.
Πώς θα επιτευχθεί η ανάπτυξη; Με εισαγόμενα αιολικά και με ακριβή, εξαρτώμενη ενέργεια, πετώντας στα σκουπίδια τα 230 δις € του λιγνίτη και τα πάνω από 300 δις € του φυσικού αερίου της ΑΟΖ, αν θέλετε κάτι πιο «πράσινο»; Από την άλλη πλευρά, πως είναι δυνατόν να συμφωνήσουμε σε ένα νομοσχέδιο, στις υποστηρικτικές μελέτες του οποίου, εκτός από τις μαθηματικές ακροβασίες του, διαπιστώνονται αντεθνικές πολιτικές κατευθύνσεις; Για παράδειγμα, στην αναλογιστική μελέτη προβλέπεται μείωση του πληθυσμού στα 8,5 εκ. το 2070. Αντί όμως να γίνει προσπάθεια αύξησης του πληθυσμού με τις αντίστοιχες πολιτικές, το μόνο που επιδιώκεται είναι η εναρμόνιση των δαπανών, η μείωση τους δηλαδή, όπως είναι οι συντάξεις. Είναι εθνική πολιτική αυτή;
.
Κοινοβουλευτική Εργασία
Σε σχέση με αυτά που είπε ο υπουργός, ο κ. Χατζηδάκης, εν πρώτοις απορήσαμε με την αλαζονεία του. Δεν μας ενοχλεί βέβαια η αλαζονεία, αρκεί να στηρίζεται κάπου. Πού τη στηρίζεται όμως κ. υπουργέ; Συνειδητοποιείτε τις ζημίες που προκάλεσε η κυβέρνηση σας δε δύο μόλις χρόνια; Ελλείμματα πάνω από 30 δις €, εκτοξεύσατε το δημόσιο χρέος στα 387 δις €, νέα δανεικά 41 δις €, κόστος πυρκαγιών 30 δις € κοκ.
Καταλαβαίνετε τι έχετε κάνει; Τελευταία τρύπα του ζουρνά, όπως είπατε εσείς για την Ελλάδα, εσείς την καταντήσατε – οι κυβερνήσεις σας που τώρα επαναλαμβάνουν τη σπατάλη του 2004/09 που οδήγησε τη χώρα μας στο ΔΝΤ.
Για τους νέους που είπατε πως δεν περιμένουν συντάξεις, έχετε δίκιο. Γιατί όμως; Επειδή γνωρίζουν πως χρεοκοπήσατε την Ελλάδα. Τι να περιμένουν με το δημόσιο χρέος στο 234% του ΑΕΠ, με το κόκκινο ιδιωτικό πάνω από το 150%, με κατεστραμμένο παραγωγικό ιστό κοκ.; Από μία κυβέρνηση που παράγει μόνο ελλείμματα και χρέη; Εσείς τι θα περιμένατε;
Όσον αφορά τις επενδυτικές αποδόσεις που αναφέρατε, έχετε ακούσει κάτι για τη φούσκα που δημιουργήθηκε μετά το 2010, ενώ σήμερα είναι στα όρια μίας εκκωφαντικής έκρηξης; Το ανέκδοτο πάντως της ημέρας είναι η εγγύηση του χρεοκοπημένου κράτους!
Για τις συγκρίσεις με τις σκανδιναβικές χώρες, όπως ακριβώς κάποτε ο Γ. Παπανδρέου, καλύτερα να μην πω τίποτα – όλοι καταλαβαίνουν πόσο αστεία είναι.
Σε σχέση με την εξυγίανση της ΔΕΗ, δεν ήταν το αποτέλεσμα της μείωσης του κόστους ενέργειας, της λήξης των ΝΟΜΕ στα τέλη του 2019 και του χαμηλού κόστους των ρύπων, συγκριτικά με σήμερα; Τώρα που αυξήθηκαν, η εξυγίανση θα συνεχιστεί με την άνοδο των τιμών του ηλεκτρικού έως και 50%, όπως δηλώσατε;
Στο θέμα μας τώρα, θα ξεκινήσω με μερικές ερωτήσεις στον υπουργό – πριν από όλα, γιατί κατέθεσε ένα καινούργιο νομοσχέδιο για το ασφαλιστικό όταν σχετικά πρόσφατα, το Φεβρουάριο του 2020, ψηφίσθηκε το ασφαλιστικό του τότε υπουργού εργασίας, του κ. Βρούτση.
Υπενθυμίζουμε πως συνοδευόταν από δύο μελέτες, τις οποίες έχουμε μαζί μας. Η πρώτη ήταν μία αναλογιστική του συνταξιοδοτικού συστήματος κύριας και επικουρικής ασφάλισης, μαζί με την αντίστοιχη επάρκειας των συντάξεων – με επιστημονικό υπεύθυνο τον κ. Τσακλόγλου, το σημερινό υφυπουργό.
Η δεύτερη μελέτη ήταν του Πανεπιστημίου Αθηνών – ενώ και οι δύο μας διαβεβαίωναν πως εξασφαλίζονται οι συντάξεις έως το 2070.
Γιατί λοιπόν απαιτείται κάποια αλλαγή; Υπάρχει κάποια οικονομική λογική ή μήπως πρόκειται απλά για ιδεοληψία του υπουργού; Μήπως θέλει απλά να βάλει τη σφραγίδα του, το όνομα του, σε ένα νομοσχέδιο του υπουργείου;
Οι συγκεκριμένες αλλαγές, η υιοθέτηση του κεφαλαιοποιητικού μοντέλου για την επικουρική ασφάλιση, δεν συμπεριλαμβανόταν πάντως ούτε στο 20σέλιδο πρόγραμμα της ΝΔ – εάν μας απαντούσε, όπως όλοι οι άλλοι υπουργοί, πως εφαρμόζουν απλά την πολιτική, για την οποία τους ψήφισαν οι Έλληνες.
Φυσικά ούτε αυτό ισχύει, αφού απείχε από τις εκλογές το 42% των ψηφοφόρων – ενώ οι 50 έδρες δεν προερχόταν από ψήφους, αλλά ήταν δωρεάν, λόγω του συστήματος της ενισχυμένης αναλογικής.
Το ίδιο το νομοσχέδιο δε, ήλθε με συνοπτικές διαδικασίες το καλοκαίρι, έχοντας τεθεί για διαβούλευση λίγο πριν κατατεθεί – από τις 29 Ιουνίου έως τις 13 Ιουλίου, λαμβάνοντας μόλις 116 σχόλια. Μάλλον επειδή σε πολλά άρθρα δεν επιτρεπόταν ο σχολιασμός. Γιατί αλήθεια;
Βέβαια είναι γνωστή η προεργασία από το 1997 ακόμη, με την έκθεση Σπράου επί Σημίτη και με βασικό συντελεστή τον καθηγητή κ. Τήνιο – η οποία τότε παραλληλιζόταν με το σύστημα Πινοσέτ, όπως θα καταθέσουμε στα πρακτικά.
Ο κ. Τήνιος, σύζυγος της εξαδέλφης του κ. Μητσοτάκη, της κυρίας Λυμπεράκη, έχει συνεχή αρθρογραφία για το θέμα – ενώ υπάρχει και ως μελέτη του LSE.
Παραλλαγές προτάθηκαν από τη Διανέοσις το 2018, σε μελέτη της για τους «δράκους» της οικονομίας – δηλαδή, για το Ασφαλιστικό, για το Φορολογικό και για το Χρέος που δεν είναι πλέον μόνο δράκος, αλλά τέρας, αφού η κυβέρνηση το έθρεψε με 41 δις € επί πλέον.
Οφείλουμε να σημειώσουμε εδώ ότι, η αύξηση του δείκτη χρέους προς ΑΕΠ της Ελλάδας, μεταξύ των ετών 2019 και 2020, ήταν από τις μεγαλύτερες στην ΕΕ, όπως θα καταθέσουμε στα πρακτικά – 17,3%, ενώ είχαμε επί πλέον από τις υψηλότερες υφέσεις. Αρκετά με την δικαιολογία της πανδημίας για τα οικονομικά σας εγκλήματα.
Παραλλαγές υπήρχαν επίσης σε μία άλλη μελέτη, για την Επανεκκίνηση της Ελληνικής Οικονομίας – καταθέτοντας την πρώτη σελίδα και από τις δύο στα πρακτικά, όπως για όλα όσα λέμε. Τέλος, από την Ένωση Αναλογιστών και τον ΙΟΒΕ – ενώ το επικροτεί και ο ΣΕΒ.
Με το θέμα έχει ασχοληθεί ο κ. Τσακλόγλου, ως στέλεχος τότε της Διανέοσις. Εν προκειμένω, προωθούσε το κεφαλαιοποιητικό σύστημα, όπως με τη μελέτη για «το νέο αναπτυξιακό μοντέλο για την Ελλάδα για την έξοδο από την κρίση», στη σελίδα 117 – αν και τελικά η μελέτη αναφέρεται περισσότερο σε δημοσιονομικά μέτρα, παρά στο τι πρέπει να κάνουμε για να παράγουμε πλούτο και πώς.
Έως το 2018 πάντως, η συγκεκριμένη πρόταση του κεφαλαιοποιητικού επικουρικού συστήματος, ονομαζόταν ασφαλιστικό Πινοσέτ – επειδή είχε εφαρμοσθεί στην Χιλή από το γνωστό δικτάτορα, χωρίς επιτυχία όπως φάνηκε.
Θεωρείται πως τελικά συνεισέφεραν μόνο οι εργαζόμενοι, χωρίς να πάρουν αρκετά πίσω, ούτε καν αυτά που έβαλαν – ενώ υπήρξαν απώλειες από τη διαχείριση των χρημάτων, αποτελώντας μία από τις αιτίες για τις μεγάλες κινητοποιήσεις πριν από την πανδημία στη χώρα, οι οποίες οδήγησαν στην ψήφιση ενός νέου συντάγματος.
Φαίνεται λοιπόν πως δυστυχώς η Ελλάδα συνεχίζει να εφαρμόζει αποτυχημένες ξένες συνταγές, αντί να σχεδιάσει μια δική της αυτοδύναμη αναπτυξιακή πορεία – γεγονός που την οδηγεί σε συνεχή νέα αδιέξοδα.
Από την άλλη πλευρά, γιατί δρομολογείται σε μία εποχή που η Ελλάδα έχει ανάγκη ρευστότητας, ενώ είναι δεδομένο πως μεγάλο μέρος αυτών των ποσών θα κατευθυνθεί στο εξωτερικό;
Γιατί στο εξωτερικό; Επειδή η Ελλάδα δεν διαθέτει μία ώριμη χρηματιστηριακή αγορά, ούτε τα κατάλληλα επενδυτικά προϊόντα, για τέτοιου είδους τοποθετήσεις.
Ο υπουργός βέβαια, ως άλλος Μάντοφ, υπόσχεται αποδόσεις 43% έως 68%, όπως αναφέρεται στην έκθεση του υπουργείου του – με τις προβλέψεις του να βασίζονται σε έναν μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ ύψους 4,51% και στις αποδόσεις του Αμοιβαίου της ΑΕΔΑΚ της περιόδου 2003-2020.
Δεν γνωρίζει αλήθεια πως το SEC στις Η.Π.Α. υποχρεώνει τους διαχειριστές κεφαλαίων να γράφουν, όταν απευθύνονται στο κοινό, τη φράση: «ιστορικές αποδόσεις δεν αποτελούν εγγύηση για μελλοντικά αποτελέσματα»;
Προφανώς το γνωρίζει, οπότε προσπαθεί απλά να παραπλανήσει τους Έλληνες, για να προωθήσει αυτά που θέλει – ενώ όλοι όσοι έχουν ασχοληθεί με το αντικείμενο, με τις επενδύσεις όπως εμείς, γνωρίζουν πολύ καλά πόσο κενές είναι αυτού του είδους οι υποσχέσεις.
Ποιο είναι το κίνητρο σας αλήθεια κ. υπουργέ, αφού δεν υπάρχει καμία οικονομική λογική στο εγχείρημα; Πόσο μάλλον όταν ακόμη και η Τρόικα ήταν διστακτική να το δεχθεί, με βάση πληροφορίες μας;
Το γεγονός αυτό τεκμηριώνεται από το ότι, δεν υπάρχει καμία αναφορά στις τελευταίες αξιολογήσεις, σχετικά με μία τέτοια μεταρρύθμιση – αλλά μόνο για την ανάγκη εξόφλησης των εκκρεμών συντάξεων.
Βέβαια, υπάρχουν πολλές αναφορές για την ανάγκη μείωσης των συνταξιοδοτικών δαπανών – μεταξύ άλλων από το ΔΝΤ και από τη μελέτη Πισαρίδη, μέλος της ομάδας του οποίου ήταν και ο κ. Τσακλόγλου.
Στην ίδια μελέτη, στη σελίδα 107, αναφέρεται η επανεπένδυση των εισφορών στην οικονομία, μέσω της κεφαλαιαγοράς – κάτι που όμως θεωρούμε ευχολόγιο για μία υπερχρεωμένη χώρα, χωρίς παραγωγή, η οικονομία της οποίας στηρίζεται σχεδόν εξ ολοκλήρου στη μονοκαλλιέργεια του τουρισμού.
Πως θα επιτευχθεί η ανάπτυξη; Με εισαγόμενα αιολικά και με ακριβή, εξαρτώμενη ενέργεια, πετώντας στα σκουπίδια τα 230 δις € του λιγνίτη και τα πάνω από 300 δις € του φυσικού αερίου της ΑΟΖ, αν θέλετε κάτι πιο «πράσινο»;
Από την άλλη πλευρά, πως είναι δυνατόν να συμφωνήσουμε σε ένα νομοσχέδιο, στις υποστηρικτικές μελέτες του οποίου, εκτός από τις μαθηματικές ακροβασίες του, διαπιστώνονται αντεθνικές πολιτικές κατευθύνσεις;
Για παράδειγμα, στην αναλογιστική μελέτη προβλέπεται μείωση του πληθυσμού στα 8,5 εκ. το 2070. Αντί όμως να γίνει προσπάθεια αύξησης του πληθυσμού με τις αντίστοιχες πολιτικές, το μόνο που επιδιώκεται είναι η εναρμόνιση των δαπανών, η μείωση τους δηλαδή, όπως είναι οι συντάξεις. Είναι εθνική πολιτική αυτή;
Την ίδια στιγμή, στη μελέτη βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους που προσκόμισε ο ΟΔΔΗΧ και θα καταθέσουμε στα πρακτικά, αναφέρεται πως το χρέος ως προς το ΑΕΠ θα μειωθεί στο 50-60% το 2060.
Ακόμη όμως και αυτή η ανασφαλής, απαράδεκτη προοπτική, έρχεται σε σύγκρουση με την πρόβλεψη της ΕΕ στην 10η Αξιολόγηση – για χρέος ως προς το ΑΕΠ μας πάνω από το 80% το 2060. Σε ανόητους απευθύνεται η κυβέρνηση μέσω του ΟΔΔΗΧ;
Μήπως λοιπόν για αυτό το λόγο δρομολογείται η δήθεν μεταρρύθμιση; Για να δημιουργηθεί δημοσιονομικός χώρος για πλεονάσματα, όταν επανέλθουν οι απαιτήσεις της Ενισχυμένης Εποπτείας από το 2023;
Συνεχίζοντας, το κεφαλαιοποιητικό σύστημα προωθείται γενικότερα ως πανάκεια, έναντι στο διανεμητικό που θεωρείται προβληματικό – λόγω των δημογραφικών εξελίξεων και του ακριβού κόστους εργασίας, ενώ αντιμετωπίζεται και ως εστία κακοδιαχείρισης. Δεν γίνεται όμως καμία αναφορά στα τόσα σκάνδαλα που έχουν σχέση με τις αγορές και με το δήθεν αλάνθαστο αόρατο χέρι τους.
Εν τούτοις, εκτός από το οικονομικό μέρος, το διανεμητικό σύστημα έχει τη λογική του συνταγματικά κατοχυρωμένου αναδιανεμητικού εργαλείου του πλούτου – κάτι που όμως φαίνεται πως ενοχλεί τους νεοφιλελεύθερους που με τα μνημόνια έχουν επικρατήσει, ανεξάρτητα των εκάστοτε κυβερνήσεων.
Σύμφωνα πάντως με τη ΓΣΒΕΕ, εκτός πολλών άλλων που θα καταθέσουμε στα πρακτικά, τα εξής: Με το νέο σύστημα επικουρικής ασφάλισης, οι εισφορές των ασφαλισμένων που θα εντάσσονται στο σύστημα, δεν θα χρηματοδοτούν τις υφιστάμενες επικουρικές συντάξεις – αλλά θα αποταμιεύονται και θα επενδύονται, δημιουργώντας ένα αποθεματικό που θα χρηματοδοτεί τις συντάξεις των ίδιων.
Ως εκ τούτου, προκύπτει ζήτημα χρηματοδότησης των επικουρικών συντάξεων, υφιστάμενων και μελλοντικών, που θα χορηγηθούν με βάση το παλαιό καθεστώς.
Όπως προκύπτει από την αναλογιστική μελέτη στη σελίδα 60 το κόστος αυτό, δηλαδή η επιπλέον χρηματοδότηση που θα πρέπει να δοθεί για την κάλυψη του κενού, εκτιμάται από 48-78 δις € – ενώ κατά το βασικό σενάριο, με επιτόκια 3,5% και με τη μετάβαση 20% των υπαρχόντων κάτω των 35 ετών στο νέο, περίπου στα 56 δις €. Ακριβώς το συγκεκριμένο ποσόν αναφέρεται και στην έκθεση του ελεγκτικού συνεδρίου, στη σελίδα 44.
Αυτό χωρίς να συμπεριλάβουμε τα 20 δις € που η ΓΣΒΕΕ χαρακτηρίζει ως επιπρόσθετο, κρυφό κόστος μετάβασης – για τη χρηματοδότηση αναπηρικών συντάξεων και θανάτου που δεν θα πληρούν προϋποθέσεις.
Η κυβέρνηση όμως εκτιμά πως τα έσοδα του συστήματος από το λεγόμενο «μέρισμα ανάπτυξης» θα φτάσουν την ίδια περίοδο στα 50 δις € – οπότε πως το πραγματικό κόστος, το ταμειακό έλλειμα, κατά το υπουργείο Εργασίας, δεν θα ξεπεράσει τα 6 δις €.
Είναι δυνατόν όμως να στηριχθούμε σε τέτοιες εκτιμήσεις; Στις μελέτες που παρουσίασε ο κ. Τσακλόγλου, σύμφωνα με τις οποίες το καθαρό κόστος για τα επόμενα 50 χρόνια θα είναι μόλις 120 εκ. ετήσια, λόγω του μερίσματος ανάπτυξης;
Των επενδύσεων δηλαδή που θα προκύψουν από τις αποταμιεύσεις και των εσόδων που θα δημιουργηθούν; Πότε επαληθεύθηκαν οι προβλέψεις στα 12 χρόνια των μνημονίων που ήδη βιώνουμε; Ποτέ, ούτε καν αυτές του ΔΝΤ.
Όσο αφορά το κόστος τώρα το ΓΛΚ, στην έκθεσή του, προβλέπει μια επιβάρυνση ύψους 678,7 εκ. € από τις επικουρικές για την περίοδο 2022 έως 2025 – σύμφωνα με τις προβλέψεις του Υπουργείου του κ. Χατζηδάκη. Δηλαδή περίπου 170 εκ. € το χρόνο καθαρά;
Σε κάθε περίπτωση, το όποιο κόστος θα πρέπει να καλυφθεί από τον Κρατικό προϋπολογισμό, δηλαδή μέσω της φορολογίας – αφού τα αποθεματικά/περιουσιακά στοιχεία του ΕΤΕΑΕΠ δεν επαρκούν.
Σε όλα αυτά θα πρέπει να προστεθούν βέβαια οι εγγυήσεις που δήλωσε ο υπουργός – για την περίπτωση που θα χαθούν χρήματα των ασφαλισμένων, από τις επενδύσεις των οργανισμών.
Επομένως, το κόστος μετάβασης θα είναι πολλαπλάσιο και δυσβάσταχτο – γεγονός που σημαίνει ότι, μπορεί να οδηγηθούμε σε μείωση συντάξεων ή/και σε αύξηση των εισφορών ή/και σε αύξηση της φορολογίας. Ενδεχομένως σε μία νέα χρεοκοπία.
Το 2008 πάντως στις ΗΠΑ, όταν οι αντίστοιχοι κουμπαράδες του κ. Χατζηδάκη, το 401K όπως λέγεται εκεί, είχαν εξανεμιστεί με την καθήλωση του χρηματιστηρίου, πολλοί ασφαλισμένοι ήρθαν σε απόγνωση – ενώ έχασαν ακόμη και το κεφάλαιο τους ή δεν είχαν χρόνο να αναπληρώσουν τις απώλειες.
Η λύση εκεί ακολούθησε σταδιακά, με τη νομισματική πολιτική της FED που, καλώς ή κακώς, εκτόξευσε στα ύψη το χρηματιστήριο. Έχει όμως η Ελλάδα αυτήν την επιλογή;
Εάν χάσουν οι ασφαλισμένοι τα χρήματα τους στην Ελλάδα, σε μια χρεοκοπία όπως με το PSI ή σε μία γενικότερη κρίση, όπως του 2008, θα τα αναπληρώσει το κράτος, όπως υπόσχεται ο κ. Χατζηδάκης; Ή μήπως θα επικρατήσει το ταμειακό συμφέρον του δημοσίου, όπως έγινε με τις περικοπές των συντάξεων που δέχτηκε το ΣΤΕ επί προεδρίας της κυρίας Σακελαροπούλου;
Κάτι τέτοιο δεν συνέβη και με τα αποθεματικά των ασφαλιστικών ταμείων με το PSI; Κατά τον υποστηρικτή του, τον κ. Βενιζέλο, τα Ταμεία είχαν ομόλογα 22 δις € και κουρεύτηκαν περίπου τα 14 δις € – ενώ η ετήσια επιχορήγηση του κράτους στα Ταμεία, για παράδειγμα το 2012, ήταν 17 δις €.
Αναπλήρωσε ποτέ ο κ. Βενιζέλος αυτά τα 14 δις €, όπως υποσχόταν, λέγοντας πως μπορεί το κράτος ανά πάσα στιγμή να αναπληρώσει τις απώλειες των ταμείων, όπως θα καταθέσουμε στα πρακτικά; Επαληθεύθηκε η πρόβλεψη του για χρέος ως προς το ΑΕΠ στο 120% το 2020; Προφανώς όχι, αφού ξεπέρασε το 200%.
Κλείνοντας, δεν λαμβάνονται δυστυχώς υπ’ όψιν ούτε η διεθνής εμπειρία ούτε η εγχώρια – ενώ σχεδιάζεται ένα επόμενο έγκλημα εις βάρος της πατρίδας μας, των Πολιτών της και των επομένων γενεών.
Τέλος, από το ΓΛΚ προβλέπεται επί πλέον κόστος για την επιχορήγηση της λειτουργίας του ΤΕΚΑ ύψους 17,6 εκ. € αρχικά – προφανώς για νέους διορισμούς που θα ενισχύσουν το αποτυχημένο Επιτελικό, ή μάλλον κομματικό Κράτος.
Σε κάθε περίπτωση θεωρούμε ότι, η παρούσα αλλαγή που προετοιμαζόταν χρόνια, για να εφαρμοσθεί όταν δεν θα υπήρχαν αντοχές στην κοινωνία για να αντιδράσει, όπως σήμερα, δεν θα φέρει ούτε καν επενδύσεις – αφού δεν υπάρχει ούτε σχέδιο ανάπτυξης, ούτε μια υγιής τραπεζική και δημοσιονομική εικόνα ή, έστω, μία ανεξάρτητη νομισματική πολιτική.
Αλήθεια, ο κ. Ζαββός απομακρύνθηκε λόγω των προγραμμάτων Ηρακλής ή το απαίτησε ο κ. Στουρνάρας που επιμένει στη Bad Bank;
Εμείς πάντως είμαστε έτοιμοι να συμβάλλουμε σε μία συζήτηση για την ανάπτυξη και για τη δημιουργία πλούτου, με προτάσεις και όχι με λογιστικά τεχνάσματα – ενώ, έως ότου διεξαχθεί μία τέτοια συζήτηση, δεν έχουν νόημα νομοσχέδια, όπως το παρόν που λογικά καταψηφίζουμε.
