Η προετοιμασία της Γερμανίας και των Η.Π.Α.
Ευρισκόμαστε ακριβώς στην εποχή (Μάρτιος 2005), όπου φαίνεται πλέον καθαρά ότι, η πολιτική χαμηλών επιτοκίων της Fed δεν έχει μειώσει σημαντικά την ανεργία που προκάλεσε η κατάρρευση των εταιρειών διαδικτύου – ενώ οδεύει προς το τέλος της η μείωση του κόστους της ώρας εργασίας στις Η.Π.Α. (ανταγωνιστικότητα), με τη Γερμανία (γαλάζια καμπύλη) να παίρνει τη σκυτάλη.
.
.
Ειδικότερα η Γερμανία, έχοντας ανέκαθεν στόχο να ηγηθεί στην Ευρωζώνη, μέσω της οικονομικής υποδούλωσης των εταίρων της, άμεσα της περιφέρειας και έμμεσα του κέντρου, αποφάσισε όπως αναφέραμε τη «συγκράτηση» των μισθών των εργαζομένων της – κάτι που είχε σαν αποτέλεσμα τη μείωση των πραγματικών αμοιβών στη βιομηχανία της χώρας κατά 14% από το χρόνο εισόδου της στην Ευρωζώνη, οπότε την αύξηση της ανταγωνιστικότητας της.
Έτσι, σε συνδυασμό με την έντονα επεκτατική πολιτική της μέσω των μεγάλων επιχειρήσεων της (με τη βοήθεια της διαφθοράς των ξένων κυβερνήσεων), κατόρθωσε να καταλάβει την πρώτη θέση στην Ευρώπη – καθώς επίσης στις εξαγωγές παγκοσμίως (την τρίτη στις πωλήσεις πολεμικού εξοπλισμού).
Αντίθετα, οι Η.Π.Α. προσπάθησαν ατυχώς να μεγεθύνουν το ΑΕΠ τους εσωτερικά, μέσω της καταναλωτικής επέκτασης των αμερικανικών νοικοκυριών, στα οποία προσέφεραν τη δυνατότητα (ακόμη και στα πολύ χαμηλά εισοδηματικά στρώματα) να χρεωθούν και να κερδοσκοπήσουν – με τη βοήθεια των χαμηλών επιτοκίων δανεισμού, της αυξημένης ποσότητας χρήματος και της αγοράς κατοικιών (ενυπόθηκα δάνεια χαμηλής εξασφάλισης κλπ.).
Εκείνη ακριβώς την εποχή, η Βραζιλία ανακοίνωσε ότι, δεν χρειάζεται πλέον τη στήριξη του ΔΝΤ, λόγω της θετικής οικονομικής της ανάπτυξης – σαν αποτέλεσμα της αύξησης των τιμών των ενεργειακών και λοιπών πρώτων υλών παγκοσμίως (η χώρα διαθέτει τεράστιες πλουτοπαραγωγικές πηγές). Ο υπουργός οικονομικών του μεγαλύτερου κράτους της Λατινικής Αμερικής είπε τότε τα εξής:
“Το καταστατικό του ΔΝΤ προβλέπει τη στήριξη, με στόχο την καταπολέμηση των κρίσεων του εμπορικού ισοζυγίου, καθώς επίσης του ισοζυγίου εξωτερικών συναλλαγών. Η συγκεκριμένη βοήθεια δεν είναι πλέον αναγκαία για τη Βραζιλία”.
Στη συνέχεια (Απρίλιος του 2006), διενεργήθηκε το καθιερωμένο ανοιξιάτικο συμβούλιο της Παγκόσμιας Τράπεζας και του ΔΝΤ στην Ουάσιγκτον (τα κτίρια τους συνορεύουν με το Λευκό Οίκο και συνδέονται μεταξύ τους). Οι δύο διεθνείς «οργανισμοί» βίωναν τη μεγαλύτερη κρίση στην ιστορία τους – όπου στην περίπτωση του ΔΝΤ, η κρίση ήταν πολύ πιο εμφανής.
Το «Ταμείο» δεν είχε καταφέρει ακόμη να ξεπεράσει τα προβλήματα που του είχαν δημιουργηθεί, μετά τον καταστροφικό χειρισμό της ασιατικής κρίσης (1997) εκ μέρους του. “Τότε, το ΔΝΤ έχασε ολοσχερώς τη νομιμοποίηση του”, σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο του κέντρου παγκόσμιας ανάπτυξης.
Ειδικότερα, από την ασιατική κρίση και μετά, οι βασικοί «πελάτες» του ΔΝΤ, όπως η Ταϊλάνδη, οι Φιλιππίνες, η Κίνα και η Ινδία, φοβόντουσαν να ζητήσουν νέα δάνεια, διατηρώντας ακόμη νωπή στις μνήμες τους την καταστροφή του παρελθόντος – τα οδυνηρά επακόλουθα δηλαδή των τρομακτικών προγραμμάτων απελευθέρωσης των χρηματοπιστωτικών αγορών τους, τα οποία είχαν αποδεχθεί, μετά από «υπόδειξη» του ΔΝΤ, πολλές ασιατικές χώρες (ανάλυση).
Επί πλέον αυτών, είχε προστεθεί μία εντυπωσιακή «κίνηση» αρκετών κρατών της Λατινικής Αμερικής, υπό την ηγεσία της Βραζιλίας και της Αργεντινής, με στόχο την ολοσχερή αποπληρωμή των δανείων του ΔΝΤ. Τελικός στόχος τους ήταν η ολική απεξάρτηση τους από το Ταμείο, το οποίο ήταν εξαιρετικά μισητό σε ολόκληρη την περιοχή.
Ουσιαστικά λοιπόν επρόκειτο για ένα καθαρό «μποϊκοτάρισμα» του ΔΝΤ – για ένα «εμπάργκο» καλύτερα, εκ μέρους μερικών εκ των μεγαλύτερων «πελατών» του. Το γεγονός αυτό είχε οδηγήσει το ΔΝΤ σε μία έντονη κρίση «προϋπολογισμού», αφού η λειτουργία του, τις τελευταίες δύο δεκαετίες, χρηματοδοτούταν όλο και περισσότερο από τις πληρωμές των χρεών των «πελατών» του. Το ΔΝΤ υπολόγιζε ότι, οι εισπράξεις του (τόκοι και χρηματοπιστωτικά έξοδα), θα μειωνόταν από 3,19 δις $ το 2005, στα 1,39 δις $ το 2006 – ενώ μέχρι το 2009 θα περιορίζονταν άλλο τόσο, εάν δεν λάβαινε έγκαιρα τα μέτρα του.
Η Παγκόσμια Τράπεζα τώρα ήταν επίσης σε δυσχερή οικονομική θέση – αν και δεν κατηγορούταν, όπως το ΔΝΤ, για την αποτυχία στην Ασία ή για «μεθοδεύσεις», ανάλογες με αυτές του Ταμείου. Όμως οι συνολικές εισπράξεις της, από τόκους και χρηματοπιστωτικά έσοδα, είχαν περιορισθεί ανησυχητικά – από 8,1 δις $ το 2001, στα 4,4 δις $ το 2004. Επίσης, τα έσοδα της από επενδύσεις ήταν μειωμένα – από 1,5 δις $ το 2001, στα 304 εκ. $ το 2004.
Η Κίνα, η Ινδονησία, το Μεξικό, η Βραζιλία και πολλές άλλες «ανεπτυγμένες αναπτυσσόμενες» χώρες, αναζητούσαν ήδη νέους χρηματοδότες. Η ανάγκη λοιπόν των δύο «εργαλείων» του Bretton Woods να ενεργοποιηθούν στις ανεπτυγμένες δυτικές οικονομίες, μετά την εκδίωξη τους από τις αναπτυσσόμενες, ήταν επιτακτική – λόγω της οικονομικής «δυσπραγίας», στην οποία βρέθηκαν οι δύο αυτοί οργανισμοί το 2005.
Έτσι φτάσαμε στο Σεπτέμβρη του 2008, όπου καταγράφηκε η χρεοκοπία της Lehman Brothers, η οποία θεωρήθηκε από πολλούς σαν το μεγαλύτερο λάθος του αιώνα – ένα από τα μεγαλύτερα σφάλματα της κυβέρνησης των Η.Π.Α., μετά την αδυναμία τους να «προσαρτήσουν» τη Ρωσία, όταν χρεοκόπησε (άρθρο). Ήταν όμως σφάλμα ή απλά μία πανέξυπνη στρατηγική κίνηση στην παγκόσμια σκακιέρα; Το «πάτημα του κόκκινου πλήκτρου» ίσως, με το οποίο ξεκίνησε η αντίστροφη μέτρηση;
Η τράπεζα θα μπορούσε να είχε διασωθεί μόλις με 10 δις $. Εν τούτοις, η αμερικανική κυβέρνηση δεν συμφώνησε – κάτι που έχει θεωρηθεί σαν το αποτέλεσμα της έχθρας του τότε Υπουργού Οικονομικών και πρώην διευθυντή της Goldman Sachs, με το γενικό διευθυντή της Lehman. Δεν μοιάζουν όμως όλα αυτά αλήθεια με κινήσεις «αντιπερισπασμού» των αντιπάλων; Κυρίως των Ευρωπαίων (Γερμανία), οι οποίοι έχασαν δισεκατομμύρια από την κρίση των ενυπόθηκων δανείων χαμηλής εξασφάλισης των Η.Π.Α.;
Ενδεχομένως λοιπόν να ήταν μόνο «προπέτασμα καπνού» για τις χώρες που ζημιώθηκαν (εξαπατήθηκαν) από τη Lehman και τις Η.Π.Α. – οι οποίες πιθανότατα «διέσπειραν» ηθελημένα το πρόβλημα τους παγκοσμίως, με απώτερο ίσως στόχο να το επιλύσουν, επιβαρύνοντας ισομερώς όλους τους υπόλοιπους «συμμάχους» τους.
Ας σημειωθεί εδώ ότι, στις Η.Π.Α. η Lehman δεν διέθετε κανενός είδους προϊόντα σε ιδιώτες. Ήταν η πλέον διεθνής όλων των αμερικανικών επενδυτικών τραπεζών, αφού το 50% των συνολικών δραστηριοτήτων της ήταν εκτός Η.Π.Α. – οπότε η χρεοκοπία της δεν αποτελούσε πρόβλημα για τη χώρα.
Σε κάθε περίπτωση, η Γερμανία θεώρησε τότε πως δέχθηκε πολεμική επίθεση με οικονομικά όπλα, παρομοιάζοντας την με την κήρυξη του Πρώτου Παγκοσμίου Οικονομικού Πολέμου – ενώ στα τέλη του 2008 είχε εκλεγεί στην προεδρία της Αμερικής ο B. Obama, ο οποίος συνετέλεσε τα μέγιστα στον «εφησυχασμό» των Ευρωπαϊκών κυβερνήσεων.
Επίσης της κοινής γνώμης, μετά τις τεράστιες απώλειες από τη μεγαλύτερη ληστεία όλων των εποχών που υπέστησαν – όπου οι περισσότεροι θεώρησαν πως επιλέχθηκε με κριτήριο την καταγωγή του, έτσι ώστε να κάνει τη «βρώμικη δουλειά» (με την έννοια πως τυχόν αντιδράσεις των Ευρωπαίων συμμάχων της υπερδύναμης θα θεωρούνταν ρατσιστικές).
Ουσιαστικά δε το 2009 πραγματοποιήθηκε η «άλωση» της Ανατολικής Ευρώπης από το ΔΝΤ (Ουγγαρία, Ουκρανία, Ρουμανία, Λετονία κλπ.), το οποίο ανέλαβε τη μία μετά την άλλη χώρα «υπό την προστασία» του – κάτι που δεν θα είχε συμβεί, εάν δεν είχε προηγηθεί η χρεοκοπία της Lehman Brothers και η χρηματοπιστωτική κρίση που προκάλεσε.
Έτσι διευκολύνθηκε η διεύρυνση του ΝΑΤΟ, η περικύκλωση της Ρωσίας, καθώς επίσης οι μετέπειτα προσπάθειες να απομακρυνθεί η Ουκρανία από την επιρροή της ρωσικής κυβέρνησης (ανάλυση).
