Η παγίδα ρευστότητας
Περαιτέρω, οι εκροές καταθέσεων από τις ελληνικές τράπεζες σε άλλες του εξωτερικού, τους δημιούργησαν το ίδιο πρόβλημα, όπως στο παράδειγμα της Πειραιώς – ενώ ταυτόχρονα χάνουν τεράστια ποσά, από τα επισφαλή (κόκκινα, μη εξυπηρετούμενα) δάνεια τους.
Παράλληλα, η κρίση στην οικονομία της χώρας μας, η οποία έχει καταστήσει εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά και επιχειρήσεις αφερέγγυα, μαζί με το ίδιο το κράτος που αδυνατεί πλέον να εκδώσει ομόλογα, έχει περιορίσει δραστικά τη δημιουργία χρημάτων από το πουθενά – αφού αφενός μεν δεν εγκρίνονται νέα δάνεια, αφετέρου επιστρέφουν τα παλαιότερα, έστω με μικρό ρυθμό.
Αυτό έχει ως συνέπεια να καίγονται συνεχώς χρήματα, χωρίς να αναπληρώνονται από καινούργια – με αποτέλεσμα να μειώνεται διαρκώς η ποσότητα χρήματος στην ελληνική οικονομία, στραγγαλίζοντας την.
Ακριβώς αυτός είναι ο βασικός λόγος, για τον οποίο επιμένουμε πως η Ελλάδα χρειάζεται την ονομαστική διαγραφή μέρους των χρεών της (ανάλυση), έτσι ώστε να καταστεί εφικτή μία αντίστοιχη στον ιδιωτικό τομέα – αφού διαφορετικά θα παραμείνουν αφερέγγυα το κράτος, οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά, οι τράπεζες δεν θα μπορούν να δημιουργούν χρήματα από το πουθενά, όπως όλες οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές και η ελληνική οικονομία θα πεθάνει από έλλειψη ρευστότητας.
.
Οι άλλες μορφές δημιουργίας χρημάτων
Οι εμπορικές τράπεζες δεν δημιουργούν χρήματα από το πουθενά μόνο με την παροχή δανείων αλλά, επίσης, μέσω της αγοράς στοιχείων του ενεργητικού τους (πηγή: Γερμανική Κεντρική Τράπεζα, 2007) – όπως είναι τα αξιόγραφα κάθε είδους (ομόλογα, μετοχές κλπ.), το συνάλλαγμα, ο χρυσός και τα ακίνητα, τα οποία όμως αγοράζουν από μη τράπεζες (λοιπό ιδιωτικό τομέα).
Για παράδειγμα, όταν το κράτος ή μία επιχείρηση πουλάει ομόλογα της στην τράπεζα, τότε αυτή τα αγοράζει με χρήματα που δημιουργεί εκείνη τη στιγμή από το πουθενά – γεγονός που σημαίνει ότι, εγγράφει το συγκεκριμένο ποσόν στο λογαριασμό του πωλητή, όπως ακριβώς όταν του δίνει ένα δάνειο.
Με αυτόν τον τρόπο αυξάνεται επίσης η ποσότητα χρήματος – ενώ με τον αντίθετο, όταν δηλαδή η τράπεζα πουλάει ομόλογα, χρυσό, ακίνητα κλπ. σε ιδιώτες, καίγονται χρήματα και μειώνεται η ποσότητα τους στην αγορά. Για εκείνο το χρονικό διάστημα λοιπόν που οι τράπεζες αγοράζουν περισσότερα πάγια από όσα πουλούν, αυξάνεται η ποσότητα χρήματος – κάτι που προφανώς δεν συμβαίνει σήμερα στην Ελλάδα, οπότε η ρευστότητα περιορίζεται δραματικά με πολλούς διαφορετικούς τρόπους.
Λόγω της παραπάνω διαδικασίας, τα δάνεια των τραπεζών στους ισολογισμούς τους δεν είναι σε άμεση σχέση με τη δημιουργία χρημάτων από το πουθενά – αφού αυξάνονται επί πλέον από τις αγορές παγίων ή μειώνονται από τις πωλήσεις τους.
Περαιτέρω, οι εισροές χρημάτων από το εξωτερικό, οι οποίες αυξάνονταν συνεχώς στην Ελλάδα έως το 2007, προκαλούν επίσης τη δημιουργία χρημάτων από το πουθενά στο εσωτερικό της χώρας. Για παράδειγμα, εάν μία ελληνική επιχείρηση λάβει ένα δάνειο από την Ελβετία σε ελβετικά φράγκα, χρησιμοποιώντας το για πληρωμές εντός της Ελλάδας, τότε θα πρέπει να ανταλλάξει τα ελβετικά φράγκα με ευρώ, μέσω μίας ελληνικής τράπεζας.
Ουσιαστικά λοιπόν πουλάει τα ελβετικά φράγκα στην τράπεζα, η οποία της δίνει ευρώ – γεγονός που οδηγεί στη δημιουργία χρημάτων από το πουθενά στην Ελλάδα (κατ’ επέκταση στην Ευρωζώνη), καθώς επίσης στην καταστροφή ενός αντίστοιχου ποσού στην Ελβετία (ένας από τους λόγους που δεν προκαλείται πληθωρισμός στις Η.Π.Α., παρά τη συνεχή εκτύπωση νέων δολαρίων, είναι ο δανεισμός πολλών ξένων κρατών σε δολάρια)
Το ίδιο συμβαίνει όταν ένας Ελβετός επενδυτής αγοράζει μετοχές μίας ελληνικής επιχείρησης – αφού πρέπει να πουλήσει φράγκα σε μία τράπεζα, τα οποία οδηγούν σε μείωση των καταθέσεων του στην Ελβετία, οπότε στην καταστροφή χρημάτων. Ακριβώς το αντίθετο συμβαίνει στην Ελλάδα (οπότε στην Ευρωζώνη), όπου η τράπεζα εγγράφει ευρώ στο λογαριασμό του, τα οποία δημιουργεί από το πουθενά.
Από το σημείο αυτό καταλαβαίνουμε πόσο μεγάλη καταστροφή προκάλεσε στην Ελλάδα, καθώς επίσης στον τραπεζικό της τομέα, η μαζική έξοδος των επενδυτών από το χρηματιστήριο, η συνολική αξία του οποίου έχει μειωθεί κατά 200 δις € – επίσης από την πραγματική οικονομία, όταν δεν προσελκύονται ξένες επενδύσεις ή αποδημούν στο εξωτερικό οι υφιστάμενες.
Στο γράφημα που ακολουθεί φαίνεται η εξέλιξη του ελληνικού χρηματιστηρίου συγκριτικά με το γερμανικό – η οποία ακολούθησε αντιστρόφως ανάλογη πορεία μετά το 2008, όταν προηγουμένως ήταν παρόμοια.
.
.
Ολοκληρώνοντας, απλά και μόνο από τη διαδικασία δημιουργίας χρημάτων από το πουθενά, καθώς επίσης από το αντίθετο της, από το «κάψιμο» τους, κατανοούμε σε ποια οδυνηρή παγίδα έχει οδηγηθεί η χώρα μας – στην οποία δεν δόθηκε ένα έστω πικρό φάρμακο για να θεραπευθεί, αλλά ένα δηλητήριο για να μην μπορεί να αντιδράσει στη σχεδιαζόμενη λεηλασία της.
.
Επίλογος
Προφανώς οι ζημίες των ελληνικών τραπεζών δεν θα επιβαρύνουν μόνο τους μετόχους τους αλλά, κυρίως, τους Έλληνες Πολίτες – αφού τα πρώτα χρήματα για την κεφαλαιοποίηση τους επιβάρυναν τον προϋπολογισμό, τα σημερινά 25 δις € επίσης (οπότε θα αυξηθεί το χρέος), ενώ η καταστροφή χρημάτων που ευρίσκεται σε εξέλιξη τα τελευταία έξι χρόνια στην Ελλάδα, δεν έχει κανένα ιστορικό προηγούμενο.
Εάν δε σε όλα αυτά προσθέσουμε τα 2 τρις € που χάθηκαν λόγω της πτώσης των τιμών της ακίνητης περιουσίας, τα 200 δις € του χρηματιστηρίου, τις τρομακτικές μειώσεις των μισθών και των συντάξεων, το κλείσιμο εκατοντάδων χιλιάδων επιχειρήσεων, το τεράστιο κόστος της ανεργίας κοκ., θα κατανοήσουμε πως μόνο ένας ανόητος λαός μπορεί να συνεχίσει να τα ανέχεται – ένας λαός που πουλάει επί πλέον την πάμπλουτη χώρα του έναντι δανείων μόλις 316 δις € (άρθρο), τα οποία καν δεν εισπράττει, αλλά πρέπει να επιστρέψει έντοκα, επιβαρύνοντας ακόμη και τα παιδιά των παιδιών του!
Βιβλιογραφία: Bundesbank, Binswanger, Angas, Bank of England
.
