Πόσο μπορούν να αντέξουν οι Έλληνες, προτού βγουν στους δρόμους, επαναστατώντας και καταστρέφοντας τα πάντα; Ενδεχομένως ακόμη και με κίνδυνο να προκαλέσουν ραγδαία άνοδο των εξτρεμιστικών παρατάξεων, ακυβερνησία και χάος;
(To άρθρο αποτελείται από 2 Σελίδες)
.
“Εάν μία κυβέρνηση παίξει πολλές φορές το παιχνίδι της επιτυχίας (success story), χωρίς εμφανές αποτέλεσμα, τότε οι πολίτες της χώρας της παύουν να την εμπιστεύονται, ακόμη και όταν έχει πραγματικά αντιστραφεί η τάση, με αποτέλεσμα να εξεγείρονται ακριβώς εκείνη τη στιγμή, όπου δεν υπάρχει λόγος ή που κανένας δεν το περιμένει“.
.
Άποψη
Όπως έχει τονισθεί αρκετές φορές, το σημερινό πρόβλημα της Ελλάδας δεν είναι το δημόσιο χρέος, αλλά η ύφεση, ο αποπληθωρισμός και η ανεργία. Αυτό δεν σημαίνει φυσικά πως δεν δίνουμε σημασία στο ύψος του χρέους, θα ήταν άλλωστε ανόητο εκ μέρους μας. Έχουμε την άποψη όμως ότι, ακόμη και αν διαγράφαμε το 50%, δεν θα μπορούσαμε να το εξυπηρετήσουμε πλέον, με αποτέλεσμα να συνεχίσει να αυξάνεται διαχρονικά.
Η βασική αιτία αυτού του φαινομένου, το οποίο βιώνουμε συνεχώς τα τελευταία χρόνια είναι το ότι, όταν μία οικονομία είναι βυθισμένη στην ύφεση, πόσο μάλλον στον αποπληθωρισμό, αφενός μεν περιορίζεται συνεχώς το ΑΕΠ της (οπότε η σχέση του με το χρέος), αφετέρου «πνίγεται» από τους τόκους των δανείων της. Ο λόγος είναι το ότι, είναι αδύνατον να εξασφαλίσει επιτόκια, χαμηλότερα από τον αρνητικό ρυθμό ανάπτυξης της.
Εκτός αυτού η ανεργία, η οποία «τροφοδοτεί» την ύφεση μέσω της μειωμένης κατανάλωσης, αυξάνει τα ελλείμματα του προϋπολογισμού (επιδόματα ανεργίας κλπ.), «εκβάλλοντας» τελικά στο χρέος (με αποτέλεσμα να γίνεται ακόμη πιο ανεξέλεγκτο). Πολύ περισσότερο η ανεργία των νέων (γράφημα), αφού οι αντιδράσεις τους είναι πολύ πιο «εκρηκτικές» και ξαφνικές.
.
Ευρώπη – η ανεργία των νέων κάτω των 25
.
Εκτός όμως από τα παραπάνω, η ύφεση, ο αποπληθωρισμός και η ανεργία, έχουν μία ακόμη καταστροφική «παρενέργεια»: προκαλούν «πιστωτική ασφυξία» ακόμη και στις οικονομίες με υγιείς τράπεζες, οι οποίες έχουν στη διάθεση τους μεγάλες ποσότητες δανειακών κεφαλαίων.
Η αιτία είναι το ότι οι τράπεζες, για να δανείσουν τα χρήματα τους, οφείλουν να είναι σε κάποιο βαθμό σίγουρες για την επιστροφή τους. Nα αναλαμβάνουν δηλαδή ρίσκα, τα οποία μπορούν να θεωρηθούν ως φυσιολογικά, «διαχειρίσημα». Άλλωστε δεν είναι μόνο υπεύθυνες απέναντι στους μετόχους, αλλά και στους καταθέτες τους, από κάθε πλευρά (τα περί εγγυητικών κεφαλαίων για τις καταθέσεις, είναι εκτός πραγματικότητας).
Στα πλαίσια αυτά, καμία τράπεζα δεν δανείζει χρήματα σε υφιστάμενους ή μελλοντικούς ανέργους, σε πολίτες που υπερφορολογούνται, οπότε μειώνονται δραματικά τα εισοδήματα τους, σε επιχειρήσεις που πουλούν όλο και λιγότερα προϊόντα, λόγω μειωμένης κατανάλωσης, σε εταιρείες, οι πελάτες των οποίων αντιμετωπίζουν δυσκολίες πληρωμής των λογαριασμών τους, σε κράτη στα πρόθυρα της χρεοκοπίας κοκ.
Εκτός αυτού, όταν οι ενυπόθηκες εγγυήσεις των τραπεζών χάνουν συνεχώς σε αξία αφού, για παράδειγμα, οι τιμές των ακινήτων στην Ελλάδα καταρρέουν, αφενός μεν αναγκάζονται να περιορίσουν τα υφιστάμενα δάνεια τους, λόγω μειωμένων εγγυήσεων, αφετέρου τα καινούργια που τυχόν δίνουν είναι πολύ χαμηλότερα (προσαρμοσμένα στις νέες αξίες των εγγυήσεων τους).
Επομένως, για εκείνο το χρονικό διάστημα που δεν αποκαθίσταται ο ρυθμός ανάπτυξης μίας οικονομίας, επικρατεί, εκτός των άλλων, μία πιστωτική ασφυξία, η οποία ανατροφοδοτεί με τη σειρά της την ύφεση, τον αποπληθωρισμό και την ανεργία. Κατ’ επακόλουθο δεν μπορεί η πληγείσα χώρα να ξεφύγει από την παγίδα, οδηγούμενη νομοτελειακά στη χρεοκοπία.
Η εκρηκτική αύξηση της ποσότητας χρήματος Μ2, καθώς επίσης η μετέπειτα κατάρρευση της, παρά την κάποια σταθεροποίηση της σήμερα, μάλλον δεν τεκμηριώνει κάποιο ο «success story».
.
Ελλάδα – Ποσότητα χρήματος Μ2
.
