Το εμπόριο Ελλάδας- Τουρκίας σήμερα ανέρχεται σε €3,9 δις το 2019 και η Τουρκία αποτελεί τον 4ο μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο αν και στο παρελθόν, το 2014, καταλάμβανε την πρώτη θέση.
Ανάλυση
του Παναγιώτη Χατζηπλή
Οι ελληνικές εξαγωγές προς την Τουρκία το 2017 όταν, ανήλθαν σε €1,99 δις και σε μεγάλο ποσοστό αφορούσαν εξευγενισμένα καύσιμα ύψους €1,07 δισ, με τις υπόλοιπες εξαγωγές μόλις στα €879 εκατ συνολικά! Όταν ο κύκλος εργασιών της Μοτορ Οιλ ήταν €9,3 δις το 2019 και των ΕΛΠΕ € 8,9 δις, περίπου οι εξαγωγές του €1 δις αντιπροσωπεύουν το 5,5% των τζίρων και των δυο μαζί ή στο 10 % του ενός. Συνεπώς είναι σημαντικές για αυτές τις δύο εταιρίες (ας το κρατήσουμε υπόψη), κάτι που έχει ξεκινήσει από το 2013. Όμως έχει περιορισμένη ωφέλεια για συγκεκριμένα συμφέροντα…. Πέρα από τα εξευγενισμένα καύσιμα, εξάγεται εκκοκκισμένο βαμβάκι για να μεταποιηθεί και σε κάποιες περιπτώσεις να επανεισαχθεί ως υφάσματα και ρούχα, ακολουθούμενο από βιομηχανικά προϊόντα, πλαστικά, αλουμίνιο και χαλύβδινους σωλήνες.
Οι εισαγωγές από την Τουρκία στην Ελλάδα ήταν €1,43 δις το 2015 με τα καύσιμα στα €173 εκατ. και €1,26 δις στα υπόλοιπα. Οι κύριες τουρκικές εξαγωγές προς την Ελλάδα είναι χάλυβας, πλαστικά, οχήματα, ηλεκτρομηχανολογικός εξοπλισμός, καθώς και ρούχα, έπιπλα, τρόφιμα. Έχει φτάσει μάλιστα η Ελλάδα να εισάγει ηλεκτρική ενέργεια και από την Τουρκία. Ενώ επίσης εισάγει και φυσικό αέριο (προέλευσης Αζερμπαϊτζάν) μέσω του αγωγού της BOTAS. Αν λοιπόν εξαιρεθούν οι εξαγωγές καυσίμων, το 2017 τουλάχιστον το εμπόριο ανάγεται σε εξαγωγές €879 εκατ. και εισαγωγές €1,26 δις δηλ. εμπορικό έλλειμμα περί τα €380 εκατ.
Τελευταία, το 2019 ο ΣΕΒΕ υπέγραψε συμφωνία με σκοπό να πάει το εμπόριο στα $8δις δηλαδή περίπου διπλασιασμό από τα €3,9δις. Απορούμε τι εμπόριο θα κάνουμε με την Τουρκία αφού απ’ότι φαίνεται δεν παράγουμε γενικά και δεν εξάγουμε παρά καύσιμα (το οποίο αποδίδεται στην αύξηση της ζήτησης στην Τουρκίας για ειδικές κατηγορίες καυσίμων που δεν έχουν την δυνατότητα να παράγουν τα τουρκικά διυλιστήρια ακόμα κάτι που μπορεί να αλλάξει) Από την άλλη αγοράζουμε τηλεοράσεις Τουρκίας (με “ελληνικό” ταμπελάκι…) αυτοκίνητα (ως Ευρωπαϊκά) και Έλληνες εφοπλιστές στέλνουν τα καράβια τους για επισκευές στην Τουρκία. Τα λεφτά αυτά και άλλα πάνε για UAV και τανκς και για να τραφεί ο Μινώταυρος του τουρκικού δημογραφικού και να μας απειλεί και κατά τα ΜΜΕ πρέπει να φοβόμαστε.
Για να μην μιλήσουμε για εισαγωγές τροφίμων και υφασμάτων που πλήττουν την Ελληνική παραγωγή με αθέμιτο ανταγωνισμό λόγω χαμηλού κόστους και έλλειψης δασμών. Μάλιστα κάποιοι έχουν φτάσει να υποστηρίζουν τις καλές σχέσεις για να μην ζημιωθούν αυτές οι επενδύσεις και οι μπίζνες. Κλείσανε τα εργοστάσια μας και βγάζουν μίζα εισαγωγών με πολύ φτηνότερο κόστος.
Τέλος όσο αφορά τον τουρισμό μεταξύ των δύο χωρών, με στοιχεία 2017, 921 χιλιάδες Τούρκοι επισκέφτηκαν την Ελλάδα και 595 χιλιάδες Έλληνες την Τουρκία.
Επενδύσεις Ελλάδας-Τουρκίας
Τουρκικές Επενδύσεις στην Ελλάδα
Οι σημαντικότερες Τουρκικές επενδύσεις αφορούν:
- ΟΜΙΛΟΣ ΚΟΤΣ (μαρίνα Μυτιλήνης, AVIS Budget (ενοικίαση αυτοκινήτων μαζί με μητρική Αμερικανική AVIS Budget Group διαμέσου της ολλανδικής Otokoc Holland BV όπου ο όμιλος Κοτς έχει 80%, έναντι 80,6 εκ $ ενδιαφέρουσα δομή….
- PAK GROUP: χαρτοποιία ΜΕΛ Θεσσαλονίκης. Επίσης η Eren Holding επένδυσε στην NovaPackaging Θεσσαλονίκης.
- POLISAN έχει την εταιρεία χημικών Artenius Hellas στη ΒΙΠΕ Βόλου,
- ZIRAAT ΒΑΝΚ μεγάλη κρατική τράπεζα δραστηριοποιείται από το 2008 με καταστήματα σε Αθήνα, Κομοτηνή, Ξάνθη και Ρόδο.
- SUOZ ENERGY GROUP (οικογένεια Τσιλερ): αγόρασε εργοστάσια παραγωγής φωτοβολταϊκών Piritium ΑΕ και Silicio AE (στην ΒΙΠΕ Πάτρας πρώην ιδιοκτησίας Κοπελούζου)
Ο Ομιλος DOGUS που επίσης είχε επενδύσει (μαρίνες Φλοίσβου, Γουβιών Κέρκυρας, Λευκάδας, Ζέας, Hilton) αποχώρησε πρόσφατα. Τουρκική συμμετοχή (μέσω Αγγλικού fund) λέγεται ότι υπάρχει και στη μαρίνα του Αστέρα μέσω της παραχώρησης όλου του συγκροτήματος. Επίσης υπάρχουν και μικρότερου μεγέθους δραστηριοποίηση όπως διάφορα καταστήματα και ζαχαροπλαστεία.
Ελληνικές Επενδύσεις στην Τουρκία
Στην Τουρκία έχουν επενδύσει 754 ελληνικές επιχειρήσεις (με στοιχεία Δεκεμβρίου 2017 του Ελληνοτουρκικού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου) έχοντας αυξηθεί ο αριθμός τους κατά 45% σε σχέση με το 2015 δηλαδή πριν το πραξικόπημα κατά του Ερντογαν. Ανάμεσα σε αυτές είναι και μεγάλες Ελληνικές εταιρίες όμως πρέπει να είναι και πολλές μικρές, ειδικά αυτές τελευταία.
Αυτό γιατί το ύψος των ελληνικών επενδύσεων στη Τουρκία έχει περιορισθεί σημαντικά και ανέρχονταν το 2018 στα 150 εκατ. ευρώ, έναντι 4,910 δισ. ευρώ το 2015 (μετά την πώληση της Finansbank από την Εθνική Τράπεζα το 2015) σύμφωνα με Έκθεση του Γραφείου Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της ελληνικής πρεσβείας στην Άγκυρα.
Ενδεικτικά κάποιες σημαντικές επενδύσεις είναι:
Παραγωγή
- ΤΙΤΑΝ (Τσιμέντου)
- CHIPITA (Τροφίμων)
- ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΛΕΥΚΟΛΙΘΟΙ (Βιομηχανικά ορυκτά-πυρίμαχα)
- ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΚΡΗΤΗΣ (Πρώτες Υλες Πλαστικών και Φύλλα Θερμοκηπίων), ενώ η Πλαστικά Θράκης αποχώρησε (από κατασκευή δοχείων της Thrace Teknik)
- ΣΕΛΟΝΤΑ, ΝΗΡΕΑΣ (ιχθυοκαλλιέργειες)
- S&B ΟΡΥΚΤΑ
- ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΟΙΚΟΣ ΣΠΥΡΟΥ (παραγωγή και εμπορία πολλαπλασιαστικού υλικού)
Εμπόριο
- ΑΛΟΥΜΙΛ με joint venture (Οικοδομικά υλικά, Προϊόντα Αλουμινίου),
- ISOMAT (Μονωτικά υλικά)
- PALAPLAST (Πλαστικοί σωλήνες)
- EURODRIP (Πλαστικοί σωλήνες άρδευσης)
- KLEEMANN (Ανελκυστήρες συναρμολόγηση και εγκαταστάσεις)
- ΚΑΡΕΛΙΑ ΑΕ (τσιγάρα)
- FOURLIS (franchise αθλητικά ήδη, Intersport, The Athlete’s foot )
- MODA BAGNO (έπιπλα)
Υπηρεσίες
- Πληροφορική (INTRAKOM, INTRALOT (ηλεκτρονικά τυχερά παιχνίδια), INTELLI SOLUTIONS)
- Σύμβουλοι Επιχειρήσεων (GENECOR, EVDEMON)
- Αποχώρησαν Εθνική (finansbank) και Eurobank (Tekfen)
- ΔΕΗ (εμπόριο ηλεκτρικής ενέργειας)
Κατασκευαστικές
- ΜΕΤΚΑ Κατασκευές-Ενεργειακές μονάδες
