Η PepsiCo είναι μια πολυεθνική διαφόρων τροφίμων (51% του κύκλου των εργασιών της το 2012) και μη αλκοολούχων ποτών, με έδρα την Νέα Υόρκη των Ηνωμένων Πολιτειών η οποία ιδρύθηκε το 1965 με την συγχώνευση της Pepsi-Cola Company και της Frito-Lay. Έκτοτε μεγεθύνεται με συνεχείς εξαγορές (Tropicana, 1998 – Quaker Oats, 2001 κ.π.α.). Η PepsiCo διαθέτει τα προϊόντα της σε περισσότερες από 200 χώρες ή περιοχές του κόσμου πραγματοποιώντας το έτος 2012 συνολικό κύκλο εργασιών 65,948 δισεκατομμυρίων δολαρίων με καθαρά κέρδη 9,112 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Τα πιο γνωστά από τα εκατοντάδες σήματά της, σε παγκόσμιο επίπεδο, περιλαμβάνουν την Pepsi Cola, τα Lays (snack), τα αναψυκτικά για αθλητές με το σήμα Gatorade, τα δημητριακά Quaker, τους χυμούς φρούτων Tropicana, τα αναψυκτικά 7UP, τα αναψυκτικά Lipton σε συνεργασία με την κάτοχο του σήματος Unilever, τα Doritos, τα Ruffles κ.α. Η γιγαντιαία αυτή πολυεθνική από το έτος 2006 διευθύνεται από την Ινδο-Αμερικανίδα Indra Krishnamurthy Nooyi. Τον Φεβρουάριο του 2012 η Ελληνική Επιτροπή Ανταγωνισμού επέβαλε στην PepsiCo πρόστιμο ύψους 16,2 εκ. Ευρώ για κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης της (θυγατρικής) Tasty Foods στην αγορά των αλμυρών σνακς (ρήτρες αποκλειστικότητας και εκπτώσεις για εξασφάλιση αποκλειστικότητας σε επίπεδο χονδρικής, ρήτρες αποκλειστικότητας στη χρήση παγίων στα μικρά σημεία πώλησης, εκπτώσεις έναντι δέσμευσης χώρου για την τοποθέτηση των δικών της προϊόντων στα ράφια των μικρών σημείων πώλησης, με αποκλεισμό των ανταγωνιστών, συντονισμένες και στοχευμένες ενέργειες αντικατάστασης και εξαφάνισης από την αγορά, με ακραίες και ανορθόδοξες μεθόδους, ανταγωνιστικών προϊόντων και παγίων κα).
Kraft Foods / Mondelēz International : Από τον Οκτώβριο του 2012 αποτελούν δύο (τυπικά) ξεχωριστές εταιρίες με συνολικό κύκλο εργασιών 53,344 δισεκατομμυρίων Δολαρίων και καθαρά κέρδη 3,209 δισεκατομμυρίων Δολαρίων. Η Kraft Foods Inc. είναι η μεγαλύτερη εταιρία ζαχαροπλαστικής, τροφίμων και ποτών με έδρα στις Ηνωμένες Πολιτείες (η Ευρωπαϊκή της έδρα βρίσκεται κοντά στην Ζυρίχη της Ελβετίας). Σύμφωνα με τα τελευταία δημοσιευμένα αποτελέσματα της (2012) πραγματοποιεί κύκλο εργασιών 18,339 δισεκατομμυρίων Δολαρίων με καθαρά κέρδη 1,642 δισεκατομμύρια Δολάρια σε περισσότερες από 155 χώρες του κόσμου. Η Mondelēz International, Inc. που καλύπτει τον τομέα των σνακ, το 2012 πραγματοποίησε κύκλο εργασιών 35,015 δισεκατομμυρίων Δολαρίων με καθαρά κέρδη 1,567 δισεκατομμύρια Δολάρια σε 80 χώρες. Μεταξύ των εκατοντάδων προϊόντων και σημάτων που πωλούν είναι και τα Kraft, Jacobs, Cadbury, Oscar Mayer, Maxwell House, Nabisco, Oreo, Halls, Philadelphia, Milka, LU, Toblerone, Stimorol, οι τσίχλες Trident και η σοκολάτα Lacta (εξαγοράστηκε από την Kraft το 1990 μαζί με όλες τις εγκαταστάσεις της σοκολατοποιίας Παυλίδη στην οδό Πειραιώς 135 της πρωτεύουσας – μερικοί από τους κωδικούς της σοκολάτας αυτής παράγονται ακόμα στην Ελλάδα). Τον Οκτώβριο του 2011 η Γερμανική Επιτροπή Ανταγωνισμού επέβαλε πρόστιμο ύψους 9 εκ. Ευρώ περίπου στις εταιρίες Kraft Foods Deutschland και Krüger για συμφωνία τιμών που αφορούσε την «αμοιβαία» αύξηση τιμών του καφέ (cappuccino).
Η Coca Cola «γεννήθηκε» το 1886 όταν o John Pemberton ένας φαρμακοποιός της Atlanta, κάνοντας διάφορα πειράματα, δημιούργησε τυχαία ένα αρωματικό υγρό (σιρόπι) με χρώμα καραμέλας το οποίο μετέφερε στο διπλανό του Jacobs’ Pharmacy. Εκεί, το μείγμα αναμείχτηκε με ενανθρακωμένο νερό και προσφέρθηκε δοκιμαστικά στους πελάτες του φαρμακείου οι οποίοι ενθουσιάστηκαν. Έτσι, το ποτό αυτό άρχισε να πωλείται από το φαρμακείο προς 5 σεντς το ποτήρι. Αυτό ήταν η αρχή μιας πολυεθνικής αυτοκρατορίας, με έδρα την Ατλάντα των ΗΠΑ, η οποία σήμερα προσφέρει 500 σήματα μη αλκοολούχων ποτών σε 200 χώρες ή περιοχές του κόσμου, πραγματοποιώντας (το 2012) ένα συνολικό κύκλο εργασιών 48,017 δισεκατομμυρίων δολαρίων με καθαρά κέρδη 9,019 δισεκατομμύρια δολάρια – σύνολο του ενεργητικού της εταιρίας το 2012 διαμορφώθηκε στα 86,1 δισεκατομμύρια δολάρια! Η εταιρία συμμετέχει και σε δεκάδες άλλες επιχειρήσεις που διαθέτουν το σήμα της Coca-Cola αλλά δεν εμφανίζονται στα συγκεντρωτικά της αποτελέσματα για διάφορους λόγους. Από το 2008, Διευθύνων Σύμβουλος της «The Coca-Cola Company», η οποία διαθέτει 550 εκατομμύρια κιβώτια προϊόντων σε όλο τον κόσμο, ορίστηκε ο Τουρκο-αμερικανός Muhtar Kent. Το 2006 η Ελληνική Επιτροπή Ανταγωνισμού επέβαλε πρόστιμο 8,6 εκ. Ευρώ στην Coca Cola Τρία Έψιλον για παράβαση κανόνων του ελεύθερου ανταγωνισμού και την καταχρηστική μονοπωλιακή συμπεριφορά της που αφορούσε τα ψυγεία της.
Η Mars είναι ένας από τους κορυφαίους κατασκευαστές διαφόρων τροφίμων παγκοσμίως – γνωστή για τις σοκολάτες και τα γλυκά της, την φροντίδα κατοικίδιων ζώων με διάφορες τροφές, καθώς και άλλων γνωστών προϊόντων. Η εταιρία που ιδρύθηκε το 1911 από τον Franc Mars, παραμένει υπό τον πλήρη έλεγχο της οικογένειας, η οποία είναι απρόσιτη αν όχι εχθρική σε κάθε δημοσιότητα. Θεωρείται η τρίτη σε μέγεθος ιδιωτική εταιρία των ΗΠΑ, έχει έδρα την Βιρτζίνια και επιχειρεί σε 74 χώρες του κόσμου. Ο κύκλος των εργασιών της το έτος 2012 ανήλθε σε 33 δισεκατομμύρια δολάρια, αλλά για τα καθαρά της κέρδη μόνο εικασίες μπορούν να γίνουν, αφού δεν γνωστοποιούνται τα σχετικά στοιχεία. Μεταξύ των πλέον γνωστών προϊόντων της εταιρίας είναι τα M&M’S (σνακ μικρού μεγέθους με κομμάτια σοκολάτας ή με φιστίκια μέσα σε ένα κέλυφος με καραμέλα), SNICKERS το πρώτο σε πωλήσεις γλύκισμα σοκολάτας στον κόσμο, τα σοκολατίνια MARS, η πρώτη τσίχλα χωρίς ζάχαρη των ΗΠΑ (Extra gum), τα ρύζια UNCLE BEN’S, μια σειρά θρεπτικών τροφών, το φαγητό για γάτες WHISKAS, το φαγητό για γάτες και σκύλους ROYAL CANIN κ.π.α. Η Mars διευθύνεται από 5μελές συμβούλιο διευθυντών το οποίο καθοδηγείται από τον Πρόεδρο του ομίλου Paul Michaels. Τον Ιούνιο του 2013 η Mars και η Nestle κατηγορήθηκαν ότι ρύθμιζαν από κοινού τις τιμές των προϊόντων τους στην Καναδική αγορά και τον Σεπτέμβριο του 2013 προσφέρθηκαν να καταβάλλουν 3,2 εκ. δολάρια η πρώτη και 9 εκ. δολάρια η δεύτερη προκειμένου να απαλλαγούν από τις κατηγορίες, κάτι όμως που δεν αίρει τις ποινικές ευθύνες των υπευθύνων σύμφωνα με την νομοθεσία του Καναδά.
Η General Mills ξεκίνησε τις δραστηριότητες της στην Μινεσότα των ΗΠΑ την δεκαετία του 1860, με δύο αλευρόμυλους επιφέροντας σημαντικές καινοτομίες στη βιομηχανία άλεσης, στην παραγωγή του αλευριού και στο ψήσιμό του με ένα δικό της, ιδιαίτερο τρόπο. Σήμερα, είναι μια από τις μεγαλύτερες εταιρίες τροφίμων του κόσμου με παραγωγή προϊόντων σε τουλάχιστον 30 χώρες. Το πληθωρικό πρόγραμμα των προϊόντων της περιλαμβάνει τα παγκόσμια σήματα Häagen-Dazs (παγωτά), Old El Paso (πακέτα δείπνου με μπαχαρικά, καρυκεύματα κα) , Yoplait («Ελληνικό» γιαούρτι για τα αμερικανάκια), Green Giant (μεγάλη ποικιλία συσκευασμένων Λαχανικών, μεσογειακών μειγμάτων με πατάτες, κολοκυθάκια, καρότα κα), Pillsbury (Ζύμες για πίτσα, κρουασάν, φύλλα ζύμης, πίτες για σάντουιτς κα), Cheerios (δημητριακά πρωινού τα οποία κυκλοφορεί και η Nestle με το δικό της όνομα) κ.π.α. Η General Mills το 2012 πραγματοποίησε κύκλο εργασιών 17,7 δισεκατομμυρίων δολαρίων με καθαρά κέρδη 1,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος είναι, από το 2007 και 2008 αντίστοιχα, ο Ken Powell. Στις 3 Οκτωβρίου 2012 στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ κινήθηκε νομική διαδικασία εναντίον της General Mills με την κατηγορία ότι προβάλλει το προϊόν της Nature Valley σαν φυσικό, ενώ περιέχει γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς κατά παράβαση της νομοθεσίας περί αθέμιτου ανταγωνισμού.
Η Kellogg‘s είναι άλλη μια πανίσχυρη πολυεθνική στον τομέα των τροφίμων η οποία παράγει δημητριακά και πρόχειρο φαγητό (μπισκότα, κράκερ, γλυκά τοστιέρας, μπάρες δημητριακών με γεύσεις φρούτων, σνακ, κατεψυγμένες βάφλες, και χορτοφαγικά τρόφιμα). Εδρεύει στην περιοχή του Michigan των Ηνωμένων Πολιτειών, παράγει τα προϊόντα της σε 35 χώρες – το μεγαλύτερο εργοστάσιο της βρίσκεται στην Αγγλία στο Trafford Park του Manchester – και τα πουλάει σε 180 αγορές. Την οικονομική περίοδο του 2012 πραγματοποίησε συνολικό κύκλο εργασιών 14,197 δισεκατομμυρίων Δολαρίων με κέρδη 2,014 δισεκατομμύρια Δολάρια. Μεταξύ των «διάσημων» προϊόντων της περιλαμβάνονται τα σήματα Corn Flakes, Pringles, Fruit Loops, Frosted Flakes, Rice Krispies, Special K, Cocoa Krispies, Keebler, Pop-Tarts, Kashi, Cheez-It, Eggo, Nutri-Grain, Morningstar Farms κ.π.α. Η Ομοσπονδιακή Επιτροπή της Αμερικής (Federal Trade Commission) το 2010 επέβαλε περιορισμούς στις ενδείξεις της συσκευασίας και στην διαφήμιση προϊόντων της Kellogg‘s οι οποίες διαφημιζόταν με τον παραπλανητικό ισχυρισμό ότι «τα δημητριακά της βελτιώνουν την υγεία των παιδιών».
Οι δέκα παραπάνω εταιρίες πραγματοποίησαν μόνο μέσα στην τελευταία τους χρήση κύκλο εργασιών 556,641 δισεκατομμυρίων δολαρίων, με καθαρά κέρδη 69,830 δισεκατομμυρίων δολαρίων περίπου μέσα σε ένα χρόνο, όπως προκύπτει από τον πίνακα 1 που ακολουθεί:
.
ΠΙΝΑΚΑΣ 1 : ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ & ΚΑΘΑΡΑ ΚΕΡΔΗ ΣΕ ΔΙΣΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΔΟΛΑΡΙΑ
|
A/A |
ΕΤΑΙΡΙΑ |
Οικ. Χρήση |
Κύκλος Εργασιών |
Κέρδη |
|
| 1 | Nestle |
2012 |
103,200 |
15,680 |
|
| 2 | Procter & Gamble |
2013 |
84,167 |
11,312 |
|
| 3 | Unilever |
2012 |
69,800 |
6,729 |
|
| 4 | Johnson&Johnson |
2012 |
67,200 |
10,900 |
|
| 5 | PepsiCo |
2012 |
65,942 |
9,112 |
|
| 6 | Kraft Foods* |
2012 |
53,344 |
3,209 |
|
| 7 | Coca Cola |
2012 |
48,017 |
9,019 |
|
| 8 | Mars |
2012 |
33,000 |
5,000** |
|
| 9 | General Mills |
2013 |
17,774 |
1,855 |
|
| 10 | Kellogg’s |
2012 |
14,197 |
2,014 |
|
| ΣΥΝΟΛΑ |
|
556,641 |
69,830 |
||
*Μαζί με την Mondelēz International ** Αυθαίρετη εκτίμηση λόγω έλλειψης επίσημων στοιχείων.
.
Ορισμένες από τις παραπάνω πολυεθνικές, παράγουν μέσα στην χώρα μας ένα μικρό μόνο αριθμό από τα προϊόντα που διαθέτουν στην Ελληνική αγορά είτε σε δικές τους εγκαταστάσεις που έχουν ήδη εξαγοράσει, είτε με «φασόν» σε Ελληνικές επιχειρήσεις. Εμείς σαν συνειδητοποιημένοι καταναλωτές έχουμε υποχρέωση να επιλέγουμε μόνο τα προϊόντα εκείνα που γράφουν στην συσκευασία τους ξεκάθαρα την ένδειξη «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΡΟΪΟΝ». Όλα τα άλλα που δεν έχουν την ξεκάθαρη αυτή ένδειξη, πρέπει (κατά την γνώμη μας) να απορρίπτονται ασυζητητί. Φυσικά και όσα έχουν τον παραπλανητικό κωδικό που αρχίζει από 520 και… εισάγονται από το εξωτερικό! (Σχετικό άρθρο μας εδώ)
