Βέβαια, η Τράπεζα της Ιαπωνίας έριξε πολύ περισσότερα ποσά από το παράθυρο, συγκριτικά με τις υπόλοιπες κεντρικές τράπεζες – έχοντας αποφασίσει το 2013 να διπλασιάσει την ποσότητα χρήματος, μέσω της αγοράς αξιόγραφων, κυρίως ομολόγων του ιαπωνικού δημοσίου (JGB’s), με στόχο την άνοδο του πληθωρισμού κατά 2% εντός δύο ετών.
Στο γράφημα που ακολουθεί φαίνεται η ραγδαία αύξηση της μονεταριστικής βάσης της Ιαπωνίας μετά το 2013 (καφέ καμπύλη), καθώς επίσης η αντίστοιχη των ομολόγων του δημοσίου που αγοράζει η κεντρική τράπεζα – το τύπωμα χρημάτων όπως αποκαλείται απλοϊκά, το οποίο προτείνουν αρκετοί ως την καλύτερη συνταγή για την αντιμετώπιση της σημερινής κρίσης στην Ευρωζώνη (στην Ελλάδα επίσης).
.
.
Περαιτέρω, ο υπουργός οικονομικών της Ιαπωνίας αντιμετώπισε αντιρρήσεις εκ μέρους της κεντρικής τράπεζας, κατά τη διάρκεια της δεύτερης φάσης της ποσοτικής χαλάρωσης το 2014 – η απόφαση για την οποία δεν ήταν ομόφωνη όπως η πρώτη, αλλά πλειοψηφική.
Σήμερα δε, ο ισολογισμός της κεντρικής τράπεζας έχει διογκωθεί στο 70% του ΑΕΠ της χώρας – κατέχοντας τη δεύτερη θέση διεθνώς μετά την κεντρική τράπεζα της Ελβετίας, στην οποία είναι ακόμη μεγαλύτερος, λόγω της αγοράς ξένου συναλλάγματος για να μην ανατιμηθεί περισσότερο το φράγκο.
.
Το οικονομικό σταυροδρόμι
Συνεχίζοντας η ποσοτική χαλάρωση (QE), η οποία στην Ιαπωνία ονομάζεται επίσημα ποιοτική και ποσοτική χαλάρωση (QQE), μείωσε τα επιτόκια των ομολόγων, ενώ οδήγησε στην υποτίμηση του γεν – κατά περίπου 30% σε σχέση με το δολάριο (και τα δύο συμβαίνουν σήμερα στην Ευρωζώνη).
Η πτώση της ισοτιμίας του νομίσματος θεωρήθηκε ως το θετικότερο αποτέλεσμα της οικονομικής πολιτικής της – ενώ οι τιμές του δείκτη του χρηματιστηρίου της αυξάνονται, όταν υποτιμάται το γεν.
Στο σημείο αυτό οφείλουμε να τονίσουμε πως κάτι ανάλογο συμβαίνει με τη Γερμανία όπου, όταν υποτιμάται το ευρώ (κόκκινη καμπύλη στο γράφημα) αυξάνεται ο δείκτης του χρηματιστηρίου της (μπλε καμπύλη) – κάτι που όμως επιτυγχάνει αφενός μεν με τη βοήθεια της πολιτικής ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ, αφετέρου μέσω της κρίσης χρέους των υπολοίπων κρατών, από την οποία τρέφεται με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους (οπότε εύλογα δεν θέλει να λυθεί το πρόβλημα της Ελλάδας ή των άλλων χωρών).
.
.
Περαιτέρω, η Ιαπωνία ευρίσκεται σήμερα οικονομικά σε σταυροδρόμι. Εν πρώτοις, ωφελείται σε μεγάλο βαθμό από τον ευνοϊκό συνδυασμό του υψηλού δολαρίου, με τις χαμηλές τιμές του πετρελαίου (όπως επίσης η Γερμανία).
Ειδικότερα, η χώρα εξαρτάται από τις εισαγωγές ενέργειας, οι τιμές της οποίας αυξάνονται όταν το γεν υποτιμάται. Επειδή όμως οι τιμές της ενέργειας παγκοσμίως μειώνονται, την ίδια εποχή που το γεν υποτιμάται, το ενεργειακό της ισοζύγιο δεν επιβαρύνεται.
Από την άλλη πλευρά, οι εξαγωγές της αυξάνονται λόγω της χαμηλής ισοτιμίας του νομίσματος της – γεγονός που διαπιστώνεται από τους ισολογισμούς των επιχειρήσεων της τα τελευταία χρόνια, παρά το ότι παρατηρείται μία αδυναμία ανάπτυξης στην Ασία, όπου εξάγει το 54% των προϊόντων και υπηρεσιών της.
Εν τούτοις, η δεύτερη κατά σειρά υποτίμηση του νομίσματος της Κίνας, σε συνδυασμό με τα μεγάλα προβλήματα της κινεζικής οικονομίας (μεταξύ άλλων αυξάνονται ραγδαία τα κόκκινα δάνεια στις τράπεζες της, ενώ πολλές επιχειρήσεις της δανείζονται για να πληρώσουν τόσο τους τόκους των χρεών τους, όσο και το προσωπικό τους), λειτουργούν αρνητικά για την οικονομία της Ιαπωνίας.
Το ερώτημα λοιπόν εν προκειμένω είναι το εάν η χώρα διαθέτει ακόμη όπλα, για να αντιμετωπίσει τα μελλοντικά της προβλήματα – ενώ, παρά το ότι τα περισσότερα βλέμματα είναι στραμμένα στα άλλα μεγάλα κράτη, στις Η.Π.Α., στην Ευρωζώνη και στην Κίνα, δεν πρέπει να αδιαφορεί κανείς για τα γεγονότα στην τρίτη μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη.
Ολοκληρώνοντας, λόγω των υψηλότερων φορολογικών εσόδων συγκριτικά με αυτά που είχαν προϋπολογισθεί, φαίνεται πως η κυβέρνηση θα διαθέσει το ποσόν των 25 δις € περίπου για νέα κοινωνικοπολιτικά μέτρα, καθώς επίσης για την προώθηση των εξαγωγών γεωργικών προϊόντων – έτσι ώστε να μην περιορισθεί ο ρυθμός ανάπτυξης της.
Η κεντρική της τράπεζα πάντως, η οποία θα συνεδριάσει μία ημέρα μετά τη απόφαση της Fed για τα αμερικανικά επιτόκια, δεν φαίνεται να έχει διάθεση να αυξήσει ξανά την ποσότητα χρήματος – γεγονός απολύτως κατανοητό, αφού έχει ήδη υπερβεί όλα τα επιτρεπόμενα όρια. Ελπίζει δε πως θα επιτευχθεί τελικά το ποσοστό του πληθωρισμού που έχει τοποθετήσει ως στόχο (2%) – αφού έχει ουσιαστικά καταναλώσει όλα της τα όπλα, χωρίς μέχρι στιγμής μεγάλη επιτυχία.
.
Επίλογος
Όσο αυστηρά και αν θέλει να κρίνει κανείς την Ελλάδα, τις μέχρι σήμερα κυβερνήσεις της, τα λάθη και τις παραλείψεις τους, καθώς επίσης την απροθυμία των Πολιτών της για νεοφιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις, δεν μπορεί να υποτιμάει το γεγονός ότι, μία πολύ μεγαλύτερη χώρα, με εξαιρετικά ανταγωνιστική εξαγωγική βιομηχανία, με ανεξάρτητη νομισματική πολιτική κοκ. όπως η Ιαπωνία, είναι βυθισμένη σε παρόμοια προβλήματα – έχοντας ένα ανεξέλεγκτο δημόσιο χρέος, το οποίο θα υπερβεί σύντομα το 250% του ΑΕΠ της (όταν η πατρίδα μας οδηγήθηκε στο ικρίωμα από τη Γερμανία, με χρέος στο 110% του ΑΕΠ της), καθώς επίσης μεγάλα ελλείμματα.
Εκτός αυτού, δεν μπορεί κανένας να κατακρίνει τους Έλληνες, επειδή δεν θέλουν να μετατραπεί η χώρα τους σε μία ζώνη φθηνού εργατικού κόστους της γερμανικής βιομηχανίας – όπου οι εργαζόμενοι δεν θα επιτρέπεται να μιλούν, φοβούμενοι την απόλυση τους ή που θα διαχωρίζονται σε πράσινους, πορτοκαλί και κόκκινους, ανάλογα με την προοπτική εκδίωξης τους, ενώ θα παρακολουθούνται νυχθημερόν από κρυφές κάμερες (η χώρα της Lidl).
Από την άλλη πλευρά η Ελλάδα μπορεί να τα καταφέρει, εάν επιδιώξουν όλα μαζί τα κόμματα να επιτύχουν τις σωστές προϋποθέσεις – καθώς επίσης εάν δημιουργήσουν μία αδιάσπαστη δέσμη μεταξύ τους οι Πολίτες, οι πολιτικές παρατάξεις και οι Θεσμοί, συνεργαζόμενοι συναινετικά, με έναν κοινό εθνικό στόχο.
Άλλος δρόμος δυστυχώς δεν υπάρχει, ο χρόνος που έχουμε στη διάθεση μας τελειώνει, ενώ δεν πρέπει να ξεκινήσει το 2016 έτσι όπως προβλέπεται – εάν δεν θέλουμε να βυθιστεί η πατρίδα μας στο χάος και να λεηλατηθεί, χωρίς καμία δυνατότητα να επανέλθει στη φυσιολογική της κατάσταση.
