.
Θα περίμενε κανείς σε ένα σχέδιο νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ειδικά σε κάποιο που αφορά την αγορά ενέργειας, να δει κάποιες ευνοϊκές ρυθμίσεις για τους Πολίτες και τις επιχειρήσεις της χώρας που μαστίζονται από την ενεργειακή ακρίβεια – που κυριολεκτικά τρέμουν, όταν αντικρύζουν τους λογαριασμούς ενέργειας. Για μία κατάσταση που αποτελεί τη βασική αιτία γενικότερα της ακρίβειας – για την οποία η κυβέρνηση δεν θέλει να πάρει την ευθύνη, μεταθέτοντας την στον Πούτιν και τον πόλεμο της Ουκρανίας, ενώ η αύξηση του κόστους ενέργειας είχε ξεκινήσει πολύ πιο πριν. Για την τιμολόγηση του ηλεκτρικού ρεύματος που είναι καταστροφική – σημειώνοντας πως χθες είχαμε μακράν την ακριβότερη τιμή στην Ευρώπη, στα 274,85 € η MWH, όταν στην Ιταλία ήταν 100 € χαμηλότερη, στην Ισπανία κόστιζε μόλις 81,71 € και στην Πορτογαλία 79,87 €.
.
Κοινοβουλευτική Εργασία
Ακόμη μία φορά κατατέθηκε ένα νομοσχέδιο την Τρίτη το βράδυ – με περιθώριο επεξεργασίας μίας ημέρας, κατά τη διάρκεια της οποίας είμαστε στη Βουλή.
Είμαστε αναγκασμένοι λοιπόν να επαναλάβουμε πως θεωρούμε απαράδεκτη τη συγκεκριμένη διαδικασία – πόσο μάλλον όταν η οδηγία είχε παρουσιαστεί στο υπουργικό συμβούλιο τον Ιανουάριο, όπως θα καταθέσουμε στα πρακτικά.
Προφανώς η κυβέρνηση θεωρεί πως δεν χρειάζεται τις απόψεις της αντιπολίτευσης – ενώ δρομολογεί τις συζητήσεις στην επιτροπή μας, μόνο προσχηματικά.
Το σχέδιο νόμου πάντως είναι προαπαιτούμενο του Ταμείου Ανάκαμψης – καταθέτοντας στα πρακτικά αυτά που αναφέρονται στα συνημμένα που δόθηκαν στην επιτροπή οικονομικών από τον αναπληρωτή υπουργό, για να το τεκμηριώσουμε.
Συνεχίζοντας, πρόκειται για την ενσωμάτωση της οδηγίας 944/2019 – όπου όμως ο Ν4001/2011 που τροποποιεί, με την ονομασία «Λειτουργία ενεργειακών αγορών ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου», είναι των ΝΔ και ΠΑΣΟΚ από το 2011.
Εν τούτοις, έως σήμερα η οδηγία έχει εφαρμοσθεί από όλα τα κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας – ενώ, όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα της ΕΕ που θα καταθέσουμε στα πρακτικά, δρομολογήθηκε με το νόμο Χατζηδάκη του 2019 για τις ΔΕΗ και ΔΕΠΑ.
Αναφέρεται επίσης πως εφαρμόσθηκε με το Ν4843/2021 και πρόσφατα με την αδειοδότηση των ΑΠΕ – με τον Ν4951/2022. Γιατί συμβαίνουν αλήθεια όλα αυτά; Πρόκειται απλά για προβληματική οργάνωση ή υπάρχουν άλλοι λόγοι;
Περαιτέρω, το σχέδιο νόμου τοποθετήθηκε στη διαβούλευση με 59 άρθρα που έχουν σχέση με την ενσωμάτωση της οδηγίας – καθώς επίσης με μία από τις τροπολογίες.
Κατατέθηκε όμως προς ψήφιση με επί πλέον δώδεκα άρθρα τροπολογιών – μερικά από τα οποία είναι σημαντικά.
Έλαβε δε μόνο 27 σχόλια στη διαβούλευση, ενδεχομένως επειδή στα περισσότερα δεν επιτρεπόταν ο σχολιασμός – οπότε θα θέλαμε να ρωτήσουμε ποιος ήταν ο λόγος.
Στους σκοπούς του νομοσχεδίου τώρα, περιλαμβάνονται τα εξής:
(α) Το πρώτο και δεύτερο μέρος είναι εισαγωγικά – ενώ στο δεύτερο και στο άρθρο 5, υπάρχουν 13 σελίδες με ορισμούς.
Ορισμένοι από αυτούς οφείλονται στην αλλαγή δεδομένων της αγοράς – όπως για παράδειγμα στο 3ιδ), όπου ο ΕΔΔΗΕ ορίζεται πως είναι πλέον μέρος του ΔΕΔΔΗΕ, ενώ ανήκε στη ΔΕΗ.
Παρά το ότι πάντως είναι ιδιωτική εταιρία, κληρονομεί τις ατέλειες που είχε στο δημόσιο – με κριτήριο το άρθρο 42.
(β) Το τρίτο μέρος αφορά την αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας και τις περαιτέρω αρμοδιότητες της ΡΑΕ – παρά το ότι η μέχρι σήμερα λειτουργία της, με τις αρμοδιότητες που είχε ήδη, είναι εντελώς αποτυχημένη.
(γ) Στο τέταρτο μέρος αναφέρονται διατάξεις για την προστασία των καταναλωτών – όπως η πληροφόρηση, οι έξυπνοι μετρητές εάν υπήρχαν βέβαια κλπ.
Το θέμα πάντως είναι, εάν βέβαια θέλουμε να βοηθήσουμε την αυτοπαραγωγή, σε ποια τιμή θα χρεώνονται για τις ώρες που χρειάζονται παροχή από το δίκτυο – έτσι ώστε να αποσβεσθούν και οι επενδύσεις των ιδιωτών κάποια στιγμή, επειδή όλα αυτά κοστίζουν, όπως θα καταθέσουμε στα πρακτικά.
(δ) Στο πέμπτο μέρος ακολουθούν κάποιες επιμέρους τροπολογίες για τον ΔΕΔΔΗΕ και τον ΑΔΜΗΕ – όπως για τη σύνδεση ΑΠΕ και με νέα προσθήκη τα κλειστά δίκτυα διανομής.
(ε) Τέλος, στο έκτο μέρος υπάρχουν διάφορες τροπολογίες για χωροταξικά, πολεοδομικά και δασικά θέματα – καθώς επίσης ορισμένα σχετικά περίεργα θέματα.
Για παράδειγμα, για τον αγωγό πετρελαίου στο άρθρο 70, για το στάδιο Καραϊσκάκη στο 60, για τουριστικές κατασκηνώσεις στο 66, για νομιμοποίηση ΑΠΕ σε δασικές εκτάσεις χωρίς τη σχετική άδεια στο 68, (αν είναι δυνατόν) και για ακύρωση αναδασώσεων στο 65 – καθώς επίσης για μία εθνική στρατηγική για το περπάτημα, στο άρθρο 69.
Μάλιστα – έχουμε λύσει όλα μας τα προβλήματα και χρειαζόμαστε μόνο μία εθνική στρατηγική για το περπάτημα.
Σε γενικές γραμμές πάντως, τα περισσότερα άρθρα είναι τροπολογίες – ενώ μερικά μόνο είναι καινούργια, όπως τα 15, 20-23 και 29-31 για την έξυπνη μέτρηση που υπήρχε μεν, αλλά δεν υπάρχουν μετρητές.
Εν προκειμένω, έχουμε υποβάλει ερώτηση στο παρελθόν – ενώ σχετίζεται με τα άρθρα 20-23 για τη δυναμική τιμολόγηση, με τα 47-50 για τα κλειστά δίκτυα διανομής, το 52 και το 58.
Περαιτέρω, θα αναφέρουμε δύο μόνο άρθρα που αναδεικνύουν το πνεύμα του νόμου και τα οποία είναι τα εξής:
(α) Το άρθρο 18, όπου προστίθεται ένα τέλος διακοπής για τους καταναλωτές που δεν υπήρχε – ενώ νομοθετείται, ως συνήθως, κατά παρέκκλιση.
(β) Την προσθήκη στο άρθρο 27 για τα ΥΚΩ, στο 2στ) – όπου αναγράφεται πως «η διασφάλιση ότι το μέτρο επιβολής υπηρεσίας κοινής ωφελείας, προς όφελος των ενεργειακά φτωχών ή ευάλωτων οικιακών πελατών, δεν συνεπάγεται πρόσθετο κόστος για τους συμμετέχοντες στην αγορά, κατά τρόπο που εισάγει διακρίσεις».
Τι ακριβώς εννοείται εδώ; Εμείς τουλάχιστον δεν το καταλαβαίνουμε και θα θέλαμε να μας το εξηγήσετε.
Ως συνήθως πάντως, το ΓΛΚ δεν αναφέρει κανένα κόστος – αλλά μόνο την ενίσχυση των ρητινεργατών.
Ειδικά για τον αγωγό, γράφει απλά πως θα χάσουν έσοδα οι δήμοι που θα αναπληρωθούν από αλλού – αν είναι δυνατόν.
Πόσο μάλλον όταν το ποσόν είναι σίγουρα γνωστό. Εάν αναπληρωθεί πάντως από το δημόσιο, θα επιβαρύνει τον προϋπολογισμό – ενώ εάν αναπληρωθεί από τους πελάτες, θα κοστίσει τέλη ή χειρότερες υπηρεσίες.
Συνεχίζοντας, θα περίμενε κανείς σε ένα σχέδιο νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ειδικά σε κάποιο που αφορά την αγορά ενέργειας, να δει κάποιες ευνοϊκές ρυθμίσεις για τους Πολίτες και τις επιχειρήσεις της χώρας που μαστίζονται από την ενεργειακή ακρίβεια – που κυριολεκτικά τρέμουν, όταν αντικρύζουν τους λογαριασμούς ενέργειας.
Για μία κατάσταση που αποτελεί τη βασική αιτία γενικότερα της ακρίβειας – για την οποία η κυβέρνηση δεν θέλει να πάρει την ευθύνη, μεταθέτοντας την στον Πούτιν και τον πόλεμο της Ουκρανίας, ενώ η αύξηση του κόστους ενέργειας είχε ξεκινήσει πολύ πιο πριν.
Για την τιμολόγηση του ηλεκτρικού ρεύματος που είναι καταστροφική – σημειώνοντας πως χθες είχαμε μακράν την ακριβότερη τιμή στην Ευρώπη, στα 274,85 € η MWH, όταν στην Ιταλία ήταν 100 € χαμηλότερη, στην Ισπανία κόστιζε μόλις 81,71 € και στην Πορτογαλία 79,87 €, όπως θα καταθέσουμε στα πρακτικά.
Δυστυχώς όμως, η κυβέρνηση μας απογοήτευσε για μία ακόμη φορά – αφού αυτά που διαπιστώσαμε στο σχέδιο νόμου, είναι η ενίσχυση των εξουσιών και η παροχή σημαντικών ελευθεριών, καθώς επίσης ευελιξίας στον ΑΔΜΗΕ, ο οποίος είναι κατά 49% ιδιωτικός.
Εκτός αυτού, παρέχονται ακόμη μεγαλύτερα προνόμια και ελευθερίες στον ΔΕΔΔΗΕ, λίγους μήνες μετά το ξεπούλημά του – ακόμη χειρότερα, 800 εκ. € λιγότερα από την κατατεθείσα προσφορά, μετά από ένα απαράδεκτο λογιστικό τρικ εις βάρος του δημοσίου και των Ελλήνων.
Ειδικότερα, ξεπουλήσαμε το 49% του του ΔΕΔΔΗΕ στην αυστραλιανή Macquarie, με αυξημένα μάλιστα δικαιώματα στο μάνατζμεντ, έναντι μόλις 1,32 δις – επειδή το τίμημα προσαρμόστηκε, έτσι ώστε να απεικονίζει τη μεταβολή στην Καθαρή Αξία του Ενεργητικού του έως την 28.2.2022.
Όλα αυτά βέβαια, σύμφωνα με τους όρους της Σύμβασης Αγοράς Μετοχών – όταν η κυβέρνηση έλεγε πως το τίμημα ήταν 2,1 δις € και όταν επιδότησε με 1,9 δις ευρώ τις εταιρείες ενέργειας.
Εν προκειμένω, το αντάλλαγμα ήταν ασφαλώς εξευτελιστικό για μία εταιρεία με εγγυημένη απόδοση σχεδόν 7% – όταν όλοι οι άλλοι Διαχειριστές της ΕΕ περιορίζονται σε αποδόσεις της τάξης του 2,5%, την ώρα που το ρυθμιζόμενο ετήσιο έσοδο του ΔΕΔΔΗΕ για την περίοδο 2021/2024, κυμαίνεται περί τα 800 εκ. €.
Διακρίναμε επί πλέον μία εμμονή στις αντιπαραγωγικές ΑΠΕ που θεωρούνται βιώσιμες, απλά και μόνο επειδή επιδοτούνται – πάντοτε προς όφελος του ενεργειακού καρτέλ και εις βάρος των Πολιτών.
Εκτός αυτού, υπάρχουν προβλέψεις για την απεριόριστη πρόσβαση στην αγορά ενέργειας, χωρίς ξεκάθαρους περιορισμούς σύνδεσης νέων εγκαταστάσεων – προς εξυπηρέτηση ξανά του ενεργειακού καρτέλ.
Όλα αυτά, ενώ από την άλλη πλευρά έχει ψηφισθεί ο Ν.4819/2021 και το άρθρο 132 – για υπό όρους σύνδεσης σε κορεσμένα δίκτυα του ΔΕΔΔΗΕ, όπως θα καταθέσουμε στα πρακτικά.
Αναφέρεται βέβαια πως ο ΑΔΜΗΕ και ο ΔΕΔΔΗΕ μπορούν να αρνηθούν τη σύνδεση – στα άρθρα 32 και 45 αντίστοιχα.
Το γεγονός πάντως αυτό, της άναρχης δηλαδή ανάπτυξης των ΑΠΕ, μετακυλίει αναμφίβολα το σχετικό κόστος στους πολίτες – οι οποίοι είναι αναγκασμένοι να καλύπτουν τις επενδύσεις σε ΑΠΕ, όπως με το ΕΤΜΕΑΡ, όταν την ίδια στιγμή μένει ανεκμετάλλευτος ο ορυκτός πλούτος της χώρας μας.
Αυτό που συμβαίνει δηλαδή είναι η ενεργειακή μας εξάρτηση, με την αντικατάσταση εγχωρίων πηγών, όπως του λιγνίτη, ακόμα και εγχωρίων μηχανημάτων ΑΠΕ ή ηλεκτροκίνησης, από εισαγόμενα – από ξένους αγωγούς του Τούρκων και του Αζερμπαϊτζάν, αντί του EastMed.
Τελικά το ενεργειακό αυτό κόστος αναιρεί την όποια περιβαλλοντική πολιτική – αφού εφέτος τουλάχιστον και το 2023, όπως είδαμε στο προσχέδιο του προϋπολογισμού, καταναλώνεται ολόκληρο το Πράσινο Ταμείο, για να καλύψει τα μέτρα των ενισχύσεων για την ενέργεια.
Αυτό το Πράσινο Ταμείο που θα χρηματοδοτούσε την απολιγνιτοποίηση της ΔΕΗ, αν και κακώς αφού είναι ιδιωτική – καθώς επίσης τις άλλες επενδύσεις στις λιγνιτικές περιοχές, για τις οποίες δεν φαίνεται να υπάρχουν πια χρήματα.
Τελικά από το αυξημένο ενεργειακό κόστος, όπως επίσης από το δελτίο στην κατανάλωση, αφανίζονται τόσο η βιομηχανία, όσο και ο τουρισμός – καθώς επίσης τα νοικοκυριά.
Δεν υπάρχει δε καμία περιβαλλοντική πρόφαση για αυτήν την ενεργειακή εξάρτηση, αφού το LNG είναι επιβαρυντικό για το περιβάλλον, τόσο όσον αφορά την εξόρυξη, όσο και τη μεταφορά – την ίδια στιγμή που η χώρα μας εξάγει το λιγνίτη της στα Σκόπια για να το εισάγει σε ρεύμα, όπως επίσης από το Κοζλοντούι της Βουλγαρίας!
Περαιτέρω, είναι απαράδεκτο το γεγονός ότι, οι κανονισμοί που διέπουν την αγορά ενέργειας, καθορίζονται από τους ίδιους τους διαχειριστές συστημάτων ενέργειας – όπως επίσης ο κανονισμός λειτουργίας του Χρηματιστηρίου Ενέργειας από το ίδιο το Χρηματιστήριο Ενέργειας.
Εύλογα λοιπόν αναρωτιέται κανείς πού είναι το κράτος, πώς ακριβώς ασκεί εποπτεία και πώς ρυθμίζει την αγορά. Μέσω της δήθεν ανεξάρτητης ΡΑΕ που δεν μπορεί να βρει ακόμη εάν υπάρχουν υπερκέρδη των παρόχων για να τα φορολογήσει;
Κλείνοντας, δεν μπορούμε να μην κατακρίνουμε το ίδιο το Χρηματιστήριο Ενέργειας – το οποίο ψήφισε μεν ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά εφάρμοσε η ΝΔ με τον κ. Χατζηδάκη, υποσχόμενη φθηνότερες τιμές στους Έλληνες.
Όπως έχουμε πει πολλές φορές, πρέπει να καταργηθεί άμεσα – αφού δεν είναι δυνατόν οι τιμές της ενέργειας να καθορίζονται από έναν κερδοσκοπικό μηχανισμό που εξυπηρετεί τους ιδιώτες.
Είναι αυτονόητο άλλωστε πως οι βασικές υποδομές μίας χώρας πρέπει να ευρίσκονται υπό κρατικό έλεγχο – πόσο μάλλον η ενέργεια και τα νερά.
Είναι απαράδεκτο δε να θεσπίζονται νόμοι που καθιστούν δυνατή την εγκατάσταση ΑΠΕ, ακόμη και σε γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας – ή/και σε περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλους, καθώς επίσης πολιτιστικού ενδιαφέροντος.
Με δεδομένο λοιπόν το ότι, δεν υπάρχει εδώ καμία απολύτως θετική ρύθμιση προς όφελος των Ελλήνων που υποφέρουν από την ενεργειακή ακρίβεια και που προβληματίζονται σχετικά με το εάν καταφέρουν να επιβιώσουν το χειμώνα, αλλά μόνο για το καρτέλ των ΑΠΕ και της ενέργειας, δεν μπορούμε να στηρίξουμε το νομοσχέδιο – όχι μόνο για όσα περιλαμβάνονται στις διατάξεις του, αλλά και για όλα όσα δυστυχώς λείπουν.
Δεύτερη επιτροπή
Κατ’ αρχήν, είναι καλύτερα να μην αναφέρεστε στους δείκτες της ελληνικής οικονομίας – είναι κάτι που δεν έχετε εικόνα, ούτε ανήκει στο δικό σας γνωστικό πεδίο, εξ όσων γνωρίζουμε.
Θα σας πούμε μόνο πως ανάπτυξη, στηριζόμενη στην κατανάλωση με δανεικά, με δίδυμα ελλείμματα, είχαμε επίσης τη δεκαετία πριν το 2009 – με τα γνωστά αποτελέσματα, παρά το ότι τότε η συνολική κατάσταση της οικονομίας μας ήταν απείρως καλύτερη, σχετικά με τη σημερινή.
Ξεκινώντας τώρα από το δεύτερο άρθρο, ενώ στο πρώτο αναφέρεται ως σκοπός οι προσιτές και διαφανείς τιμές ενέργειας, κάτι που φυσικά δεν είναι εφικτό με το χρηματιστήριο ενέργειας που διατηρείται, εδώ αναγράφεται ως αντικείμενο το εξής: η αντιμετώπιση επειγόντων ζητημάτων που έχουν ανακύψει, τα οποία δυσχεραίνουν την αποτελεσματική περιβαλλοντική προστασία.
Πρόκειται ασφαλώς για ανέκδοτο – αφού στο ίδιο νομοσχέδιο επικροτείται η εγκατάσταση ΑΠΕ, χωρίς άδεια, σε δασικές περιοχές.
Στο άρθρο 4 έχουμε ήδη αναφέρει πως ως σκοπός, η ενσωμάτωση της ευρωπαϊκής οδηγίας 944/2019 είναι προσχηματικός – αφού έχει ήδη γίνει τμηματικά, χωρίς να είμαστε σίγουροι πως έχει διατηρηθεί το πνεύμα της.
Εκτός του ότι τώρα είναι συχνό φαινόμενο να διαφοροποιείται η οδηγία στην ενσωμάτωση, με τόσες τμηματικές αλλαγές είναι δύσκολο να το παρακολουθήσει κανείς – ούτε καν το ίδιο το υπουργείο.
Στο άρθρο 5 με τους δεκάδες ορισμούς, δεν είναι δυνατόν να αναφερθεί κανείς αναλυτικά – σημειώνοντας μόνο πως έχουμε αντιρρήσεις, όπως σχετικά με το τέλος για την αλλαγή προμηθευτή που προστίθεται στο 3μ και στο άρθρο 18.
Φυσικά είμαστε επίσης αντίθετοι με το τέλος τερματισμού σύμβασης, στο 3λιθ – υπενθυμίζοντας πως ο κ. Γεωργιάδης διαφήμιζε, όταν τοποθετήθηκε σε αναστολή η ρήτρα αναπροσαρμογής, πως δεν θα υπάρχει κόστος αλλαγής παρόχου.
Πώς είναι δυνατόν λοιπόν να πιστέψει και να εμπιστευθεί κανείς αυτήν την κυβέρνηση; Δεν θυμίζει τη ρήτρα αναπροσαρμογής που ισχυριζόταν πως δεν καταργείται, για να μη χρεοκοπήσουν οι πάροχοι;
Δεν καταργήθηκε τελικά, χωρίς να χρεοκοπήσουν οι πάροχοι αλλά, αντίθετα, να θησαυρίσουν, αφού την πρόσθεσαν με καπέλο στους λογαριασμούς τους;
Παρεμπιπτόντως, είναι δυνατόν να θριαμβολογεί ο υπουργός, λέγοντας πως έχουμε στην Ελλάδα την υψηλότερη τιμή και την υψηλότερη επιδότηση; Στην ουσία πάντως, φαίνεται πως βρήκαν το λεφτόδεντρο οι πάροχοι που δεν υπήρχε για τους συνταξιούχους – κάτι που θα αποδειχθεί σύντομα από τους ισολογισμούς τους.
Συνεχίζοντας με το άρθρο 7, αποτελεί κλασικό παράδειγμα μίας διαδικασίας που πρέπει να σταματήσει – αυτής με τη δήθεν ενσωμάτωση ευρωπαϊκών οδηγιών.
Εν προκειμένω, η παράγραφος 19 της οδηγίας ΕΕ2019/94 που μνημονεύεται, αναφέρεται σε έξυπνα συστήματα μέτρησης – επίσης σε γενικολογίες, σύμφωνα με τις οποίες πρέπει να προωθηθεί η ενεργειακή απόδοση.
Όπως όμως θα καταθέσουμε στα πρακτικά, η παρ. 19 αποτελείται μόνο από έξι γραμμές – ενώ στην ενσωμάτωση μεταφέρεται με ένα τεράστιο άρθρο, με στοιχεία που δεν υπήρχαν στην οδηγία.
Συμπεριλαμβάνει δε κυρίως την αναφορά στην παρ. 3ε, για την εφαρμογή του άρθρου 9 του Ν4342/2015 – με το οποίο τοποθετούνται αριθμητικοί στόχοι μείωσης ενέργειας.
Στο εν λόγω άρθρο 9 του Ν4342/2015 του ΣΥΡΙΖΑ, ορίζεται στόχος «ετήσιας εξοικονόμησης ενέργειας στην τελική χρήση που υπολογίζεται ως το 0,8% της μέσης ετήσιας τελικής κατανάλωσης ενέργειας της τελευταίας τριετούς περιόδου και ισοδυναμεί με 7,3 εκατομμύρια Τόνους Ισοδυνάμου Πετρελαίου».
Εμείς δεν καταλάβαμε τι σημαίνουν τα παραπάνω – ούτε έχουν κοστολογηθεί από το ΓΛΚ. Μπορείτε να μας τα εξηγήσετε;
Εκτός αυτού, δεν γνωρίζουμε καν εάν είναι σύμφωνα με το ΕΣΕΚ και με τις νέες οδηγίες της ΕΕ, για μείωση 55% έως το 2030 – με το γνωστό ως «Fit for 55» που ανακοίνωσε η Von der Leyen το 2021. Αλήθεια, συνεχίζει να ισχύει ή άλλαξε λόγω της κρίσης;
Το άλλο πρόβλημα εδώ εντοπίζεται στο γεγονός ότι, οι επιμέρους στόχοι καθορίζονται με απόφαση του αρμοδίου Υπ. Ενέργειας – με εξουσιοδοτική διάταξη τόσο στο άρθρο 9 παρ. 8 του ν.4342/2015, όσο και εδώ στην παρ. 4.
Μαζί με τη ΡΑΕ καθορίζονται, μεταξύ άλλων, τα υπόχρεα μέρη και οι στόχοι – χωρίς να θεσπίζεται ένα σαφές και διαφανές νομοθετικό πλαίσιο που να ρυθμίζει τα ζητήματα αυτά.
Ειδικά η αναφορά στο ότι, θα προάγεται ο υγιής ανταγωνισμός και η διαφάνεια στη χονδρική αγορά ενέργειας στην παρ. 4ε, μόνο θυμηδία μπορεί να προκαλέσει – με δεδομένη και ξεκάθαρη την αποτυχία της ΡΑΕ έως σήμερα.
Ακόμη περιμένουμε πάντως να μάθουμε εάν υπάρχουν υπερκέρδη – ενώ ο υπουργός είπε στην επιτροπή τα γνωστά ΘΑ: πως ΘΑ βρεθούν και ΘΑ φορολογηθούν!
Τέλος, γιατί αλήθεια αυτή η αντίθεση με το Ιβηρικό μοντέλο, παρά το ότι είναι αποδεδειγμένα επιτυχημένο, ενώ το προτείνει ακόμη και ο Μακρόν; Ποιους ακριβώς ενοχλεί στην Ελλάδα;
Στο άρθρο 8, τοποθετούνται ανούσιες στην πράξη απαιτήσεις διαφάνειας και αμεροληψίας – από την αποτυχημένη και δήθεν ανεξάρτητη ΡΑΕ.
Άλλωστε ποιος θα την ελέγξει; Εκτός αυτού, τώρα σκέφθηκε η κυβέρνηση να ενσωματώσει τη «διαφάνεια» από την οδηγία; Γιατί το απέφευγε έως σήμερα;
Κατά την άποψη μας βέβαια, είναι αόριστο το τι σημαίνει, εάν επανέλθει η ρήτρα αναπροσαρμογής – ενώ ανάλογης φύσης, ως προς τη γενικολογία και την προσχηματικότητα, αφού θεωρητικά δεν προβλέπονταν έως τώρα, είναι πολλά άλλα άρθρα, οπότε δεν θα αναφερθούμε.
Για παράδειγμα το άρθρο 11 για την προσθήκη υπηρεσιών ευελιξίας – ή το 12, για την προσθήκη κανονισμών συμφόρησης.
Περαιτέρω στο άρθρο 9, ενσωματώνεται από την οδηγία στο αντικείμενο της ΡΑΕ, η αποθήκευση ενέργειας. Δηλαδή δεν το είχε σκεφθεί έως τώρα και αυτός είναι ο λόγος που δεν υπάρχουν μπαταρίες στις δήθεν φθηνές ΑΠΕ, ούτε αποθήκες φυσικού αερίου;
Πόσο είναι αλήθεια κ. υπουργέ το κόστος παραγωγής των ΑΠΕ, χωρίς τις επιδοτήσεις; Δεν πρέπει να το γνωρίζουν οι Πολίτες;
Με το άρθρο 10 τώρα, ενσωματώνεται η πρόβλεψη διασύνδεσης εθνικών ηλεκτρικών συστημάτων στο 15% – έως το 2030. Δεν το έχει καλύψει ήδη η Ελλάδα, αφού εισάγει ένα ανάλογο ποσοστό;
Πόσο μάλλον αφού δρομολογείται μία νέα γραμμή με τη Βουλγαρία, για να αγοράζουμε πυρηνική ενέργεια από το Κοζλοντούι, με ανάδοχο εργολάβο τη Μυτιληναίος;
Από την άλλη πλευρά, γιατί ανέφερε ο υπουργός πως εάν εφαρμοσθεί το Ιβηρικό μοντέλο πλαφόν, θα εξάγουμε στη Βουλγαρία; Πώς θα εξάγουμε, αφού έχουμε έλλειμμα;
Περαιτέρω στο άρθρο 13, προστίθεται στις αρμοδιότητες της ΡΑΕ η εποπτεία του χρηματιστηρίου ενέργειας. Έχει τις δυνατότητες;
Το Χρηματιστήριο Ενέργειας πάντως συστάθηκε με έγκριση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς το 2020 – ενώ η εκκαθάριση γίνεται από την ΕΤΕΚ ή AthexClear, θυγατρική των Ελληνικών Χρηματιστηρίων και εποπτεύεται από την επιτροπή κεφαλαιαγοράς. Η ΡΑΕ πως ταιριάζει εδώ;
Το άρθρο 14, όπως επίσης το επόμενο, προβλέπει τη συνεργασία σε περιφερειακό επίπεδο τόσο στην ΕΕ, όσο και εκτός αυτής – αφού γίνεται αναφορά σε ρυθμιστικές αρχές της περιοχής της Ενεργειακής Κοινότητας, τα μέλη της οποίας θα καταθέσουμε στα πρακτικά, της Μαύρης Θάλασσας και της Μεσογείου.
Εδώ διευρύνεται πολύ το πεδίο, αφού θα μπορεί να ενταχθεί η Αίγυπτος, με την οποία προωθείται καλώδιο έως και το Ισραήλ, καθώς επίσης η Τουρκία – από την οποία εισάγουμε.
Θα επιθυμούσαμε λοιπόν μια περιγραφή σχετικά με το τι περιλαμβάνεται, αφού δεν υπάρχει στην αιτιολογική έκθεση – επί πλέον τι απαιτήσεις δημιουργούνται στη ΡΑΕ από όλα αυτά και αν είναι δυνατόν να ανταπεξέλθει, χωρίς αύξηση κόστους ή επιδείνωσης του έργου της.
Πάντως ως γενική παρατήρηση, η μεγάλη συνδεσιμότητα μπορεί να δημιουργεί ευκαιρίες για τη μεταφορά ενέργειας και την κερδοσκοπία μεσαζόντων – ενώ, από την άλλη πλευρά, εισάγει αστάθεια στα ηλεκτρικά συστήματα.
Όσον αφορά τις αιτίες της ανόδου της τιμής του ρεύματος, ή γενικότερα της ενέργειας, δεν δίνεται σημασία στην κερδοσκοπία – όπου στο παράδειγμα του Diesel, όταν κόστιζε το βαρέλι πρόσφατα στις ΗΠΑ 200 $, το κέρδος των διυλιστηρίων είχε αυξηθεί από 15,7 & στο βαρέλι προηγουμένως, στα 86,5 $.
Με το άρθρο 16, μειώνεται από 3 σε 2 μήνες, η προθεσμία για την έκδοση απόφασης της ΡΑΕ. Έχει τη δυνατότητα και ποιος είναι ο απολογισμός, από τις σχετικές καταγγελίες έως τώρα;
Με το άρθρο 17, η ΡΑΕ μπορεί να επιβάλει πρόστιμο έως το 10% του τζίρου των εταιριών για παραβάσεις – κάτι που θα περιμένουμε να δούμε στην πράξη εάν εφαρμοσθεί, ειδικά στις εταιρίες του καρτέλ της ενέργειας.
Στο άρθρο 18, προστίθεται το τέλος διακοπής συμβολαίου για τους καταναλωτές – με το οποίο δεν συμφωνούμε.
Εν τούτοις, θα πρέπει τουλάχιστον να συγκεκριμενοποιηθεί – αφού αναφέρεται αόριστα ότι, «το εν λόγω τέλος είναι αναλογικό και δεν υπερβαίνει την άμεση οικονομική ζημία του προμηθευτή».
Στο άρθρο 19, τα στοιχεία που παίρνει ο χρήστης έχουν μικρή σημασία – αφού οι χώρες που αναφέρονται παράγουν ρεύμα από λιγνίτη και δεν γνωρίζουμε τι στοιχεία δίνουν.
Με το άρθρο 20, παρέχεται δυνατότητα σε τελικούς πελάτες που διαθέτουν έξυπνο μετρητή, να ζητούν τη σύναψη σύμβασης δυναμικής τιμολόγησης – χωρίς όμως να αναφέρονται οι όροι.
Στο άρθρο 11 της οδηγίας πάντως αναφέρεται ότι, για μια δεκαετία μετά την εισαγωγή τους, θα πρέπει να δημοσιεύεται ετήσια έκθεση με στοιχεία για τις προσφορές των συμβάσεων, του αντίκτυπου στους λογαριασμούς των καταναλωτών και στην αστάθεια των τιμών. Γιατί δεν προστέθηκε και εδώ;
Εκτός αυτού, το θέμα είναι ποιος έχει έξυπνο μετρητή και ποιος τον πληρώνει – ενώ εάν επιβαρύνει τον πελάτη, πόσο είναι το κόστος.
Πάντως ο ΔΕΔΔΗΕ, πριν τον ξεπουλήσει ο κ. Χατζηδάκης, θα εγκαθιστούσε τους 7 εκ. μετρητές με δικό του κόστος, όπως φαίνεται από το επιχειρησιακό του σχέδιο 2019/2023 – ενώ είχαν εγκατασταθεί έως τότε περί τους 200.000.
Τώρα έχει προκηρυχτεί διαγωνισμός 7,3 εκ. μετρητών, προϋπολογισμού 850 εκ. περίπου, όπως θα καταθέσουμε στα πρακτικά – ελπίζοντας πως θα κατασκευαστούν με ελληνική συμμετοχή.
Στο άρθρο 24 συμπληρώνεται διάταξη, όσον αφορά τη διαφάνεια των όρων και τις προϋποθέσεις στις συμβάσεις προμήθειας – όπου αναφέρεται πως δεν πρέπει να θεσπίζουν υπέρμετρες υποχρεώσεις από τους πελάτες.
Πρόκειται για κάτι εντελώς αόριστο – οπότε θα έπρεπε να υπάρχει κάποια απλοποίηση και συγκεκριμενοποίηση από τη ΡΑΕ.
Το άρθρο 25 είναι ανούσιο, αφού δεν καθορίζονται οι ελάχιστες απαιτήσεις των Κωδίκων Προμήθειας – σχετικά με τις ελάχιστες απαιτήσεις που πρέπει να πληρούν οι λογαριασμοί κλπ.
Αντίθετα, στην οδηγία της ΕΕ944/2019, στο Παράρτημα Ι, παρέχονται οι ελάχιστες πληροφορίες που πρέπει να έχουν οι λογαριασμοί, όπως θα καταθέσουμε στα πρακτικά – κάτι που δεν διαπιστώσαμε εδώ, εκτός εάν υπάρχει κάπου αλλού.
Στο άρθρο 27 για την χρέωση των ΥΚΩ στην παρ. 2στ, έχουμε ήδη ρωτήσει στην πρώτη επιτροπή – επειδή δεν καταλαβαίνουμε τι εννοεί για τις διακρίσεις. Θα μας απαντήσετε;
Τέλος, στο άρθρο 28, δεν είδαμε να έχει μεταφερθεί η παρ. 4 του άρθρου 19 της οδηγίας – για την υποχρέωση «διαφανούς ενημέρωσης των πελατών, για το κόστος εγκατάστασης των μετρητών», όπως θα καταθέσουμε στα πρακτικά – εάν βέβαια χρεωθούν. Θα χρεωθούν;
