Το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον – The Analyst
ΜΑΚΡΟ-ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ

Το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον

.

Το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον

Ο δρόμος προς την κυλιόμενη χρεοκοπία, το πρόβλημα των ελλειμματικών θεσμών και οι λύσεις για την Ελλάδα στα πλαίσια ενός νέου Συντάγματος.

.

(To άρθρο αποτελείται από 2 Σελίδες)

.

Μία χώρα που δεν είναι πλέον κράτος αλλά περιοχή, έχοντας χάσει την εθνική της κυριαρχία, δεν έχει νόημα προφανώς να συζητάει για την αλλαγή του Συντάγματος της – πόσο μάλλον όταν έτσι ή αλλιώς το υφιστάμενο δεν γίνεται σεβαστό ούτε από την κυβέρνηση της, ούτε φυσικά από τους δανειστές της.

Όσο για τους Πολίτες της, η σιωπηλή ανοχή τους είναι ασφαλώς ένοχη – αφού με τον τρόπο αυτό συμφωνούν μη αντιδρώντας σε όλα όσα συμβαίνουν στην πατρίδα τους, αδιαφορώντας εντελώς για τα παιδιά τους. Αυτό που βέβαια εκμεταλλεύονται οι δανειστές είναι οι εσωτερικές μας ανόητες διαμάχες – όπου κυριαρχεί αναμφίβολα ο υπέρμετρος εγωισμός μας, το γνωστό «ξέρεις ποιός είμαι εγώ ρε», με τα γνωστά καταστροφικά αποτελέσματα” (ομιλία στο ΣΕΕ).

.

Ομιλία   

Εισαγωγικά στο θέμα, έχουμε εκφράσει ήδη την άποψη πως η Ελλάδα είναι μία χώρα που, λόγω της σημαντικής και ευαίσθητης γεωπολιτικής της θέσης, καθώς επίσης του φυσικού, πολιτιστικού και υπόγειου πλούτου της, δεν πρέπει ποτέ να υπερχρεώνεται. Η αιτία είναι πως, όταν το κάνει, τότε κινδυνεύει η εδαφική της ακεραιότητα, επειδή είναι από πολλές πλευρές αδύναμη να αντισταθεί απέναντι σε αυτούς που νομοτελειακά την επιβουλεύονται.

Ως εκ τούτου είναι απαραίτητη η λιτή διαβίωση τόσο του κράτους, όσο και των Πολιτών του, κατά το παράδειγμα της αρχαίας Σπάρτης – η οποία δεν είχε υιοθετήσει μόνο έναν λιτό τρόπο διαβίωσης αλλά, επίσης, ήταν πάντοτε ετοιμοπόλεμη. Στη σημερινή εποχή βέβαια, η έννοια «ετοιμοπόλεμη» για μία χώρα δεν απαιτεί μόνο τη στρατιωτική της ετοιμότητα σε αμυντικό επίπεδο αλλά, κυρίως, την οικονομική της ανεξαρτησία – η οποία δεν επιτρέπεται σε καμία περίπτωση να τίθεται σε κίνδυνο.

Συνεχίζοντας, είναι γενικώς αποδεκτό το ότι, όποιος λαός δεν γνωρίζει ή δεν συνειδητοποιεί τα ιστορικά του σφάλματα, υποχρεώνεται να τα επαναλάβει. Επομένως, είναι πολύ σημαντικό να αναφέρεται κανείς στα λάθη του παρελθόντος ξανά και ξανά, επειδή ένα μεγάλο μέρος των μελλοντικών λύσεων βασίζεται στην αποφυγή τους. Στα πλαίσια αυτά, θεωρούμε πως υπάρχουν τρεις βασικές χρονικές περίοδοι, οι οποίες οδήγησαν την Ελλάδα στη σημερινή καταστροφή:

(α) η υπερχρέωση, η οποία ξεκίνησε μετά το 1980 και κορυφώθηκε το 2011,

(β) η επίσημη χρεοκοπία της με το PSI το 2011/2012 και

(γ)  η επόμενη χρονική περίοδος όπου τελικά, με την υπογραφή του τρίτου μνημονίου, μετατράπηκε  σε πλήρη αποικία των δανειστών, τουλάχιστον για τα επόμενα 99 χρόνια.

Εδώ πρέπει να δοθεί άμεση απάντηση σε ένα ερώτημα που τίθεται από διάφορα κόμματα, σκοπός του οποίου είναι κατά την άποψη μας ο αποπροσανατολισμός των Πολιτών. Δηλαδή, στο εάν η κρίση έφερε τα μνημόνια ή εάν τα μνημόνια έφεραν την κρίση.

Η απάντηση εν προκειμένω είναι πως ασφαλώς τα μνημόνια δεν έφεραν την κρίση του 2009. Την κρίση την έφερε η κακή διαχείριση όλων των κυβερνήσεων μετά το 1980, η καταναλωτική και δανειακή συμπεριφορά των Ελλήνων, η γερμανική πολιτική του μισθολογικού dumping, σε συνδυασμό με τη νομισματική πολιτική της ΕΚΤ που ήταν ανέκαθεν προσαρμοσμένη στις ανάγκες της Γερμανίας, καθώς επίσης η εξαγωγή της κρίσης των ενυπόθηκων δανείων χαμηλής εξασφάλισης από τις Η.Π.Α.

Εν τούτοις, όλα αυτά αφορούν την κρίση υπερχρέωσης, η οποία θα μπορούσε να είχε επιλυθεί σχετικά εύκολα με πάρα πολλούς τρόπους, χωρίς να οδηγηθεί η χώρα στην καταστροφή. Δεν συνέβη όμως κάτι τέτοιο. Αντίθετα επιβλήθηκαν στην Ελλάδα μνημόνια, τα οποία δεν είχαν σκοπό τη διάσωση της, αλλά αυτήν των ιδιωτών δανειστών της. Το γεγονός αυτό τεκμηριώνεται από το πρώτο γράφημα, όπου φαίνεται καθαρά η μεταφορά των χρεών της Ελλάδας από τους ιδιώτες επενδυτές στα κράτη της Ευρωζώνης, στην ΕΚΤ και στο ΔΝΤ.

265

.

Εν προκειμένω, τα χρέη προς τους ιδιώτες από 100% το Μάρτιο του 2010 μειώθηκαν στο 19% τον Αύγουστο του 2013.  Επομένως, στα μνημόνια οφείλεται η χρεοκοπία, η κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας, καθώς επίσης η σημερινή τραγωδία.

Συνοψίζοντας,  η ελληνική κακοδιαχείριση, η καταναλωτική και δανειακή συμπεριφορά των Πολιτών, η αμερικανική κρίση των ενυπόθηκων δανείων χαμηλής εξασφάλισης, καθώς επίσης η ευρωπαϊκή κρίση χρέους, με βασικό ένοχο τη Γερμανία, έφεραν την κρίση υπερχρέωσης. Τα μνημόνια όμως χρεοκόπησαν την Ελλάδα, μετατρέποντας την μεθοδικά και σταδιακά σε αποικία των δανειστών της.

Αυτών δηλαδή που σήμερα κυβερνούν απολυταρχικά τη χώρα, με αποτέλεσμα να έχει μετατραπεί σε ένα αποτυχημένο κράτος, αφού δεν μπορεί να επιβιώσει με δικά της μέσα, δεν είναι σε θέση να παρέχει ασφάλεια, ευημερία και νομιμότητα στους Πολίτες της, διοικείται από ξένους, ενώ κλιμακώνεται η πολιτική διαπλοκή και η διαφθορά. Αναλυτικότερα τώρα τα εξής:

Η περίοδος της υπερχρέωσης (1980 – 2011)

Στο επόμενο γράφημα φαίνεται η εξέλιξη του ελληνικού χρέους σε απόλυτα νούμερα (κόκκινη καμπύλη), καθώς επίσης ως προς το ΑΕΠ (γαλάζια καμπύλη).

272

.

Όπως διαπιστώνεται, το χρέος άρχισε να αυξάνεται μετά το 1980, τόσο σε απόλυτα νούμερα, όσο και σε σχέση με το ΑΕΠ, από την κυβέρνηση του κ. Α. Παπανδρέου. Αν και ως προς το ΑΕΠ σταθεροποιήθηκε σχετικά για κάποια χρόνια (1993 – 2008), σε απόλυτα νούμερα δεν σταμάτησε ποτέ να αυξάνεται.

Έφτασε δε στο αποκορύφωμα του με τον κ.  Γ. Παπανδρέου ο οποίος, αφού είχαν προηγηθεί μυστικές συζητήσεις με το ΔΝΤ, δεν στήριξε τον κ. Κ. Καραμανλή. Αντίθετα, κέρδισε τις εκλογές με το «λεφτά υπάρχουν», επέτρεψε την όποια διόρθωση του ελλείμματος προς τα πάνω το 2009 χωρίς να πάρει κανένα μέτρο, διέσυρε διεθνώς τους Έλληνες ως φοροφυγάδες, δεν εμπόδισε την κερδοσκοπία με τη βοήθεια της Τράπεζας της Ελλάδας (Τ+3) και των εταιρειών αξιολόγησης, δεν δανείσθηκε έγκαιρα και τελικά καταδίκασε την Ελλάδα στην υπαγωγή της στο ΔΝΤ, ψηφίζοντας το πρώτο μνημόνιο.

Κατά τη διάρκεια όλης αυτής της χρονικής περιόδου η διαχείριση των οικονομικών της Ελλάδας ήταν ανεύθυνη, δημιουργήθηκε το πελατειακό κράτος, μεσολάβησε το γνωστό «Τσοβόλα δώστα όλα», η διεφθαρμένη κυβέρνηση διέφθειρε ανάλογα τους Έλληνες, οι οποίοι εκμεταλλεύονταν με κάθε τρόπο το κράτος, έως ότου το δημόσιο χρέος πλησίασε στο 100% του ΑΕΠ.

Το αποτέλεσμα ήταν να εκτιναχθούν τα επιτόκια δανεισμού στα ύψη, οπότε η Ελλάδα είδε ως σανίδα σωτηρίας την είσοδο της στην Ευρωζώνη, διαπιστώνοντας πως ακόμη και η προοπτική της μείωνε τα επιτόκια. Στο γράφημα που ακολουθεί φαίνεται η εξέλιξη των επιτοκίων δανεισμού της Ελλάδας ως προς το γερμανικό επιτόκιο, φτάνοντας στο ελάχιστο 0,197% το 2004.

112

.

Δυστυχώς όμως, παρά το ότι οι τότε κυβερνήσεις της Ελλάδας (Σημίτης, Καραμανλής) γνώριζαν πολύ καλά τις μεγάλες αδυναμίες της ελληνικής οικονομίας, δεν έκαναν απολύτως τίποτα για να τις διορθώσουν. Αντίθετα, συνέχισαν να αυξάνουν τις δαπάνες του δημοσίου και κυρίως τους μισθούς – οι οποίοι, γενικότερα στη χώρα, αυξήθηκαν σε επίπεδα που υπερέβαιναν κατά πολύ την παραγωγικότητα των εργαζομένων.

Παράλληλα, τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις αύξησαν το δανεισμό τους, λόγω των χαμηλών επιτοκίων – αφενός μεν με σκοπό την κατανάλωση, αφετέρου για τη διεξαγωγή μη ασφαλών επενδύσεων, όπως συνήθως συμβαίνει όταν η τάση αυτή δεν διορθώνεται από τη νομισματική πολιτική. Μεταξύ άλλων οδήγησαν τις τιμές των ακινήτων στα ύψη οπότε, όταν αυτές άρχισαν να υποχωρούν μετά το ξέσπασμα της κρίσης, δημιουργήθηκαν νομοτελειακά προβλήματα στις τράπεζες.

Έτσι η Ελλάδα έχασε πλήρως την ανταγωνιστικότητα της, με αποτέλεσμα να κορυφωθούν τα ελλείμματα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της στο -14,9% του ΑΕΠ το 2008. Το γεγονός αυτό σημαίνει ότι, εάν η Ελλάδα είχε ένα δικό της νόμισμα, θα είχε υποτιμηθεί ραγδαία για να μην καταστραφεί ολοσχερώς.

Η επίσημη χρεοκοπία (2011)

Συνεχίζοντας, όσες ευθύνες και αν προσάψει κανείς στο Γ. Παπανδρέου, οφείλει να αναγνωρίσει πως κάποια στιγμή κατάλαβε τα τεράστια λάθη του. Αυτό τουλάχιστον φαίνεται από την προσπάθεια του να τα διορθώσει, όταν ανακοίνωσε την πρόθεση του να διεξαχθεί ένα δημοψήφισμα, πριν την υπογραφή του PSI.

Δυστυχώς όμως το νόημα του δημοψηφίσματος είτε διαστρεβλώθηκε σκόπιμα, είτε δεν έγινε κατανοητό από τα κόμματα και τα ΜΜΕ – αφού διεμήνυαν πως θα αφορούσε τη συμμετοχή ή μη της Ελλάδας στην Ευρωζώνη. Επρόκειτο βέβαια για μία απόλυτη αυθαιρεσία, αφού η συμμετοχή μίας χώρας στην Ευρωζώνη είναι αμετάκλητη, οπότε κανένας δεν μπορεί να τη διώξει. Εάν χρησιμοποιηθούν δε παράνομα τεχνάσματα, όπως η άρνηση παροχής ρευστότητας από την ΕΚΤ, υπάρχουν ασφαλώς λύσεις.

Ακόμη χειρότερα, ο κ. Παπανδρέου ανετράπη μετά από τις πιέσεις που ασκήθηκαν εκ μέρους της γερμανίδας καγκελαρίου, καθώς επίσης του Γάλλου προέδρου, πιθανότατα με τη συμμετοχή του υπουργού οικονομικών του. Έτσι υπεγράφη το PSI, μέσω του οποίου συμφωνήθηκε η υπαγωγή των ομολόγων της χώρας στο αγγλικό δίκαιο, η απαγόρευση της μετατροπής του εξωτερικού χρέους σε εθνικό νόμισμα, καθώς επίσης η υποθήκευση ολόκληρης της Ελλάδας.

Όλα αυτά σε μία χρονική στιγμή που οι δανειστές φοβόντουσαν όσο τίποτα άλλο μία ελληνική χρεοκοπία που μπορεί μεν να ήταν επώδυνη, αλλά θα οδηγούσε τη χώρα στην έξοδο από την κρίση, ενδεχομένως με ένα δικό της εθνικό νόμισμα.

Με απλά λόγια, το αργότερο τότε θα μπορούσε η Ελλάδα να προβεί σε αναβολή πληρωμών, να μετατρέψει όλο το εξωτερικό χρέος της σε δραχμές και στη συνέχεια να το πληρώνει στο δικό της νόμισμα. Ως εκ τούτου, η υποτίμηση του δεν θα επιβάρυνε μόνο την ίδια αλλά, επίσης, τους δανειστές της – ενώ το δημόσιο και ιδιωτικό χρέος θα μειωνόταν πληθωριστικά.

Επομένως, αυτός που έδωσε τη χαριστική βολή στην Ελλάδα, δεν ήταν ούτε ο κ. Γ. Παπανδρέου, ούτε οι προηγούμενες κυβερνήσεις – αλλά ο υπουργός που τον ανέτρεψε, για λόγους που μόνο ο ίδιος γνωρίζει.

Σε κάθε περίπτωση, τα βραχυπρόθεσμα οφέλη για την Ελλάδα από το PSI ήταν μηδενικά. Αυτό τουλάχιστον συμπεραίνεται από το ύψος του δημοσίου χρέους, το οποίο μειώθηκε μόλις κατά 51,3 δις € το 2012, σε σχέση με το 2011 – όπως φαίνεται από το επόμενο γράφημα.

275

.

Όσον αφορά την εξοικονόμηση από τη μείωση των επιτοκίων, αυτή θα είχε συμβεί ούτως ή άλλως. Μεταξύ άλλων μετά τη δήλωση του κ. Ντράγκι το καλοκαίρι του 2012 πως θα στηρίξει το ευρώ με κάθε τρόπο – οπότε όλα τα επιτόκια δανεισμού της Ευρωζώνης μειώθηκαν σε μεγάλο βαθμό.

Συνεχίστε στη 2η σελίδα (…)


Τα άρθρα που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν αποκλειστικά τους συγγραφείς τους. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες των συνεργατών της.