.
Προφανώς είναι συμφέρουσες για τους εμπλεκομένους, οι επενδύσεις αυτού του είδους. Η παραχώρηση δηλαδή του Θριασίου από το Υπερταμείο στο Υπερταμείο, με ευνοϊκότατους όρους και με δανεικά από την Τράπεζα Πειραιώς – η οποία ελέγχει την ΕΤΒΑ που με τη σειρά της ελέγχει κατά 60% τον παραχωρησιούχο. Στην Τράπεζα Πειραιώς βέβαια συμμετέχει το Υπερταμείο δια του ΤΧΣ, με 27% – ενώ τα έσοδα της από τα δάνεια θα αφαιρεθούν από τα έσοδα του δημοσίου, μέσω των φόρων του Θριασίου. Εκτός αυτού, θα εισπράξει 109 εκ. € η Μυτιληναίος, για την υλοποίηση της κατασκευής του εμπορευματικού κέντρου, όπως θα καταθέσουμε στα πρακτικά – οπότε θα είναι όλοι ευτυχισμένοι. Το αστείο της υπόθεσης πάντως είναι το ότι, τα αρμόδια κυβερνητικά στελέχη υπερηφανεύονταν μετά την υπογραφή της παρούσας συμφωνίας και αναφέρονταν σε σημαντική επιτυχία – μετά από σχεδόν τρία χρόνια σκληρού παζαριού. Αλήθεια, ποιος παζάρευε με ποιον; Το Υπερταμείο με τον εαυτό του; Δεν χάθηκαν έτσι 3 χρόνια χωρίς λόγο; Τι να περιμένει όμως κανείς από κυβερνήσεις που έχουν μεταφέρει ακόμη και το κτίριο της Βουλής, μαζί με τα ανθοπωλεία μπροστά του, στο Υπερταμείο των ξένων; Ντροπή που δεν υπάρχει;
.
Κοινοβουλευτική Εργασία
Θα ξεκινήσουμε από το ότι, οι βάσεις του σημερινού έργου τέθηκαν στη δεκαετία του 1970 – με απαλλοτριώσεις που φυσικά κόστισαν, για να κατασκευασθούν εγκαταστάσεις του ΟΣΕ.
Στη συνέχεια εκπονήθηκε η πρώτη φάση των έργων υποδομής από την ΕΡΓΟΣΕ, μεταξύ των ετών 1999 και 2010 – η οποία περιλαμβάνει επιδομή, οδικά έργα και τη στάση Ασπροπύργου, με κόστος 214 εκ. €.
Το 2001 τώρα, η ΕΕ ζήτησε τη δημιουργία εμπορευματικού κέντρου ιδιωτών – οπότε το 2004 αποσχίζεται ως ακίνητο από τον ΟΣΕ και υπάγεται σε ξεχωριστή θυγατρική του, στην Εμπορευματικά Κέντρα ΑΕ.
Αργότερα, το 2008, υπάγεται στην επίσης θυγατρική του ΟΣΕ, στη ΓΑΙΑΟΣΕ – ενώ μετά το 2006 ξεκινούν οι πρώτες προσπάθειες παραχώρησης.
Περαιτέρω, μεταξύ των ετών 2013 και 2018, εκτελούνται τα έργα της δεύτερης φάσης, ξανά από την ΕΡΓΟΣΕ – τα οποία περιλαμβάνουν κατασκευή κτηρίων γραφείων, εργοστάσιο επισκευής του ΟΣΕ και κάποια άλλα τεχνικά έργα, όπως ηλεκτροκίνηση και σήμανση, με κόστος 60,2 εκ. €.
Όλα αυτά με έξοδα του δημοσίου – δηλαδή, των Ελλήνων φορολογουμένων, αν και με κοινοτική συγχρηματοδότηση.
Η ΓΑΙΑΟΣΕ τώρα, το 2013, αποσχίζεται από τον ΟΣΕ και περνάει στο Δημόσιο – ενώ με το 3ο μνημόνιο, η ΓΑΙΑΟΣΕ μεταφέρεται στο Υπερταμείο.
Σημειώνεται δε ότι η ΓΑΙΑΟΣΕ, εκτός από το Θριάσιο, διαθέτει την ακίνητη περιουσία του πρώην ΟΣΕ – δηλαδή κυρίως σιδηροδρομικούς σταθμούς και κάποια άλλα πάγια, όπως επίσης το τροχαίο υλικό.
Το τροχαίο αυτό υλικό περιείχε μεγάλο αριθμό βαγονιών και μηχανών που εν μέρει μόνο έχει αξιοποιηθεί από την ΤΡΑΙΝΟΣΕ που ξεπουλήθηκε στην ιταλική κρατική εταιρία, όπως άλλωστε διαβεβαίωσε και ο κ. Καραμανλής, μόλις για 45 εκ. €, με 750 εκ. προίκα από τον ίδιο όμως – ειδικά λόγω της αδρανοποίησης του δικτύου, της περικοπής των εμπορευματικών κινήσεων, των κλιναμαξών κλπ.
Πολλά βαγόνια δε μένουν να σαπίζουν, ενώ αυτά που χρησιμοποιούνται συντηρούνται από την ΕΕΣΣΤΥ – η οποία εξαγοράστηκε επίσης από την ιταλική ΤΡΑΙΝΟΣΕ και εν συνεχεία καταβάλλεται μίσθωμα για τη χρήση τους.
Με απλά λόγια, η ΓΑΙΑΟΣΕ όχι μόνο μεταβιβάστηκε δωρεάν στο Υπερταμείο των δανειστών, έμπνευσης Σόιμπλε, χωρίς καν την αποτίμησή της περιουσίας της αλλά, επί πλέον, επιδοτείται από το Δημόσιο – αφού, για παράδειγμα, αναβαθμίζει με το ΠΔΕ και τα ΕΣΠΑ τον κεντρικό σταθμό Λαρίσης της ΓΑΙΑΟΣΕ, ενώ θα εισπράττει αυτή τα μισθώματα από τα καταστήματα.
Τι να περιμένει όμως κανείς από κυβερνήσεις που έχουν μεταφέρει ακόμη και το κτίριο της Βουλής, μαζί με τα ανθοπωλεία μπροστά του, στο Υπερταμείο των ξένων; Ντροπή που δεν υπάρχει;
Από την άλλη πλευρά τώρα, η Rail Cargo Logistics Goldair, είναι θυγατρική της Goldair Cargo Group που δραστηριοποιείται και στα Ελληνικά αεροδρόμια – στην επίγεια εξυπηρέτηση.
Η εταιρία έλαβε το 2016 άδεια, ως η πρώτη ιδιωτική εταιρεία σιδηροδρομικών μεταφορών στην Ελλάδα – ενώ την ίδια χρονιά συμμετείχε στο διαγωνισμό για το Θριάσιο, μαζί με την ETBA-ΒΙΠΕ που ανήκει κατά 65% στην Τράπεζα Πειραιώς και κατά 35% στο Υπερταμείο.
Ο διαγωνισμός διεξήχθη, όπως συνήθως συμβαίνει στην Ελλάδα, με έναν ενδιαφερόμενο – οπότε κατοχυρώθηκε στην κοινοπραξία Goldair/ΕΤΒΑ-ΒΙΠΕ το 2018 από το ΣΥΡΙΖΑ, με το Ν4574/2018.
Προηγουμένως είχε αποσυρθεί η COSCO – η οποία είναι σημαντικός δυνητικός πελάτης, λόγω του ΟΛΠ και του Δρόμου του Μεταξιού.
Ο σκοπός των παραπάνω αναφορών μας είναι η τεκμηρίωση του ότι, υπήρξε μια εγκληματική μεθόδευση τις τελευταίες δύο δεκαετίες – αφενός μεν για τη διάλυση του ΟΣΕ, αφετέρου για την απώλεια της ΓΑΙΑΟΣΕ και του Θριασίου.
Στην αρχή έναντι συμβολικού τιμήματος 42,1 εκ. € προς το Δημόσιο, με συμψηφισμό όμως των χρεών του ΟΣΕ που συνεχίζουν να συσσωρεύονται – ενώ στη συνέχεια με τη μεταβίβασή της δωρεάν στο Υπερταμείο.
Έτσι ο ΟΣΕ και εν συνεχεία το δημόσιο, απώλεσαν μια τεράστια περιουσία – μαζί με την δυνατότητα δημιουργίας υπεραξιών. Ο ΟΣΕ διατηρεί δε μόνο μια μεγάλη έκταση στο παρόν, το Θριάσιο ΙΙ – η οποία πρόκειται να αναπτυχθεί σε δεύτερη φάση.
Εάν θεωρεί πάντως κανείς ότι, υπερβάλλουμε για τη μεθόδευση, το ανέφερε η ίδια η ΕΕ στην 2η Αξιολόγηση, όπως θα καταθέσουμε στα πρακτικά – όπου στηλιτεύει τη μη ενεργοποίηση της σύμβασης στο Θριάσιο και την αδράνειά του.
Κατά δημοσιεύματα δε που θα θέλαμε να σχολιάσει ο υπουργός, η ΕΕ απείλησε με επιστροφή των 180 εκ. € – τα οποία έδωσε για τα έργα εκεί.
Όλα αυτά είναι πραγματικά σκανδαλώδη, αλλά δεν είναι τα μοναδικά – αφού κάτι ανάλογο συνέβη με το δίκτυο του ΑΔΜΗΕ, με τη Fraport, πρόσφατα με τον ΔΕΔΔΗΕ κλπ.
Συνεχίζοντας, η συνολική περιοχή του έργου του Θριασίου καλύπτει μία έκταση 2.200 στρεμμάτων – ενώ περιλαμβάνει τα εξής:
(α) Το οικόπεδο της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, εμβαδού 588 στρεμμάτων που θα μπορεί να διαθέτει αποθήκες και υποστηρικτικά κτίρια 238.000 τ.μ. – αν και με τις παρούσες τροποποιήσεις θα μπορούσε να αυξηθεί η δόμηση, όπως με το άρθρο 1.2.2, με το οποίο ο παραχωρησιούχος μπορεί να αυξήσει την συνολική επιφάνεια αλλά και τον όγκο των στεγασμένων χώρων, χωρίς να απαιτείται απαράδεκτα κάποια άδεια ή έγκριση.
(β) Έκταση 1.450 στρεμμάτων που μπορεί να αναπτυχθεί σε σταθμό διαλογής και μεταφόρτωσης, ιδιοκτησίας του ΟΣΕ – όπου ευρίσκεται σε εξέλιξη διαγωνισμός.
(γ) Κτίρια 56.000 τ.μ. που είχαν κατασκευασθεί με τα πρώτα έργα των πακέτων της ΕΕ, ενώ προορίζονταν για γραφεία και εργοστάσιο του ΟΣΕ – σε έκταση 139 στρεμμάτων.
(δ) Αμαξοστάσιο του ΟΣΕ με κτίριο 5.750 τ.μ. – σε έκταση 29 στρεμμάτων που μισθώνει η ΤΡΑΙΝΟΣΕ.
Περαιτέρω, ο παραχωρησιούχος αναλαμβάνει για το παρόν έργο τη μελέτη, την κατασκευή, τη χρηματοδότηση, τη λειτουργία, την εκμετάλλευση και τη συντήρηση – όπου έχει μεν αναφερθεί πως ο προϋπολογισμός της επένδυσης υπερβαίνει τα 180 εκ. € και τους 9.000 εργαζομένους, αόριστα όπως στο Ελληνικό, αλλά η επενδυτική δέσμευση είναι για πολύ λιγότερα.
Οφείλει πάντως να σημειωθεί εδώ πως η παραχωρησιούχος εταιρία, η Θριάσιο Εμπορευματικό Κέντρο ή ΘΕΚ ΑΕ, έχει ήδη ιδρυθεί από τις 23/7/2018, με μετόχους την Goldair με 20% και την ΕΤΒΑ-ΒΙΠΕ με 80%, όπου σήμερα είναι 40% και 60% αντίστοιχα – ενώ έχει καταβάλλει το 1 εκ. € που ήταν αναγκαίο αρχικό κεφάλαιο από τη σύμβαση, συν ένα επιπλέον κεφάλαιο που συνολικά ανερχόταν στις 31.12.2021 στα 16,4 εκ. €.
Περαιτέρω, η αρχική σύμβαση υπεγράφη στις 30/7/2018 από την ΓΑΙΑΟΣΕ και την παραχωρησιούχο εταιρεία ΘΕΚ Α.Ε. – ενώ κυρώθηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ, με το Ν4574/2018.
Σε κάθε περίπτωση, η σύμβαση τότε δέχθηκε μεγάλη κριτική από τον τύπο – ενώ κατά τη συζήτηση της στη Βουλή κατηγορήθηκε ο ΣΥΡΙΖΑ, μεταξύ άλλων από τον κ. Καραμανλή, για την επίτευξη ενός χαμηλού τιμήματος.
Με την παρούσα τώρα σύμβαση, αυξάνεται το τίμημα όσον αφορά την αρχική καταβολή και την ετήσια, ενώ μειώνεται η περίοδος – όταν ο κ. Καραμανλής ισχυρίζεται πως κατάφερε να διπλασιάσει το αντίτιμο για το Ελληνικό Δημόσιο ως εξής:
(α) Το εφάπαξ αντίτιμο αυξήθηκε από τα 10 εκ. € στα 20 εκ. € – λέγοντας πως αρχικά το ποσόν είχε τεθεί στα 20 εκ. €, αλλά μειώθηκε επί ΣΥΡΙΖΑ.
(β) Η ετήσια πληρωμή αυξήθηκε από 2,51% σε 5% και
(γ) Το εγγυημένο ετήσιο αντάλλαγμα αυξήθηκε από 350.000 € σε 700.000 €.
Κατά την άποψη μας βέβαια που τεκμηριώσαμε στην επιτροπή, εάν προεξοφληθεί το τίμημα δεν διαφέρει λόγω του πληθωρισμού και διπλασιάζεται μόνο ονομαστικά – ενώ υπάρχουν επί πλέον πολλές δυνατότητες μείωσης του.
Εκτός αυτού, με τη νέα συμφωνία, η Goldair κατάφερε να εξασφαλίσει διπλάσιο ποσοστό στην κοινοπραξία, στο 40% από 20% και να συμμετέχει με περισσότερα μέλη στο ΔΣ – ενώ το ποσοστό της ΕΤΒΑ-ΒΙΠΕ μειώνεται στο 60% από 80%. Εδώ ρωτήσαμε ποιος είναι ο λόγος, αλλά δεν πήραμε καμία απάντηση.
Με βάση τώρα την αιτιολογική έκθεση, έγιναν 12 βελτιώσεις/μετατροπές με την παρούσα σύμβαση – τις οποίες αναφέραμε στην επιτροπή και δεν υπάρχει λόγος να επαναλάβουμε.
Εμείς πάντως διαπιστώσαμε πως οι βελτιώσεις είναι δυνητικές – με την έννοια πως εξαρτώνται από όρους και προϋποθέσεις, πάντοτε προς το συμφέρον του παραχωρησιούχου.
Ουσιαστικά δεν υπάρχει καμία πραγματική βελτίωση για το Δημόσιο – εκτός βέβαια του ότι θα εισπράττει φόρους, θα έχει δευτερογενείς ωφέλειες από την απασχόληση κλπ.
Δεν μας δόθηκαν όμως οι προβλέψεις για αυτά τα μεγέθη, αλλά μόνο οι αποδόσεις για το Υπερταμείο που δεν μας αφορούν – ενώ σχετίζονται με ένα μη βιώσιμο χρέος που νομιμοποιεί το καθεστώς των μνημονιακών προαπαιτούμενων.
Εκτός αυτού, παρά το ότι σε ονομαστικές αξίες διπλασιάζονται οι καταβολές σε ονομαστική βάση του παραχωρησιούχου, το πληθωριστικό περιβάλλον, καθώς επίσης αρκετές ευελιξίες που παρέχονται, περιορίζουν το αντίκτυπο των αλλαγών.
Με βάση τώρα το άρθρο 197 του Ν. 4389/2016, από την 1/1/2018, το ποσοστό της συμμετοχής του Ελληνικού Δημοσίου στην ΕΤΒΑ/ΒΙΠΕ, το 35%, μεταβιβάστηκε αυτοδικαίως και χωρίς αντάλλαγμα στην ΕΕΣΥΠ ή Υπερταμείο – ενώ το 65% ανήκει στην Τράπεζα Πειραιώς.
Η αντισυμβαλλόμενη ΓΑΙΑΟΣΕ δε, ελέγχεται κατά 100% από το Υπερταμείο – ενώ η ΓΑΙΑΟΣΕ μεταβιβάστηκε στο Δημόσιο το 2013 και τελικά στο Υπερταμείο, με το 3ο Μνημόνιο.
Επομένως, στην ουσία το Υπερταμείο παραχωρεί κατά μεγάλο ποσοστό το έργο στον εαυτό του – με τη σύμπραξη της GOLDAIR για να μη γίνει αντιληπτό, καταθέτοντας στα πρακτικά ένα σχήμα των συμμετοχών που όλες καταλήγουν στο Υπερταμείο, με εξαίρεση μόνο την GOLDAIR.
Η ΕΕ δε που υπαγόρευσε τις δήθεν μεταρρυθμίσεις και τις μνημονιακές διασώσεις, είναι αυτή που πλέον εισπράττει μέσω του Υπερταμείου – ενώ ελέγχει και τον παραχωρησιούχο, μέσω της ΓΑΙΑΟΣΕ, όπως φαίνεται από το σχήμα που καταθέσαμε.
Εύλογα επομένως υποψιάζεται κανείς πως παίζει με τη δημόσια περιουσία μας το Υπερταμείο – εις βάρος των Ελλήνων Πολιτών.
Προφανώς πάντως είναι συμφέρουσες για τους εμπλεκομένους, οι επενδύσεις αυτού του είδους. Η παραχώρηση δηλαδή από το Υπερταμείο στο Υπερταμείο, με ευνοϊκότατους όρους και με δανεικά από την Τράπεζα Πειραιώς – η οποία ελέγχει την ΕΤΒΑ που με τη σειρά της ελέγχει κατά 60% τον παραχωρησιούχο.
Στην Τράπεζα Πειραιώς βέβαια συμμετέχει το Υπερταμείο δια του ΤΧΣ, με 27% – ενώ τα έσοδα της από τα δάνεια θα αφαιρεθούν από τα έσοδα του δημοσίου, μέσω των φόρων του Θριασίου.
Εκτός αυτού, θα εισπράξει 109 εκ. € η Μυτιληναίος, για την υλοποίηση της κατασκευής του εμπορευματικού κέντρου, όπως θα καταθέσουμε στα πρακτικά – οπότε θα είναι όλοι ευτυχισμένοι.
Το αστείο της υπόθεσης πάντως είναι το ότι, τα αρμόδια κυβερνητικά στελέχη υπερηφανεύονταν μετά την υπογραφή της παρούσας συμφωνίας και αναφέρονταν σε σημαντική επιτυχία – μετά από σχεδόν τρία χρόνια σκληρού παζαριού.
Αλήθεια, ποιος παζάρευε με ποιον; Το Υπερταμείο με τον εαυτό του; Δεν χάθηκαν έτσι 3 χρόνια χωρίς λόγο;
Η συγκεκριμένη διαδικασία βέβαια, υπαγορεύθηκε από την ανάγκη ελέγχου εκ μέρους της DG Comp – η οποία την έλεγξε, ως προς την ύπαρξη ή μη παράνομων κρατικών ενισχύσεων, ενώ για αυτό το λόγο απαιτήθηκαν ιδιαίτερες τροποποιήσεις.
Με απλά λόγια η DG Comp της ΕΕ που ελέγχει το Υπερταμείο, οπότε τη ΓΑΙΑΟΣΕ, ενώ έχει πρωτοστατήσει στη διάλυση του ΟΣΕ και στην απόσχιση του Θριασίου, αποφάνθηκε για τη δική της συναλλαγή – ενώ παρεμβάλλεται με την παρούσα, για όποια αλλαγή μετά.
Εκτός αυτού, με βάση τις χρηματοοικονομικές καταστάσεις του παραχωρησιούχου του 2021, η εταιρεία έχει ίδια κεφάλαια μόλις 16,4 εκ. € – οπότε είναι δύσκολο να προβεί σε επένδυση 200 εκ. €.
Εάν τώρα δανεισθεί, αφού με την νέα σύμβαση της παρέχεται η δυνατότητα αντί δικά της κεφάλαια, θα μειωθούν οι φόροι – επομένως τα έσοδα για το Δημόσιο.
Πόσο μάλλον όταν ακόμη και η εγγυητική επιστολή, είναι για μόλις το 5% της δεσμευμένης επένδυσης – κάτι που δεν θεωρούμε επιεικώς απαράδεκτο.
Τέλος, ακόμη και αυτά τα ελάχιστα έσοδα από το έργο, δεν θα κατευθυνθούν στην πραγματικότητα στο Δημόσιο – αλλά στο Υπερταμείο των δανειστών, έναντι δήθεν αποπληρωμής του μη βιώσιμου και αυξανόμενου δημοσίου χρέους που πλησιάζει τα 400 δις €.
Κλείνοντας, το μόνο που κατάφεραν η ΕΕ και η σημερινή κυβέρνηση με την επαναδιαπραγμάτευση, είναι να καθυστερήσει το εγχείρημα και οι κατασκευές για 3 χρόνια.
Ότι και να σημαίνει βέβαια το έργο ως όφελος για το Υπερταμείο, το Θριάσιο αποτελεί ένα σημαντικό έργο για την αναβάθμιση του γεωστρατηγικού ρόλου της Ελλάδας – ως πύλη της Ευρώπης στο δρόμο του Μεταξιού και την Ανατολική Μεσόγειο.
Θα βοηθήσει δε πιθανότατα, όσον αφορά την προσέλκυση οικονομικής δραστηριότητας προστιθέμενης αξίας – εκτός από τη διακίνηση που όμως μπορεί και αυτή με τη σειρά της να προσφέρει φορολογικά έσοδα και θέσεις εργασίας.
Αυτός είναι λοιπόν ο μοναδικός λόγος που θα ψηφίσουμε παρόν – αφού το έγκλημα είναι δυστυχώς τετελεσμένο.