Αυτό που όλοι διαισθανόμαστε είναι πως έχουν μαζευτεί πάρα πολλά σκοτεινά σύννεφα στον ουρανό, γεγονός που σημαίνει πως πλησιάζει η «καταιγίδα των καταιγίδων» – το «παιχνίδι του τελεσίγραφου» και η παραλλαγή των δικτατόρων
(To άρθρο αποτελείται από 3 Σελίδες)
.
“Ας υποθέσουμε πως κάποιος σου δίνει 100 €, υποχρεώνοντας σε να προσφέρεις ένα μέρος τους σε εμένα – όπου, εάν δεν αποδεχθώ την προσφορά σου, τότε πρέπει να επιστρέψεις τα 100 €. Εάν λοιπόν δεχτώ την προσφορά σου, κερδίζουμε και οι δύο, ενώ εάν δεν τη δεχτώ, χάνουμε και οι δύο.
«Πόσα θα μου πρόσφερες από αυτά τα 100 € για να είσαι σίγουρος πως δεν θα αρνηθώ;» (οφείλουμε να συμπληρώσουμε εδώ πως το παιχνίδι δεν έχει «δεύτερο γύρο» – πως δεν μπορεί δηλαδή κανένας από τους δύο παίκτες να αλλάξει την προσφορά του).
Εάν μου πρόσφερες 1 €, θα έμεναν 99 € για εσένα – το ρίσκο όμως να αρνηθώ, οπότε να χάσουμε και οι δύο θα ήταν μεγάλο. Η αιτία βέβαια που θα μπορούσα να αρνηθώ δεν είναι ο ορθολογισμός μου, αφού 1 € είναι σίγουρα καλύτερο από κανένα, αλλά η πεποίθηση μου πως το μοίρασμα είναι άδικο – γεγονός που σημαίνει πως, εκτός από τη λογική, συμμετέχουν πολλά άλλα σε μία τέτοια οικονομική ουσιαστικά απόφαση.
Στα πλαίσια αυτά η προσφορά σου θα ήταν μάλλον μεγαλύτερη – έτσι ώστε να μην αρνηθώ για λόγους δικαιοσύνης, ηθικής ή όποιους άλλους. «Πόσα όμως χρήματα θα μου πρόσφερες; Είκοσι, τριάντα, σαράντα ή πενήντα ίσως ευρώ, όπου θα ήταν απολύτως δίκαιο;».
Η απάντηση είναι ουσιαστικά απλή, αφού εξαρτάται τόσο από τις δικές μου, όσο και από τις δικές σου οικονομικές δυνατότητες. Εάν εσύ είχες αρκετά χρήματα και δεν σε ενδιέφεραν πολύ τα 100 €, γνωρίζοντας ταυτόχρονα πως εγώ είναι πολύ φτωχός και έχω μεγάλη ανάγκη, τότε θα μου πρόσφερες 1 € – με το ποσόν να αυξάνεται, όσο μεγαλύτερη ανάγκη χρημάτων έχεις εσύ και όσο λιγότερη εγώ.
Το παιχνίδι που περιγράψαμε είναι το γνωστό «Παιχνίδι του τελεσίγραφου» – ένα από τα πιο φημισμένα πειράματα της θεωρίας των παιγνίων. Μεταξύ άλλων, αποδεικνύει πως η ελίτ, οι κυρίαρχοι του σύμπαντος, αυτοί που παίρνουν τα 100 € και πρέπει να τα μοιράσουν με τους εργαζόμενους, έχουν δημιουργήσει όλες εκείνες τις προϋποθέσεις, οι οποίες τους επιτρέπουν να προσφέρουν όλο και λιγότερα.
Στα πλαίσια αυτά, οι εργαζόμενοι σήμερα έχουν χάσει πανηγυρικά το παιχνίδι – αφού τα εισοδήματα τους μειώνονται συνεχώς, με άμεσους ή έμμεσους τρόπους, ενώ τα αντίστοιχα της ελίτ, του 1% και ειδικά του 0,1%, αυξάνονται γεωμετρικά.
Παρά το ότι λοιπόν οι εργαζόμενοι παράγουν το εθνικό προϊόν, τα 100 € δηλαδή, οπότε τυχόν άρνηση τους να αμειφθούν με 1 € θα ζημίωνε κατά 99 € τους εργοδότες, ενώ μόλις κατά 1 € τους ίδιους, οι ανάγκες τους, έτσι όπως τις έχουν διαμορφώσει σήμερα, δεν τους επιτρέπουν να απορρίψουν την προσφορά – αρκεί να μην είναι κάτω από εκείνο το οριακό σημείο, το οποίο φτάνει για να τις καλύψουν.
Ουσιαστικά πρόκειται εδώ για μία παραλλαγή του «παιχνιδιού του τελεσίγραφου», γνωστή ως το «Παιχνίδι των δικτατόρων» – όπου εγώ, στο παράδειγμα, απαγορεύεται να απορρίψω την όποια προσφορά μου κάνεις, ακόμη και αν είναι η ελάχιστη δυνατή.
Στην παγίδα αυτή έχουν οδηγηθεί οι εργαζόμενοι, αφενός μεν μέσω των οικονομικών κρίσεων, αφετέρου επειδή πείσθηκαν ότι, υπάρχουν ίσες ευκαιρίες για όλους – πως εφόσον η διπλανή λωρίδα κυκλοφορίας στο «παράδοξο της σήραγγας» κινείται όλο και πιο γρήγορα τότε η δική τους, η οποία είναι μποτιλιαρισμένη, θα ξεκινήσει και αυτή με τη σειρά της. Φυσικά περιμένουν μάταια να συμβεί κάτι τέτοιο – επιμένοντας όμως να κοροϊδεύουν τον εαυτό τους“.
.
Ανάλυση
Όπως αναφέραμε στον επίλογο του πρώτου μέρους της ανάλυσης μας (Ποσιμπιλισμός α), η εργασία στις λειτουργικές αγορές θα έπρεπε να αμείβεται ανάλογα με την οριακή παραγωγικότητα της – δηλαδή, ανάλογα με την επί πλέον αξία που δημιουργεί.
Το μεγαλύτερο όμως μέρος της επί πλέον αξίας που δημιουργεί η εργασία τα τελευταία χρόνια, αφενός μεν δεν μοιράζεται εξ ολοκλήρου, αφετέρου δεν είναι δίκαιη η κατανομή του – αφού το μεγαλύτερο μέρος του οδηγείται στο ανώτατο στελεχιακό δυναμικό των επιχειρήσεων. Τίποτα όμως δεν τεκμηριώνει πως η απόδοση αυτών των στελεχών έχει αυξηθεί σε τέτοιο βαθμό, συγκριτικά τουλάχιστον με τους υπολοίπους, το οποίο να αιτιολογεί την τεράστια αύξηση των αμοιβών τους.
Εάν συνέβαινε κάτι τέτοιο, τότε θα διαπιστωνόταν μία ανάλογη αύξηση του ΑΕΠ των Η.Π.Α. ή των άλλων χωρών τα τελευταία τριάντα έτη – κάτι που όμως δεν ισχύει. Η αιτία λοιπόν της δυσανάλογης αύξησης των αμοιβών του ανώτατου στελεχιακού δυναμικού δεν είναι η αντίστοιχη «κλιμάκωση» της παραγωγικότητας τους, αλλά το ότι έχουν αποκτήσει τη δύναμη να την επιβάλλουν – ενώ οι εργαζόμενοι έχουν χάσει την αντίστοιχη ισχύ τους, την οποία διέθεταν τις προηγούμενες δεκαετίες (1950-1980).
Το βασικότερο θέμα όμως που απασχολεί δεν είναι τα εισοδήματα, αλλά τα περιουσιακά στοιχεία – το κεφάλαιο, το οποίο έχει συσσωρευτεί στα χέρια ελάχιστων σχετικά ατόμων. Της ονομαζόμενης ελίτ δηλαδή η οποία, με τη βοήθεια του, επιδιώκει την επιβολή μίας παγκόσμιας δικτατορίας – μίας νέας τάξης πραγμάτων, με την έντεχνη χρήση των τεραστίων μέσων που διαθέτει έχοντας, μεταξύ άλλων, μεταβάλλει την Πολιτική σε έμμισθο, πειθήνιο όργανο της (άρθρο).
Τα περιουσιακά αυτά στοιχεία, το Κεφάλαιο ευρύτερα, το οποίο ευρίσκεται στα χέρια των πλουσιοτέρων ανθρώπων, είναι μεγαλύτερο στις Η.Π.Α., συγκριτικά με την Ευρώπη. Το 10% των αμερικανών έχουν στην ιδιοκτησία τους το 70% των συνολικών περιουσιακών στοιχείων – ενώ το 35% των πλουσιοτέρων κατέχουν το 100% όλων των περιουσιακών στοιχείων.
To άρθρο αποτελείται από 3 Σελίδες (…)
