.
Ειδικά ο ΦΠΑ που ληστεύει τις πιο αδύνατες εισοδηματικές ομάδες, προβλέπεται στα 24,2 δις το 2024, από 23,1 δις το 2023 – ενώ το 2019, όπου το πραγματικό μας ΑΕΠ δεν ήταν πολύ χαμηλότερο, ήταν μόλις 17,6 δις €. Επομένως, μεταξύ των ετών 2019 και 2023, είχαμε μία αύξηση του ΦΠΑ της τάξης του 31%, έναντι ανόδου του πραγματικού ΑΕΠ περί το 8% και του ονομαστικού κατά 17% – γεγονός που τεκμηριώνει ξανά τη φορολογική ληστεία των Ελλήνων, παράλληλα με την τραπεζική που έχουμε αναλύσει πολλές φορές.
.
Κοινοβουλευτική Εργασία
Στο συνάδελφο που αναφέρθηκε σε προαπαιτούμενα, ονομάζονται πλέον ορόσημα – όπως η Τρόικα Θεσμοί κλπ.
Θα ξεκινήσουμε τώρα από το ότι, πρόκειται για έναν ακόμη διαχειριστικό προϋπολογισμό – χωρίς αλλαγή του χρεοκοπημένου οικονομικού μας μοντέλου, χωρίς κανένα όραμα και με ακόμη μεγαλύτερη εξάρτηση της οικονομίας μας από τον τουρισμό.
Η ανισορροπία των διδύμων ελλειμμάτων συνεχίζεται, μία από τις παθογένειες δηλαδή της ελληνικής οικονομίας πριν από την κρίση, με κυριότερο το έλλειμμα του εμπορικού μας ισοζυγίου που συρρικνώνει δυστυχώς το ΑΕΠ, λόγω της αποψίλωσης του παραγωγικού μας ιστού – ενώ δεν καλύπτεται καν από τον τουρισμό, στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών.
Το μεγάλο διαρθρωτικό πρόβλημα της Ελλάδας δε που αναπτύσσεται μεν, λόγω του ότι ευνοείται αυτήν την εποχή ως οικονομία υπηρεσιών, ενώ δεν είχε μεγάλη εξάρτηση από τη ρωσική ενέργεια, επιδεινώνεται – το ότι δηλαδή παρουσιάζει τα δύο τελευταία χρόνια μείωση της παραγωγικότητας, αφού ο δείκτης της Eurostat για την παραγωγικότητα από το 105 που ήταν το 2020, μειώθηκε στο 102 το 2021 και στο 99 το 2022, όπως θα καταθέσουμε στα πρακτικά.
Πρόκειται λοιπόν για μία ανάπτυξη που στηρίζεται σε ξύλινα πόδια – ενώ, με δεδομένο το ότι, αναμενόταν πως η παραγωγικότητα στην Ελλάδα θα αυξανόταν με ετήσιο ρυθμό της τάξης του 1,5%, καταλαβαίνει κανείς πόσο μεγάλο είναι το πρόβλημα, οφειλόμενο κυρίως στις χαμηλές παραγωγικές επενδύσεις.
Στα πλαίσια αυτά, το να υπόσχεται ο πρωθυπουργός αύξηση των μισθών στα 1.500 €, εάν βέβαια πρόκειται για πραγματική αύξηση αφαιρουμένου του πληθωρισμού, είναι ανεύθυνο εάν όχι εμπαιγμός – αφού προηγείται ασφαλώς η άνοδος της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας μας, ενώ οι μέσοι μισθοί συνεχίζουν να μειώνονται, όπως θα καταθέσουμε στα πρακτικά.
Εκτός αυτού, η ανταγωνιστικότητα και οι αυξημένοι μισθοί, προϋποθέτουν τη στήριξη της μεταποίησης και της βιομηχανίας – όπως με τη δημιουργία ενός υπουργείου βιομηχανίας και καινοτομίας.
Όσον αφορά τις εξαγωγές της Ελλάδας που κατέρρευσαν απότομα τον Αύγουστο κατά -24,5% σε σχέση με τον ίδιο μήνα του προηγουμένου έτους, όπου ενδεχομένως άρχισε να επιδρά το παραπάνω διαρθρωτικό μας πρόβλημα, αυξήθηκαν μεν τα τελευταία χρόνια, αλλά όχι σε σύγκριση με τις άλλες χώρες – ενώ το θέμα δεν είναι το πόσο τρέχει κανείς, αλλά το εάν τρέχει γρηγορότερα από τους άλλους.
Ειδικότερα, οι εξαγωγές εμπορευμάτων το 2020 ανήλθαν στα 35,2 δις $ ή στα 30 δις € – καταλαμβάνοντας την 56η θέση παγκοσμίως.
Το 2021 αυξήθηκαν στα 47,2 δις $ ή στα 40 δις €, οπότε καταταχθήκαμε στην 54η θέση – ενώ το 2022 υπήρξε μεν αύξηση στα 57,4 δις $ ή 54,6 δις €, αλλά στην παγκόσμια κατάταξη υποχωρήσαμε ξανά στην 56η θέση.
Σε σύγκριση με τις άλλες χώρες της ΕΕ, τα εξαγωνικά μας μεγέθη είναι ακόμη πιο απογοητευτικά, αφού είμαστε στην 22η θέση, μεταξύ των 27 χωρών – παρά την τεράστια εσωτερική υποτίμηση και την πληθωριστική συρρίκνωση του κόστους εργασίας που την ακολούθησε.
Εκτός του ότι τώρα ένα μεγάλο μέρος της ανόδου των εξαγωγών μας οφείλεται στα πετρελαιοειδή, οι τιμές των οποίων αυξήθηκαν κατακόρυφα το 2022, πολλά άλλα κράτη με ανάλογο ή/και με πολύ μικρότερο πληθυσμό, μας ξεπερνούν κατά πολύ – όπως η Νορβηγία με εξαγωγές 250 δις $, η Τσεχία με 242 δις $, η Ιρλανδία με 214 δις $, η Αυστρία με 211 δις $, η Σουηδία με 198 δις $, η Ουγγαρία με 152 δις $, η Δανία με 130 δις $, η Σλοβακία με 108 δις $, η Πορτογαλία με 82 δις $ και η Σλοβενία με 70 δις $.
Συνεχίζοντας, ο ρυθμός ανάπτυξης προβλέπεται στο 3% το 2024, από 2,3% το 2023 – κάτι που θεωρούμε πολύ αισιόδοξο, αφού όλοι οι άλλοι οργανισμοί έχουν χαμηλότερες προβλέψεις, όπως η Κομισιόν στο 1,9%.
Πόσο μάλλον όταν οι προβλέψεις για την ΕΕ είναι χαμηλότερες, στο 0,8% το 2023 και στο 1,4% το 2024 – με την έννοια πως θα επηρεασθεί η Ελλάδα το 2024 λόγω της πιθανότατης μείωσης του τουρισμού και των εξαγωγών, αφού η ΕΕ είναι η μεγαλύτερη τουριστική και εμπορική αγορά μας.
Βέβαια, μετά τη μείωση του ρυθμού ανάπτυξης του 2022 στο 5,6% από 5,9% προηγουμένως από την ΕΛΣΤΑΤ, ο στόχος του 2023 γίνεται ευκολότερος – ενώ πρόκειται για ένα από τα γνωστά τεχνάσματα του παρελθόντος. Έχουμε πάντως προειδοποιήσει για τον κίνδυνο στασιμοπληθωρισμού το 2024.
Με την αποταμίευση πάντως αρνητική, στο -1,4% στο 1ο τρίμηνο του 2023 ή περίπου 3 δις λιγότερες με βάση την ΤτΕ, με την ακρίβεια στο ζενίθ, ειδικά όσον αφορά τα τρόφιμα, με τους μισθούς στο ναδίρ και με μία νέα ενεργειακή κρίση στον ορίζοντα, μάλλον δεν θα αυξηθεί η ιδιωτική κατανάλωση – όπως προβλέπεται στο προσχέδιο.
Ενδιαφέρον έχει εδώ η ονομαστική άνοδος του ΑΕΠ το 2023 κατά 7,6%, όταν τα φορολογικά έσοδα του κράτους θα αυξηθούν κατά 9,1% – γεγονός που σημαίνει πως πρόκειται για υπερφορολόγηση, επί πλέον αυτής από τη διατήρηση των ίδιων φορολογικών συντελεστών στις αυξημένες τιμές.
Όσον αφορά τον πληθωρισμό που προβλέπεται στο 2,4%, εάν αυξηθούν ξανά οι τιμές της ενέργειας όπως δείχνουν οι γεωπολιτικές εξελίξεις, θα είναι μάλλον υψηλότερος – αν και η ζήτηση μειώνεται στη χώρα μας, όπως θα καταθέσουμε στα πρακτικά.
Γιατί μειώνεται; Λόγω της φτωχοποίησης των Ελλήνων από τις εξαιρετικά ανοδικές τιμές των τροφίμων, κατά 24,98% σε σχέση με το 2021 σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ – καθώς επίσης από την υπερφορολόγηση.
Σχετικά τώρα με το σχηματισμό παγίου κεφαλαίου, τα διαχρονικά στατιστικά επιβεβαιώνουν ότι, οι κατοικίες και οι κατασκευές αποτελούν το μεγαλύτερο ποσοστό του.
Οφείλεται λοιπόν σε μεγάλο βαθμό στην ακίνητη περιουσία, όπου ο συγκεκριμένος τομέας αποτελεί το 14% – σημειώνοντας πως η αύξηση στις επενδύσεις στο 2ο τρίμηνο του 2023, οφειλόταν σύμφωνα με τον προϋπολογισμό στις κατοικίες κατά 47%.
Σε κάθε περίπτωση, ο συγκεκριμένος τομέας έχει το υψηλότερο ποσοστό στην Ευρώπη – όπως αναφέρεται επίσης στην Έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής, για το 2ο τρίμηνο του 2023.
Ουσιαστικά δηλαδή έχουμε μια ανακύκλωση κεφαλαίων που αυξάνει το κόστος των ενοικίων, μαζί με το AirBnb – ενώ οι επενδύσεις σε κατοικίες δεν είναι υγιής τρόπος ανάπτυξης, αλλά μία από τις παθογένειες της μεταπολίτευσης.
Η αύξηση πάντως των επενδύσεων σε μεταλλικό προϊόντα και μηχανήματα είναι θετική – εάν βέβαια αφορά την παραγωγή και δεν σχετίζεται με την αντικατάσταση της ενεργειακής υποδομής από ΑΠΕ και LNG που δεν προσφέρει σωρευτική ωφέλεια, ενώ είναι επιζήμιο για το εμπορικό έλλειμα.
Για την πρόβλεψη τώρα ανόδου του ακαθάριστου σχηματισμού παγίου κεφαλαίου κατά 12,3%, είμαστε επιφυλακτικοί – με δεδομένο το ότι, ο προϋπολογισμός του 2023 προέβλεπε αύξηση του κατά 15,5%, με την πρόβλεψη τώρα να έχει μειωθεί στο 8,3%, αν και θα στηριχθούν από τις επενδύσεις για τις καταστροφικές πλημμύρες, όπου χάθηκε μεγάλο μέρος παγίου κεφαλαίου και από το ΤΑΑ.
Όσον αφορά τις άμεσες ξένες επενδύσεις, σύμφωνα με την ΤτΕ οφείλονται κυρίως σε αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου, σε εξαγορές και σε ακίνητα – ενώ οι επενδύσεις με σκοπό τη δημιουργία νέων άμεσων παραγωγικών επιχειρήσεων ή νέων εγκαταστάσεων (greenfield investment) παραμένουν σε πολύ χαμηλά επίπεδα, σε όρους αξίας.
Συγκεκριμένα, στο σύνολο των 7,22 δις € το 2022, το 31,8% αφορούσαν συγχωνεύσεις και εξαγορές – ενώ το 27,3% αγορές ακινήτων. Η αγορά νέων μετοχών, που αντιπροσωπεύει τη δημιουργία νέων παραγωγικών επενδύσεων ή τη συμμετοχή σε αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου, αντιστοιχούσε μόλις στο 27,4% του συνόλου – όπως θα καταθέσουμε στα πρακτικά.
Εδώ η Ελλάδα έχει πολλές δυνατότητες, όπως στον πρωτογενή τομέα σε θερμοκήπια, όπου διαθέτουμε μόλις 50.000 στρέμματα ή ούτε το 1% της καλλιεργήσιμης έκτασης – ενώ η Τουρκία, από την οποία εισάγουμε αγροτικά προϊόντα, 800.000.
Κάτι τέτοιο, σε συνδυασμό με επενδύσεις στην υψηλή τεχνολογία, στην agtech, θα μπορούσε να αυξήσει την παραγωγικότητα μας έως και 10 φορές – αντί να εισάγουμε εργάτες γης για χειρωνακτική καλλιέργεια, σαν να είμαστε χώρα του τρίτου κόσμου.
Ο τουρισμός πάντως είναι θετικός, αλλά όχι όταν τροφοδοτείται σε πολύ μεγάλο βαθμό με εισαγόμενα προϊόντα, αυξάνοντας το εμπορικό μας έλλειμμα – γεγονός που σημαίνει ότι, θα πρέπει να δοθούν κίνητρα για τη σύνδεση του με την εγχώρια παραγωγή.
Η άνοδος των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών τώρα κατά 6,3% το 2024, όταν το 2023 προβλέπεται στο 2,3%, είναι εξαιρετικά αισιόδοξη – εκτός εάν η άνοδος των τιμών του πετρελαίου που προβλέπεται από τις πρόσφατες εξελίξεις στο Ισραήλ, αυξήσει τιμολογιακά τις εξαγωγές πετρελαιοειδών, στραγγαλίζοντας όμως τους Πολίτες.
Συνεχίζοντας με την ανεργία, μειώνονται μεν οι άνεργοι κατά την ΕΛΣΤΑΤ σε 512.000, αλλά σύμφωνα με τη ΔΥΠΑ είναι 905.000 – ενώ δεν κατανοούμε πώς αναμένεται ότι, η συμμετοχή του πληθυσμού 15 έως 64 ετών στο εργατικό δυναμικό θα αυξηθεί στο 85,1% στη σελίδα 21, όταν κατά την Παγκόσμια Τράπεζα ήταν στο 66,5% το 2021, ενώ κατά την ΕΛΣΤΑΤ στο 52,8% στο 2ο εξάμηνο του 2023, όπως θα καταθέσουμε στα πρακτικά.
Τον Αύγουστο πάντως, οι μη συμμετέχοντες στο εργατικό δυναμικό ήταν 3.113.742 άτομα – περισσότερα από τον αντίστοιχο μήνα του 2022.
Επίσης κατά την ΕΛΣΤΑΤ, ο αριθμός των κενών θέσεων εργασίας στο σύνολο της οικονομίας, κατά το 2ο τρίμηνο του 2023 παρουσιάζει αύξηση κατά 36,2% σε σύγκριση με το 2ο τρίμηνο 2022 – στις 37.107 και 27.246 αντίστοιχα. Πού υπάρχουν λοιπόν τα 750.000 αιτήματα εισαγωγής μεταναστών που ανέφερε ο κ. Γεωργιάδης;
Περαιτέρω, ένας ακόμη ανασταλτικός παράγοντας της ανάπτυξης, είναι η έλλειψη ρευστότητας και χρηματοδότησης από τις τράπεζες – ενώ, όπως αναφέρεται στο προσχέδιο, η τραπεζική χρηματοδότηση επιβραδύνθηκε το 2023, μεταξύ άλλων λόγω της αλματώδους αύξησης των επιτοκίων.
Τονίζοντας εδώ πως είναι απαράδεκτη η συνεχής διεύρυνση της διαφοράς μεταξύ επιτοκίων καταθέσεων και χορηγήσεων από τις ελληνικές τράπεζες, όπως άλλωστε οι τεράστιες προμήθειες που επιβάλλουν, ενώ συρρικνώνουν παράλληλα τα υποκαταστήματα και τις υπηρεσίες τους, η κυβέρνηση οφείλει να παρέμβει ενεργητικά – πόσο μάλλον αφού τις στηρίζει έμμεσα, με τις ηλεκτρονικές συναλλαγές και με τα POS που προωθεί.
Συνεχίζοντας με το πρωτογενές πλεόνασμα που προβλέπεται στο 2,1% του ΑΕΠ το 2024, από 1,1% το 2023, θα ήταν θετικό εάν δεν οφειλόταν σε μεγάλο βαθμό στην υπερφορολόγηση μέσω του πληθωρισμού – ενώ δεν διαφέρει ουσιαστικά, σε σχέση με την υπερφορολόγηση του ΣΥΡΙΖΑ στο παρελθόν.
Το αρνητικό βέβαια είναι η κατακόρυφη άνοδος των δαπανών για τόκους, από τα 4,9 δις το 2022, στα 7,45 δις το 2023 και στα 7,7 δις το 2024 – λόγω του συνεχούς δανεισμού της κυβέρνησης με έντοκα γραμμάτια και με repos που έχουν εκτοξευθεί σχεδόν στα 50 δις.
Μειώνεται βέβαια η επιβάρυνση από τα swaps του ΣΥΡΙΖΑ του 2018 που για πρώτη φορά λειτούργησαν θετικά, αλλά το πρόβλημα παραμένει.
Όσον αφορά τα έσοδα από φόρους, προβλέπεται να αυξηθούν με τη βοήθεια του πληθωρισμού στα 62,9 δις € το 2024, από 56,7 δις που προβλέπονταν στον προϋπολογισμό του 2023 – όπου τελικά ανήλθαν στα 61,3 δις €, με υπεραπόδοση και άρα υπερφορολόγηση ύψους 4,6 δις €.
Ειδικά ο ΦΠΑ που ληστεύει τις πιο αδύνατες εισοδηματικές ομάδες, προβλέπεται στα 24,2 δις το 2024, από 23,1 δις το 2023 – ενώ το 2019, όπου το πραγματικό μας ΑΕΠ δεν ήταν πολύ χαμηλότερο, ήταν μόλις 17,6 δις €.
Επομένως, μεταξύ των ετών 2019 και 2023, είχαμε μία αύξηση του ΦΠΑ της τάξης του 31%, έναντι ανόδου του πραγματικού ΑΕΠ περί το 8% και του ονομαστικού κατά 17% – γεγονός που τεκμηριώνει ξανά τη φορολογική ληστεία των Ελλήνων, παράλληλα με την τραπεζική που έχουμε αναλύσει πολλές φορές.
Τα έσοδα από το φόρο εισοδήματος ιδιωτών προβλέπονται στα 13 δις το 2024 από 11,3 δις πρόβλεψη το 2023 – αν και εδώ είχαμε υπεραπόδοση περί το 1 δις €, αφού έκλεισαν στα 12,2 δις.
Προβλέπεται επίσης να αυξηθεί ο φόρος από επιχειρήσεις στα 6,9 δις το 2024, από 5,1 δις πρόβλεψη το 2023 – ενώ υπήρξε σημαντική υπεραπόδοση 2 δις, αφού έκλεισαν στα 7,1 δις €.
Το 2019 όμως τα φορολογικά έσοδα από επιχειρήσεις ήταν 4,4 δις € – οπότε διαπιστώνεται μία αύξηση τους κατά 60% περίπου, κατά πολύ μεγαλύτερη από τον ονομαστικό ρυθμό ανάπτυξης.
Προφανώς προέρχεται κυρίως από τα υπερκέρδη των εταιριών ενέργειας και των υπολοίπων καρτέλ – αφού το 2022 σημειώθηκε ρεκόρ επιχειρηματικών κερδών 6,8 δις €, για τις εισηγμένες επιχειρήσεις.
Σχετικά με τις οφειλές απέναντι στο δημόσιο, ένα μεγάλο μέρος τους συγκεντρώνεται σε λίγους και μεγάλους οφειλέτες – ενώ δεν καταλαβαίνουμε γιατί συνεχίζουν να εμφανίζονται αυτές που έχουν διαγραφεί από τον Ισολογισμό του κράτους.
Έτσι δεν έχουμε τη σωστή εικόνα – εκτός εάν αναμένεται η είσπραξη τους.
Όσον αφορά την άνοδο των δαπανών στα 74 δις το 2024, από 72,7 δις το 2023, μάλλον δεν θα υπάρξουν νέα επιδόματα και market pass – αφού τα 1,3 δις επί πλέον δεν αφήνουν περιθώρια, λόγω των αυξήσεων που έχουν ανακοινωθεί, των προσλήψεων, των τόκων και των μέτρων στήριξης των πλημμυροπαθών.
Οι παροχές πάντως σε εργαζόμενους του δημοσίου, οι μισθοί, θα ανέλθουν στα 14,7 δις το 2024 από 14,1 δις το 2023 – δηλαδή πρόκειται για μία μέση αύξηση της τάξης του 4,2%, όσο την είχαμε υπολογίσει εμείς στο νομοσχέδιο που κατατέθηκε μετά τις εκλογές, ενώ ο κ. Χατζηδάκης ανέφερε ένα πολύ υψηλότερο, ως συνήθως εμπαίζοντας τους ΔΥ.
Από την άλλη πλευρά, οι συντάξεις στους ΟΚΑ θα ανέλθουν στα 32,9 δις το 2024 από 31,7 δις προϋπολογισθέντα το 2023 – οπότε πρόκειται για μία αύξηση 3,7% και ισχύει ο ίδιος εμπαιγμός με τους μισθούς, όσον αφορά το ποσοστό.
Θα δοθούν αλήθεια ποτέ τα αναδρομικά για τις συντάξεις και θα σταματήσουν να υπάρχουν εκκρεμείς, χωρίς να υποβαθμίζουμε το ότι περιορίσθηκαν στα 51,9 εκ. και σε 62.182 συνανθρώπους μας;
Αξιοσημείωτο είναι εδώ το ότι, δεν υπάρχει αύξηση στις αποδόσεις περιουσίας των ΟΚΑ – αφού προβλέπονται στα 1,2 δις από 1,3 δις το 2023.
Επομένως, η μεταρρύθμιση του κ. Χατζηδάκη με τα golden boys των ακινήτων, δεν απέδωσε – όπως ακριβώς είχαμε προβλέψει. Είναι θετική πάντως η αύξηση των εισφορών.
Σε σχέση με τον προϋπολογισμό των ΟΤΑ, είναι ελλειμματικός – ενώ οι αδυναμίες τους φάνηκαν στις πλημμύρες. Πρόκειται για ένα άντρο κομματοκρατίας που ελέγχεται σε μεγάλο βαθμό από τη ΝΔ – σε 300 από 332 δήμους και σε όλες τις περιφέρειες, πριν τις πρόσφατες εκλογές τουλάχιστον.
Τώρα βέβαια άλλαξε η τάση – οπότε θα είναι ενδιαφέρον το εάν θα συνεχίσουν να δίνονται χρήματα, όπως εκβιάζονταν οι Πολίτες για να ψηφίσουν τη ΝΔ.
Σύμφωνα με τα στατιστικά «ΟΤΑ σε αριθμούς» του 2022 της ΕΤΕΑΑ (Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης) απασχολούν άνω των 79.000 ατόμων – με προβλεπόμενες δαπάνες 8,7 δις το 2024, οι οποίες έχουν φτάσει στα επίπεδα προ μνημονίων.
Πού πηγαίνουν όλα αυτά τα χρήματα; Όπως φαίνεται από την αποδοκιμασία των Πολιτών στις εκλογές, ενδεχομένως δεν χρησιμοποιούνται παραγωγικά – ενώ πλέον η αντιπλημμυρική προστασία μεταφέρεται στο κεντρικό κράτος.
Το μεγαλύτερο μέρος των δαπανών πάντως είναι οι μισθοί, ενώ αυξάνονται τα ΣΔΙΤ – για τα οποία έχουμε πολλές επιφυλάξεις, ενώ υπάρχουν καταγγελίες διασπάθισης που θα έπρεπε να ερευνηθούν.
Όσον αφορά τον προϋπολογισμό των νοσοκομείων, είναι γνωστά τα προβλήματα και δεν επιλύθηκαν παρά την αύξηση εν μέρει των δαπανών στην πανδημία – αφού συνεχίζουν να υπάρχουν ελλείψεις σε προσωπικό και ΜΕΘ.
Εξαγγέλθηκαν κάποιες αυξήσεις στους μισθούς, ενώ αναγράφονται για το 2024 συνολικά 788 εκ. – από 748 εκ. πρόβλεψη το 2023.
Επομένως, πρόκειται για μία αύξηση 40 εκ. – όταν στις παρεμβάσεις του Πίνακα 2.4 δίνονται 92 εκ. το 2023 και 65 εκ. το 2024. Πού οφείλονται αυτές οι διαφορές; Oι επενδυτικές δαπάνες πάντως στο ΕΣΥ ύψους 205 εκ. το 2024, από 184 εκ. το 2022, είναι πολύ χαμηλές.
Συνεχίζοντας με τα εξοπλιστικά που αποτελούν σημαντικό θέμα εθνικής ασφαλείας, το 2023 ήταν στα 689 εκ. μαζί με την επέκταση του φράκτη στον Έβρο – ενώ για το 2024 προβλέπονται για εξοπλιστικά 1,255 δις.
Πού οφείλεται αναλυτικά η αύξηση; Στην πληρωμή για τις Belhara; Ρωτάμε επειδή το σωστό είναι να δίνονται παραγωγικά τα χρήματα μας – όπως για τη ναυπήγηση κορβετών στα ναυπηγεία μας και σε drone, αντί για την αγορά μεταχειρισμένων, πανάκριβων και ακατάλληλων για τις συνθήκες μας οπλικών συστημάτων από το εξωτερικό.
Σχετικά πάντως με την εξαίρεση των αμυντικών δαπανών που αναφέρθηκε ότι επιδιώκει η κυβέρνηση, δεν θα εξαιρούταν από το χρέος, αλλά από το έλλειμμα – αφού δεν πρόκειται ασφαλώς να μας τα χαρίσουν.
Περαιτέρω στα επιδόματα, το ποσοστό της φτώχειας των Ελλήνων είναι από τα υψηλότερα στην ΕΕ – ως αποτέλεσμα των μνημονίων και των κυβερνητικών πολιτικών.
Συνολικά, προβλέπονται διάφορα φορολογικά και μισθολογικά επιδόματα της τάξης του 2,1 δις το 2024, από 1,3 δις το 2023 – ενώ δεν θα υπάρχουν market pass και ενεργειακές στηρίξεις το 2024, όπως προβλέψαμε παραπάνω, εκτός από επίδομα θέρμανσης στα 237 εκ.
Η Τρόικα πάντως στην αξιολόγηση της από την άνοιξη του 2022, προϋπολογίζει μόνο 0,9% του ΑΕΠ σε ενεργειακά επιδόματα – από 4,1% το 2022 ή 9,5 δις. Το Market pass δε, αυξήθηκε περισσότερο από όσο αρχικά εκτιμώταν – στα 789 εκ. το 2022, πολύ κάτω όμως από την υπεραπόδοση του ΦΠΑ.
Σε σχέση με τις πλημμύρες, υπάρχει μεγάλη αοριστία για τις ζημίες και τις αποζημιώσεις – αφού αναφέρεται στη σελίδα 49 έκτακτο ποσόν 600 εκ. για το 2023, ενώ ο υφυπουργός είπε ότι θα ξεπεράσει το 1 δις.
Διαπιστώσαμε βέβαια στο ΤΑΑ 600 εκ. € για δρόμους και σιδηρόδρομο, αλλά δεν υπάρχουν ποσά για αποζημιώσεις σε σπίτια κλπ. – ούτε για τις ζημίες στη βάση του Στεφανοβικείου και αλλού.
Πόσες αποζημιώσεις θα δοθούν στο 2023 και πόσες στο 2024;Θα καλυφθούν από τα 600 εκ. € του κονδυλίου Αρωγής το 2024;
Όσον αφορά την υποχρεωτική ασφάλιση για επιχειρήσεις με τζίρο άνω των 2 εκ. θα συμφωνούσαμε, εάν έχει προηγουμένως οριστικοποιηθεί το αντιπλημμυρικό πρόγραμμα της κυβέρνησης – αφού διαφορετικά καμία ασφαλιστική δεν θα πληρώνει ζημίες για ανευθυνότητες σπασίματος φραγμάτων κλπ., οπότε οι επιχειρήσεις θα αναγκαστούν να φύγουν ή να κλείσουν από τις περιοχές που πλημμυρίζουν.
Υπάρχει ήδη μια περίπτωση που γνωρίζουμε, της Del Monte που είναι κλειστή – με ενδεχόμενο να μετακινηθεί, με απώλεια κρίσιμης παραγωγής και απασχόλησης.
Το ΠΔΕ τώρα ανέρχεται σε 8,5 δις € και το ΤΑΑ σε 3,6 δις – οπότε ναι μεν ανέρχεται στο ύψος που ζητούσαμε ανέκαθεν, τουλάχιστον στα 10 δις, αλλά ένα μεγάλο μέρος του αφορά κοινωνικές δράσεις. Έτσι όμως δεν θα έχουμε βιώσιμη ανάπτυξη.
Εκτός αυτού, τι θα συμβεί στο μέλλον, αφού η ΕΕ δεν δέχεται αρκετά έργα, όπως το Πάτρα-Πύργος που αφαιρέθηκε από τα ΕΣΠΑ; Πώς θα επισκευαστούν οι ζημίες του Ντάνιελ και θα δρομολογηθούν οι αναδασώσεις;
Μελλοντικά πάντως μπορεί να δημιουργηθεί πρόβλημα με τον προϋπολογισμό της ΕΕ – όπου έχει στόχο να αυξηθεί, για να χρηματοδοτήσει την Ουκρανία. Θα αυξηθούν οι εισφορές ή θα περικοπούν πληρωμές προς τη χώρα μας;
Σε σχέση με τις ιδιωτικοποιήσεις, αναφέρονται 987 εκ. € από πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών – χωρίς να υπάρχει ανάλυση. Το τίμημα πάντως για την Εγνατία που είχε προβλεφθεί για τον Ιούνιο, ύψους 1,5 δις € δεν εισπράχθηκε από την ΤΕΡΝΑ και φαίνεται ότι θα μεταφερθεί στο 2024. Ισχύει;
Έτσι θα επιτευχθεί ο στόχος των 5 δις € ιδιωτικοποιήσεων που ανέφερε συνάδελφος ότι γράφτηκε από το Reuters; Ίσως μαζί με το τίμημα για την Αττική Οδό; Έχει τα χρήματα η ΤΕΡΝΑ;
Όσον αφορά το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης, συνεχίζει να αυξάνεται, αλλά μειώνεται ως ποσοστό του ΑΕΠ λόγω του πληθωρισμού – στο 152,2% του ΑΕΠ το 2024. Εάν βέβαια επιστρέψει η ύφεση, θα αυξηθεί απότομα, όπως συνέβη στο παρελθόν.
Εκτός του ότι όμως αυξάνεται το χρέος, ειδικά του κεντρικού κράτους άνω των 400 δις, αυξάνονται και οι τόκοι, ενώ μειώνεται συνεχώς η μέση διάρκεια αποπληρωμής του, πρόσφατα στα 17,2 έτη από 20,5 το 2019 – κάτι που θεωρούμε πολύ επικίνδυνο.
Πόσο μάλλον όταν έχει αυξηθεί επίσης το μέσο σταθμικό επιτόκιο στο 3,3% το 2023, από 1,3% το 2022 – γεγονός που σημαίνει πως ο ρυθμός ανάπτυξης πρέπει να υπερβαίνει το 3,3% πλέον, για να μειώνεται το χρέος.
Το χρέος μας πάντως δεν είναι βιώσιμο όπως ανάφερε το ΠΑΣΟΚ, αλλά εξυπηρετίσημο – ενώ δεν οφείλεται στο PSI, αλλά στα 95 δις € που έληγαν το 2018 και επιμηκύνθηκαν για μετά το 2032 από το ΣΥΡΙΖΑ, πιθανότατα με αντάλλαγμα την παράδοση του ονόματος της Μακεδονίας.
Συνεχίζοντας, το 2023 υπήρχαν 16 δις € λήξεις χρέους – από τα οποία οι αποπληρωμές ήταν περί τα 10 δις €, χωρίς τα έντοκα γραμμάτια. Πόσες θα είναι οι αποπληρωμές το 2024;
Θα κλείσουμε με ορισμένες προτάσεις μας, τις οποίες θα διευρύνουμε και θα αναλύσουμε κατά τη συζήτηση του Προϋπολογισμού – όπως είναι τα θερμοκήπια για τον πρωτογενή τομέα και η τεχνολογική γεωργία, καθώς επίσης η ανάπτυξη της αμυντικής βιομηχανίας στον τομέα των ναυπηγείων, των drones και του πολεμικού εξοπλισμού.
Επί πλέον, η μείωση των φορολογικών συντελεστών και ο γραμμικός φόρος, η βελτίωση των νοσοκομείων και των υποδομών, η εκμετάλλευση του δρόμου του μεταξιού, η παραγωγή ηλεκτροκίνητων οχημάτων αφού είναι απαράδεκτο να είμαστε μία από τις ελάχιστες χώρες της ΕΕ χωρίς αυτοκινητοβιομηχανία, η εξόρυξη υδρογονανθράκων και η εγχώρια παραγωγή ενέργειας από λιγνίτη, πυρηνικά και υδροηλεκτρικά, η πριμοδότηση των εισφορών νέων πτυχιούχων σε τομείς υψηλής προστιθέμενης αξίας για την προώθηση του brain gain κλπ.
