Το τέλος του δολαρίου;

Το γουάν θεωρείται ως το νόμισμα που θα το διαδεχθεί, επειδή η Κίνα δεν τυπώνει μεγάλες ποσότητες, αύξησε τις τοποθετήσεις της σε χρυσό και θέσπισε ελέγχους στην εξαγωγή του – ο ρόλος της Ελλάδας

(To άρθρο αποτελείται από 2 Σελίδες)

Το δολάριο είναι ένα παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα – όπου ο όρος περιγράφει την κοινή χρήση του από άλλες χώρες, για το διακανονισμό των διεθνών συναλλαγών τους. Για παράδειγμα, όταν η Αυστραλία αγοράζει εμπορεύματα από την Ιαπωνία, μπορεί να καταβάλλει την αξία τους σε δολάρια Η.Π.Α. και όχι σε δολάρια Αυστραλίας – το αντίθετο επίσης.

Χρησιμοποιείται δε σχεδόν μονοπωλιακά για τις πωλήσεις πετρελαίου, μετά από συμφωνία των Η.Π.Α. με τις χώρες της Μ. Ανατολής (ανάλυση) – γεγονός που αυξάνει τη σημασία του διεθνώς, ενώ έχει πολλά άλλα πλεονεκτήματα (ανάλυση).

Εν τούτοις, η βάση από την οποία προέρχεται ο όρος (η σύνδεση του με το χρυσό) δεν υφίσταται πλέον – ενώ σήμερα το δολάριο ονομάζεται «αποθεματικό νόμισμα» απλά και μόνο επειδή πολλές χώρες διαθέτουν μεγάλες ποσότητες, για να διευκολύνονται οι συναλλαγές μεταξύ τους.

Περαιτέρω, σύμφωνα με πολλούς, η θέση του δολαρίου «κλυδωνίζεται» – με την σημερινή κρίση του «φρένου χρέους» να εντείνει ακόμη περισσότερο την πτωτική του πορεία, λόγω των προοπτικών επιδείνωσης της αμερικανικής οικονομίας (Shutdown effect – σχήμα που ακολουθεί).

.

.

Ιστορικά, η βρετανική στερλίνα ήταν το πρώτο παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα – κατακτώντας τη συγκεκριμένη θέση «εκ των πραγμάτων», επειδή πολλές χώρες, από την εποχή του κανόνα του χρυσού, θεωρούσαν ευκολότερο να διατηρούν στερλίνες, αντί για χρυσό, ως συναλλαγματικό απόθεμα.

Φυσικά είχαν την πεποίθηση ότι, η Τράπεζα της Αγγλίας θα αντάλλασσε τις στερλίνες με χρυσό, εάν το ζητούσαν – σε μία σταθερή συναλλαγματική ισοτιμία. Το διάγραμμα που ακολουθεί αναφέρεται σε ορισμένα ισχυρά νομίσματα, κατά τη διάρκεια των τελευταίων αιώνων.

 .

Ο ΓΡΙΦΟΣ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ

Ανά 175 έτη φαίνεται να αλλάζουν οι παγκόσμιοι συσχετισμοί

 .

Συνεχίζοντας, μετά το τέλος του 2^ου παγκοσμίου πολέμου ακολούθησε η συμφωνία του Bretton Woods, με βάση την οποία όλες οι χώρες θα έπρεπε να έχουν ως αντίκρισμα στα νομίσματα τους δολάρια – όπου όμως τα δολάρια αυτά θα μπορούσαν να αλλαχθούν με χρυσό, σε μία σταθερή ισοτιμία (35 $ την ουγγιά).

Το ΔΝΤ τώρα ιδρύθηκε με το σαφή σκοπό να παρακολουθεί τη συγκεκριμένη δέσμευση της Fed – τη διατήρηση δηλαδή τόσων αποθεμάτων χρυσού, όσα ακριβώς τα δολάρια που ευρίσκονταν σε κυκλοφορία. Οι χώρες λοιπόν που διατηρούσαν δολάρια αντί χρυσό, για εμπορικούς σκοπούς, είχαν την πεποίθηση ότι ήταν τόσο πολύτιμα, όσο και ο χρυσός.

Εν τούτοις, η Fed δεν τήρησε τη δέσμευση της, ενώ το ΔΝΤ δεν προσπάθησε καθόλου να την αναγκάσει να διατηρήσει τόσο χρυσό στα αποθέματα της, όσος ήταν απαραίτητος για τα δολάρια που κυκλοφορούσαν – με αποτέλεσμα να «κληθεί σε απολογία» στα τέλη της δεκαετίας του 1960, αρχικά από τη Γαλλία και στη συνέχεια από όλα τα άλλα κράτη.

Στα πλαίσια αυτά, είχε δύο επιλογές: είτε να «ανατιμήσει» το δολάριο, για παράδειγμα στα 60 δολάρια ανά ουγγιά (υποτίμηση του ουσιαστικά), έτσι ώστε να ανταποκρίνονται οι ποσότητες στο χρυσό, είτε να αθετήσει την υπόσχεση ανταλλαγής των δολαρίων με χρυσό. Δυστυχώς, η Fed επέλεξε τη δεύτερη – «αποδεσμεύοντας» το δολάριο από τη σύνδεση του με το χρυσό, γεγονός που συντέλεσε στην κατακόρυφη αύξηση τόσο των ποσοτήτων του, όσο και των χρεών της υπερδύναμης.

Ουσιαστικά, για να είναι χρήσιμο ένα νόμισμα για το παγκόσμιο εμπόριο, πρέπει να έχει δύο βασικά χαρακτηριστικά: (α) να εκδίδεται από ένα μεγάλο εμπορικό έθνος και (β) να μην χάνει την αξία του, με την πάροδο του χρόνου. Τα δύο αυτά χαρακτηριστικά δημιουργούν ζήτηση για το συγκεκριμένο νόμισμα, καθιστώντας το παγκόσμιο αποθεματικό.

Εν τούτοις, παρά το ότι το δολάριο δεν πληρούσε τη δεύτερη προϋπόθεση, παρέμεινε παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα, ελλείψει ανταγωνισμού – ενώ η ζήτηση του σταθεροποιήθηκε σε υψηλά επίπεδα, επειδή οι Η.Π.Α. θεωρήθηκαν ως ο «στρατιωτικός προστάτης» ολόκληρης της Δύσης, έναντι των κομμουνιστικών κρατών.