.
Οι χρηματαγορές
Συνεχίζοντας οι οικονομολόγοι θεωρούν αυθαίρετα ότι, οι χρηματαγορές είναι κατάλληλες αφενός μεν για τη σταθεροποίηση των Οικονομιών, αφετέρου για την πειθαρχία των κυβερνήσεων – με αποτέλεσμα να προτείνουν τα «δευτερεύοντα» ομόλογα μειωμένης εξασφάλισης για τη χρηματοδότηση των υπερβολικών ελλειμμάτων ή δαπανών, πιστεύοντας πως οι χρηματαγορές θα τιμωρούν στοχευόμενα εκείνες τις χώρες, η χρηματοπιστωτική πολιτική των οποίων θα θέτει σε κίνδυνο τη φερεγγυότητα τους (ή θα επιβραβεύουν το αντίθετο).
Ο ισχυρισμός τους στηρίζεται στην υπόθεση ότι, οι χρηματαγορές είναι αποτελεσματικές – οπότε οι υπερβολές και οι αποκλίσεις που τις χαρακτηρίζουν οφείλονται στις λανθασμένες παρεμβάσεις των ρυθμιστικών Αρχών και στις εσφαλμένες δομές των κινήτρων, παρά στην εγγενή τους αστάθεια. Εν τούτοις, η εμπειρία των τελευταίων δεκαετιών έχει τεκμηριώσει πως οι χρηματαγορές είναι εκ φύσεως ασταθείς, χαρακτηριζόμενες από μεγάλες υπερβολές προς τα πάνω ή προς τα κάτω, καθώς επίσης από συμπεριφορές αγέλης – οπότε το να τους αναθέτει κανείς το ρόλο της σταθεροποίησης των Οικονομιών και της πειθαρχίας των κυβερνήσεων είναι εξαιρετικά επικίνδυνο.
Άλλωστε είναι αποδεδειγμένο πως σε καλές εποχές συνήθως δανείζουν φθηνά χώρες με επισφαλή δημόσια οικονομικά – ενώ σε κακές εποχές δημιουργούν προβλήματα αναχρηματοδότησης ακόμη και στα απολύτως φερέγγυα κράτη. Για παράδειγμα, πριν από το ξέσπασμα της κρίσης η Ελλάδα δεν αντιμετώπιζε κανένα πρόβλημα χρηματοδότησης της με χαμηλά επιτόκια, παρά το ύψος των δημοσίων χρεών της – ενώ, αντίθετα, μετά την κρίση κράτη όπως η Γαλλία, τα οποία δεν μπορούσαν να θεωρηθούν ως αφερέγγυα, αντιμετώπισαν μεγάλες δυσκολίες στο δανεισμό τους με βιώσιμα επιτόκια, έως ότου στηρίχθηκαν από την ΕΚΤ.
Η αυτόματη αναδιάρθρωση
Το θέμα αυτό αφορά ιδιαίτερα την Ελλάδα, η οποία θα ήταν ο πρώτος υποψήφιος μίας αναδιάρθρωσης των δημοσίων χρεών της – όπου προτείνεται ότι, σε περίπτωση αιτήματος βοήθειας από τον ESM, τα δευτερεύοντα ομόλογα θα επιμηκύνονται αυτόματα. Ο συγκεκριμένος αυτοματισμός όμως θα αποτελούσε κίνητρο κερδοσκοπίας – αφού μία αυτόματη επιμήκυνση θα χαρακτηριζόταν από τις εταιρείες αξιολόγησης ως χρεοκοπία (default).
Επομένως οι αγορές, όταν θα προέβλεπαν πως κάποια χώρα θα ζητούσε τη βοήθεια του ESM, θα πουλούσαν μαζικά τα ομόλογα της εκτινάσσοντας τα επιτόκια δανεισμού της στα ύψη και στραγγαλίζοντας την Οικονομία της – οπότε η μέθοδος αυτή θα λειτουργούσε ως μία αυτοεκπληρούμενη προφητεία, επιταχύνοντας τη χρεοκοπία της. Ως εκ τούτου η πρόταση των οικονομολόγων είναι άκρως επικίνδυνη – ενώ ασφαλώς δεν βοηθάει καθόλου την αντιμετώπιση των προβλημάτων της Ευρωζώνης.
Επίλογος
Ολοκληρώνοντας, έχουμε δυστυχώς την εντύπωση ότι, η πρόθεση των ισχυρών κρατών της Ευρωζώνης και δη της Γερμανίας δεν είναι η βιώσιμη ολοκλήρωση της – αλλά η μετατροπή των υπολοίπων σε αποικίες τους, μέσω της εξαγοράς των περιουσιακών στοιχείων τους σε εξευτελιστικές τιμές, όταν αντιμετωπίζουν νομοτελειακά προβλήματα, μεταξύ άλλων λόγω της ίδιας της δομής της νομισματικής ένωσης.
Στα πλαίσια αυτά, όσο και αν είναι κανείς οπαδός της Ευρώπης, πιστεύοντας πως μόνο ενωμένες όλες οι χώρες της θα μπορέσουν να αντιμετωπίσουν το διεθνή ανταγωνισμό και όλα τα υπόλοιπα προβλήματα της εποχής μας (ανεξέλεγκτη παγκοσμιοποίηση, μεταναστευτικές ροές κλπ.), ενώ αποτελεί εγγύηση για την ειρήνη στην ήπειρο μας, είναι δύσκολο να αποδεχθεί τη μετατροπή της χώρας του σε προτεκτοράτο – οπότε αναγκαστικά θα πρέπει να κάνει άλλες σκέψεις, οι οποίες να εξασφαλίζουν την εθνική του ανεξαρτησία.
