ΟΙ ΤΡΑΠΕΖΕΣ
Όπως συμβαίνει σε πολλές άλλες χώρες, η ιδιωτική κατανάλωση αποτελεί το 70% του ΑΕΠ της Τουρκίας – στηριζόμενη κυρίως στο δανεισμό. Ο τρόπος τώρα, με τον οποίο εξασφαλίζεται συνήθως αυτός ο δανεισμός, είναι οι πιστωτικές κάρτες – γεγονός που οφείλεται στις τράπεζες, οι οποίες επιτρέπουν την αποπληρωμή του υπολοίπου των καρτών με τόσες δόσεις, καθώς επίσης με μία τέτοια «ποικιλία», όσο ίσως σε καμία άλλη χώρα στον πλανήτη.
Σαν αποτέλεσμα της συγκεκριμένης πρακτικής των τραπεζών, επιδεινώνεται συνεχώς η οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών, αφού τα δάνεια τους, από 43,5% του μέσου εισοδήματος το 2010, έφτασαν στο 50,7% το 2012 – ένα εξαιρετικά υψηλό ποσοστό, συγκρινόμενο με τα περιουσιακά στοιχεία, καθώς επίσης με τις καταθέσεις των Τούρκων.
Η κατάσταση αυτή έγινε τόσο προβληματική για το χρηματοπιστωτικό σύστημα, ώστε η κεντρική τράπεζα της χώρας απαγόρευσε το 2012 την παροχή δανείων σε εκείνα τα νοικοκυριά, τα οποία δεν θα είχαν εξοφλήσει τουλάχιστον το 50% των οφειλών των πιστωτικών καρτών τους.
Ένα επόμενο πρόβλημα είναι το ποσοστό αποταμίευσης των νοικοκυριών, το οποίο περιορίζεται με ραγδαίους ρυθμούς – εν μέρει λόγω της μη εμπιστοσύνης τους στο νόμισμα της χώρας. Μεταξύ των ετών 2002 και 2007, το ποσοστό αποταμίευσης ήταν 25,5%, όταν το μέσο παγκόσμιο ήταν 22,5%. Έκτοτε, η εικόνα αντιστράφηκε εντελώς – αφού το μέσο παγκόσμιο αυξήθηκε στο 23,5%, ενώ στην Τουρκία κατέρρευσε στο 14,3%.
Με δεδομένο δε το ότι, πάνω από 2 εκ. νεαροί Τούρκοι είναι υπερχρεωμένοι, σε συνδυασμό με το επερχόμενο «σπάσιμο» της φούσκας ακινήτων, καθώς επίσης με τη ραγδαία επιδείνωση όλων των οικονομικών συντελεστών, προβλέπονται τεράστιες επισφάλειες για τις τράπεζες – αρκετές από τις οποίες δύσκολα θα καταφέρουν να επιβιώσουν. Πολύ περισσότερο, επειδή οι καταθέσεις είναι βραχυπρόθεσμες, προερχόμενες κυρίως από το εξωτερικό, ενώ τα δάνεια ως επί το πλείστον μακροπρόθεσμα.
Ολοκληρώνοντας, η δύσκολη οικονομική κατάσταση της Τουρκίας τεκμηριώνεται επίσης από τον δείκτη που ακολουθεί – όπου συγκρίνεται με άλλες χώρες του πλανήτη, σε σχέση ουσιαστικά με την εξάρτηση τους από τα ξένα κεφάλαια (πηγή: Economist).
ΔΕΙΚΤΗΣ ΠΑΓΩΜΑΤΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ
Ευπάθεια σε μια ξαφνική διακοπή των εισροών κεφαλαίων των αναπτυσσομένων χωρών (2012 και εφεξής) – Ανώτατο ρίσκο το 20
*Πατήστε στην εικόνα για μεγέθυνση.
‘
Όπως φαίνεται από το παραπάνω διάγραμμα, η Τουρκία είναι η περισσότερο ευπαθής, «ευαίσθητη» κατά κάποιον τρόπο χώρα, σε τυχόν διακοπή των κεφαλαιακών εισροών, με το ρίσκο (18) να πλησιάζει από το 2012 το ανώτατο όριο (20) – πόσο μάλλον όταν χαρακτηρίζεται από αυξημένες εκροές, όπως συμβαίνει ήδη.
Στο επόμενο διάγραμμα φαίνεται η υπερχρέωση του ιδιωτικού της τομέα, την οποία έχουμε ήδη αναφέρει, συγκριτικά με άλλες χώρες:
ΔΕΙΚΤΗΣ ΧΡΕΟΥΣ ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ
*Πατήστε στην εικόνα για μεγέθυνση.
‘
Υπάρχουν πολλά άλλα αρνητικά χαρακτηριστικά, σε σχέση με την οικονομία της χώρας, τα οποία επιδεινώνουν ακόμη περισσότερο την ήδη «σκοτεινή εικόνα» – την οποία έχουμε από πολλούς μήνες πριν διαπιστώσει. Εν τούτοις, έχουμε την άποψη ότι επαρκούν όλα όσα έχουμε ήδη αναφέρει.
