.
Είναι απαράδεκτη και ανώφελη τελικά, εάν όχι καταστρεπτική, η υπαγωγή μιας υπηρεσίας δημοσίου συμφέροντος, όπως του νερού, σε μία Ανεξάρτητη Αρχή – ειδικά στην αποτυχημένη ΡΑΕ. Για να γίνει δε κατανοητό το καθεστώς ασυδοσίας που επικρατεί, είναι αρκετή μία πρόσφατη δήλωση του υπουργού ανάπτυξης, σύμφωνα με την οποία τα εξής: τη βασική και κύρια συνταγματική ευθύνη του ελέγχου της ασφάλειας των τρένων στην Ελλάδα σήμερα, την έχει μια ανεξάρτητή αρχή που έχει διοριστεί από τον ΣΥΡΙΖΑ. Για ποιου είδους ανεξάρτητες αρχές λοιπόν μιλάμε, όταν τα στελέχη τους διορίζονται από την εκάστοτε κυβέρνηση, όπως είπε ο υπουργός; Δεν δημιουργείται έτσι η εντύπωση πως εξυπηρετούν άλλες σκοπιμότητες;
.
Κοινοβουλευτική Εργασία
Κατ’ αρχήν μας κ. υπουργέ μας είπατε χθες ότι, δεν θέλουμε καμία αλλαγή στη χώρα – σαν να απευθυνόσαστε σε ανόητους, αφού ο καθένας καταλαβαίνει πως δεν είναι δυνατόν να θέλουμε να συνεχισθεί ένα διεφθαρμένο σύστημα, ανίκανο να εξασφαλίσει ακόμη και μία υποτυπώδη ασφάλεια στα τρένα του.
Από την άλλη πλευρά, πώς περιμένετε αλήθεια να διεξαχθεί μία δημιουργική συζήτηση με συγκεκριμένες προτάσεις, σε ένα νομοσχέδιο που είναι τρία σε ένα, με 262 άρθρα; Πόσο μάλλον με το τρίτο μέρος του να έχει κατατεθεί στη διαβούλευση προσχηματικά, μόλις για 4 ημέρες, λαμβάνοντας παρ’ όλα αυτά τα περισσότερα σχόλια;
Όσον αφορά τα νερά μας που σωστά είπατε ότι, πρόκειται για ένα σημαντικότατο αγαθό, το πετρέλαιο του μέλλοντος κατά πολλούς, ενώ εμείς έχουμε γράψει δεκάδες αναλύσεις για τη σπουδαιότητα τους, μας είπατε πως δεν έχετε καμία πρόθεση ιδιωτικοποίησης τους.
Τότε γιατί τα αφήσατε στο Υπερταμείο, με την τροπολογία του καλοκαιριού; Το ΣΤΕ δεν γνωμοδότησε πως πρέπει να επιστραφούν στο δημόσιο, αφού το Υπερταμείο ανήκει στους ξένους; Γιατί δεν έχουν ακόμη επιστραφεί;
Δεν σέβεται η κυβέρνηση σας το ανώτατο δικαστήριο μας; Όλα τα περιουσιακά μας στοιχεία που οδηγούνται στο Υπερταμείο και στις θυγατρικές του, χωρίς καν εκτίμηση της αξίας τους, δεν προορίζονται για ξεπούλημα;
Ισχυρισθήκατε επί πλέον πως η επίβλεψη των νερών μας, μεταφέρεται στη νέα ανεξάρτητη αρχή που ιδρύεται με το σημερινό νομοσχέδιο – για να υπάρχει καλύτερος έλεγχος της λειτουργίας τους.
Έλεγχε αλήθεια η άλλη ανεξάρτητη αρχή, η ΡΑΣ, καλύτερα τα τρένα μας; Δεν είναι ξεκάθαρη η ευθύνη της, όσον αφορά το μαζικό έγκλημα στη Λάρισα; Δεν επέτρεπε η ΡΑΣ να κυκλοφορούν τα τρένα και μάλιστα με υπερβολικές ταχύτητες, σε σχέση με το διαλυμένο δίκτυο του ΟΣΕ;
Τέλος, αν και θα μπορούσαμε να αναφερόμαστε για ώρες σε αυτά που είπατε, αφού δεν ισχύει σχεδόν τίποτα αλλά δεν το επιτρέπει ο χρόνος, είναι δυνατόν να θεωρείται ανόητους τους κατοίκους της Ακρινής; Δεν ψηφίσθηκε το 2011 η μετεγκατάσταση τους και η απαλλοτρίωση;
Είναι δυνατόν να έρχεσθε το 2023 και να την καταργείτε, ισχυριζόμενος ότι δεν υπάρχει πια πρόβλημα; Να συμψηφίζετε τις ευθύνες σας με το ΣΥΡΙΖΑ, λέγοντας πως ούτε αυτός τους αποζημίωσε; Εάν σας είχαν απαλλοτριώσει το σπίτι σας το 2011 με νόμο, θα περιμένατε το 2023 για να ενεργήσετε;
Από την άλλη πλευρά, θεωρείτε ανόητους όλους αυτούς που διαμαρτύρονται, μεταξύ άλλων το δικηγορικό σύλλογο Κοζάνης; Τα κείμενα των ΜΜΕ της περιοχής και όχι μόνο που σας κατηγορούν για το άρθρο 162, λέγοντας όπως εμείς πως πρέπει να αποσυρθεί;
Συνεχίζοντας τώρα επί των άρθρων, έχουμε ήδη αναφερθεί στην απαράδεκτη και ανώφελη τελικά, εάν όχι καταστρεπτική υπαγωγή μιας υπηρεσίας δημοσίου συμφέροντος, όπως του νερού, σε μία Ανεξάρτητη Αρχή – ειδικά στην αποτυχημένη ΡΑΕ.
Για να γίνει δε κατανοητό το καθεστώς ασυδοσίας που επικρατεί, είναι αρκετή μία πρόσφατη δήλωση του υπουργού ανάπτυξης, σύμφωνα με την οποία τα εξής: τη βασική και κύρια συνταγματική ευθύνη του ελέγχου της ασφάλειας των τρένων στην Ελλάδα σήμερα, την έχει μια ανεξάρτητή αρχή που έχει διοριστεί από τον ΣΥΡΙΖΑ.
Για ποιου είδους ανεξάρτητες αρχές λοιπόν μιλάμε, όταν τα στελέχη τους διορίζονται από την εκάστοτε κυβέρνηση, όπως είπε ο υπουργός; Δεν δημιουργείται έτσι η εντύπωση πως εξυπηρετούν άλλες σκοπιμότητες;
Περαιτέρω, θα αναφερθούμε επιλεκτικά σε λίγα μόνο άρθρα του σχεδίου νόμου – αφού δεν είναι δυνατόν, στο χρόνο που μας δίνεται στις επιτροπές, να αναλύσουμε και τα 262.
Εν προκειμένω, από τα άρθρα της ενότητας για τη ΡΑΑΕΥ, το άρθρο 12 έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον – επειδή αναδεικνύει τις πραγματικές προθέσεις της κυβέρνησης.
Ειδικότερα, η παρ. 1 αφορά τη διασφάλιση της επιχειρησιακής λειτουργίας του συνόλου των παρόχων υπηρεσιών ύδατος, συμπεριλαμβανομένου του βέλτιστου προτεινόμενου αριθμού τους – καθώς επίσης του καταμερισμού του γεωγραφικού πεδίου άσκησης των αρμοδιοτήτων τους.
Η αναφορά αυτή σημαίνει πως δρομολογείται η ανακατανομή των πόρων μεταξύ περιοχών – όπου η πρώτη μας ερώτηση είναι, γιατί μπορεί να χρειάζεται.
Εάν όμως πράγματι χρειάζεται, τότε θα πρέπει να μας δοθεί το πρόγραμμα της ανακατανομής – είτε τώρα, είτε όποτε προταθεί, για να αποφασίσουν η Βουλή και οι τοπικές κοινότητες.
Δεν επιτρέπεται να αποφασίζει για τέτοια θέματα η ΡΑΑΕΥ και δεν έχουμε καμία διάθεση να της δώσουμε λευκή επιταγή – θα ήταν απαράδεκτο εκ μέρους μας.
Όσον αφορά τώρα την παρ. 2, γράφει τα εξής: «Η διαπίστωση διαχειριστικής επάρκειας των παρόχων υπηρεσιών ύδατος από τη Ρ.Α.Α.Ε.Υ., αποτελεί προϋπόθεση για την αξιολόγηση προτάσεων των παρόχων υπηρεσιών ύδατος και για την υλοποίηση προγραμμάτων – μέσω χρηματοδοτικών εργαλείων στον τομέα των υπηρεσιών ύδατος».
Εδώ εννοούνται προφανώς ΣΔΙΤ, με τη συμμετοχή του Ταμείου Ανάκαμψης, όπου θα εκπονηθεί αξιολόγηση από τη ΡΑΑΕΥ – οπότε κανένας δεν μπορεί να γνωρίζει τι όρους θα επιβάλλει, όσον αφορά το προσωπικό, τα τέλη κλπ. Προφανώς λοιπόν δεν συμφωνούμε.
Στο άρθρο 20, αναφέρονται ως πόροι της ΡΑΑΕΥ στο β), κάποια χρηματοδοτικά εργαλεία της ΕΕ – δηλαδή ΣΔΙΤ. Πώς είναι δυνατόν να συμφωνήσουμε να χρηματοδοτείται μια ανεξάρτητη αρχή από την ΕΕ, χωρίς την παρεμβολή του κράτους; Αποικία είναι η Ελλάδα;
Μην μας απαντήσετε εδώ πως προϋπήρχε, αφού τέσσερα χρόνια τώρα θα μπορούσατε να το αλλάξετε – πόσο μάλλον αφού είπατε πως είσαστε υπέρ των αλλαγών των κακώς κειμένων.
Εκτός αυτού, προστίθεται στο ε) το ποσοστό επί του ετήσιου κύκλου εργασιών των παρόχων υπηρεσιών ύδατος – γεγονός που σημαίνει πως αυξάνεται το κόστος για τον καταναλωτή, χωρίς να βλέπουμε τον λόγο και χωρίς να παρέχεται κοστολόγηση.
Συνεχίζοντας στο πρώτο κεφάλαιο του δεύτερου μέρους, υπάρχουν μεν κάποιας οργανωτικής μορφής διατάξεις, αλλά αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι η ύπαρξη κεντρικών οργάνων – όπως της Γνωμοδοτικής Επιτροπής Υδάτων του άρθρου 28, της Εθνικής Επιτροπής Υδάτων που όμως υποβαθμίζεται, αφού αντικαθίσταται με έκδοση ΚΥΑ στο άρθρο 29 και του Περιφερειακού Συμβουλίου Υδάτων που αντικαθίσταται από το Συμβούλιο Υδάτων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης.
Η ερώτηση μας εδώ, είναι τι έχουν προσφέρει αυτές οι επιτροπές και πώς θα συνεργαστούν με την ΡΑΑΕΥ – αν και, ως συνήθως, δεν έχετε απαντήσει σε καμία ερώτηση μας στην προηγούμενη επιτροπή, επιλέγοντας να αναφέρεστε μόνο στους δύο συνοδοιπόρους σας: στο ΣΥΡΙΖΑ και στο ΠΑΣΟΚ.
Στο άρθρο 31 τώρα, αναφέρεται πως η Εθνική Στρατηγική για τα Ύδατα που είναι απαράδεκτο να μην έχουμε ακόμη ως κράτος, εκπονείται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας – σε συνεργασία με τα Υπουργεία Υγείας και Αγροτικής Ανάπτυξης/Τροφίμων. Σωστό και εύλογο.
Σε αυτήν λαμβάνονται υπ’ όψιν διάφορα κριτήρια – όπως στο 1δ) η ισορροπία μεταξύ άντλησης και υπόγειας αποθήκευσης των υδάτων, για την αποφυγή ξηρασίας.
Εδώ θέλουμε να προσθέσουμε ότι, θα πρέπει να ληφθούν υπ’ όψιν και άλλοι παράγοντες – όπως τα είδη των χρήσεων του ύδατος σε σχέση με μια βιώσιμη ανάπτυξη, το είδος των καλλιεργειών, η δεντροφύτευση, η ανακύκλωση και η αφαλάτωση, κατά το παράδειγμα της διαχείρισης του Ισραήλ.
Οφείλουμε όμως να εκφράσουμε την κάθετη αντίθεση μας, σχετικά με τα φωτοβολταϊκά στα χωράφια – όπου έχουμε ρωτήσει εάν έχει μολυνθεί η γεωργική γη και τα υπόγεια ύδατα, μετά τις πλημμύρες του Ιανού και δεν έχει απαντηθεί.
Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει και αυτό να ληφθεί υπ’ όψιν, έτσι ώστε να μην τοποθετούνται φωτοβολταϊκά σε εύφορη γη – ή, τουλάχιστον, να λαμβάνονται ειδικά μέτρα για πλημμύρες κλπ.
Στο άρθρο 34, όσον αφορά την τιμολόγηση για την ύδρευση, είναι λογικό εάν ανακτάται το κόστος – επίσης το ότι, «ο ρυπαίνων πληρώνει».
Εν τούτοις, εδώ αναφερόμαστε σε ένα κοινωνικό αγαθό – ενδεχομένως με μια εθνική διάσταση που δεν αντανακλάται. Δηλαδή, εάν το κόστος σε ένα νησί είναι 100 €/λίτρο και δεν έχει ο κόσμος να πληρώσει, θα πρέπει να φύγει; Η χώρα μας πληρώνει άγονες γραμμές και ΥΚΩ σε νησιά – οπότε θα πρέπει να υπάρχει ανάλογη στήριξη και στο νερό.
Στο άρθρο 35, περιλαμβάνεται η υποχρέωση υποβολής στην ΡΑΑΕΥ πενταετών Γενικών Σχεδίων Υπηρεσιών Ύδατος – masterplan δηλαδή και ετησίων εκθέσεων. Εδώ συμφωνούμε μεν να υπάρχουν, αλλά όχι να υποβάλλονται στη ΡΑΑΕΥ – αφού δεν θέλουμε να καταργηθεί το κράτος.
Εκτός αυτού, νομίζουμε ότι εδώ θα πρέπει να λαμβάνεται υπ’ όψιν και η τοπική κοινότητα – η οποία θα πρέπει να εγκρίνει τη χρήση του νερού.
Κάτι τέτοιο γίνεται μέσα από τη σύνδεση των δημοτικών εταιριών ύδρευσης με τους ΟΤΑ – ενώ θα πρέπει φυσικά να υπάρχει κρατική επίβλεψη, για την αποφυγή τυχόν κακοδιαχείρισης.
Συνεχίζοντας στη δεύτερη ενότητα, παρέχονται ουσιαστικά κάποια κίνητρα για παραγωγή από ιδιώτες. Δηλαδή σε μεμονωμένα άτομα ή μικρές επιχειρήσεις, συνεταιρισμούς και σχήματα ΟΤΑ – προσφέροντας κάποιες ελπίδες για έσοδα, μάλλον προεκλογικά. Αναφερόμαστε δηλαδή στην εξής παραγωγή:
(α) Από Κοινότητες Ανανεώσιμης Ενέργειας, στα άρθρα 45-62
(β) Από Αυτοπαραγωγή/Αυτοκατανάλωση στα άρθρα 63-67 – όπου αφορά μεμονωμένα φυσικά ή νομικά πρόσωπα, ή έστω δυο κατά το άρθρο 66 και τον ενεργειακό συμψηφισμό.
(γ) Από Ενεργειακές Κοινότητες Πολιτών στα άρθρα 86 έως 103 – όπου η διαφορά από τις ΚΑΕ είναι το ότι, εδώ πρόκειται κυρίως για μικρότερου μεγέθους συμμετέχοντες, εάν το καταλάβαμε σωστά.
Δηλαδή για πολίτες/φυσικά πρόσωπα και για μικρές επιχειρήσεις, χωρίς να επεξηγείται ο ορισμός τους – ενώ στις ΚΑΕ δεν τίθεται θέμα μεγέθους στα νομικά πρόσωπα.
Η υιοθέτηση και η επιβίωση αυτών των λύσεων μακροπρόθεσμα, εξαρτάται από τα κίνητρα που δεν είδαμε να περιλαμβάνονται και μάλλον θα καθοριστούν από ΚΥΑ – καθώς επίσης από τις συνθήκες της αγοράς και από τις τεχνολογικές εξελίξεις.
Οι Ενεργειακές Κοινότητες πάντως που διαφημίζονται από ορισμένους πολιτικούς ως πανάκεια, ενδεχομένως για αποπροσανατολισμό, δεν έχουν κάποια σημαντική επιτυχία έως σήμερα.
Όπως έχουμε διαβάσει, έως το πρόσφατο καλοκαίρι από τις 1.500 αιτήσεις που είχαν υποβληθεί από Ενεργειακές Κοινότητες, μόλις οι 30 ανήκαν σε πραγματικούς δικαιούχους – ενώ σήμερα υπολογίζεται ότι, οι ενεργές είναι κάτω από 1.000 κοινότητες, συνολικής ισχύος 300 MW, χωρίς να υπάρχουν αποθηκευτικές ικανότητες. Ισχύουν όλα αυτά;
Βέβαια, δεν ήταν δυνατή η πώληση σε τρίτους – κάτι που αλλάζει με το παρόν νομοσχέδιο και μάλιστα χωρίς περιορισμούς.
Όμως, ακόμη και η πώληση σε τρίτους, θα εμποδισθεί από τη χωρητικότητα του δικτύου – από τον κορεσμό, όπως είδαμε στο νομοσχέδιο για την περιβαλλοντική αδειοδότηση, στο 4685/2020 και αλλού.
Τοποθετούνται επίσης κάποιες υποχρεώσεις – για τη μείωση των εκπομπών, μέσω της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, για ψύξη, για θέρμανση και στις μεταφορές, στα άρθρα 74-85.
Οι μειώσεις σε ψύξη και θέρμανση λογικά θα επιβαρύνουν τον κλάδο των εμπορικών ακινήτων, των ΜμΕ λιανικής και τον τουρισμό – επίσης τις μεταφορές που θα προκαλέσουν πληθωρισμό. Ποιος θα καλύψει το κόστος;
Με την τροποποίηση τώρα του άρθρου 43, απελευθερώνεται ουσιαστικά η έγχυση ενέργειας από Αυτοκαταναλωτές – αφού δεν ισχύει πλέον το όριο του 20% της συνολικά παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας, για το σύνολο του πλεονάσματος της ενέργειας που εγχέουν.
Οφείλουμε να σημειώσουμε εδώ πως οι Αυτοκαταναλωτές, σε αντίθεση με τους Αυτοπαραγωγούς, σύμφωνα με τον ορισμό του άρθρου 40 παρ. 6, παράγουν ενέργεια σε άλλη εγκατάσταση, από αυτήν που το καταναλώνουν – ενώ κάποιο μέρος που δεν καταναλώνουν, το εγχέουν.
Το πρόβλημα βέβαια είναι το ότι, κάποιος μπορεί να παράγει πολύ περισσότερο, από όσο πραγματικά χρειάζεται – με αποτέλεσμα να καταστρατηγείται η ουσία του κανονισμού. Επομένως δεν θα έπρεπε αν τοποθετηθεί ένα όριο, ενδεχομένως πως η πλεονάζουσα δεν θα μπορεί να είναι κατά πολύ επάνω από όσο καταναλώνει;
Στο άρθρο 63, προβλέπεται ότι οι καταναλωτές έχουν το δικαίωμα να ενεργούν ως Αυτοκαταναλωτές ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, είτε μεμονωμένα, είτε μέσω φορέων σωρευτικής εκπροσώπησης – να παράγουν δε ενέργεια για δική τους κατανάλωση, να την αποθηκεύουν και να πουλούν την πλεονάζουσα.
Οι συγκεκριμένες διατάξεις, δίνουν εξουσία σε Υπουργούς να καθορίζουν τους δικαιούχους των εν λόγω προγραμμάτων που θα χρηματοδοτηθούν, για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών – με την παρ. 3.
Φυσικά δεν συμφωνούμε εδώ με άναρχες πρωτοβουλίες από τον υπουργό – χωρίς κοστολόγηση και χωρίς ενεργειακό σχεδιασμό για το σύνολο της χώρας.
Με το άρθρο 64 τώρα, προβλέπονται κίνητρα για παραγωγή από αγρότες – χωρίς να γνωρίζουμε ποιο θα είναι το όφελος τους τελικά και χωρίς να έχει δοθεί κάποια κοστολόγηση.
Η δουλειά των αγροτών είναι η γεωργία – δεν είναι να λειτουργούν ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ. Εν προκειμένω, η Πολιτεία θα πρέπει να τους παρέχει φθηνό ρεύμα για να κάνουν την δουλειά τους – ενώ όλα τα υπόλοιπα είναι φθηνός λαϊκισμός.
Για το άρθρο 65 ισχύουν τα ίδια με το προηγούμενο. Εκτός αυτού, ποιοι θεωρούνται «ευάλωτοι καταναλωτές», όταν το 28% των Ελλήνων με στοιχεία της Eurostat toy 2021 είναι υπό την απειλή της φτώχιας, κινδυνεύοντας επί πλέον από τους πλειστηριασμούς;
Στο άρθρο 68, το πρόβλημα είναι ποιος και πώς θα ελέγχει αυτές τις εγγυήσεις προέλευσης. Η αποτυχημένη ΡΑΕ που δεν έχει υπολογίσει ακόμη τα υπερκέρδη του καρτέλ ενέργειας;
Κλείνοντας με ένα γενικότερο συμπέρασμα, το νέο θεσμικό πλαίσιο δεν θα επιφέρει καμία ανάπτυξη – αλλά, αντίθετα, θα δημιουργήσει ένα ανταγωνιστικό κλίμα, μετατρέποντας το φυσικό περιβάλλον σε χώρο δραστηριοποίησης και κερδοφορίας μεγάλων ιδιωτικών εταιρειών.
Εκτός αυτού τοποθετούνται μακροπρόθεσμοι στόχοι, οι οποίοι ποτέ δεν θα ολοκληρωθούν, αποσκοπώντας στον έναν και μοναδικό σκοπό – στην εξυπηρέτηση μεγάλων ιδιωτικών συμφερόντων.
Αλήθεια, είναι ικανός ο υπουργός να ανταπεξέλθει σε όλα τα καθήκοντα που αναλαμβάνει με το παρόν νομοσχέδιο;
Κατά την άποψη μας, αναλαμβάνει μεν αμέτρητα καθήκοντα, αλλά το μοναδικό που θα κάνει θα είναι να ανοίξει το δρόμο σε συγκεκριμένους ιδιώτες, να αναπτυχθούν οι ίδιοι στον τομέα της ενέργειας – αφού όταν αυτή η Κυβέρνηση μιλάει για ανάπτυξη, αναφέρεται στην ανάπτυξη συγκεκριμένων ιδιωτικών εταιρειών που στηρίζει, εάν δεν υπηρετεί και όχι του κράτους.
