.
Η συζήτηση στη Βουλή παρουσία των τραπεζιτών, των εταιριών διαχείρισης κόκκινων δανείων, της ΑΑΔΕ και του ΕΦΚΑ – με μία μόνο απάντηση στα ερωτήματα μας και με μία αλαζονική για τους οφειλέτες σε ελβετικό φράγκο, οι οποίοι ασφαλώς δεν το αποφάσισαν μόνοι τους, αλλά μετά από σύσταση των τραπεζών.
.
Κοινοβουλευτική Εργασία
Για να μην επαναλαμβάνουμε αυτά που ειπώθηκαν από τους συναδέλφους, εμείς θεωρούμε πως η κυβέρνηση υπό την πίεση της Τρόικα, οδηγήθηκε σε ένα ακόμη μεγάλο λάθος: σε αυτό της επιδοτούμενης πώλησης κόκκινων δανείων από τις τράπεζες στα ξένα funds, χωρίς να γνωρίζουμε, βέβαια, εάν κάποια από αυτά ανήκουν στις τράπεζες.
Επιπλέον, οι τράπεζες παραβίασαν με το «hive – down» τη λογική του αναβαλλόμενου φόρου απαξιώνοντάς τον στην ουσία – όσον αφορά τη δυνατότητα της Πολιτείας να τις ελέγχει ή και να εισπράξει πίσω τα χρήματα που έδωσε, τα οποία, βέβαια, ανήκουν στους Έλληνες φορολογούμενους.
Από την άλλη πλευρά δε, κράτησαν το όφελος του αναβαλλόμενου φόρου για το κεφάλαιό τους έως ότου διαγραφεί – ενώ πρόκειται ουσιαστικά για αέρα.
Τέλος, μεταφέρθηκαν πολλά κόκκινα δάνεια στους servicers (σσ. έτσι ονομάζονται οι διαχειριστές των κόκκινων δανείων, γνωστοί ως κοράκια) με το νόμο του 2003, όπως ειπώθηκε και προηγουμένως, αντί με αυτόν του 2015 – σκόπιμα, όμως, για να αποφευχθεί η υποχρέωση τους να κληθούν οι οφειλέτες και οι εγγυητές πριν πουληθούν τα δάνειά τους, έτσι ώστε να προβούν ενδεχομένως σε διακανονισμό. Έτσι προωθείται αλήθεια ο εξωδικαστικός συμβιβασμός; Με τέτοιες μεθοδεύσεις;
Ευτυχώς, όμως, τόσο ο Άρειος Πάγος όσο και πολλά εφετεία της χώρας μας κατάλαβαν το τέχνασμα τους, ελπίζοντας να μην επιχειρήσει η κυβέρνηση να παρέμβει στη Δικαιοσύνη με την τροπολογία που έχει αναφερθεί από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης – την οποία, βέβαια, ο Υπουργός σήμερα χαρακτήρισε ανύπαρκτη.
Έτσι είναι πιθανόν να καταπέσει ένα μεγάλο μέρος των εγγυήσεων του «Ηρακλής» – σε μία εποχή που η Eurostat φαίνεται να απαιτεί την εγγραφή τους στο δημόσιο χρέος. Κάτι τέτοιο φυσικά θα ήταν καταστροφικό για τη χώρα. Τα σκόπιμα λάθη, όμως, και τα ρίσκα από την πλευρά των servicers πρέπει να πληρώνονται, τόσο από την πλευρά των servicers όσο και από την κυβέρνηση.
Συνεχίζοντας, προφανώς θα υπάρξουν νέες προβλέψεις για τις επισφάλειες της πανδημίας και τώρα της ενεργειακής κρίσης σε συνδυασμό με τον πληθωρισμό προσφοράς – ενδεχομένως, επίσης, από τα ομόλογα του δημοσίου που θα απομειωθεί η αξία τους λόγω πληθωρισμού και αυξανόμενων επιτοκίων.
Με πιθανότατη δε την κατάρρευση της αγοράς ακινήτων, αυτό προβλέπουμε τουλάχιστον εμείς, λόγω της ανόδου των επιτοκίων, τα προβλήματα των τραπεζών θα επιδεινωθούν – ενώ ήδη τα funds δεν αγοράζουν νέα πακέτα δανείων, όπως τουλάχιστον αναφέρει η Τράπεζα της Ελλάδος. Θα θέλαμε εδώ να ρωτήσουμε εάν πράγματι ισχύει ότι τα funds δεν αγοράζουν πλέον κόκκινα δάνεια των τραπεζών.
Ως εκ τούτου, δεν θεωρούμε απίθανο να χρειαστεί μία ακόμη ανακεφαλαιοποίηση τους – κάτι που φυσικά θα εξόργιζε το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας.
Το πρώτο τρίμηνο του 2022 οι τράπεζες κατέγραψαν κέρδη. Ως αποτέλεσμα, βέβαια, μη επαναλαμβανόμενων εσόδων, της μείωσης των λειτουργικών εσόδων τους, της μείωσης των προβλέψεων, καθώς, επίσης, των απαράδεκτα υψηλών εσόδων τους από τις προμήθειες – με την κρατική ουσιαστικά πριμοδότηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών. Έτσι δυσκολεύονται οι δανειζόμενοι και έτσι, βέβαια, αυξάνονται ξανά τα κόκκινα χρέη.
Αυξήθηκαν δε οι τραπεζικές καταθέσεις αλλά μειώθηκαν οι χορηγήσεις στην οικονομία – ενώ αυξήθηκαν οι αγορές εκ μέρους τους κρατικών ομολόγων. Εδώ θα θέλαμε να ρωτήσουμε πόσα κρατικά ομόλογα έχουν οι τράπεζες στο χαρτοφυλάκιό τους.
Η μείωση των καθαρών εσόδων τους από τόκους αντισταθμίστηκε σε μεγάλο βαθμό από τη σημαντική αύξηση των καθαρών εσόδων από προμήθειες – καθώς, επίσης, από χρηματοοικονομικές πράξεις, σύμφωνα τουλάχιστον με την Τράπεζα της Ελλάδος.
Τόσο ο δείκτης κεφαλαίου κοινών μετοχών τους όσο και ο συνολικός δείκτης κεφαλαίου τους, όμως, σε ενοποιημένη βάση, υποχώρησαν τον Μάρτιο του 2022 στο 12,2% και 15% αντίστοιχα – ενώ τα υπόλοιπα των χορηγήσεων τους είναι μόλις 109 δισ. από 182 δισ. το 2018. Πώς να λειτουργήσει έτσι σωστά η πραγματική οικονομία; Είναι αδύνατο!
Στο τέλος Μαρτίου του 2022 τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια στις τράπεζες ανήλθαν, απ’ ότι είδαμε στην νομισματική έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος σε 12,1 δισ. και στα Funds περί τα 90 δισ. Ο Υπουργός, όμως, είπε προηγουμένως 15 και 87 – κάποιο από τα δύο δεν ισχύει
Στο τέλος Μαρτίου του 2022, περίπου 38% του συνόλου των μη εξυπηρετούμενων δανείων ή 15,3 δισ. συνδεόταν με ρυθμίσεις. Ένα υψηλό ποσοστό των δανείων σε καθεστώς ρύθμισης εμφανίζει πάλι καθυστέρηση σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα – ενώ, επίσης, υποχωρεί το ποσοστό των δανείων που έχουν υπαχθεί σε καθεστώς νομικής προστασίας.
Τέλος, για να μην επεκταθούμε περαιτέρω, εκκρεμεί ο φορέας απόκτησης και επαναμίσθωσης ακινήτων με τους 6 επενδυτές/σχήματα που δήλωσαν καταρχήν ενδιαφέρον – αν και αποτελεί ένα ακόμη λανθασμένο μέτρο του νέου πτωχευτικού, ο οποίος στην ουσία επιδοτεί αυτούς που αγοράζουν σε εξευτελιστικές τιμές τα σπίτια των Ελλήνων, αφού προηγουμένως τους χρεοκόπησαν οι κυβερνήσεις.
Κλείνοντας, έχουμε μερικές ερωτήσεις. Όποιος μπορεί τις απαντάει, οι τράπεζες ή οι servicers.
Πρώτον, τι γίνεται εάν μετά το διακανονισμό ξανακοκκινίσουν τα δάνεια;
Δεύτερον, τι γίνεται εάν χάσουν οι οφειλέτες μία καταβολή της ρύθμισης; Ακούμε πάρα πολλά πράγματα και θα θέλαμε μια υπεύθυνη απάντηση. Τα χάνουν όλα, όπως αναφαίνεται στο νέο Πτωχευτικό; Θα υπάρχει ευελιξία;
Τρίτον, εάν χρεοκοπήσουν οι ενυπόθηκοι δανειολήπτες θα τους επιβαρύνουν όλα τα χρέη αυτούς και τους εγγυητές τους ή τελειώνουν με την απώλεια του σπιτιού, όπως συμβαίνει στο εξωτερικό;
Τέταρτον, πόσο επιπλέον υπολογίζετε ότι θα είναι τα κόκκινα δάνεια από την πανδημία, την ενεργειακή κρίση και τον πληθωρισμό;
Πέμπτο, θα χρειαστεί η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, λόγω των νέων προβλέψεων ή του αναβαλλόμενου φόρου;
Μας έκανε ιδιαίτερη εντύπωση πάντως ο χαρακτηρισμός, εκ μέρους του κ. Ράπανου, των τραπεζών, ως διαχειριστές των καταθέσεων των δικών μας. Πολύ ενδιαφέρον ήταν πραγματικά.
Θα ήθελα να ρωτήσω την κυρία Ιωάννου, όταν είπατε ότι έδωσαν οι τράπεζες δάνεια στα ποσά που αναφέρατε, εννοούσατε καθαρά, δηλαδή αφαιρουμένων αυτών που αποπληρώθηκαν; Εάν όχι, τότε πόσα ήταν τα καθαρά;
Τέλος, εάν είναι δυνατόν να μου απαντηθεί, με τι επιτόκια θα δανείζονταν σήμερα οι τράπεζες από τις χρηματαγορές, εάν απευθύνονταν σήμερα για να δανειστούν;
Θα ήθελα μόνο να συμπληρώσω ότι, εξ όσων είδα από τους ισολογισμούς, τα ποσοστά κέρδους των servicers είναι πραγματικά τεράστια. Αυτό είναι πρόβλημα και πρέπει να λυθεί. Νομίζω ότι κερδίζετε πάρα πολλά, κρίνοντας από τους ισολογισμούς πολλών servicers που είδα. Σας ευχαριστώ πολύ.
Απάντηση του κ. Β. Ράπανου, προέδρου του ΔΣ της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών και προέδρου του ΔΣ της Alpha Bank:
……Θέλω να θυμίσω ότι η υλοποίηση του Νέου Πτωχευτικού Κώδικα και ειδικά της ενότητας που αφορά τις εξωδικαστικές ρυθμίσεις απαιτούσε δαπανηρές επενδύσεις και οι πλατφόρμες που δημιουργήθηκαν χρηματοδοτήθηκαν από τις ελληνικές τράπεζες. 2.380.651 ευρώ δώσαμε για τη δημιουργία της πλατφόρμας που δεν θα χρησιμοποιείται μόνο για το ιδιωτικό, αλλά και για το δημόσιο χρέος (σσ. με 500 εκ. € τις στήριξε το κράτος με το πρόγραμμα ΓΕΦΥΡΑ). Χωρίς τις πλατφόρμες αυτός ο νόμος δεν θα μπορούσε να έχει υλοποιηθεί στην πράξη. Επομένως, αυτό δείχνει τη διάθεση των τραπεζών να προχωρήσει και να υλοποιηθεί αυτός ο νόμος όσο γίνεται πιο γρήγορα.
Σε συνεργασία με τις εταιρείες διαχείρισης όταν διαπιστώσαμε ότι σε αρκετές, θα έλεγα, περιπτώσεις οι δανειολήπτες ή αντιμετώπιζαν προβλήματα στην υποβολή της αιτήσεως τους, είπε δεν έδειξαν ενδιαφέρον να προωθήσουν την αίτησή τους στον εξωδικαστικό, αναθέσαμε σε τρίτη σύμβουλο εταιρεία να δημιουργήσει κέντρο παροχής υποστήριξης το γνωστό helpdesk, ώστε να βοηθά τους δανειολήπτες στην υποβολή και επεξεργασία της αίτησής τους καλύπτοντας και πάλι το κόστος που αυτή τη φορά ανήλθε σε 200.000 ευρώ.
…….Σε ό,τι αφορά τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο είναι σαφής η απόφαση του Αρείου Πάγου, δεν μπορείς να δανείζεσαι με χαμηλό επιτόκιο και όσο είναι χαμηλό το επιτόκιο να έχεις τα οφέλη, είναι μια χαρά, όταν ανατιμηθεί το νόμισμα «α δεν φταίω εγώ φταίει άλλος». Είναι απόφαση του Αρείου Πάγου, δεν είναι δική μας.
……Δεν μπορούμε να το πούμε αυτό το πράγμα. Είναι απολύτως σαφής. Αλλά και σήμερα, αν έρθει ένας πελάτης μας και ζητήσει μία ρύθμιση δανείου, τι θα του πούμε; Δεν σου κάνω ρύθμιση, πήγαινε στο εξωδικαστικό; Σας ανέφερα ότι επενδύσαμε πολλά χρήματα, δύο 600, περίπου, για την πλατφόρμα. Δώσαμε 200.000 για να υπάρχει ο σύμβουλος ο οποίος αναλύει και συμβουλεύουμε τους δανειολήπτες, πώς να κάνουν τον εξωδικαστικό. Αν δεν το κάνουν, εμείς το θέλουμε. Επενδύσαμε τόσα λεφτά και θέλουμε για να γίνουν ενήμερα όλα τα δάνεια.
……Τώρα, να τονίσω για άλλη μια φορά, ότι οι Τράπεζες δεν χρεοκόπησαν από δικά τους λάθη. Ήταν η δημοσιονομική κρίση. Οι ανακεφαλαιοποιήσεις των Τραπεζών δεν προήλθαν από δικά τους λάθη. Τρεις ανακεφαλαιοποιήσεις και γι’ αυτό, πρέπει να καταλάβετε, ότι από τις ανακεφαλαιοποιήσεις δεν έχασαν οι μεγάλοι μόνο. Δεκάδες χιλιάδες, για να μην πω εκατοντάδες, μικροί, συνταξιούχοι, αποταμιευτές, που είχαν επενδύσει σε Τράπεζες χάσανε.
Αλλά δεν φταίνε οι Τράπεζες. Δυστυχώς, το 2009, να το υπενθυμίσω, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ήταν γύρω στα 4,5% με 5%, όπως και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Η οικονομική κρίση, η δημοσιονομική κρίση, τα κουρέματα των ομολόγων του δημοσίου τα είχαν και οι Τράπεζες. Αυτά οδήγησαν στη ανάγκη για ανακεφαλαιοποίηση των Τραπεζών. Δεν ευθύνονται οι Τράπεζες γι’ αυτά τα πράγματα.
…..Δεν ζητάμε εμείς οι Τράπεζες τις κατασχέσεις. Άλλοι ζητάνε να τις κάνουν και τις κάνουν και απευθείας. Έρχεται η εντολή και η Τράπεζα κατάσχει.
…..Το άλλο θέμα, γενικότερο, πόσα λεφτά δίνουμε στην οικονομία. Κοιτάξτε ανέφερα νούμερα και έχουμε καθαρή πλέον πιστωτική επέκταση, τα δύο-τρία τελευταία χρόνια. Η αλήθεια είναι και θέλω να είμαι ειλικρινής, Ότι, ως προς τα στεγαστικά και στα στεγαστικά δάνεια δεν είναι θετική η αύξηση. Είναι μία μικρή αρνητική καθαρή αύξηση. Στις επιχειρήσεις όμως είναι θετική η αύξηση. Δηλαδή, πέρα από τις αποπληρωμές, οι χορηγήσεις είναι περισσότερες από τις αποπληρωμές. Αυτό είναι απολύτως σαφές.
