.
.
Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, το επόμενο παγκόσμιο κραχ θα συνοδευθεί από την οικονομική κατάρρευση της υπερχρεωμένης υπερδύναμης, του δολαρίου, καθώς επίσης του δυτικού συστήματος του χρέους – ένα ενδεχόμενο πολύ επικίνδυνο για την ειρήνη στον πλανήτη.
.
(Το άρθρο αποτελείται από 2 Σελίδες,
όλα τα γραφήματα μεγεθύνονται πατώντας επάνω )
.
“Ιστορικά, η πλήρης απώλεια της εμπιστοσύνης στα χρήματα συμβαίνει κάθε 30 ή 40 χρόνια – οπότε, εάν υποθέσουμε πως η ιστορία επαναλαμβάνεται, έχει ήδη περάσει η προθεσμία από τις τρεις προηγούμενες εποχές του 1914, του 1939 και του 1971.
Θα συνέβαινε δε πιθανότατα 30 χρόνια μετά το 1971 – το 1998 δηλαδή που τελικά η Wall Street προστάτευσε το κερδοσκοπικό κεφάλαιο «LTCM» για να διασώσει τον πλανήτη. Επίσης 40 χρόνια μετά, το 2008 – εάν οι κεντρικές τράπεζες δεν έσωζαν τη Wall Street για να διασώσουν τον κόσμο.
Κανένας όμως δεν γνωρίζει σήμερα ποιός θα διασώσει τις κεντρικές τράπεζες που είναι οι βασικές υποψήφιες για την πυροδότηση της επόμενης απώλειας της εμπιστοσύνης στα χρήματα – με τα περισσότερα κράτη παγκοσμίως υπερχρεωμένα σε απελπιστικό βαθμό, με τράπεζες και επιχειρήσεις ζόμπι, με δεκάδες φούσκες κοκ.”
.
Ανάλυση
Η σύγχρονη αντίληψη, σχετικά με τη μέτρηση του ΑΕΠ μίας χώρας, προέρχεται από μία μελέτη του Υπουργείου Εμπορίου των Η.Π.Α., η οποία ανατέθηκε στον βραβευμένο με Νόμπελ καθηγητή κ. S. Kuznets – έχοντας θεωρηθεί ως μία από τις μεγαλύτερες εφευρέσεις του 20ου αιώνα (πηγή). Ο μαθηματικός τύπος που συμπληρώνεται από τους συντελεστές του ΑΕΠ είναι δε ο εξής: «ΑΕΠ = Κατανάλωση + Ιδιωτικές Επενδύσεις + Δημόσιες Δαπάνες + (Εξαγωγές- Εισαγωγές)» ή απλούστερα «ΑΕΠ = Ιδιωτικό Εισόδημα (μετρούμενο ως κατανάλωση ή επένδυση) + Κρατικές Δαπάνες + Εμπορικό Ισοζύγιο».
Στα πλαίσια αυτά εύκολα διαπιστώνει κανείς πως συμπεριλαμβάνονται οι δαπάνες της εκάστοτε κυβέρνησης, ως ένας από τους βασικούς συντελεστές του ΑΕΠ – χωρίς όμως να λαμβάνεται υπ’ όψιν εάν οι δαπάνες αυτές προέρχονται (α) από τα δημόσια έσοδα (φόρους), τα οποία μειώνουν την ιδιωτική κατανάλωση και τις ιδιωτικές επενδύσεις (μεταξύ των οποίων οι αποταμιεύσεις), οπότε είναι σωστό ή (β) από το δανεισμό, όπου ασφαλώς είναι λάθος. Εύλογα άλλωστε, αφού τα δημόσια δάνεια δεν μπορεί να θεωρούνται εισόδημα, εφόσον κάποια στιγμή θα πρέπει να επιστραφούν – πόσο μάλλον όταν δεν προέρχονται πια από μία κρατική κεντρική τράπεζα, αλλά αποτελούν οφειλές απέναντι σε τρίτους (στους επενδυτές που αγοράζουν ομόλογα κοκ.).
Περαιτέρω, οι κυβερνήσεις είναι υποχρεωμένες να αποπληρώνουν τα δημόσια χρέη είτε με υψηλότερους φόρους, είτε με μειωμένες δαπάνες (=συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους), είτε με πληθωρισμό/υποτίμηση του εθνικού τους νομίσματος, είτε με έναν συνδυασμό όλων των παραπάνω – με εξαίρεση τις χώρες της Ευρωζώνης που δεν έχουν το δικό τους εθνικό νόμισμα, οπότε διαφοροποιείται η τρίτη λύση. Ως εκ τούτου, για να διαπιστώσει κανείς εάν μία οικονομία είναι υγιής και αναπτύσσεται σωστά, θα πρέπει να αφαιρεί από το ΑΕΠ το ποσόν της αύξησης του χρέους, για να βρίσκει το πραγματικό ΑΕΠ – οπότε ο μαθηματικός τύπος (πηγή: B&C Advisory Group) θα έπρεπε να διαμορφωθεί ως εξής:
Πραγματικό ΑΕΠ = Ιδιωτικό Εισόδημα + Εμπορικό Ισοζύγιο + (Κρατικές δαπάνες – Δημόσιος δανεισμός).
Υπό αυτές τις προϋποθέσεις, εάν θέλει κανείς να υπολογίσει το πραγματικό ΑΕΠ των Η.Π.Α. μετά το 2008, θα πρέπει να αφαιρέσει αυτό που προήλθε από την αύξηση του δανεισμού τους – όπως στο γράφημα που ακολουθεί, όπου στην πρώτη στήλη είναι το έτος, στη δεύτερη το δημόσιο χρέος, στην τρίτη το ΑΕΠ, στην τέταρτη η ετήσια αύξηση του χρέους, στην πέμπτη η ετήσια αλλαγή του ΑΕΠ και στην τελευταία το νέο χρέος ως ποσοστό επί του ΑΕΠ.
Ουσιαστικά λοιπόν θα έπρεπε να αφαιρείται ένα μέσο ποσοστό αύξησης του χρέους της τάξης του 7,45% ετησίως, όπως φαίνεται από το γράφημα – οπότε η οικονομία των Η.Π.Α. θα ήταν (είναι) ουσιαστικά σε ύφεση, αφού η άνοδος του χρέους είναι εκείνη που έχει τροφοδοτήσει την ανάπτυξη που παρουσιάζουν οι στατιστικές. Κάτι ανάλογο βέβαια θα έπρεπε να εφαρμοσθεί και σε άλλες χώρες, για να είναι συγκρίσιμα τα στοιχεία – σημειώνοντας πως το δημόσιο χρέος της Ισπανίας τριπλασιάσθηκε από το 2008, ενώ της Ελλάδας αυξήθηκε πολύ λιγότερο (γράφημα, Ελλάδα γαλάζια καμπύλη αριστερή στήλη – Ισπανία διακεκομμένη γραμμή δεξιά στήλη) – οπότε είναι μεν λογική η κατάρρευση του ΑΕΠ της χώρας μας, αλλά μη συγκρίσιμη με την Ισπανία, την Ιρλανδία κοκ., μέρος της ανάπτυξης (ΑΕΠ) των οποίων τροφοδοτήθηκε από το χρέος.
Περαιτέρω η Fed, από το 1929 έως το τέλος της Μεγάλης Ύφεσης και του δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, αύξησε τον ισολογισμό της από το 6% του ΑΕΠ στο 16%. Σήμερα όμως, από το 2008 έως το 2014, αύξησε τον ισολογισμό της από 6% στο 22% του ΑΕΠ – σε πολύ λιγότερο χρόνο δηλαδή, πολύ περισσότερο, διατηρώντας παράλληλα τα επιτόκια στο μηδέν. Το γεγονός αυτό, το ότι δηλαδή η αμερικανική κεντρική τράπεζα αύξησε περισσότερο τον ισολογισμό της από ότι την τρομακτική εποχή του 1930, οφείλει να μας προβληματίσει ιδιαίτερα, αφού σημαίνει πως ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος – όπως άλλωστε διαπιστώνεται από την αύξηση των χρεών της υπερδύναμης, από 9,2 τρις $ στις αρχές του 2007 στα 19,8 τρις $ στις αρχές του 2016!
Ένα επόμενο συμπέρασμα από τον τύπο του πραγματικού ΑΕΠ είναι το ότι, εάν οι Η.Π.Α. αδυνατούσαν να δανεισθούν, τότε το ΑΕΠ τους θα κατέρρεε κατά 5% τουλάχιστον – όσο ήταν το ποσοστό του νέου χρέους ως προς το ΑΕΠ το 2016 στο πρώτο γράφημα. Εκτός αυτού, η εξέλιξη της αγοράς εργασίας δεν επιβεβαιώνει το ρυθμό ανάπτυξης που δηλώνουν οι Η.Π.Α. – αφού, σύμφωνα με το «γραφείο στατιστικής εργασίας», το Νοέμβριο του 2007 εργάζονταν 121.875.000 άτομα σε θέσεις πλήρους απασχόλησης, ενώ τον προηγούμενο μήνα 125.755.000 (γράφημα) – άρα μόλις 3.880.000 παραπάνω μέσα σε δέκα χρόνια, όταν την ίδια χρονική περίοδο ο πληθυσμός της χώρας αυξήθηκε κατά 24 εκ. περίπου (πηγή).
Συνεχίζοντας, είναι φανερό πως με κριτήριο το πραγματικό ΑΕΠ η ανάπτυξη των Η.Π.Α. έχει τροφοδοτηθεί από το χρέος – οπότε, εάν αφαιρούσε κανείς τη συνδρομή του επί πλέον δανεισμού τους, θα οδηγούταν στο γράφημα που ακολουθεί, το οποίο αποκαλύπτει πως η πτώση του ήταν δραματική. Μπορεί λοιπόν η σχέση χρέους προς ΑΕΠ να είναι σχετικά χαμηλή, στο 106,1% το 2016 από 62,5% το 2007 (πηγή), αν και έχει υπερβεί το κρίσιμο μέγεθος του 90%, επάνω από το οποίο ο ρυθμός ανάπτυξης δεν είναι εύκολο να διατηρηθεί, αλλά η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική – κατά την άποψη μας εξαιρετικά ανησυχητική.
Λογικά λοιπόν όλες οι χώρες χάνουν την εμπιστοσύνη τους στο δολάριο, εκτός του ότι ορισμένες προσπαθούν να αποδεσμευθούν τόσο από το αμερικανικό νόμισμα, όσο και από το σύστημα του χρέους που στηρίζεται σε αυτό – ενώ ο παγκόσμιος πόλεμος των νομισμάτων ευρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Όπως άλλωστε έχουμε ήδη αναφέρει, η Κίνα δήλωσε πως οποιοσδήποτε εξαγωγέας πετρελαίου αποδεχθεί το γουάν ως μέσο πληρωμής, μπορεί να το μετατρέψει σε χρυσό στο χρηματιστήριο χρυσού της Σαγκάης – έτσι ώστε να αυξήσει την εμπιστοσύνη στο νόμισμα της, επειδή δεν είναι ένα σημαντικό αποθεματικό, οπότε δεν αποτελεί ελκυστικό περιουσιακό στοιχείο για χώρες όπως η Ρωσία και το Ιράν που την προμηθεύουν με πετρέλαιο.
Συνεχίστε στη 2η σελίδα (…)
