.
Το 2021 η συμμετοχή του λιγνίτη μειώθηκε στο 10% του ενεργειακού μείγματος – από 11% το 2020 και 55% στο παρελθόν. Έτσι ολοκληρώθηκε η ενεργειακή εξάρτηση της χώρας που θα είναι σχεδόν πλήρης το 2023, με αποτέλεσμα να εξαθλιώνονται σήμερα οι Έλληνες από τους λογαριασμούς του ηλεκτρικού. Οφείλεται σε εξωτερικές συγκυρίες; Προφανώς όχι – είναι πολιτική απόφαση.
.
Ξένη Δημοσίευση
Ο αρχικός σχεδιασμός της Ελλάδας προέβλεπε την πλήρη απολιγνιτοποίηση έως το 2029 – η κυβέρνηση της ΝΔ όμως το επίσπευσε για το 2023.
Δυστυχώς παρά το γεγονός ότι, οι λιγνιτικές μονάδες θεωρούνται πολύ σημαντικές για την επάρκεια του συστήματος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας – ενώ το ολικό κλείσιμο τους εντείνει τους φόβους για ενδεχόμενα black out. Ειδικά σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης όπως είχε συμβεί με την κακοκαιρία Μήδεια – ή τους καλοκαιρινούς μήνες, όπου η μεγάλη ζήτηση για ενέργεια λόγω της ζέστης υπερφορτώνει το δίκτυο.
Παρ’ όλα αυτά, σχετικά πρόσφατα (2021) τέθηκε οριστικά εκτός λειτουργίας ο σταθμός της Καρδιάς – ο δεύτερος παλαιότερος της χώρας ο οποίος είχε παραμείνει στο σύστημα κυρίως για την κάλυψη των αναγκών τηλεθέρμανσης της περιοχής της Κοζάνης.
Πριν το σβήσιμο του ιστορικού εργοστασίου της Καρδιάς, προηγήθηκαν οι μονάδες του ΑΗΣ Αμυνταίου – οι οποίες προγραμματιζόταν να σβήσουν τον Απρίλιο του 2020. Ο ΑΔΜΗΕ όμως έκρινε αναγκαίο να παραμείνουν διαθέσιμες για την περίοδο υψηλής ζήτησης του καλοκαιριού του 2020 – οπότε σταμάτησε οριστικά τη λειτουργία του το Σεπτέμβριο του 2020.
Σε ότι αφορά το συγκρότημα του ΑΗΣ Καρδιάς, πέρασε και αυτό στην ενεργειακή ιστορία της χώρας – μετά από 47 χρόνια αδιάκοπης λειτουργίας.
Το Μάρτιο του 2021 ολοκληρώθηκαν οι 32.000 ώρες λειτουργίας που είχαν δοθεί στον σταθμό, προκειμένου να λειτουργεί κατά παρέκκλιση – έτσι ώστε να εξυπηρετεί όχι μόνο τις ενεργειακές ανάγκες της χώρας, αλλά, κατά κύριο λόγο, τις ανάγκες της Τηλεθέρμανσης του Δήμου Εορδαίας, που λάμβανε θερμικό φορτίο 100 Mw από την 3η και 4η μονάδα του εργοστασίου.
Ο ΑΗΣ Καρδιάς είναι το δεύτερο λιγνιτικό εργοστάσιο της ΔΕΗ, μετά την κατασκευή του ΑΗΣ Πτολεμαΐδας – ενώ η λειτουργία του συνδέθηκε με την ολοκλήρωση του εξηλεκτρισμού της χώρας, την ενεργειακή αυτονομία και την βιομηχανική ανάπτυξη της Ελλάδας.
Η Μονάδα Ι, ισχύος 300Mw, τέθηκε σε λειτουργία το 1974 και έπαυσε τη λειτουργία της στις 13 Ιουνίου 2019 – ενώ η Μονάδα ΙΙ, ισχύος 300 Mw τέθηκε σε λειτουργία το 1975 και έπαυσε την λειτουργία της στις 25 Ιουνίου 2019.
Η Μονάδα ΙΙΙ, ισχύος 306Mw, τέθηκε σε λειτουργία το 1980 και έπαυσε να λειτουργεί στις 18 Απριλίου 2021 – ενώ η Μονάδα IVΙ, ισχύος 306 Mw, που τέθηκε σε λειτουργία το 1981, έπαυσε να λειτουργεί τα μεσάνυχτα της 5ης Μάϊου 2021.
Στο πλαίσιο της απολιγνιτοποίησης, στις εκτάσεις που καταλαμβάνει ο σταθμός έχει αποφασιστεί από την ΔΕΗ ότι θα κατασκευαστεί η νέα μονάδα Συμπαραγωγή Ηλεκτρισμού-Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (ΣΗΘΥΑ) Φυσικού Αερίου που θα τροφοδοτεί με θερμική ενέργεια τις Τηλεθερμάνσεις της Κοζάνης, Πτολεμαΐδας και Αμυνταίου.
Οι μονάδες που παραμένουν σε λειτουργία
Σύμφωνα με την νέα ενιαία άδεια παραγωγής που εξέδωσε η ΡΑΕ, με ημερομηνία το 2021, οι μονάδες της ΔΕΗ που παραμένουν σε λειτουργία είναι οι εξής:
(α) ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου με καύσιμο λιγνίτη και πέντε μονάδες συνολικής ονομαστικής ισχύος 1595 MW των οποίων οι άδειες λήγουν σταδιακά από το 2029 για τις μονάδες 1 και 2, το 2030 για τη μονάδα 3, το 2031 για την 4 και το 2042 για την 5.
(β) ΑΗΣ Λαυρίου με καύσιμο φυσικό αέριο και εναλλακτικό καύσιμο ντίζελ σε ενδεχόμενη ενεργειακή κρίση, ισχύος 560 MW και διάρκεια άδειας έως το 2034
(γ) ΑΗΣ Κομοτηνής με καύσιμο φυσικό αέριο και εναλλακτικό καύσιμο ντίζελ ισχύος 485 MW και διάρκεια άδειας έως το 2037
Πρέπει να σημειωθεί ότι, οι άδειες παραγωγής των μονάδων 3 και 4 της Μεγαλόπολης συνολικής ισχύος 600 MW και 1 της Μελίτης ισχύος 330 MW είναι διακριτές και έχουν μεταβιβαστεί στις θυγατρικές της ΔΕΗ Λιγνιτική Μεγαλόπολης και Λιγνιτική Μελίτης – όταν αποσχίσθηκαν οι δυο κλάδοι προκειμένου να πωληθούν στο πλαίσιο σχετικού διαγωνισμού που διενήργησε η προηγούμενη διοίκηση της ΔΕΗ και ο οποίος δεν ευοδώθηκε.
Επίσης σε ότι αφορά τις λιγνιτικές μονάδες, μπορεί να συμπεριλαμβάνονται στην ενιαία άδεια παραγωγής με ισχύ από το 2036 έως και το 2042 – ωστόσο αυτός είναι ο τεχνικός χρόνος ζωής των μονάδων οι οποίες στο πλαίσιο του προγράμματος απολιγνιτοποίησης που έχει υιοθετήσει η διοίκηση της ΔΕΗ θα «σβήσουν» όλες έως και το 2023.
Συγκεκριμένα το 2022 θα κλείσει η Μεγαλόπολη 3 (0,25 GW) και οι μονάδες 1 και 4 του Αγ. Δημητρίου (1,10 GW) – ενώ το 2023 η Μεγαλόπολη 4 (0,26 GW), η μονάδα της Μελίτης (0,29 GW) και τελευταία η Μονάδα 5 του Αγ. Δημητρίου (0,34 GW).
Σημείωση: Στην κεντρική Ευρώπη προχωρούν σε ενίσχυση της Λιγνιτικής δραστηριότητας και εξοικονόμησης – στις Αυστρία, Ολλανδία, Νορβηγία και Γερμανία. Στη Γερμανία μιλούν για την ανάγκη εκσυγχρονισμού μεν την Λιγνιτικής δραστηριότητας με νέα φίλτρα και διαδικασίες, αλλά όχι για κατάργηση της – επειδή τα νέα μοντέλα στο ενεργειακό πεδίο ακόμη είναι δόκιμα και δεν εξασφαλίζουν την μακροπρόθεσμη ενεργειακή επάρκεια στην Ευρώπη.
