Τι θα μπορούσαμε να διδαχθούμε από την εποχή που ανήλθε σχετικά δημοκρατικά στην εξουσία ένας άκρως ψυχοπαθής δικτάτορας, ένας «κατά συρροή» εγκληματίας; Πάρα πολλά, σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες, οι οποίες δεν εθελοτυφλούν
(To άρθρο αποτελείται από 2 Σελίδες)
.
“Φαίνεται πως πρέπει κανείς να κλονιστεί πρώτα από την ομοιότητα που υπάρχει ανάμεσα στην πλατωνική θεωρία της δικαιοσύνης, καθώς επίσης στη θεωρία και πρακτική του σύγχρονου ολοκληρωτισμού, για να μπορέσει να αισθανθεί πόσο επιτακτική είναι η ερμηνεία αυτών των θεμάτων” (K. Popper).
.
Ανάλυση
Ο τίτλος θα μπορούσε εύλογα να θεωρηθεί ως «προβοκατόρικος», ειδικά σε μία εποχή ανόδου των ακροδεξιών οργανώσεων στην Ελλάδα και στην Ευρώπη – πολλοί από τους ηγέτες και τα στελέχη των οποίων είναι αναμφίβολα ναρκισσιστές και ψυχοπαθείς, ασκώντας ως εκ τούτου μία περίεργη, βαθειά γοητεία στα πλήθη.
Αντίστοιχα «προβοκατόρικη» ακούγεται και η μελέτη δύο Ελβετών οικονομολόγων («Εθνική οδός προς το Χίτλερ»), οι οποίοι ερεύνησαν εάν μία κυβέρνηση μπορεί να κατακτήσει τις «καρδιές των Πολιτών», με μαζικές δημόσιες επενδύσεις σε έργα υποδομής – έτσι ώστε να αυξήσει σημαντικά τα εκλογικά της αποτελέσματα και να καταλάβει με γοργά βήματα την εξουσία.
Οι οικονομολόγοι βρήκαν ένα σχεδόν τέλειο «ερευνητικό πεδίο» στο παράδειγμα της Γερμανίας, κατά τη διάρκεια του 1930 – όπου ο Χίτλερ κατάφερε να υφαρπάξει την εξουσία, με «συνοπτικές» δημοκρατικές διαδικασίες.
Ειδικότερα ο Χίτλερ, αμέσως μετά την εκλογή του στο αξίωμα του καγκελαρίου στα τέλη Ιανουαρίου του 1933, ξεκίνησε ένα γιγαντιαίο εγχείρημα – σκοπός του οποίου ήταν να ενώσει ολόκληρη τη Γερμανία, κατασκευάζοντας ένα δίκτυο εθνικών οδών. Έντεκα μόλις ημέρες λοιπόν μετά την ανάληψη της εξουσίας εκ μέρους του, ανακοίνωσε πως ήθελε να «μηχανοποιήσει» τη Γερμανία – εγκαινιάζοντας το Σεπτέμβρη του 1933 τον πρώτο αυτοκινητόδρομο.
Ο «υπουργός προπαγάνδας» της ναζιστικής κυβέρνησης, στον οποίο χρεώνεται ουσιαστικά το διεισδυτικό πολιτικό μανιφέστο της, ο Goebbels, φρόντισε να ξεκινήσουν οι κατασκευές ταυτόχρονα, σε 22 διαφορετικές περιοχές της χώρας – θέλοντας να αποδείξει πως η κυβέρνηση σέβεται και τηρεί απόλυτα τις προεκλογικές της δεσμεύσεις, σε αντίθεση με όλες τις προηγούμενες.
.
Τα αποτελέσματα αυτών των ενεργειών συμπεραίνονται από τις ψήφους υπέρ του εθνικοσοσιαλιστικού κόμματος (NSDAP), από το Μάρτιο του 1933 έως τον Αύγουστο του 1934, τα οποία είχαν ως εξής:
(α) Στις 5 Μαρτίου του 1933 διεξήχθησαν οι τελευταίες σχετικά ελεύθερες εκλογές στη Γερμανία – όπου το ναζιστικό κόμμα έλαβε το 44% των ψήφων.
(β) Στις 12 Νοεμβρίου του 1933 ακολούθησαν οι επόμενες εκλογές, όπου όμως το ναζιστικό κόμμα ήταν το μοναδικό που επιτρεπόταν να λάβει μέρος. Στα εκλογικά τμήματα επικράτησε ο μαζικός εκφοβισμός των εκλογέων, από τα στελέχη της SA – με αποτέλεσμα το ναζιστικό κόμμα να λάβει το 90% των ψήφων.
(γ) Στις 19 Αυγούστου του 1934 τελικά, λίγο μετά το θάνατο του προέδρου του τρίτου Ράιχ κ. Hindenburg, διενεργήθηκε ένα δημοψήφισμα – με την πρόταση της ανάθεσης στο Χίτλερ τόσο της θέσης του καγκελάριου, όσο και αυτής του προέδρου. Το 89,9% των Πολιτών ψήφισε υπέρ και ο Χίτλερ «εφοδιάστηκε» με την απόλυτη εξουσία στη χώρα.
.
Ακριβώς μέσα σε αυτό το «χρονικό παράθυρο», μεταξύ του Μαρτίου του 1933, καθώς επίσης του Αυγούστου του 1934, ξεκίνησε η κατασκευή του δικτύου των εθνικών οδών – όπου έως τα μέσα του 1934 υπήρχαν ήδη εργοτάξια και τμήματα δρόμων υπό κατασκευή, σε 131 κοινότητες της χώρας.
Προφανώς δε η υπερβολικά υψηλή ανεργία που υπήρχε τότε, η οποία ήταν ο βασικότερος ίσως παράγοντας εκλογής του Χίτλερ, άρχισε να υποχωρεί – επειδή οι θέσεις εργασίας στις κατασκευές αυξάνονταν. Το δίκτυο των εθνικών οδών το 1934 ήταν το παρακάτω, με βάση μία εικόνα από τη μελέτη των οικονομολόγων:
.
Το δίκτυο των εθνικών οδών το 1934: Οι σκούρες γραμμές δείχνουν τα τμήματα των εθνικών οδών, τα οποία ήταν ήδη το 1934 υπό κατασκευή – οι λευκές γραμμές αυτά που προγραμματίζονταν και είχαν ψηφιστεί. Οι διακεκομμένες γραμμές αναφέρονται στους δρόμους που σχεδιάζονταν, αλλά δεν είχαν ακόμη εγκριθεί.
.
Συνεχίζοντας, οι οικονομολόγοι ερεύνησαν εάν υπήρχε μία απ’ ευθείας σχέση μεταξύ των κατασκευών των εθνικών οδών και της αποδοχής του ναζιστικού κόμματος από την πλειοψηφία των πολιτών. Για να εξάγουν ασφαλή συμπεράσματα, κατέγραψαν την εξέλιξη των αρνητικών ψήφων εναντίον του Χίτλερ, κατά τη διάρκεια του χρονικού διαστήματος που οι κατασκευές ήταν στο αποκορύφωμα τους (Νοέμβριος 1933 και Αύγουστος 1934).
Τα αποτελέσματα της ανάλυσης τους είναι εκπληκτικά ολοκάθαρα: στις κοινότητες, στις οποίες οι κατασκευές ήταν ήδη σε λειτουργία ή εντός του εγκεκριμένου σχεδίου, το ναζιστικό κόμμα κατέγραφε μία σημαντική αύξηση των εκλογέων υπέρ του – σε αντίθεση με τις υπόλοιπες, όπου επικρατούσαν οι αρνητικές απόψεις. Σε εκείνες τις κοινότητες δε που δεν θα συμμετείχαν καθόλου στην κατασκευή του δικτύου, η αλλαγή των ψήφων ήταν ελάχιστη – ήταν δηλαδή ουδέτερες.
