμός, εντός του οποίου οι αποφάσεις είναι άμεσες, χωρίς να ελέγχονται από κανέναν.
