Πλέον το ζητούμενο της διαπραγμάτευσης είναι αν η Ελλάδα θα μπορέσει να μετάσχει στις ήδη αποφασισμένες αλλαγές της νομισματικής και οικονομικής πολιτικής της ΕΕ ή αν θα εξαιρεθεί με ένα νέο μνημόνιο.
(To άρθρο αποτελείται από 2 Σελίδες)
.
Την επόμενη εβδομάδα και τον επόμενο μήνα θα μας κατακλύσουν οι μηχανισμοί προπαγάνδας, ελληνικοί και ξένοι, κομματικοί και επιχειρηματικοί, τραπεζικοί και ιδεολογικοί, γνώστες και άσχετοι, ικανοί και ανίκανοι, πετυχημένοι και αποτυχημένοι, πολιτικοί και δημοσιογράφοι, με μηνύματα αλληλοσυγκρουόμενα.
Οι μισοί θα μας λένε μαύρο και οι άλλοι άσπρο. Οι μισοί ότι κάτι πετύχαμε στη διαπραγμάτευση, οι άλλοι ότι αποτύχαμε. Οι μισοί ότι φταίει η σημερινή κυβέρνηση και οι άλλοι μισοί ότι φταίνε οι προηγούμενες κυβερνήσεις. Για να μπορούμε να κρίνουμε και τους μεν και τους δε, πρέπει να έχουμε ένα μπούσουλα. Για να φτιάξουμε το μπούσουλα πρέπει να έχουμε και αξιόπιστα στοιχεία και μια εντιμότητα στην κριτική μας. Αν φτιάξουμε σήμερα τον μπούσουλα, αύριο θα είμαστε έτοιμοι να περάσουμε την προπαγανδιστική καταιγίδα, χωρίς να παρασυρθούμε. Ως πολίτες αυτό πρέπει να κάνουμε. Αντί για την προπαγάνδα να μας ενδιαφέρει η ουσία.
Η εντιμότητά μας κρίνεται κάθε μέρα εδώ και τουλάχιστον πέντε χρόνια, όταν ξεκίνησε η περιπέτεια της ελληνικής κρίσης. Ως στοιχεία θα χρησιμοποιήσουμε τις τριμηνιαίες εκθέσεις του Γραφείου προϋπολογισμού του Κράτους της Βουλής, το οποίο έχει κερδίσει το σεβασμό και των μεν και των δε. Έχει δείξει αξιόλογη ανεξαρτησία για τα ελληνικά δεδομένα, αν και ο Βαγγέλης Βενιζέλος ως υπουργός Οικονομικών είχε καταφέρει ισχυρό πλήγμα στην αξιοπιστία του γραφείου αμφισβητώντας τη γνώμη του. Επειδή έχουμε ανάγκη από μόνιμες δομές, πρέπει να το στηρίξουμε και ως θεσμό και ως άτομα που το αποτελούν.
Οι εκλογές έγιναν 25 Ιανουαρίου 2015. Το πρώτο τρίμηνο του 2015 είχαμε ένα μήνα κυβέρνηση Σαμαρά και προεκλογική εκστρατεία, τον δεύτερο μήνα είχαμε τη νέα κυβέρνηση Τσίπρα η οποία κατέληξε σχεδόν έγκαιρα στη συμφωνία της 20ης Φεβρουαρίου 2015 με τους δανειστές. Μετά από σχεδόν τρεις μήνες, στα μέσα Μαΐου 2015 δεν έχουμε καταλήξει ακόμα σε συμφωνία γέφυρα, η οποία θα ισχύσει ως τις 30 Ιουνίου 2015 για ένα τετράμηνο και θα εξασφάλιζε ρευστότητα για το επόμενο τρίμηνο, ώστε να γίνουν με νηφαλιότητα οι διαπραγματεύσεις για την επόμενη περίοδο, «μετά το μνημόνιο».
Δηλαδή τις πρώτες 20 μέρες η κυβέρνηση Τσίπρα έλαβε κρίσιμες αποφάσεις τις οποίες τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ και κυρίως τα εξωκοινοβουλευτικά, τις κατάλαβαν μετά από 3 μήνες. Επί τρεις μήνες, σχεδόν 100 ημέρες, απολάμβαναν τη νίκη, γιόρταζαν την επιτυχία και συνωθούνταν για να καταλάβουν κρατικές θέσεις στη θέση των προηγούμενων που αποχωρούσαν από τις πολιτικές θέσεις. Ατυχώς το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, δεν ενημέρωσε σωστά και ειλικρινά τους βουλευτές, τους υπουργούς, τα στελέχη και τον ελληνικό λαό για το πραγματικό περιεχόμενο της 20ης Φεβρουαρίου 2015.
Μερικοί από εμάς προσπαθήσαμε να ενημερώσουμε, ότι η συμφωνία ήταν συνέχεια της μνημονιακής πολιτικής και ανάλογα με το αν ήθελε η κυβέρνηση να ασκήσει μνημονιακή ή αντιμνημονιακή πολιτική, έπρεπε ανάλογα και να δράσει. Είτε να ενημερώσει ειλικρινά υπουργούς, βουλευτές και στελέχη, αλλά κυρίως τους πολίτες που την ψήφισαν ένα μήνα πριν ότι προσωρινά (μέχρι να λήξει η μεγάλη διαπραγμάτευση για την ανάπτυξη και το χρέος το φθινόπωρο του 2015) η κυβέρνηση είναι αναγκασμένη να ακολουθήσει μνημονιακή πολιτική, είτε να προχωρήσει βάσει σχεδίου και έγκαιρης προετοιμασίας σε ρήξη, με την υιοθέτηση παράλληλου νομίσματος εντός ευρώ για να λύσει το θέμα της ρευστότητας στο εσωτερικό, με την επιβολή ελέγχων στη διακίνηση κεφαλαίων, με την επιβολή περιορισμών στις αναλήψεις ρευστών από τις τράπεζες και με την επιβολή πλαφόν στις μηνιαίες πληρωμές προς όλους, (Μισθωτούς, συνταξιούχους και προμηθευτές) ανάλογα με την πορεία των εσόδων.
Η κυβέρνηση Τσίπρα δεν είχε τη σωστή και επαγγελματική προετοιμασία για το δεύτερο αν και θα ήταν σύμφωνο με τη λαϊκή εντολή και με το πρόγραμμά του. Πολύ συνετά ο πρωθυπουργός δεν υιοθέτησε πολιτική ρήξης, γιατί «τα μεταξωτά βρακιά θέλουν και επιδέξιους κ…», όπως έλεγε ο συντοπίτης μου ο Γιάννης Σκαρίμπας.
Πρώτο συμπέρασμα: Ο ΣΥΡΙΖΑ και ο πρωθυπουργός, όπως και ολόκληρο το επιτελείο του δεν είχαν προετοιμαστεί ούτε να κυβερνήσουν, πόσο μάλλον για ρήξη που απαιτεί ικανότητες διαχείρισης πάνω από το μέτριο και έξυπνο έως μεγαλοφυή σχεδιασμό. Πολιτικό σχεδιασμό και σχεδιασμό διαπραγματευτικής τακτικής.
Αντί όμως της ειλικρίνειας, ο πρωθυπουργός προτίμησε μια ρητορική σύμφωνη με τις προεκλογικές υποσχέσεις και οι υπουργοί ακολούθησαν όλοι, ιδίως όσοι θεωρούν εαυτούς πιο αριστερούς, ενώ αυτοί ακριβώς έπρεπε να είναι πιο συγκρατημένοι και να προωθήσουν στα υπουργεία τους κάποια μέτρα σε διαφορετική κατεύθυνση. Είχαμε το ακριβώς αντίθετο. Δημόσια αντιμνημονιακή ρητορική και καμία πράξη ή ενέργεια σε αντιμνημονιακή κατεύθυνση. Όλες οι πράξεις ήταν σε μνημονιακή κατεύθυνση και επικοινωνιακά είχαμε τεράστιο έλλειμμα επαγγελματισμού.
Ασχέτως της ρητορικής, θα περίμενε κανείς τουλάχιστον μεταξύ τους οι υπουργοί να μην λένε ψέματα για να παρηγορήσουν αλλήλους, αλλά να συνεργαστούν για να κλείσουν το ταχύτερο δυνατόν τη συμφωνία γέφυρα, η οποία έχει ευτελές αντικείμενο, δηλαδή την εξασφάλιση ρευστότητας για λίγους μήνες και όποιο περιεχόμενο ή αποτέλεσμα και αν είχε δεν θα έχει μακροπρόθεσμες επιπτώσεις. Ενώ το πολιτικό κεφάλαιο της κυβέρνησης ήταν πολύτιμο και δεν έπρεπε να ξοδευτεί για μια συμφωνία ευτελούς αντικρίσματος. Έπρεπε να διατηρηθεί για 4 χρόνια, ή εν πάση περιπτώσει μέχρι να γίνουν εκλογές.
Η ελληνική οικονομία, το τελευταίο τρίμηνο του 2014 είχε επιστρέψει στην ύφεση (-0,4% του ΑΕΠ) γι αυτό και η κυβέρνηση Σαμαρά όσο και η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ το 2015 δεν το αναφέρουν καθόλου, αλλά αθροίζουν τα προηγούμενα τρίμηνα κατά τα οποία είχαμε σύμφωνα με προσωρινά στοιχεία αναιμική ανάπτυξη κοντά στο μηδέν. (+0,7% – +0,3% – +0,7% αντίστοιχα). Αμφισβητούμε την ακρίβεια αυτών των στοιχείων αλλά τα δεχόμαστε χάριν συζητήσεως γιατί τα δέχεται και το σαβουάρ βίβρ των πολιτικών σχέσεων, αλλά και δεν έχουν αμφισβητηθεί (σωστά γιατί δεν είχε τίποτα να κερδίσει η χώρα από μια τέταρτη αμφισβήτηση των στατιστικών στοιχείων) από την κυβέρνηση. Άρα με αυτά θα κριθεί.
Το πρώτο τρίμηνο είχαμε καλλιέργεια κλίματος αβεβαιότητας σε όλο της το μεγαλείο. Ο πρώτος μήνας των εκλογών άρχισε με καλλιέργεια του φόβου χωρίς σοβαρά αποτελέσματα, αλλά πάντως είχαμε αβεβαιότητα. Τους άλλους δύο μήνες είχαμε έξαρση των εκφοβιστικών μηνυμάτων από την αντιπολίτευση και τα συστημικά μέσα ενημέρωσης και αντιπαράθεση με βάση την «έννομη τάξη» τη δημόσια τάξη, και την εισβολή μεταναστών μετά από ανεπιτυχείς ή πιο σωστά καταγγελλόμενες ως ανεπιτυχείς πρωτοβουλίες της κυβέρνησης, οι οποίες προβάλλονταν από τα μέσα ενημέρωσης τα οποία άνοιξαν μέτωπο απέναντι στην κυβέρνηση με αφορμή ρητορικές απαιτήσεις πληρωμής καθυστερούμενων ποσών στην κυβέρνηση.
Αυτό αύξησε την αβεβαιότητα. Η παράταση των διαπραγματεύσεων πέραν του πρώτου τριμήνου αύξησε την αβεβαιότητα τόσο γιατί ήταν δικαιολογημένη η ανησυχία, όσο και γιατί αυτή υπερπροβλήθηκε από τα μέσα ενημέρωσης και τα κόμματα της αντιπολίτευσης τα οποία απαιτούσαν για ευνόητους λόγους (κομματική και προσωπική δικαίωση) να υπογραφεί όπως- όπως η όποια συμφωνία.
