Μία επόμενη απορία των επενδυτών, οι οποίοι είναι βέβαιοι πως οι αγορές είναι μεν πολύ ακριβές, αλλά απέχουν σημαντικά από το να χαρακτηρισθούν ως φούσκα (άρθρο), έχει σχέση με το που βρίσκει κανείς τις φθηνότερες μετοχές – σε ποιά χώρα και σε ποιό χρηματιστήριο. Στα πλαίσια αυτά οι αναλυτές της SG αξιολόγησαν στο γράφημα που ακολουθεί τις τιμές στα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια.
.
Ο κυκλικά προσαρμοσμένος δείκτης των κερδών, σε σχέση με τις τιμές των μετοχών
.
Κριτήριο τους ήταν ο κυκλικά προσαρμοσμένος δείκτης των κερδών, σε σχέση με τις τιμές των μετοχών (Cyclically Adjusted P/E, CAPE ή, επίσης, Shiller P/E). Με τη μέθοδο αυτή συγκρίνονται τα μέσα κέρδη των επιχειρήσεων τα τελευταία δέκα έτη, σε σχέση με τη σημερινή τους τιμή – όπου, στο προηγούμενο γράφημα, η πορτοκαλί γραμμή αναφέρεται στο μέσο όρο της Ευρώπης, ο οποίος είναι 16 (Shiller P/E).
Με βάση την ανάλυση, ακριβότερα (άνω του μέσου όρου) είναι τα χρηματιστήρια της Δανίας (στην οποία ελλοχεύει τραπεζική κρίση, καθώς επίσης κρίση ακινήτων), της Ελβετίας, της Σουηδίας και της Γερμανίας – ενώ η Μ. Βρετανία έχει δείκτη 15, αλλά ως συνήθως είναι φθηνότερη, επειδή συμπεριλαμβάνονται εταιρείες πετρελαίου και πρώτων υλών, οι οποίες παραδοσιακά αξιολογούνται φθηνότερα.
Η ευρωπαϊκή περιφέρεια παρουσιάζει σημαντικές ευκαιρίες, αφού χώρες όπως η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Ιταλία και η Ιρλανδία έχουν δείκτη της τάξης του 10 – η Ελλάδα πολύ χαμηλότερο, λόγω της πολιτικής αστάθειας που επικρατεί, καθώς επίσης της αδυναμίας της να εισέλθει σε πορεία ανάπτυξης.
Στην κορυφή όμως των ευκαιριών ευρίσκεται μία χώρα, η οποία συνήθως δεν γίνεται αντιληπτή από τους διεθνείς επενδυτές: η Αυστρία η οποία αξιολογείται παράλληλα με 3Α, παρά τα προβλήματα του τραπεζικού της τομέα (άρθρο).
Περαιτέρω, με βάση το ίδιο δείκτη, τα αμερικανικά χρηματιστήρια είναι υπερβολικά ακριβά. Επομένως, δύσκολα οι επενδυτές θα προτιμήσουν την αγορά της υπερδύναμης, σε σχέση με την Ευρώπη, γεγονός που είναι υπέρ του ευρώ.
Εν τούτοις, τα κέρδη των αμερικανικών επιχειρήσεων, κυρίως λόγω των πακέτων στήριξης της Fed, ακολουθούν πιστά το δείκτη S&P – όπως φαίνεται από το γράφημα που ακολουθεί.
.
ΗΠΑ – τάση των κερδών των επιχειρήσεων και του δείκτη S&P, μετά την έναρξη του προγάμματος QE
.
Επομένως, δεν μπορεί να θεωρήσει κανείς τις τιμές των μετοχών τους επικίνδυνα ακριβές, εάν δεν θέλει να υπερβάλλει. Πόσο μάλλον συγκρίνοντας τες με τις μειώσεις των αμοιβών των αμερικανών εργαζομένων, παρά την αύξηση της παραγωγικότητας τους, οι οποίες μεγεθύνουν σταθερά τα κέρδη των επιχειρήσεων.
Ολοκληρώνοντας, αφενός μεν η Ιαπωνία, στην οποία δεν αποδίδουν τα επικίνδυνα οικονομικά μέτρα που λήφθηκαν, αφετέρου η Κίνα (όπου αυξάνονται οι ενδείξεις για την κακή κατάσταση της οικονομίας της, ενώ πληθαίνουν οι αποδείξεις για παραποίηση των στατιστικών στοιχείων), αποτελούν τη μεγαλύτερη βραδυφλεγή βόμβα για τον πλανήτη – αφού όλοι γνωρίζουμε πως όταν εκρήγνυται με θόρυβο μία φούσκα, οπουδήποτε στον κόσμο, τα πάντα καταρρέουν, τουλάχιστον για ένα μικρό χρονικό διάστημα.
Οι επενδυτές πάντως που τοποθετήθηκαν στη Ρωσία, μετά την πρόσφατη κρίση, κέρδισαν πάρα πολλά χρήματα (περί τα 90 δις) – αφού οι μετοχές της, μετά τη ραγδαία πτώση τους, επανήλθαν στα προηγούμενα επίπεδα (+22%), μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα (γράφημα).
.
Η διακύμανση των ρωσικών μετοχών (MSCI Russia) το διάστημα Μάρτιο-Μάϊο
.
Υπενθυμίζουμε εδώ πως η Ρωσία πουλάει μαζικά ομόλογα του αμερικανικού δημοσίου – με αγοραστή να εμφανίζεται το Βέλγιο, πίσω από το οποίο φυσικά κρύβεται κάποια ισχυρή δύναμη του πλανήτη
